Ιεράπετρα: 4.000 μετανάστες στα χωράφια για τo μεροκάματο

Τέσσερις χιλιάδες υπολογίζεται ότι είναι οι νόμιμοι και παράνομοι οικονομικοί μετανάστες που είτε μόνιμα είτε περιστασιακά διαμένουν στην ευρύτερη Ιεράπετρα, αναζητώντας καθημερινά ένα μεροκάματο. Η πλειονότητα εξ αυτών βρίσκει δουλειά τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας, τούτη την περίοδο, στην καλλιέργεια των κηπευτικών υπό κάλυψη, και ένα μικρό ποσοστό εργάζεται ακόμα στον ξενοδοχειακό κλάδο ή στον κατασκευαστικό υπό την ευρεία έννοια.
Από το 2012 η πλειονότητα των οικονομικών μεταναστών που αναζητούσαν δουλειά ως εργάτες γης στην Ιεράπετρα ήταν Πακιστανοί. Οι δολοφονικές επιθέσεις δύο εξ αυτών σε ομοεθνείς τους και σε πρώην εργοδότες τους πέρυσι δημιούργησαν αρνητικές εντυπώσεις στις τάξεις των ντόπιων αγροτών, που απέφευγαν, για να μην μπουν σε περιπέτειες, να τους παίρνουν στις δουλειές τους.
Φεύγουν οι Πακιστανοί, ήρθαν οι Ρουμάνοι
«Φέτος ο αριθμός των Πακιστανών στην ευρύτερη Ιεράπετρα έχει πέσει σχεδόν στο μισό, σε σύγκριση με τα δύο τελευταία χρόνια, και έχει ανεβεί θεαματικά ο αριθμός των Ρουμάνων εργατών γης.

Για εμάς τους επαγγελματίες αγρότες το κόστος εργασίας του εργάτη γης στο θερμοκήπιο μαζί με το εργόσημο είναι 27 ευρώ περίπου το 8ωρο. Επειδή έχουμε πια βιβλία εσόδων-εξόδων, θέλουμε οι εργάτες μας να είναι νόμιμοι και να βάζουν εργόσημα, διαφορετικά δεν τους παίρνουμε στη δουλειά μας.
Και οι γυναίκες και οι άντρες έχουν το ίδιο μεροκάματο. Στα θερμοκήπια της Ιεράπετρας απασχολείται το 80% των γυναικών οικονομικών μεταναστών και το 20% των αντρών.
Οι περισσότεροι άντρες δουλεύουν σε φορτοεκφορτώσεις, συσκευαστήρια, δημοπρατήρια, εξαγωγές, λιομάζωμα το χειμώνα, και οικοδομές», μας λέει ο κ. Νίκος, ο οποίος διατηρεί 30 στρέμματα θερμοκηπιακών καλλιεργειών και απασχολεί μεγάλο αριθμό εργατών γης.
Εκτός από τους Πακιστανούς και τους Ρουμάνους εργάτες γης, μεγάλος παραμένει ο αριθμός των Βούλγαρων, των Μολδαβών, των Αλβανών και των Αφρικανών εργατών, που ξυπνούν πριν το χάραμα και τρέχουν στα σημεία συγκέντρωσης «υποψήφιων» εργατών γης, στην Κληματαριά, απέναντι από τα γραφεία της «Ν.Κ.», στη Γρα Λυγιά και στο Στόμιο, απ” όπου περνούν τα «αφεντικά» με τα αγροτικά τους αυτοκίνητα και ξεκινούν για τη δουλειά στο θερμοκήπιο.

«Τα μεροκάματά τους ξεκινούν από τα 23 ευρώ σε κάποιες περιπτώσεις και φτάνουν τα 30 ευρώ, αν είναι εξαιρετικές περιπτώσεις εργατών που παράγουν έργο και δε δημιουργούν προβλήματα με τη συμπεριφορά τους. Οι περισσότεροι εργοδότες πληρώνουν γύρω στα 27 ευρώ το οκτάωρο. Εμείς στις δουλειές μας θέλουμε ο εργάτης να έχει κάποια προσόντα για να τον προσλάβουμε. Να μη μιλάει όλη μέρα στο κινητό, να μη δημιουργεί προβλήματα και καβγάδες με τους συναδέλφους του, να έχει λίγα λόγια με το προσωπικό, και να είναι ήρεμος και καλός χαρακτήρας. Τελευταίο αφήνουμε το πόση δουλειά θα μας βγάλει», μας λένε τρεις επιχειρηματίες από τον κλάδο της ανθοκομίας, των κηπευτικών και της οικοδομής.
Οι συνθήκες εργασίας στο Μαρόκο
Την ίδια ώρα, οι Κρητικοί αγρότες, οι Ισπανοί, οι Ιταλοί και οι Γάλλοι δίνουν τη μάχη του ανταγωνισμού απέναντι στα κηπευτικά που έρχονται στην Ευρώπη από τρίτες χώρες χαμηλού κόστους, όπως είναι το Μαρόκο, όπου οι εργάτες γης δουλεύουν σε συνθήκες «γαλέρας» και με μεροκάματα που δεν ξεπερνούν τα 8 ευρώ.
Η μη κερδοσκοπική οργάνωση Fairfood International έχει κυκλοφορήσει μια έκθεση για τις συνθήκες εργασίας στην παραγωγή ντομάτας στο Μαρόκο, όπου τα συμπεράσματα σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί δείχνουν για άλλη μια φορά ότι συνεχίζει να υπάρχει ένα ιδιότυπο καθεστώς δουλείας, όπου αναγκάζονται να ζουν οι Μαροκινοί εργάτες.
Η Fairfood International είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση αφιερωμένη στην παρακολούθηση των εργαζομένων απ” όλες τις περιοχές του κόσμου και αγωνίζεται να έχουν έναν ελάχιστο μισθό, που να τους εξασφαλίζει ικανοποιητική ποιότητα ζωής. Η έκθεση που δημοσιεύτηκε στις 9 Σεπτεμβρίου από διάφορα ΜΜΕ της Ολλανδίας και της Αλμερίας αναδεικνύει και τον αθέμιτο ανταγωνισμό που προκύπτει από τις τριτοκοσμικές συνθήκες εργασίας, τον οποίο καταγγέλλουν οι Ευρωπαίοι παραγωγοί κυρίως της ντομάτας.
Η Fairfood αποκάλυψε ξεκάθαρα στην έκθεσή της την κατάσταση της ημι-δουλείας, στην οποία ευρίσκονται οι Αλεβίτες εργάτες γης που εργάζονται στην παραγωγή θερμοκηπιακής ντομάτας με μεροκάματα 12 ωρών εργασίας, που κυμαίνονται από 5 έως και 8 ευρώ, όταν το κόστος ζωής είναι περίπου 15 ευρώ την ημέρα.
Με τόσο μικρά μεροκάματα οι μαροκινές ντομάτες έχουν πάρα πολύ μικρό κόστος παραγωγής, εισάγονται σε εξευτελιστικές τιμές στην Ε.Ε. και εκτοπίζουν σε μεγάλο βαθμό τα προϊόντα των Ευρωπαίων παραγωγών και φυσικά των Ελλήνων.
Στη χειρότερη κατάσταση είναι, σύμφωνα με την έκθεση, οι γυναίκες εργάτριες γης, οι οποίες παίρνουν λιγότερα χρήματα και δουλεύουν περισσότερες ώρες από τους άντρες.
Περιζήτητοι τεχνίτες: Οι πιο εργατικοί έγιναν… αφεντικά
Μετά το 1990, όταν άρχισαν να φτάνουν στην Ιεράπετρα οι Αλβανοί και οι Βούλγαροι εργάτες γης, οι πρώτοι προσπαθούσαν να αποδείξουν ότι είναι πιο εργατικοί, πιο αποδοτικοί και πιο συνεπείς στη δουλειά που αναλαμβάνουν. Σύντομα αυτή τους η προσπάθεια έφερα το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ειδικά στις τεχνικές δουλειές της οικοδομής έγιναν περιζήτητοι, εκτοπίζοντας κυρίως τους Έλληνες τεχνίτες, ενώ οι Αλβανοί εργάτες γης δούλεψαν σκληρά στα θερμοκήπια, έμαθαν να καλλιεργούν μόνοι τους και αργότερα είτε ενοικίασαν είτε αγόρασαν δικά τους θερμοκήπια, έχοντας γίνει σήμερα αφεντικά και καλοί παραγωγοί οι ίδιοι.
Αν και το κόστος παραγωγής στην Ιεράπετρα παραμένει πολύ υψηλό στον κλάδο των κηπευτικών υπό κάλυψη, το κόστος ζωής δεν επιτρέπει κι άλλη μείωση στα μεροκάματα των εργατών γης.
Νίκος Πετάσης – Νέα Κρήτη