Δενδρολίβανο

Στην αρχαία Ελλάδα το θεωρούσαν δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους και το χρησιμοποιούσαν στις θυσίες ζώων- το έκαιγαν στους βωμούς. Διακοσμούσαν με αυτό τα αγάλματα των θεών και οι μαθητές όταν μελετούσαν το χρησιμοποιούσαν σα στεφάνι, χάρη στην ιδιότητά του να τονώνει τη μνήμη.
Μοιάζει να έχει κάτι κοινό και με τη φλόγα ενός κεριού: την κατεύθυνση προς τον ουρανό, την ανάταση! Στην αρχαιότητα το δενδρολίβανο ήταν “φυτό ταμπού”.
Η χρήση του ήταν τελετουργική.
Η αρχαία Ελληνική του ονομασία, λιβανώτις, συνδέεται άμεσα με την χρήση του: μαζί με το λιβάνι, το μύρο και άλλα φυτά, χρησίμευε για τελετουργικούς καπνισμούς και καθαρμούς. Φυτό αφιερωμένο στη Μεγάλη Θεά. Τη Λευκοθέα, την Αφροδίτη.
Στην Ελληνική παράδοση, κρατάει ακόμα το θηλυκό του χαρακτήρα, όπως φαίνεται τόσο στα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς, όσο και στο τραγούδι των Το δενδρολίβανο είναι εμποτισμένο στην χριστουγεννιάτικη παράδοση. «Αρχιμηνιά & Αρχιχρονιά, ψιλή μου δεντρολιβανιά..! Δενδρολιβανιά με τ’ άνθη πήρες μου το νου κι εχάθη".

Στο μεσαίωνα, χρησιμοποιήθηκε και σε καλλυντικά σκευάσματα. Στην ιστορία αναφέρεται ένα ελιξίριο το οποίο κατασκευαζόταν κατόπιν απόσταξης δεντρολίβανου, κέδρου και τερεβινθίνης που μεταμόρφωσε μία παράλυτη 70χρονη πριγκίπισσα σε μια ελκυστική νεαρή κοπέλα τη οποία ζήτησε σε γάμο ο βασιλιάς τής Πολωνίας το 1370. Το ελιξίριο αυτό ονομάστηκε "Το νερό τής βασίλισσας τής Ουγγαρίας".

Ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών [οικογένεια της μέντας (Laminaceae)] και είναι αειθαλές φρυγανώδες θαμνίο, πολύκλαδο και πυκνόφυλλο, με φύλλα μικρά, γραμμοειδή και χείλη περιτυλιγμένα, με χρώμα πράσινο στο επάνω μέρος και λευκά εριώδη κάτω. Τα άνθη του είναι μικρά κυανόλευκα και συγκεντρωμένα κατά μήκος του ακραίου τμήματος των βλαστών σε σπονδύλους, στις μασχάλες των φύλλων.
Ολόκληρο το φυτό και ειδικότερα τα φύλλα και τα γαλάζια άνθη, περιέχουν άχρωμο ή κιτρινωπό λεπτόρευστο αιθέριο έλαιο (ροσμαρινέλαιο)

Η χρήση του είναι εσωτερική και εξωτερική.
Εσωτερική:
το ρόφημα καταπραΰνει τους σπασμούς της κοιλιάς, και είναι αντιδιαβητικό και κατά του άσθματος.
Το κρασί είναι τονωτικό για την καρδιά και την όραση.
Τρόπος παρασκευής ροφήματος Αφέψημα:
βράζουμε άνθη και φύλλα δεντρολίβανου μια κουταλιά του γλυκού σε ένα φλιτζάνι νερό και πίνουνε 2 φορές την ημέρα.
Τρόπος παρασκευής κρασιού
Βάζουμε σε ένα μπουκάλι λευκό κρασί μερικά κλωνάρια δεντρολίβανου και τα αφήνουμε για αρκετές μέρες. Πίνουμε 1 ποτήρι την ημέρα.

Εξωτερική:
Αντισηπτικό για πληγές. Ρίχνουμε επάνω στην πληγή σκόνη από τριμμένα φύλλα δεντρολίβανου.
Μπάνιο σε αφέψημα δεντρολίβανου καταπραΰνει τους ρευματισμούς.
Επίσης σε συνδυασμό με άλλα βότανα είναι αποτελεσματικό κατά της τριχόπτωσης.
Σαν έγχυμα για λούσιμο βοηθά κατά της αλωπεκίας, δυναμώνει και σκουραίνει τα μαλλιά και βοηθά στη λειτουργία της μνήμης!
Το αφέψημα των φύλλων του δενδρολίβανου αποτελεί ισχυρό πεπτικό τονωτικό και διεγείρει τη λειτουργία της πέψης, κινητοποιώντας την έκκριση γαστρικών υγρών, της χολής και τη λειτουργία του ήπατος.
Οι τανίνες τις οποίες περιέχει, του προσδίδουν στυπτικές ιδιότητες και για αυτό θεωρείται κατάλληλο βοηθητικό της ομαλής εμμήνου ρύσεως.
Ρυθμίζει την υπερβολική μητρορραγία και ομαλοποιεί τον κύκλο των γυναικών.
Ως αντιοξειδωτικό, προστατεύει και ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθά σε περιπτώσεις αρτηριοσκλήρυνσης και τονώνει τη λειτουργία της καρδιάς.
Έχουν αναφερθεί τονωτικές ιδιότητες για το νευρικό σύστημα και σε περιπτώσεις πονοκεφάλων.
Το δενδρολίβανο είναι διεγερτικό της κυκλοφορίας του αίματος και ενδείκνυται για περιπτώσεις ατονίας, υπερκόπωσης, εξάντλησης, για κατάθλιψη, αϋπνία, άγχος κ.λπ.
Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται συστηματικά από το 500 π.Χ.
Στην αρχαία Ελλάδα ήταν αναγνωρισμένο σαν βότανο που είχε την ικανότητα να βελτιώνει το μυαλό και την μνήμη.
Έχουν ακόμη αποδοθεί σ’ αυτό αφροδισιακές ιδιότητες.
Μασάζ με σταγόνες αιθέριου ελαίου από τα φύλλα του δενδρολίβανου στους κροτάφους, απαλύνει τον πονοκέφαλο.
Λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου στο νερό του μπάνιου, ξεκουράζουν και ανακουφίζουν από πόνους στα κόκαλα και τους μυς.
Το φυτό έχει επίσης αντισηπτικές, αντιβακτηριδιακές και αποχρεμπτικές ιδιότητες, ενώ είναι εφιδρωτικό και σπασμολυτικό και γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις κρυολογήματος, βήχα, βρογχίτιδας, άσθματος.
Μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις δυσπεψίας, μετεωρισμού, κολικών, διάρροιας και γενικότερων προβλημάτων του πεπτικού.
Ακόμα έχει ειπωθεί πως αν τρίψουμε το τριχωτό της κεφαλής με αφέψημα, συντελούμε στη μείωση της τριχόπτωσης, ενώ πλύσεις της στοματικής κοιλότητας με αυτό, συντελούν στη θεραπεία ούλων που ματώνουν και χαλαρών δοντιών.
Το αιθέριο έλαιο που περιέχεται στα φύλλα και τα λουλούδια του, μπορεί σε μικρές ποσότητες να προκαλέσει το θάνατο.

Βέβαια για να παραχθεί αυτή η ποσότητα χρειάζεται πολύ μεγάλες ποσότητες κλαδιών του φυτού.
Πρέπει να γνωρίζει κανείς τη χρήση του και να αποφεύγει τις υπερβολές.
Παρόλο που είναι εξαιρετικά τονωτικό και διεγερτικό και συνίσταται σε όσους κουράζονται πολύ -σωματικά και πνευματικά- καθώς επίσης και σε σεξουαλικά προβλήματα που σχετίζονται με έντονη κόπωση, πρέπει, όταν χρησιμοποιείται με θεραπευτικούς σκοπούς να γνωρίζει κανείς πώς να το χρησιμοποιεί.
Στα χωριά το χρησιμοποιούσαν ως "εκτρωτικό" για αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη.
Με το αφέψιμα μια ευχάριστη γεύση που απλώνεται από την κοιλιά κι όταν φτάσει στο κεφάλι, καθαρίζει τις σκέψεις και ξυπνάει.
Διώχνει τη μεσημεριανή ύφεση, χωρίς δυσάρεστες νευρικές παρενέργειες.
Σε μερικές περιπτώσεις το δενδρολίβανο είναι απαραίτητο σ’ ένα μείγμα βοτάνων κατά της αϋπνίας.
Υπάρχουν άνθρωποι πολύ αδύναμοι και υποτονικοί, τόσο εξαντλημένοι που δεν έχουν αρκετή ενέργεια για να περάσουν από την εγρήγορση στον ύπνο.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητο λίγο δενδρολίβανο μαζί με την πασιφλόρα, το λυκίσκο και τη βαλεριάνα.

Το δενδρολίβανο εναρμονίζει την κυκλοφορία του αίματος.
Έχει ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα στην αιμάτωση του εγκεφάλου αλλά και της καρδιάς, του στομάχου, της ουροδόχου κύστης, της χολής και της μήτρας.
Των "ασκών" του οργανισμού μας δηλαδή.
Η θεραπευτική του δράση στα αγγεία, είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας των αιθέριων ελαίων και των φλαβονοειδών ουσιών.
Ανάλογη με τη μορφή του δενδρολίβανου είναι και η επίδρασή του: ανοδική.
Εκτός του ότι θερμαίνει τον οργανισμό και καθαρίζει το κεφάλι, δυναμώνει και το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.
Δρα θεραπευτικά σε περιπτώσεις σπασμών, παραλύσεων, τρεμούλας και τονώνει τη μνήμη ενώ, βοηθά στην αυτοσυγκέντρωση.
Χάρις στο δενδρολιβανικό οξύ έχει και αντιμικροβιακή και αντιμυκητική.
Έτσι είναι ιδανικό για ατμόλουτρα και εντριβές, σε περίπτωση κρυώματος ή γρίππης.

Λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο στη μπανιέρα, τονώνει και χαλαρώνει το σώμα και το πνεύμα μετά από μια κουραστική ημέρα (ιδιαίτερα όταν έπεται και…νυχτερινή έξοδος). Το πρωί βοηθά το σώμα να πάρει μπρος.
Είναι επίσης ιδανικό και κατά των ρευματικών πόνων ως αφέψημα, λουτρό ή εντριβή.
Το δενδρολίβανο είναι ένα από τα πολυτιμότερα θεραπευτικά φυτά που έχουμε στη διάθεσή μας. Στη γυναικολογία κατέχει σημαντική θέση.
Είναι ρυθμιστικό της έμμηνου ρύσεως, ιδιαιτέρως όταν αυτή σπανίζει…

Κατά της στειρότητας, όταν αυτή οφείλεται σε ορμονικούς λόγους και κατά της νευρικότητας την εποχή της κλιμακτηρίου.
Αντενδείκνυται κατά την εγκυμοσύνη γιατί μπορεί να προκαλέσει αποβολή.
Επίσης είναι πολύ βοηθητικό σε περιπτώσεις κατάθλιψης.
Όταν ο άνθρωπος έχει χάσει την χαρά της ζωής και την πίστη του σ’ αυτήν, όταν αισθάνεται χαμένος και ανερμάτιστος, η Δενδρολιβανιά τον βοηθά να ξαναβρεί τον εαυτό του και την εσωτερική του φλόγα.
Στη μαγειρική χρησιμοποιούνται τα αποξηραμένα φύλλα και άνθη του.
Νοστιμίζουν το αρνί, το ψάρι, το βοδινό, το κουνέλι, το κοτόπουλο, τις τηγανητές ή ψητές πατάτες, τα λαχανικά, το ρύζι και διάφορα αλαντικά.

Πηγή:ypernoisis.gr