Κριτήρια εγκατάστασης νέων ελαιώνων

Από την στιγμή που οι μεσογειακές χώρες μπήκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ενισχύθηκε το προϊόν γενικεύτηκε η εγκατάσταση νέων φυτειών ελαιοδέντρων. Αυτό δεν έγινε όμως πάντα με σωστά κριτήρια.

’’Βάλε ελιά για το παιδί σου και συκιά για τη ζωή σου’’

Παροιμία

Ανέκαθεν η καλλιέργεια της ελιάς υπόφερε από την ανταγωνιστικότητα των άλλων καλλιεργειών .Είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο οι παλιοί ελαιώνες ήταν συνήθως εγκατεστημένοι σε εδάφη που δεν προσφέρονταν για άλλες αποδοτικότερες καλλιέργειες (στα ακόμη πιό παλιά χρόνια οι ελιές φυτεύονταν στις άκρες των χωραφιών για να επιτέπετε η καλλιεργειά τους με άλλα φυτά). Το κριτήριο αυτό πρέπει να ισχύει και σήμερα για τους επαγγελματίες αγρότες. Ένα μεγάλο μέρος των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν σήμερα οι αγρότες σε περιόδους ύφεσης της αγοράς έχει σ’αυτό την ρίζα του.

Η δυνατότητα ποτίσματος ύστερα επιτρέπει μια σημαντική αύξηση της παραγωγγικότητας.

Και τελευταίο πρέπει να αποφεύγεται η εγκατάσταση σε περιοχές που χτυπώνται εύκολα από παγετώνες.

Οι εγκαταστάσεις ελαιώνων

Διακρίνονται σε παραδοσιακές και εντατικές-

Στις παραδοσιακές εγκαταστάσεις οι αποστάσεις φυτεύσεως μεταξύ των δέντρων μπορεί να είναι 6 επί 8μ.,7 επί 7 μ., 8 επί 8 μ. ή ακόμη και 10 επί 10 μ..Λιγότερα από 20 δέντρα το στρέμμα, ανάλογα με την περιοχή, το έδαφος και την ποικιλία. Η κατεύθυνση των δεντροσειρών είναι καλό να είναι από τον Βορρά προς τον Νότο, για μια καλύτερη έκθεση στον ήλιο.

Όσο μεγαλύτερες είναι οι αποστάσεις τόσο μεγαλύτερη γίνεται και η κόμη των ενηλίκων δέντρων (12-15 χρόνια). Η δε σταθερότητα της παραγωγής διαρκεί γύρω τα 50 χρόνια.

Έτσι σε μια κόμη όχι ψηλότερη από 5 μέτρα μπορεί να εφραρμοστεί ,αν η διαμόρφωση του εδάφρους το επιτρέπει, η συλλογή με μηχανές δονισμού.

Στις εντατικές εκμεταλεύσεις   οι αποστάσεις μπορούν να είναι 5 επί 6 μ. ή 6 επί 6 μ., 27-30 δέντρα κατά στρεμμα.

Πολλές φορές για μια καλύτερη εκμετάλλευση του χωραφιού, τα πρώτα 10-15 χρόνια, στην γραμμή φύτευσης 6 επί 6 μ. βάζουν ένα ακόμη δέντρο . Μ’αυτό τον τρόπο το σχήμα γίνεται 6 επί 3 μ.. Το επιπλέον δέντρο διατηρείτε 10-15 χρόνια κι ύστερα ξεριζώνεται.

Όταν η φύτευση είναι πυκνή είναι απαραίτητο χαμηλό σχήμα κόμης.

Η πυκνή φύτευση και το σχετικά μικρό ύψος της κόμης προσφέρονται περισσότερο για την καλλιέργεια επιτραπεζίων ελιών και για την συλλογή με τα χέρια.

Οι ελαιώνες πυκνής φύτευσης μπαίνουν πιό γρήγορα στην παραγωγή αλλα γερνάνε και ενωρίτερα από εκείνους που έχουν παραδοσιακή εγκατάσταση.

Η ζωή της ελιάς μπορεί να διακριθεί σε τρεις φάσεις:

-Η νεανική ηλικία που τελειώνει στα 12-15 χρόνια.

-Η περίοδος του ενηλικιωμένου δέντρου που τελειώνει γύρω στα 50 χρόνια.

-Η περίοδος του γήρατος που διαρκεί αιώνες.

Η επιλογή της ποικιλίας

Στην Μεσσηνία όπου η αναγνωρισμένη ποιότητα του λαδιού είναι δεμένη με την Κορωνέϊκη ποικιλία δεν έχει νόημα η αντικαταστασή της, με εξαίρεση τις περιοχές που απαιτούν ποικιλίες ανθεκτικές στο κρύο.Εξ άλλου οι προδιαγραφές για το ΠΟΠ έχουν καθορίσει τις αποδεκτές ποικιλίες.Εκτός αν ο παραγωγός δεν θέλει ή δεν μπορεί να εντάξει την παραγωγή του στην κατηγορία των ΠΟΠ.

Τότε είναι καλό να υπενθυμίζεται ότι τα κριτήρια της επιλογής της ποικιλίας πρέπει να είναι η ανθεκτικότητα στούς κυριότερους εχθρούς της ελιάς και το μέγεθος του καρπού. Όσο μεγαλύτερες είναι (μεσόκαρπες ή μεγαλόκαρπες) τόσο καλύτερα. Ιδιαίτερα για τις επιτραπέζιες. Μην ξεχνώντας επίσης ότι οι μικρόκαρπες όπως η κορωνέϊκη πέφτουν πιό δύσκολα με την δόνιση κατά την συλλογή.

Είναι εξ ίσου σημαντικό, για τις ελαιοποιήσιμες ελιές, τα δέντρα να παρουσιάζουν μιά καλή ανωφερή τάση. Για τις επιτραπέζιες τοναντίον αποτελεί πλεονέκτημα να έχουν κρεμοκλαδείς τάσεις, βασικό για την συλλογή με τα χέρια.

Τα δενδρύλλια

Τα δενδρύλλια που υπάρχουν στην αγορά προέρχονται συνήθως από εγκεντρισμένα σπορόφυτα ή από ημιξυλώδεις βλαστούς που έχουν βγάλει ρίζες με υδρονέφωση.

Τα δενδρύλλια είναι καλό να έχουν αναπτυχθεί σε πλαστικά δοχεία γιατί επιτρέπουν την μεταφύτευση σε οποιαδήποτε εποχή. Αρκεί να μην είναι οι ρίζες κουλουρασμένες μέσα στα δοχεία. Ένδειξη ότι έχουν μείνει στο δοχείο για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν έχουν καλό αναπτυγμένο ριζικό σύστημα λόγω έλλειψης χώρου. Γι αυτό πριν την αγορά είναι καλό νά γίνεται μια δειγματολογική εξέταση.

Το φύτευμα γίνεται σε λάκκους 50 επί 50 εκ. και βάθους 60-70 εκ από το οποίο 10-­15 εκ γεμίζονται με κομμένο χώμα. Ο λάκκος λιπαίνεται με κοπριά ή με φώσφορο και καλιούχα λιπάσματα.

Περαιτέρω λεπτομερείς πληροφορίες γι αυτή την κριτική φάση πρέπει να πέρνονται από τους γεωπόνους.

ΠΗΓΗ: www.elies-ladikalamatiano.gr