Τροφοπενίες και προβλήματα στην αγγουριά

Η αγγουριά,είναι μια καλλιέργεια που κάθε άλλο παρά εύκολη μπορεί να χαρακτηριστεί αφού απο τα πρώτα κιόλας στάδια ανάπτυξης του φυτού παρουσιάζονται διάφορα προβλήματα.Λόγω της πολύ γρήγορης φυσικής ανάπτυξης του φυτού,οι απαιτήσεις του σε θρεπτικά στοιχεία πρέπει να καλύπτονται άμμεσα,χωρίς καμία αναβολή,διότι διαφορετικά θα υπάρξει μεγάλη απώλεια στον καρπό και στο εισόδημα γενικότερα.
Απο την αρχή της καλλιέργειας,βασικό μας μέλημα πρέπει να είναι η ποιότητα του νερού με το οποίο ποτίζουμε.Νερό με υψηλές αλατότητες,εμποδίζει τη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και την απορόφηση των θρεπτικών στοιχείων.

Πολλές φορές και κατα τα αρχικά στάδια ανάπτυξης της αγγουριάς,παρατηρούμε συστροφή και στην συνέχεια ατροφία της κορυφής.Αυτό οφείλεται σε έλειψη βορίου-ασβεστίου και πρέπει να γίνει άμμεσα εφαρμογή αυτών των στοιχείων διαφυλλικά.

Στην παρακάτω φωτό φαίνεται καθαρά η επίπτωση της υψηλής αλατότητας του νερού σε νεαρό φυτό αγγουριάς,στην περιφερειακή χλώρωση των φύλλων.

Κακοσχηματισμένος καρπός που φανερώνει καθαρά την γενική τροφοπενία του φυτού.Διακρίνουμε έλειψη αζώτου,καλίου, βορίου και ασβεστίου

Το στένεμα του καρπού στη μέση,σημαίνει έλειψη καλίου.

Η έλειψη αζώτου είναι αυτή που δημιουργεί ανομοιομορφία στην ανάπτυξη του καρπού,με διόγκωση του ανώτερου τμήματος.

Τα άσπρα σημάδια στον καρπό φανερώνουν έλειψη βορίου-ασβεστίου.

Το περιφερειακό συρίκνωμα των φύλλων σημαίνει  επίσης έλειψη βορίου-ασβεστίου


Τροφοπενία καλίου


Περιφερειακή χλώρωση των φύλλων της αγγουριάς απο έλειψη καλίου.

Τα συμπτώματα έλλειψης καλίου εμφανίζονται αρχικά στα παλαιότερα φύλλα. Παρατηρείται χλώρωση στις άκρες των φύλλων, η οποία εξαπλώνεται σε όλη τη μεσονεύρια περιοχή. Στη συνέχεια τα συμπτώματα εξαπλώνονται προς την κορυφή του φυτού. Το φυτό καθηλώνεται και εμφανίζει κοντά μεσογονάτια διαστήματα. Οι καρποί δεν διογκώνονται φυσιολογικά και μπορεί να έχουν μια καφετί ή κηλιδωτή εμφάνιση.


Τροφοπενία Μαγνησίου



Ελειψη μαγνησίου.Το κιτρίνισμα προχωρά μέχρι βαθειά στο φύλλο.

Η έλλειψη μαγνησίου προκαλεί κιτρίνισμα στα παλαιότερα φύλλα. Τα συμπτώματα ξεκινούν από τις περιοχές του ελάσματος που βρίσκονται ανάμεσα στις κεντρικές νευρώσεις, οι οποίες αποκτούν ένα ανοιχτό πράσινο χρώμα που στη συνέχεια γίνεται κίτρινο. Εάν η έλλειψη είναι σοβαρή στις κίτρινες περιοχές θα αναπτυχθούν νεκρωτικές κηλίδες ανοιχτού καφετί χρώματος.
Τροφοπενια σιδήρου

• Μεσονεύριες χλωρώσεις στα νεαρά φύλλα (σε ακραιές περιπτώσεις τα φύλλα αποχρωματίζονται και παρουσιάζουν λεύκανση ή καστανές κηλίδες).
• Σπάνια νέκρωση της κορυφής και της περιφέρειας του ελάσματος.
• Αργή ανάπτυξη λόγω μειωμένης φωτοσυνθετικής ικανότητας .

Εμφάνιση ίωσης στην αγγουριά.

Οι διαταραχές της θρεπτικής κατάστασης του φυτού


(Το παρακάτω άρθρο,το διαβάσαμε στο http://biotech.aua.gr/)

11.1 Ορισμοί

Τροφοπενία: Είναι η παθολογική κατάσταση που προκύπτει από τον ελλειπή εφοδιασμό του φυτού με θρεπτικά στοιχεία.

Τοξικότητα: Είναι η παθολογική κατάσταση που προκύπτει από τον υπερβολικό εφοδιασμό του φυτού με θρεπτικό ή άλλο στοιχείο.

Απλή τροφοπενία: Οφείλεται σε ανεπάρκεια ενός θρεπτικού στοιχείου.

Σύνθετη τροφοπενία: Η ανεπάρκεια περιλαμβάνει δύο ή περισσότερα θρεπτικά στοιχεία.

Ορατή τροφοπενία: Όταν υπάρχουν ορατά συμπτώματα σε διάφορα όργανα του φυτού.

Κρυφή τροφοπενία: Υπάρχει έλλειψη θρεπτικού στοιχείου χωρίς να υπάρχουν ορατά συμπτώματα. Αυτό σημαίνει ότι: 1) η έλλειψη δεν είναι πολύ μεγάλη, ή 2) η τροφοπενία είναι σε αρχικό στάδιο.

Πραγματική τροφοπενία: Οφείλεται σε πραγματική ανεπάρκεια ή και τέλεια έλλειψη του αντίστοιχου θρεπτικού στοιχείου στο έδαφος.

Φαινομενική τροφοπενία: Το στοιχείο υπάρχει ποσοτικά στο έδαφος (σε επάρκεια ή και σε περίσσεια), αλλά τα φυτά δεν μπορούν να το χρησιμοποιήσουν είτε γιατί είναι δεσμευμένο, είτε γιατί βρίσκεται σε σημαντικό βάθος και πρακτικά δεν μπορεί να προσληφθεί.


11.2 Διάγνωση των τροφοπενιών

Οι τροφοπενίες γενικά δεν προκαλούν πολύ χαρακτηριστικά συμπτώματα και για να εξακριβώσουμε ποιο θρεπτικό στοιχείο λείπει είναι απαραίτητη η εφαρμογή ορισμένων διαγνωστικών μεθόδων. Οι διαγνωστικές μέθοδοι βασίζονται στην εξέταση του φυτού από πλευράς συμπτωμάτων, στη συμπεριφορά τους κατά τη χορήγηση θρεπτικών στοιχείων και την περιεκτικότητά τους στους ιστούς. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται μία ή περισσότερες διαγνωστικές μέθοδοι ανάλογα με την τροφοπενία, το είδος του φυτού και την εμπειρία που έχει αποκτηθεί.

11.2.1 Μακροσκοπική μέθοδος

Τα φυτά που υποφέρουν από σχετικά μεγάλη έλλειψη ενός θρεπτικού στοιχείου εκδηλώνουν διάφορα ορατά συμπτώματα στα φύλλα και σε άλλα όργανα. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι χλωρώσεις, νεκρωτικές κηλίδες, νεκρώσεις φύλλων, κλάδων ή και ολόκληρου του φυτού. Η μορφή της χλώρωσης (δηλαδή της ελάττωσης του πρασίνου χρώματος) και ο τρόπος που κατανέμεται αυτή στο φυτό έχουν ιδιαίτερη διαγνωστική αξία.

Τα παραπάνω συμπτώματα των τροφοπενιών δεν είναι παθογνωμονικά γιατί σε αρκετές περιπτώσεις οι τροφοπενίες διαφόρων θρεπτικών στοιχείων εκδηλώνονται με παρόμοια συμπτώματα, αλλά και τα συμπτώματα της ίδιας τροφοπενίας είναι δυνατόν να τροποποιηθούν από την ποικιλία και παράγοντες του περιβάλλοντος του φυτού. Επιπλέον, πολλές φορές η συμπτωματολογία των τροφοπενιών συγχέεται με τοξικότητες ή βλάβες από γεωργικά φάρμακα κ.ά. Έτσι, η αποτελεσματικότητα της μακροσκοπικής μεθόδου είναι περιορισμένη. Παρ' όλα αυτά η μέθοδος είναι πολύ χρήσιμη και προσφέρει εξαιρετική βοήθεια, γιατί με την εξέταση των συμπτωμάτων περιορίζεται κατά πολύ ο αριθμός των πιθανών αιτίων και επιταχύνεται η τελική διάγνωση.

11.2.2 Συγκριτική μέθοδος

Τα συμπτώματα συγκρίνονται με έγχρωμες φωτογραφίες τροφοπενιών που έχουν προκληθεί τεχνητά.

11.2.3 Φυλλοδιαγνωστική μέθοδος

Γίνεται χημική ανάλυση ορισμένων φύλλων των φυτών που πάσχουν και τα αποτελέσματα συγκρίνονται με τα αποτελέσματα από υγιή φυτά-μάρτυρες.

11.2.4 Μέθοδος διαγνωστικής χορήγησης θρεπτικών στοιχείων

Με την μέθοδο αυτή ελέγχεται η αντίδραση των άρρωστων φυτών σε χωριστές χορηγήσεις θρεπτικών στοιχείων για τα οποία υπάρχει υπόνοια τροφοπενίας. Η εξαφάνιση των συμπτωμάτων και γενικά η βελτίωση της κατάστασης των φυτών από την χορήγηση ενός από τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτει την συγκεκριμένη τροφοπενία. Η χορήγηση θρεπτικών στοιχείων για διαγνωστικούς σκοπούς στα φυτά γίνεται με κάποιον από τους επόμενους τρόπους: προσθήκη στο έδαφος, ψεκασμός του φυλλώματος, εμβάπτιση κλαδίσκων και επάλειψη φύλλων.

Μέθοδος εμβολιασμού
Με εμβολιασμό είναι δυνατόν να αποδειχθεί αν μία ασθένεια οφείλεται σε τροφοπενία ή σε ίωση. Ιστός από το φυτό που πάσχει εμβολιάζεται σε υγιές υποκείμενο. Αν η ασθένεια μεταδοθεί σ'αυτό τότε πρόκειται για ίωση, ενώ σε αντίθετη περίπτωση οφείλεται μάλλον σε τροφοπενία.

11.3 Συμπτωματολογία των τροφοπενιών

Ανάλογα με την θέση εμφάνισης των συμπτωμάτων στο φυτό οι τροφοπενίες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

1) Στις τροφοπενίες της πρώτης κατηγορίας τα συμπτώματα παρατηρούνται πρώτα στα φύλλα της βάσης του φυτού και με την πάροδο του χρόνου προχωρούν προς τα πάνω σε φύλλα της μέσης ή και της κορυφής. Τέτοιες είναι οι τροφοπενίες αζώτου, φωσφόρου, καλίου και μαγνησίου. Στις περιπτώσεις αυτές τα νέα φύλλα του φυτού προσλαμβάνουν τα στοιχεία που χρειάζονται για τον μεταβολισμό τους από τα κατώτερα φύλλα, όπου δημιουργείται έλλειψη του στοιχείου με αποτέλεσμα αρχικά την εμφάνιση των συμπτωμάτων της τροφοπενίας του αντίστοιχου στοιχείου και στην συνέχεια την ξήρανση αυτών των φύλλων της βάσης. Αν δεν θεραπευτεί το αίτιο, τα συμπτώματα αυτά προχωρούν προς τα ανώτερα φύλλα.

2) Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι τροφοπενίες που τα συμπτώματα τους παρατηρούνται πρώτα στα φύλλα της κορυφής και στη συνέχεια προχωρούν προς τα κάτω. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι τροφοπενίες ασβεστίου, βορίου,μαγγανίου, χαλκού και σιδήρου.

Στη συνέχεια δίνεται μία γενική κατάταξη των διαφόρων τροφοπενιών με βάση τα ορατά συμπτώματα και την κατανομή τους πάνω στο φυτό.

1. Τα κατώτερα ή πιο ηλικιωμένα τμήματα του φυτού δείχνουν πρώτα ή πιο έντονα συμπτώματα.
1.1 Τα συμπτώματα εμφανίζονται αρχικά στα κατώτερα φύλλα και βαθμιαία γενικεύονται σε όλο το φυτό.

Τροφοπενία αζώτου

Φύλλωμα με ανοικτό πράσινο χρώμα αρχικά και αργότερα κιτρινοπράσινο ή κίτρινο με παρουσία νεκρώσεων στα κατώτερα φύλλα. Οι βλαστοί έχουν μικρή ανάπτυξη, είναι λεπτοί, ξυλώδεις ανορθωμένοι με μικρά φύλλα σε οξείες γωνίες. Μικρού μεγέθους καρποί.

Τροφοπενία φωσφόρου

Χωρίς χλωρωτικά φαινόμενα, συνήθως. Αργός ρυθμός ανάπτυξης και αρχικά βαθύ πράσινο φύλλωμα. Μερικές φορές ερυθροί ή πορφυροί μεταχρωματισμοί στους μίσχους και την κάτω επιφάνεια των φύλλων.

1.2 Τα συμπτώματα ως επί το πλείστον είναι εντοπισμένα στα κατώτερα (πιο ηλικιωμένα) φύλλα.

Τροφοπενία καλίου

Χλωρωτικές ή νεκρωτικές κηλίδες, ακανόνιστου σχήματος, στην κορυφή και την περιφέρεια του ελάσματος. Αργότερα τα φύλλα γίνονται κίτρινα και η περιφέρεια νεκρώνεται κατά θέσεις ή συνολικά και κάμπτεται προς τα κάτω. Η χλώρωση προχωρεί μεσονεύρια και ακολουθεί καταστροφή και πτώση των κατώτερων φύλλων. Οι βλαστοί είναι αδύνατοι και σκληροί και το ριζικό σύστημα περιορισμένο με καστανή απόχρωση. Ατελής σχηματισμός και ανομοιόμορφη ωρίμανση των καρπών.

Τροφοπενία μαγνησίου

Αρχικά περιφερειακή και αργότερα πλευρική ή μεσονεύρια χλώρωση των φύλλων μεταξύ των κυρίων νευρώσεων. Ενίοτε πορφυρο-ερυθρός μεταχρωματισμός αντί χλώρωσης. Σπάνια νέκρωση των φύλλων.

Τροφοπενία μολυβδαινίου

Χλώρωση, νέκρωση και καρούλιασμα των φύλλων. Ενίοτε σοβαρός περιορισμός του ελάσματος λόγω νεκρώσεων. Τα νεαρά φύλλα αρχικά πράσινα, αλλά εμφανίζουν χλωρωτικές κηλίδες όταν εκπτυχθούν πλήρως.

2. Τα συμπτώματα εντοπίζονται ή είναι πιο έντονα στα νεαρά φύλλα και τμήματα των βλαστών.
2.1 Νέκρωση κορυφαίων οφθαλμών.

Τροφοπενία ασβεστίου

Κάμψη και παραμόρφωση νεαρών φύλλων στο άκρο του βλαστού. Τα νεαρά φύλλα εμφανίζουν χλώρωση και νέκρωση στην κορυφή ή την περιφέρεια του ελάσματος. Ο ακραίος οφθαλμός νεκρώνεται καθώς και τα άκρα των ριζών τα οποία παρουσιάζουν ελαφρή διόγκωση. Οι καρποί έχουν ξηρή κορυφή ή νεκρωτικές κηλίδες.

Τροφοπενία βορίου

Νεαρά φύλλα με ανοικτό πράσινο και αργότερα κίτρινο χρώμα. Μικροφυλλία, παραμόρφωση και βραχυγονάτωση στο ανώτερο τμήμα των βλαστών. Νέκρωση του κορυφαίου οφθαλμού και έκπτυξη πλαγίων. Βλαστοί και μίσχοι εύθρυπτοι. Ριζικό σύστημα περιορισμένης ανάπτυξης και καστανής απόχρωσης. Αποφέλλωση ιστών σε σαρκώδη όργανα ή απόθεση κόμμεος. Κοίλανση του στελέχους της ανθοκράμβης και ρωγμές στη βάση των στελεχών του σέλινου.

2.2 Ο κορυφαίος οφθαλμός των βλαστών δεν νεκρώνεται συνήθως.

Τροφοπενία σιδήρου

Λεπτό δίκτυο πράσινων νευρώσεων και σε προχωρημένο στάδιο πλήρης αποχρωματισμός του ελάσματος (κίτρινο ή κιτρινόλευκο). Σπάνια νέκρωση της κορυφής και της περιφέρειας του ελάσματος.

Τροφοπενία μαγγανίου

Μεσονεύρια χλώρωση η οποία δεν είναι τόσο έντονη όσο στην τροφοπενία σιδήρου, ούτε εντοπίζεται στα κορυφαία φύλλα. Σε προχωρημένο στάδιο οι χλωρωτικοί ιστοί αποκτούν καστανωπή απόχρωση και εμφανίζουν διάσπαρτες νεκρωτικές κηλίδες.

Τροφοπενία ψευδαργύρου

Μικροφυλλία και χλωρωτική κηλίδωση ή ομοιόμορφη ελάττωση του πράσινου χρώματος των φύλλων. Σπανιότερα νεκρώσεις του ελάσματος.