Ολα σχετικά με το αμπέλι.

Μορφολογία

Το αμπέλι καλλιεργείται στην Ευρώπη από την προϊστορική εποχή. Οι βοτανολόγοι πιστεύουν πως το αμπέλι που καλλιεργείται στην Ευρώπη κατάγεται από την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας. Τα πουλιά, ο άνεμος και τα ύδατα, μετέφεραν το σπόρο δυτικότερα, μέχρι τις ασιατικές ακτές της Μεσογείου.

Το αμπέλι καλλιεργείται πλέον σε ζεστές περιοχές σ’ όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στη Δυτική Ευρώπη, Βαλκάνια, Καλιφόρνια, Αυστραλία, Νότια Αφρική, Χιλή και Αργεντινή. Στις ανατολικές ακτές της Αμερικής το αμπέλι έφτασε τον καιρό της αποικιοκρατίας, όμως η καλλιέργειά του απέτυχε κατ’ αρχήν, λόγω προσβολών από παράσιτα και ασθένειες. Αργότερα έγινε εισαγωγή ανθεκτικότερων ποικιλιών.

Το αμπέλι έχει ξυλώδη κορμό και άνθη, είναι δηλαδή αγγειόσπερμο, της συνομοταξίας των δικοτυλήδονων, υποκατηγορίας απλών ανθέων (choripetalae), ανήκει όμως στην ομάδα των ανθέων με δίσκο και στεφάνη (δυαλυπέταλα), δηλ. στην πλέον εξελιγμένη.

Αυτός ο περιστρεφόμενος, αναρριχητικός θάμνος, που ανήκει στην τάξη των Rhamnales, οικογένεια Vitaceae, χαρακτηρίζεται εν γένει από μεγάλη μακροζωία (εύκολα θα δούμε αμπέλια αιωνόβια).

ο αμπέλι αποτελείται από ρίζες, κορμό, βλαστούς, φύλλα, άνθη και καρπό.

Το  ριζικό σύστημα εντυπωσιάζει καθώς περνά ο καιρός, γιατί αναπτύσσεται και εκτείνεται υπερβολικά μέσα στο έδαφος. Το κάτω μέρος του αμπελιού ονομάζεται vine-stock, ενώ οι παραφυάδες υποστηρίζουν τα κλαδιά. Τα καρποφόρα κλαδιά έχουν στη βάση τους 1-3 ανθισμένες διακλαδώσεις.

Τα φύλλα έχουν πολύ μυτερούς λοβούς και φύονται στα κλαδιά αντικριστά. Στις περισσότερες ποικιλίες φύονται αντικριστά έλικες, ανά δύο ή τρία φύλλα 

Τα άνθη είναι μικροσκοπικά, σε πράσινο χρώμα, και κρέμονται σε συστοιχίες. Μερικές φορές εμφανίζονται σ’ ένα φυτό μόνο αρσενικά ή μόνο θηλυκά άνθη.

Ο καρπός (σταφύλι) σχηματίζει τσαμπιά. Είναι μικρού μεγέθους, σφαιρικός, πρασινωπός ή σκουροκόκκινος, σε τάξη βότρυος. Τα σταφύλια καταναλώνονται είτε φρέσκα είτε αποξηραμένα (σταφίδα), αν και μεγάλο μέρος της παραγωγής χρησιμοποιείται για την οινοπαραγωγή .

Ο καρπός διαιρείται σε τρία μέρη: φλοιό, σάρκα και σπόρους.

Ο φλοιός περιέχει τις περισσότερες χρωστικές και αρωματικές ουσίες.

Η σάρκα περιέχει μεγάλη ποσότητα σακχάρων, που με τη διαδικασία της ζύμωσης θα μετατραπούν σε κρασί.Οι σπόροι βρίσκονται μέσα στη σάρκα και διαφοροποιούνται  σε μέγεθος, σχήμα και ποσότητα, ανάλογα με την ποικιλία. Περιέχουν τανίνες.

Ανάπτυξη

Το αμπελουργικό έτος αρχίζει με το φούσκωμα των ματιών, γύρω στα μέσα του Μάρτη. Αυτό σηματοδοτεί συνήθως το τέλος της βαρυχειμωνιάς, περιόδου κατά την οποία το αμπέλι τελεί εν υπνώσει, και την έναρξη της ήπιας άνοιξης.

ΔάκρυσμαΤο δάκρυσμα είναι το πρώτο σήμα αφύπνισης του αμπελιού από τη χειμερία νάρκη. Η ρίζα αρχίζει να συλλέγει νερό και ο οπός του αμπελιού ανεβαίνει, στάζοντας από τις άκρες των κλαδιών που είχαν κλαδευτεί το χειμώνα. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως «δάκρυσμα». Το δάκρυσμα αρχίζει αιφνιδιαστικά και με ένταση που αυξάνεται ταχύτατα, ενώ αργότερα μειώνεται σταδιακά. Το δάκρυσμα είναι το σήμα ότι αρχίζει η εαρινή ανάπτυξη.

Άνοιγμα μπουμπουκιών

Την άνοιξη, 20-30 περίπου ημέρες αφού αρχίσει το αμπέλι να δακρύζει, ανοίγουν τα μπουμπούκια.Tα μπουμπούκια εμφανίζονται σε διαφορετική χρονική στιγμή ανάλογα με την ποικιλία: μερικές ποικιλίες τα εμφανίζουν πρώιμα, ενώ υπάρχει περίπτωση να εμφανίζονται στην ίδια ποικιλία μπουμπούκια σε άλλο χρονικό διάστημα από χρόνο σε χρόνο, ανάλογα με τις αλλαγές του καιρού. Ο χρόνος αυτός μπορεί να επηρεάζεται και από τον τύπο του εδάφους: το αργιλώδες έδαφος που είναι ψυχρό, επιβραδύνει τη διαδικασία, ενώ το αμμώδες που είναι θερμό την επιταχύνει.

Eμφάνιση βλαστών, φυλλώματος και εμβρυϊκών τσαμπιών

Μετά την εμφάνιση των μπουμπουκιών, στα μέσα του Απρίλη (μέσα Οκτώβρη στο νότιο ημισφαίριο), αναπτύσσεται το φύλλωμα και βγαίνουν οι βλαστοί  (Εικ.   6).

Ύστερα από την εμφάνιση του τέταρτου ή πέμπτου φύλλου, σχηματίζονται λεπτά πράσινα τσαμπιά.  Αυτά είναι τα άνθη που όταν φτάσουν σε ακμή, θα μεταλλαγούν σε σταφύλια, δηλ. τα κοινώς καλούμενα εμβρυϊκά τσαμπιά. Είναι η πρώτη ένδειξη περί του μεγέθους της παραγωγής.

Άνθηση του αμπελιού

Τα εμβρυϊκά τσαμπιά μετατρέπονται σε άνθη μετά την εμφάνιση του 15^ου ή 16^ου φύλλου στο αμπέλι, δηλ. αυτό κανονικά συμβαίνει περίπου οκτώ εβδομάδες μετά την εμφάνιση των μπουμπουκιών και περιλαμβάνει την επικονίαση και τη γονιμοποίηση, ενώ διαρκεί κάπου δέκα ημέρες.

Ο καιρός πρέπει να είναι ξηρός και χωρίς πάχνη, όμως το κρισιμότερο ζήτημα είναι η θερμοκρασία η οποία, για να ανθίσει το αμπέλι θα πρέπει να φτάνει τουλάχιστον τους 15° C.

Η άνθηση είναι διαδικασία που εξελίσσεται σε τρία βήματα:

Σχηματισμός Αnlagen ("αδέσμευτων πρωτογενών") από τις άκρες ειδικών πλάγιων μπουμπουκιών (λανθάνοντα μπουμπούκια) σε βλαστούς της τρέχουσας περιόδου

Διαφοροποίηση είτε ως πρωτογενείς έλικες είτε ως πρωτογενής ανθοφορία.

Σχηματισμός ανθέων από την πρωτογενή ανθοφορία.

Σχηματισμός καρπών.

Μετά την ανθοφορία, τα εμβρυϊκά τσαμπιά μετασχηματίζονται με ταχύ ρυθμό σε πραγματικά τσαμπιά.

 

Κάθε γονιμοποιημένος καρπός γίνεται σταφύλι –το πρώτο ορατό δείγμα του καρπού που θα παραγάγει τον οίνο. Αυτό ονομάζεται σχηματισμός καρπού. 

Ο αριθμός των σταφυλιών ανά εμβρυϊκό τσαμπί διαφέρει από ποικιλία σε ποικιλία, όπως και το ποσοστό που θα μετατραπεί πράγματι σε σταφύλι.

Καθώς αναπτύσσεται ο σαρκώδης καρπός, είναι ελάχιστες οι χημικές αλλαγές που επέρχονται μέσα στον καρπό μέχρι να αρχίσει ο φλοιός του να αλλάζει χρώμα –διαδικασία γνωστή ως VERAISON. Όσο τα σταφύλια είναι πράσινα, το σακχαρώδες και όξινο περιεχόμενο παραμένει ίδιο, μέχρι τον Αύγουστο. Η διαδικασία ωρίμανσης αρχίζει ουσιαστικά όταν ο φλοιός αλλάξει χρώμα, τα σάκχαρα αυξηθούν πολύ, και το μηλικό οξύ ελαττωθεί, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται το τρυγικό οξύ. Αν και το περιεχόμενο σε τρυγικό οξύ αρχίζει να μειώνεται ύστερα από δύο περίπου εβδομάδες, το τρυγικό παραμένει πάντα το κύριο οξύ. Στο στάδιο αυτό υδρολύεται βαθμιαία η τανίνη του σταφυλιού. Η φάση είναι κρίσιμη, γιατί μόνο οι υδρολυθείσες τανίνες είναι σε θέση να μαλακώσουν, καθώς ωριμάζει το κρασί. Πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να μην απομακρυνθεί μεγάλο μέρος του φυλλώματος, αφού τα σταφύλια ωριμάζουν εξαιτίας της ηλιακής ακτινοβολίας στα φύλλα τους, και όχι επάνω στους καρπούς.

Συλλογή καρπού 
Η συγκομιδή αρχίζει συνήθως στις αρχές του φθινοπώρου ανάλογα με τον καιρό και την περιοχή. Τη χρονική αυτή στιγμή τα σταφύλια είναι κατά κανόνα ώριμα προς συλλογή, με υψηλό επίπεδο σακχάρων που επιτυγχάνεται λόγω του συνδυασμού καλής ωρίμανσης με το συγκεντρωτικό αποτέλεσμα της ήπιας αφυδάτωσης. Τα λευκά σταφύλια ωριμάζουν πριν από τα κόκκινα και πρέπει σε κάθε περίπτωση, να συλλέγονται κάπως νωρίς, για να επιτευχθεί υψηλότερη οξειδική ισορροπία.

 Λίγο μετά τη συγκομιδή, το αμπέλι αρχίζει να μεταβιβάζει υδρογονάνθρακες από τα φύλλα στις ρίζες, στα πλαίσια της προετοιμασίας για τη χειμερία νάρκη, στης οποίας τη διάρκεια το φύλλωμα αποκτά λαμπερό κόκκινο χρώμα. Όταν ανακτηθούν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, τα φύλλα παίρνουν χρώμα καφέ, μαραίνονται και το αμπέλι μπαίνει σε ύπνωση. Στην περίοδο αυτή πραγματοποιείται και το κλάδεμα, που είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ βλαστικής ανάπτυξης και καρποφορίας την επόμενη εποχή. Το επίπεδο του κλαδέματος εξαρτάται από την ποικιλία αλλά και τη σφριγηλότητα του αμπελιού, πάντως σε μια τυπική καλλιέργεια, χρειάζεται να μείνουν περίπου 12 μάτια. Όσο αργότερα γίνει το κλάδεμα, τόσο αργότερα θα σκάσουν τα μπουμπούκια, γι’ αυτό οι περιοχές με υψηλή πιθανότητα εμφάνισης παγετού, κλαδεύουν το δυνατόν αργότερα (μέσον χειμώνα).

Κιτρινισμα αμπελου

Ονομασία ασθένειας: ΚΙΤΡΙΝΙΣΜΑ ΑΜΠΕΛΟΥ (Flavescence dorée και Bois noir)

Προκαλών οργανισμός:
Φυτόπλασμα.ο κιτρίνισμα του αμπελιού είναι νόσος που προκαλείται από σύμπλεγμα φυτοπλασμάτων (παλαιότερα γνωστών ως οργανισμών τύπου μυκοπλάσματος).

Φάσμα προσβαλλομένων: Τα φυτοπλάσματα είναι γνωστά ως οργαν

Συχνότητα και σπουδαιότητα:Το κιτρίνισμα του αμπελιού είναι παγκόσμια γνωστή και επικίνδυνη πάθηση τόσο του άγριου όσο και του καλλιεργημένου αμπελιού, η οποία σχετίζεται με το φυτοπλάσμα. Το Bois Noir υπάρχει σε όλες τις αμπελοκαλλιεργητικές περιοχές της Γαλλίας. Όλες οι ποικιλίες του Vitis Vinifera είναι ευάλωτες, αν και σε διαφορετικό βαθμό η καθεμιά. Η ποιότητα του αμπελιού υποβαθμίζεται από την υψηλή οξύτητα και τη χαμηλή περιεκτικότητα σακχάρου στα προσβεβλημένα τσαμπιά.

Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:

Τα φυτοπλάσματα κατοικούν σε σύνθετους ιστούς του αμπελιού και ευθύνονται για το μπλοκάρισμα των πόρων διήθησης σ’ αυτούς τους ιστούς, που ίσως προκαλεί κάποια από τα παρατηρηθέντα συμπτώματα της ασθένειας. Παρόμοια συμπτώματα παρουσιάζουν το Flavescence doree και το Bois noir.Τα φύλλα αποχρωματίζονται και τα στρώματά τους ελαττώνονται, κιτρινίζοντας στις ποικιλίες λευκού σταφυλιού και κοκκινίζοντας στις κόκκινες ποικιλίες. Η ποιότητα και η ποσότητα της παραγωγής υποβαθμίζονται από το μαρασμό των ανθέων και τη συρρίκνωση των καρπών. Τα ξυλώδη κλαδιά υπο-ωριμάζουν, με αποτέλεσμα το έντονο δάκρυσμα των προσβεβλημένων κλαδιών. Τα ριζώματα εξασθενούν ταχύτατα.

Κύκλος ασθένειας:Το κιτρίνισμα του αμπελιού αφορά ευάλωτα φυτά, ένα έντομο-ξενιστή, και τον ίδιο τον προκαλούντα την ασθένεια παράγοντα. Το Flavescence doree διασπείρεται ενδημικά και φθάνει σε μεγάλη ανάπτυξη μέσα σε λίγα χρόνια, επειδή ο κύριος ξενιστής του, ο Scaphoideus Titanus, τρέφεται αποκλειστικά με σταφύλια και ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του στο αμπέλι. Ο ξενιστής του Bois noir είναι άγνωστος.
Η προσβληθείσα από το Flavescence dorée περιοχή σχετίζεται με την εμφάνιση του Scaphoideus Titanus και ορίζεται από κλιματικές παραμέτρους γιατί αυτό το έντομο χρειάζεται κρύο χειμώνα για να σπάσει τη διάπαυση των αυγών, ενώ η υψηλή θερινή θερμοκρασία του χρειάζεται για να ολοκληρώσει τον κύκλο της ζωής του. Οι ενήλικοι ξενιστές είναι ιδιαίτερα ευκίνητοι και αποτελεσματικοί. Οι νεαρές κάμπιες όπως και οι ενήλικες μπορεί να ταΐζουν το φυτόπλασμα του Flavescence dorée την άνοιξη, εποχή γοργής ανάπτυξης των νεαρών βλαστών του αμπελιού. Πριν αρχίσει η μεταβίβαση της τροφής, απαιτείται μια λανθάνουσα κατάσταση διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων. Τα έντομα μολύνουν μέχρι το Σεπτέμβρη, οπότε πεθαίνουν.

Αντιμετώπιση:Για να αντιμετωπισθεί το κιτρίνισμα της αμπέλου, είναι απαραίτητο να ελεγχθούν οι φορείς του. Η πρώτη θεραπεία γίνεται 1 μήνα μετά την έναρξη της εκκόλαψης για να εμποδιστεί το ανατροφοδότηση της μόλυνσης από μεμονωμένες κάμπιες.  Μπορούμε να συστήσουμε μια έως δυο επιπλέον μηνιαίες θεραπείες. Η  μέριμνα στην καλλιέργεια, όπως το κλάδεμα των προσβεβλημένων κλάδων (οι οποίοι θα λειτουργούσαν ως σημαντικές δεξαμενές φυτοπλάσματος για τον φορέα) μπορεί να βοηθήσει, με την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζεται αποτελεσματικός έλεγχος του Scaphoideus titanus. Οι πιθανές δεξαμενές πρέπει να εντοπίζονται και να καταστρέφονται. Στην περίπτωση του Flavescence doree είναι υποχρεωτικό το ξερίζωμα των προσβεβλημένων φυτών και των κατεστραμμένων τμημάτων του αμπελιού.Αφού είναι γνωστό πως τα φυτοπλάσματα της αμπέλου ανήκουν σε πολύ διαφορετικές ομάδες, θα πρέπει να δοθεί προσοχή όπου φορτώνεται υλικό για φύτεμα αμπελιού σε διαφορετικές περιοχές, γιατί οι φορείς του φυτοπλάσματος που είναι ήδη παρόντες, μπορεί να δράσουν ως νέοι φορείς για ένα συγκεκριμένο κιτρίνισμα του αμπελιού, εάν μολυσμένο υλικό φυτευόταν κάπου.

Σχετιζόμενοι ιοί

Ονομασία ασθένειας: Σχετιζόμενοι ιοί (GLRaV)

Προκαλών οργανισμός: ΧλοστερεοϊόςΥπάρχουν τουλάχιστον 7 διακριτοί υποτιθέμενοι χλοστερεοϊοί που αναφέρονται ως σχετιζόμενοι με την ασθένεια leafroll. Οι ιοί αυτοί αναφέρονται συλλογικά σαν Grapevine Leafroll- Σχετιζόμενοι ιοί (GLRaV) και σημειώνονται GLRaV1 έως GLRaV7. Μεταφέρονται από τον Pseudococcus longispinus, Planococcus ficus (GLRaV-3). Και ο εμβολιασμός μεταφέρει τον ιό.

Φάσμα προσβαλλομένων: Άμπελος

Συχνότητα και σπουδαιότητα: Πιθανώς παγκόσμια διασπορά

Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:
Οι ιοί αυτοί προκαλούν ανεπαρκή χρωματική ανάπτυξη και μη ομοιόμορφη ωρίμανση του καρπού στο Vitis vinifera. Επιπρόσθετα, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν το τύλιγμα προς τα κάτω των φύλλων της βάσης, που ακολουθείται από το τύλιγμα των φύλλων κοντά στις άκρες των βλαστών, την αλλαγή χρωματισμού και τη νέκρωση των ενδοφλέβιων τμημάτων των φύλλων (κοκκίνισμα στις κόκκινες ποικιλίες και χλώρωση στις λευκές) και τη διακοπή του σύνθετου ιστού

Σε μικτές προσβολές (μολύνσεις) εμφανίζονται σοβαρότερα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσουν νέκρωση του αμπελιού. Τα συμπτώματα της πάθησης grapevine leafroll ίσως θυμίζουν τα προκαλούμενα από μηχανική βλάβη στον κορμό, άλλες ασθένειες του σύνθετου ιστού και τις ζημιές από αρθρόποδα, περιπλέκοντας έτσι την οπτική διάγνωση.

Κύκλος ασθένειας:
Αυτοί οι ιοί αποκτώνται από το ψευδοκοκκίδιο (Planaoccus, Pseudococcus)  (Pulvinaria, Neopulvinaria, Parthenolecarium), φορείς megalybug. Αυτό σχετίζεται με τον κύκλο ζωής των ιικών φορέων megalybug, οι οποίοι λανθάνουν και πέφτουν σε χειμέρια νάρκη κάτω από το φλοιό της αμπέλου.

Αντιμετώπιση:
Τα χημικά δεν είναι σε θέση να εξολοθρεύσουν αποτελεσματικά τους ιούς. Η εφαρμογή εντομοκτόνων κατά συνέπεια, περιορίζεται στον έλεγχο των πιθανών εντόμων-φορέων. Η πρακτική των μέτρων υγιεινής μοιάζει προς το παρόν η πλέον αποτελεσματική. Τα μέτρα υγιεινής συμπεριλαμβάνουν τη χρήση αναπαραγωγικού υλικού ελεύθερου ιών, την αντιμετώπιση των εντόμων (για τον περιορισμό πιθανών φορέων) και έλεγχο ζιζανίων (για τον περιορισμό πιθανών εναλλακτικών ξενιστών ιών). 

Ιός του κίτρινου μωσαϊκού

Ονομασία ασθένειας: Grapevine Fanleaf virus (GFLV) (Virus, Comoviridae, Nepovirus).

Προκαλών οργανισμός: nepovirus

Φάσμα προσβαλλομένων: Έχει ευρύ φάσμα προσβαλλομένων μεταξύ των πολυετών φυτών και δέντρων.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Σημαντική και διαδεδομένη ιογενής πάθηση του αμπελιού που συναντάται σε όλες τις αμπελοκαλλιεργητικές περιοχές, πιθανώς διαδιδόμενη από τον κύριο φορέα, το νηματοειδή Xiphinema index και από μολυσμένο αναπαραγωγικό υλικό.

Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:

Προκαλεί ευρύ φάσμα συμπτωμάτων στο αμπέλι.

- συρρίκνωση των ρόζων

-οι βλαστοί αναπτύσσονται σε σχήμα ζιγκ ζαγκ

-τα φύλλα παρουσιάζουν οξεία οδόντωση και ασυμμετρία στην αιχμή, θυμίζοντας βεντάλια

Οι χρωμογενικές λωρίδες του ιού παράγουν διάφορα σχέδια κίτρινου αποχρωματισμού (κίτρινο μωσαϊκό)Ο σχηματισμός καρπού είναι ανεπαρκής, ενώ τα τσαμπιά λιγότερα και μικρότερα, με ασθενικές ρόγες.Η παραγωγή μειώνεται κατά άνω του 50% και μικρή είναι η μακροζωία του φυτού

Κύκλος ασθένειας:
Μολυσμένοι νηματοειδείς βρίσκονται σε βαθιά μέρη του χώματος, μολύνοντάς το και καθιστώντας δυσχερή την ανάνηψη του εδάφους. Το μολυσμένο αναπαραγωγικό υλικό ευθύνεται για την διασπορά του ιού και του φορέα σε μεγάλη απόσταση.

Αντιμετώπιση:
Μέσω επιλογής και παραγωγής προϊόντων ελεύθερων από τον ιό με θερμική θεραπεία και\ή καλλιέργεια μεριστώματος για να χρησιμοποιηθούν υγιείς παραφυάδες και ριζικό φυτικό υλικό. Αποφύγετε τη χρήση μολυσμένων εδαφών για να περιορίσετε τις δεξαμενές του ιού και να εξαφανίσετε τον πληθυσμό των νηματοειδών

Βακτηριακό κάψιμο

Ονομασία ασθένειας: Grown Gall

Προκαλών οργανισμός: Agrobacterium tumefaciens. Το βακτήριο μεταφέρει μέρος του DNA στο φυτό, και αυτό το DNA ενώνεται με τα γονίδια του φυτού,  προκαλώντας την παραγωγή όγκων και συσχετιζόμενες αλλαγές στο μεταβολισμό του φυτού.

Φάσμα προσβαλλομένων: 
Το agrobacterium tumefaciens προκαλεί νόσο crown gall σε ευρύ φάσμα δικοτυλήδονων (πλατύφυλλων) φυτών, ειδικά σε μέλη της οικογένειας rose, όπως μήλο, αχλάδι, ροδάκινο, κεράσι, αμύγδαλο, rapsberry και τριαντάφυλλο.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Τα φυτώρια καλλιεργειών του V.vinifera είναι πιο ευάλωτα στο crown gall  απ' ότι εκείνα του V. labrusca.

Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:

Το κύριο σύμπτωμα είναι κύστες ή υπερμεγεθύνσεις που σχηματίζονται στις ρίζες, στεφάνες και\ή κορμούς.

Τα προσβεβλημένα αμπέλια συχνά παράγουν-προκαλούν μειωμένη ανάπτυξη βλαστού και τα τμήματά τους που βρίσκονται πάνω από τις κύστες, μπορεί να νεκρωθούν. Οι κύστες της τρέχουσας περιόδου εμφανίζονται καταρχήν στις αρχές του καλοκαιριού ως λευκές, σαρκώδεις πληγές. Στο τέλος του καλοκαιριού οι κύστες παίρνουν χρώμα καστανό, ενώ το φθινόπωρο ξεραίνονται. Όταν οι κύστες είναι πολυάριθμες ή όταν εντοπίζονται σε κύριες ρίζες ή στη στεφάνη της ρίζας, διακόπτουν τη μεταφορά του νερού και των θρεπτικών συστατικών, οδηγώντας σε πτωχή ανάπτυξη, και μερικές φορές νέκρωση του αμπελιού.

Κύκλος ασθένειας: Το βακτήριο επιβιώνει για μακρές περιόδους στο χώμα, μέσα σε κύστες και μέσα στα μολυσμένα αμπέλια. Το agrobacterium tumefaciens βρίσκεται συνήθως πάνω και γύρω από τις επιφάνειες των ριζών, όπου φαίνεται να επιβιώνει χρησιμοποιώντας τα θρεπτικά συστατικά που αντλεί από τους ιστούς της ρίζας. Όμως προσβάλλει μόνο μέσω τραυμάτων, είτε φυσικών τραυμάτων, είτε εκείνων που έχουν προκληθεί από τεχνικές εργασίες.

Αντιμετώπιση:
Επειδή το βακτήριο ζει στο έδαφος, δεν αντιμετωπίζεται με χημικούς ψεκασμούς.

Αντιμετώπιση στην καλλιέργεια:

          - ΠΡΙΝ ΤΗ ΦΥΤΕΥΣΗ:

          Είναι απαραίτητο να εξετάσουμε τα νέα φυτά και να παραμερίσουμε όσα έχουν κύστες.

          - ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ

Απομακρύνετε τις ευμεγέθεις κύστες που βρίσκονται στα ανώτερα σημεία του κορμού ή στα κλαδιά, κόβοντας το κλαδί ή το μέρος του κορμού κάτω από την προσβεβλημένη περιοχή και ανανεώστε το αμπέλι με βλαστάρια από τη βάση του.

Συνεπώς, τα μέτρα αντιμετώπισης που ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο των τραυματισμών είναι σήμερα η μόνη πρακτική τεχνική για την αντιμετώπιση της νόσου. Όταν κλαδευτούν τα προσβεβλημένα αμπέλια, πρέπει να απολυμανθούν τα τραύματα και τα μεταξύ τους τμήματα.

Βακτηριακή νέκρωση

Ονομασία ασθένειας: BACTERIAL BLIGHT

Προκαλών οργανισμός: Xylophilus ampelinus

Φάσμα προσβαλλομένων: Ο Xylophilus ampelinus προσβάλει μόνο το σταφύλι.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η σοβαρότητα αυτής της πάθησης στις προσβεβλημένες αμπελοκαλλιέργειες μπορεί να ποικίλει πολύ από χρόνο σε χρόνο. Η ασθένεια ευθύνεται για την προοδευτική καταστροφή των βλαστών της αμπέλου, που οδηγεί στη νέκρωσή τους.

Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:
Η ικανότητα του Xylophilus ampelinus να επιβιώνει για αρκετά χρόνια εντός των φυτών χωρίς να προκαλεί συμπτώματα, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μια περίοδο ύπνωσης που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των κλιματολογικών συνθηκών.     Τα βακτήρια εισέρχονται στο φυτό μες από όλες τις μορφές φυσικών ή τεχνητών τραυμάτων. Εντοπίζονται στον οπό και στα αγγεία του ξυλήματος,  όπου βρίσκουν ευνοϊκές περιβαλλοντικές συνθήκες για την ανάπτυξή τους. Τα συμπτώματα στα φύλλα είναι μικρά μαύρα σημάδια με περιθωριακή νέκρωση. Στην αρχή της άνοιξης, οι βλαστοί αναπτύσσουν σκούρες καφέ λωρίδες. Στα κλαδιά μπορεί να παρατηρηθούν επιμήκεις πληγές. Αυτό το βακτήριο δύναται να προκαλέσει αποτυχία πλήρους ωρίμανσης των σταφυλιών.

Κύκλος ασθένειας:Το Xylophilus ampelinus είναι αρνητικό κατά gram και αερόβιο βακτήριο που επιβιώνει μόνο σε ζωντανό και κλαδεμένο ξύλο για 5-6 μήνες. Τα βακτήρια διεισδύουν στους τραυματισμένους ιστούς του αμπελιού και αναπτύσσονται στους διακυτταρικούς ιστούς, επηρεάζοντας τις λειτουργίες τους. Είναι ασθένεια σχετιζόμενη με το υγρό κλίμα. Η διασπορά ευνοείται από τη βροχή.

Αντιμετώπιση:Χημική αντιμετώπιση: Ο ψεκασμός  Bordeaux ή χαλκού μετά το κλάδεμα και μέχρι την επέκταση του φύλλου στο μισό, μπορεί να καταστεί αποτελεσματικός για τον έλεγχο αυτής της ασθένειας.

Αντιμετώπιση

Καλλιεργητική αντιμετώπιση:

Ουσιώδη είναι τα μέτρα υγιεινής.

- Χρησιμοποιείτε πάντα φυτικό υλικό ελεύθερο ασθενειών.

- Προσβεβλημένοι κλώνοι και καλάμια πρέπει να κλαδεύονται και να καίγονται.

Ευτυπίωση

Ονομασία ασθένειας: EUTYPA DIEBACK

Προκαλών οργανισμός: Eutypa lata (Ascomycotina, Diatrypales, Diatrypaceae)

Φάσμα προσβαλλομένων: 
Αυτός ο μύκητας έχει ευρύ φάσμα προσβαλλόμενων, που συμπεριλαμβάνει τουλάχιστον 80 είδη. Τα περισσότερα από αυτά είναι δέντρα.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η νόσος προσβάλει μεγάλο αριθμό αμπελιών σ'όλο τον κόσμο και είναι από τις πλέον καταστροφικές παθήσεις για τον ξυλώδη ιστό των αμπελιών.

Συμπτώματα και παραλλαγές:

Υπάρχει συνήθως καθυστέρηση πολλών ετών μεταξύ μόλυνσης και εμφάνισης συμπτωμάτων.Τα πιο πρώιμα συμπτώματα είναι πληγές που σχηματίζονται γύρω από τα τραύματα από το κλάδεμα που προσβλήθηκαν πριν από αρκετά χρόνια.Η διατομή του χυμώδους ξύλου συχνά αποκαλύπτει μια σφηνοειδή ζώνη νεκρωτικού ιστού Οι τοξίνες του μύκητα προκαλούν τα δευτερεύοντα συμπτώματα που είναι:

-βλαστοί με κοντούς ενδιάμεσους ρόζους

-φύλλα ζαρωμένα με νέκρωση και σπασμένα άκρα

-πεσμένα άνθη και τσαμπιά

Κύκλος ασθένειας:
Ο μύκητας διαχειμάζει αντιστεκόμενος σε αντίξοες συνθήκες, όσο αναπτύσσονται περιθέσια στα νεκρά κλωνάρια. Ο μύκητας ποτέ δε βρίσκεται στο νεαρό ξύλο. Τα περιθέσια εμφανίζονται σε στρωματικό ιστό στην επιφάνεια του νεκρού ξύλου και διατηρούν τη δραστηριότητα για 5 ή περισσότερα χρόνια. Τα σπόρια μεταφέρονται με τον άνεμο και μολύνουν όταν διεισδύσουν στον ξυληματικό ιστό μέσω τραυμάτων από το κλάδεμα και ύστερα αναπαράγονται στο cambium τους σύνθετους ιστούς στο φλεβικό σύστημα και τα κλαδιά.

Αντιμετώπιση:
Χημική αντιμετώπιση:

Δεν υπάρχουν φυτώρια αμπελιού γνωστά ως απρόσβλητα από τη συγκεκριμένη  ασθένεια, και τα όποια χημικά χρησιμοποιούνται για να ελεγχθούν οι άλλες παθήσεις του αμπελιού, παρέχουν προστασία.

Αντιμετώπιση μέσα στην καλλιέργεια.

Ουσιώδεις είναι οι καλλιεργητικές πρακτικές και τα μέτρα υγιεινής:

1.      απομακρύνετε όλους τους πιθανούς ξενιστές από την περιοχή όπως π.χ. γέρικες αχλαδιές

2.      Μολυσμένα κλαδιά και κορμοί θα πρέπει να απομακρυνθούν στα τέλη της άνοιξης όταν τα τραύματα είναι λιγότερο ευάλωτα.

3.      Το κλάδεμα πρέπει να γίνεται αρκετά μακριά κάτω από την πληγή, όπου είναι φανερό πως το ξύλο είναι υγιές.

4.      Εφαρμόστε μυκητοκτόνο βαφή για προστασία των τραυμάτων στα εκτεταμένα κοψίματα από το κλάδεμα, ώστε να ωριμάσει το ξύλο.

5.      Όποια προσβεβλημένα ξύλα ή υπολείμματα πρέπει ν'απομακρυνθούν και να καταστραφούν. Η βροχή είναι απαραίτητη για τη διασπορά της ασθένειας αυτής. Το χειμώνα, στη διάρκεια των βροχοπτώσεων ή όταν λιώνει το χιόνι, τα σπόρια του μύκητα απελευθερώνονται από τη δομή των καρπών (fruiting structures) σε νεκρό μολυσμένο ξύλο.

Ίσκα

Ονομασία ασθένειας: ESCA

Προκαλών οργανισμός: Stereum hirsutum (Basidiomycotina, aphyllophorales, stereaceae).

Φάσμα προσβαλλομένων: Ευρύ φάσμα καλλιεργειών, κυρίως αμπέλια.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
H ESCA είναι από τις πιο καταστροφικές παθήσεις των ξυλωδών ιστών στο αμπέλι. Η διάδοση της ESCA αφορά όλα τα στάδια ανάπτυξης του σταφυλιού.

Συμπτώματα και παραλλαγές:

To ξύλημα παρουσιάζει σκούρες νεκρώσεις, αρχίζοντας από τον περινεύρειο ιστό και παρουσιάζοντας, σε εγκάρσια τομή, μια μαύρη γραμμή ως όριο με ένα λευκάζον και σπογγώδες κεντρικό μέρος.

Ως δευτερεύοντα συμπτώματα, η ζωτικότητα του βλαστού ελαττώνεται προοδευτικά, ενώ παρουσιάζονται ταυτόχρονα χλωρωτικά στίγματα (στις λευκές ποικιλίες) και κοκκινωπά στίγματα (στις κόκκινες ποικιλίες), μαζί με νεκρωτική περιοχή στα φύλλα που προκαλεί ξήρανση και πρόωρη φυλλόρροια.

Κύκλος ασθένειας:
Ο μύκητας επιβιώνει για αρκετά χρόνια στον προσβεβλημένο σπογγώδη ιστό υπό μορφή ενδοκονιδίων, μακροκονιδίων και σκληρωτίων -όλα αυτά φεύγουν μετά την αποσύνθεση των ιστών. Η μόλυνση γίνεται μέσω των τραυμάτων από το μολυσμένο υλικό που μεταφέρει ο άνεμος.Το μυκήλιο διεισδύει μέσω ξυλήματος και νεύρων, αφού οι ιστοί εκφυλιστούν από προδρόμους μύκητες (Eutypa lata και άλλους) που καταστρέφουν την κυτταρίνη, ημικυτταρίνη και φαινολικές ενώσεις. Αργότερα είναι δυνατό ο μύκητας να γονιμοποιηθεί (βασιδιόκαρπα) στην επιφάνεια του φυτού και στα κλαδιά που προσβάλλει ή νεκρώνει.Σπάνια η μόλυνση μπορεί να προέλθει από βασιδιοσπόρους των επιφανειακών γονιμοποιήσεων, που συνήθως είναι στείρες.

Αντιμετώπιση:
Εκτός του πρόσφατου sodium arsenite ban, δεν υπάρχει άλλο χημικό μέσο αντιμετώπισης των ασθενειών του ξύλου.

Σήμερα μόνη λύση είναι οι μέθοδοι υγιεινής.

1.      Απομάκρυνση όλου του προσβεβλημένου ξύλου.

2.       Προστασία με προπαρασκευή βιολογικού παράγοντα ή μυκητοκτόνων για τα μεγάλα τραύματα-τομές που προκαλούνται από το κλάδεμα.

Σηψη ριζας

Ονομασία ασθένειας: ΣΗΨΗ ΡΙΖΑΣ

Προκαλών οργανισμός: Armillaria mellea (Basidiomycotina, Asidiomycotina, Agotriles, Trichloromataceae).H Armillaria είναι μύκητας που οδηγεί του ξύλο σε παρακμή.

Φάσμα προσβαλλομένων: 
H Armillaria mellea εμφανίζεται σε ευρύ φάσμα αγγειόσπερμων και γυμνόσπερμων. Στα προσβαλλόμενα φυτά περιλαμβάνονται οπωροφόρα δέντρα (εσπεριδοειδή, ροδακινιά, αμυγδαλιά, αβοκάντο, κακαόδεντρο, καφεόδεντρο, ακτινίδιο, κλπ.), αναρριχητικά, θάμνοι, σκιερά και δέντρα του δάσους.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η ασθένεια είναι παγκοσμίως διαδεδομένη. Συχνότερα εμφανίζεται όταν ένα αμπέλι αντικαθιστά προσβεβλημένα οπωροφόρα ή όταν ένας χώρος αμπελιού σε μια δασώδη περιοχή έχει πρόσφατα καθαριστεί. Η Armillaria mellea επηρεάζει τις ρίζες του αμπελιού και μπορεί τελικά να καταστρέψει το αμπέλι. Η βλαβη συνήθως εμφανίζεται σε μικρά τμήματα των αμπελιών παρά σε ολόκληρα αμπέλια.

Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:

Το φυτό χάνει σφρίγος και εμφανίζει:1.      Μειωμένη ανάπτυξη.2.      Αδύναμους βλαστούς.3.      Κιτρινισμένα φύλλα το καλοκαίρι.4.      Πρόωρη φυλλόρροια.5.      Προοδευτική νέκρωση κλαδιών. 6.      Σχηματισμό πληγών και σήψη.7.      Νέκρωση ριζών με μυρωδιά μούχλας. Τέλος, ολόκληρο το φυτό μπορεί να καταρρεύσει.

Κάτω από το φλοιό των προσβεβλημένων ριζών εμφανίζονται ελικοειδείς δίσκοι  από κιτρινόλευκο μυκήλιο. Εξω από το φλοιό όμως, βρίσκονται ριζόμορφα.Μετά τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές και τις αρχές του χειμώνα, μύκητες χρώματος μελί εμφανίζονται στη βάση των φυτών, αυτό όμως μπορεί να μη συμβαίνει σε ετήσια βάση. Συνεπώς, η απουσία μυκήτων δε σημαίνει απουσία μόλυνσης.

Κύκλος ασθένειας:
H Armillaria mellea ζει στο έδαφος αλλά χρειάζεται ξυλωδη ιστό επί του οποίου θα επιβιώσει.Η μόλυνση προκύπτει από την επαφή των ριζών υγιούς φυτού με κομμάτια ριζών που παλαιότερα μολύνθηκαν από Armillaria με τον μολυσματικό παράγοντα που βρίσκεται μέσα στο έδαφος ή στα ριζόμορφα ή σε μέρη τους.Ο μύκητας εισχωρεί μέσα στις ρίζες, σκοτώνει το cambium και καταστρέφει το ξύλημα.Η μόλυνση μπορεί να αρχίσει από τα βασιδιόσπορα που βλασταίνουν στα τραύματα της ρίζας και τους νεκρούς ιστούς. Το μυκήλιο αναπτύσσεται πάντοτε κάτω από το φλοιό ενώ τα ριζόμορφα μπορεί να εμφανιστούν και κυκλώνοντας το εξωτερικό μέρος της ρίζας.Τα βασιδιόκαρπα είναι μύκητες χρώματος μελί. Μπορούν να επεκταθούν σε γειτονικά αμπέλια σχηματίζοντας διακριτά νεκρά μέρη στο αμπέλι. Μπορούν να ζουν σε παρακμάζουσες ρίζες μέχρι και 50 χρόνια, ανάλογα με τη μάζα τους.

Αντιμετώπιση:
Η αντιμετώπιση μέσω της καλλιέργειας είναι η πλέον πολλά υποσχόμενη μέθοδος μακροπρόθεσμης αντιμετώπισης της Armillaria mellea, και όχι η χημική αντιμετώπιση, ειδικά όταν αυτή μειώνει την υγρασία του εδάφους στη βάση του αμπελιού.

Αντιμετώπιση

Χημική αντιμετώπιση: Η απολύμανση είναι πιό αποτελεσματική αν γίνεται κατά μέρη με πλήρη απομάκρυνση ριζών και ξερού χώματος στη ζώνη της ρίζας.

Αλευροποίηση

Ονομασία ασθένειας: Αλευροποίηση (Αλευρώδης μούχλα)

Προκαλών οργανισμός: Uncinula necator (Ascomycotina, Erysiphales, Erysiphaceae).

Φάσμα προσβαλλομένων: 
Ευρύ φάσμα που περιλαμβάνει φυλλώδη πολυετή φυτά και δέντρα. Οι φυτείες του ευρωπαϊκού σταφυλιού (Vitis vinifera) είναι πολύ ευάλωτες και περιλαμβάνουν τα πιό δημοφιλή επιτραπέζια σταφύλια και κρασοστάφυλα.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η αλευρώδης μούχλα που προκαλείται από την Uncinula necator, είναι η πλέον καταστροφική νόσος του σταφυλιού οπουδήποτε παράγονται κρασοστάφυλα. Μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ανάπτυξη του αμπελιου, την παραγωγή και την ανθεκτικότητα στο χειμώνα. Η ποιότητα του κρασιού επηρεάζεται έστω όταν μόνο το 3% από τις ρόγες είναι μολυσμένο.

Συμπτώματα και  παραλλαγές:
Ο μύκητας επηρεάζει όλους τους πράσινους ιστούς και βρίσκεται κυρίως στα φύλλα και τους καρπούς.Η αλευρώδης μούχλα είναι ορατή με γυμνό μάτι ως λευκογκρίζα χνουδωτή μάζα που μπορεί να καλύπτει το φύλλα, νεαρούς βλαστούς και τσαμπιά.

Στους βλαστούς καφέ κηλίδες με λευκο-γκρι σκόνη προκαλούν δυσμορφία στους νεότερους και κιτρινο-καφέ κηλίδες με άκρες που μοιάζουν ινώδεις, στους ώριμους

Στα φύλλα ανοιχτοκάστανες κηλίδες στα νεύρα (κατώτερη επιφάνεια) προκαλώντας δυσμορφίες με όψη κυματιστή και ζαρωμένη. Γκρι-λευκή σκόνη καλύπτει το εξωτερικό, την επιφάνεια των φύλλων. Τα σοβαρά προσβεβλημένα φύλλα μπορεί να ζαρώσουν και να παραμορφωθούν.

Εάν προσβληθούν οι ταξιανθίες, τα άνθη μαραίνονται και πέφτουν χωρίς να δέσουν οι καρποί. Η μόλυνση στους μίσχους των ταξιανθιών συνήθως περνά απαρατήρητη, μπορεί όμως ν'αποδειχθεί πολύ επιβλαβής. Οι προσβεβλημένοι μίσχοι των ταξιανθιών μπορεί να μαραθούν και να ξεραθούν, με αποτέλεσμα να πέφτει η ρόγα.

Οι προσβεβλημένες ρόγες μπορεί να έχουν κηλίδες στην επιφάνεια παρόμοιες μ'εκείνες των φύλλων, ή ολόκληρη η ρόγα μπορεί να καλύπτεται από λευκή σκόνη. Οι προσβεβλημένες ρόγες είναι συχνά δύσμορφες ή με κηλίδες σκουριάς στην επιφάνεια .

Ο σοβαρά προσβεβλημένος καρπός συχνά ανοίγει. Οταν οι ρόγες των μαύρων ή κόκκινων ποικιλιών προσβληθούν στην αρχή της ωρίμανσης, δεν αποκτούν το σωστό χρώμα και μοιάζουν λεκιασμένες. Οι ρόγες είναι ευάλωτες στη μόλυνση ενώ τα σάκχαρά τους (OBrix) φθάνουν περίπου το 8%.Καθώς παράγονται τα σπόρια, η αποικία παίρνει εμφάνιση λευκή και σκονισμένη. Στους καρπούς και τους άξονες ανθοφορίας, η νόσος εμφανίζεται ως λευκές μάζες σκόνης που εποικίζουν όλη την επιφάνεια της ρόγας.

Κύκλος ασθένειας: Ο μύκητας δε μπορεί ν'αναπτυχθεί σε τεχνικά μέσα, που σημαίνει πως είναι υποχρεωτικό παράσιτο. Διαχειμάζει σε αντίξοες συνθήκες με 2 τρόπους:

1) ως λανθάνον μυκήλιο (ασεξουαλική μορφή) προστατευμένο κάτω από κλίμακες μπουμπουκιών

2) ως ασεξουαλική γονιμοποίηση (ή καρποφορία) (κλειστοθεσία) στο φλοιό.

Οι μολύνσεις προέρχονται από το μυκήλιο, ενώ η κλειστοθεσία αφήνει ασκοσπόρια που αρχίζουν νέες αποικίες (αρχικές ή μολύνσεις).Τα επιφανειακά μυκήλια εισχωρούν στα επιδερμικά κύτταρα του ξενιστή, μέσω των εξογκωμάτων απορρόφησης τροφής. Τα ασκοσπόρια έχουν χαμηλό φάσμα διασποράς (περιορισμένο σε τόπους όπου η ασθένεια εμφανίστηκε τον προηγούμενο χρόνο). Η μόλυνση συνήθως αρχίζει αμέσως μετά την περίοδο της άνθισης και θα συνεχιστεί πάνω στο φύλλωμα στη διάρκεια της εποχής ανάπτυξης.Ευνοϊκές συνθήκες για την επίθεση αυτού του παράσιτου είναι οι θερμοκρασίες 25-28 °C (ιδανική), μετά το φούσκωμα των ματιών. Ο μύκητας αναπτύσσεται σε ξηρές συνθήκες όταν η σχετική υγρασία είναι υψηλή. Οι αποικίες της μούχλας παράγουν μάζες λευκών κονιωδών δευτερευόντων σπορίων (κονίδια). Τα κονίδια μεταφέρονται από τον άνεμο σ'όλο το αμπέλι και δεν έχουν ανάγκη βροχής για να μολύνουν.Οι νέες αποικίες που προκύπτουν απ'αυτές τις δευτερεύουσες μολύνσεις, παράγουν πρόσθετα κονίδια, τα οποία μπορούν να συνεχίσουν να διαδίδουν την ασθένεια. Το φθινόπωρο, τα κλειστοθέσια σχηματίζονται από τα λεπτά μυκήλια που καλύπτουν και τις ανώριμες άκρες των βλαστών.Αυτός ο επαναλαμβανόμενος κύκλος μόλυνσης, παραγωγής σποριών, διάχυσης σποριών και αναμόλυνσης μπορεί να συνεχιστεί μέχρι που να μην υπάρχει πιά κανένας υγιής ιστός στο προσβεβλημένο φυτό για μόλυνση, μέχρι την έναρξη αντίξοων καιρικών συνθηκών ή να πέσει σε νάρκη ο ξενιστής.

Αντιμετώπιση:Αντιμετώπιση στην καλλιέργεια: Πρέπει ν'ακολουθούνται οι καλλιεργητικές πρακτικές που προωθούν την καλή κυκλοφορία του αέρα και άνετη διείσδυση του φωτός. Αυτό προωθεί την ξηρότητα και ελαττώνει την υγρασία, πράγμα που με τη σειρά του μειώνει την πίεση της νόσου. Οι μεγάλες ποσότητες αζώτου θα προαγάγουν την παραγωγή χυμώδους και ευάλωτου ίστού, παχαίνουν τις κορυφές, και αυξάνουν την πίεση που ασκεί η ασθένεια.

Χημική αντιμετώπιση:

Σε ευάλωτες ποικιλίες η αντιμέτωπιση βασίζεται στη χρήση των χρονικά έγκαιρων εφαρμογών αποτελεσματικών μυκητοκτόνων.

Χνουδωτή μούχλα

Ονομασία ασθένειας: Χνουδωτή μούχλα

Προκαλών οργανισμός: Plasmopara viticola(Mastigomycotina, Peronosporoles, Peronosporaceae)

Φάσμα προσβαλλομένων:  Ευρύ φάσμα, περιλαμβάνει φυλλώδη και δέντρα.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η χνουδωτή μούχλα είναι η σημαντικότερη ασθένεια του αμπελιού υπό συνθήκες υγρασίας. Πάντα παρούσα, στα περισσότερα μέρη του κόσμου όπου καλλιεργείται αμπέλι. Σε χρονιές όμως με μη ευνοίκές συνθήκες, η ασθένεια μπορεί να εμφανιστεί αργά, προκαλώντας ελάχιστη ή καθόλου ζημιά.

Συμπτώματα και παραλλαγές:

Η χνουδωτή μούχλα εμφανίζεται όπου έχει ζέστη και υγρασία στη διάρκεια της περιόδου ανάπτυξης και εξελίσσεται πιό θεαματικά και καταστροφικά στα φύλλα, αλλά μπορεί να επιτεθεί και σε άλλα μη ξυλώδη μέρη, όπως τα βλαστάρια, μίσχοι άνθη, ρόγες (και λοβούς).

Οι βλάβες στα φύλλα εμφανίζονται ως κίτρινες ή κοκκινοκαφέ περιοχές στην επάνω επιφάνεια του φύλλου, με αντίστοιχα λευκή, μουχλιασμένη ή σα βαμβάκι την κάτω επιφάνεια

Μερικές φορές οι βλάβες είναι σαν λάδι ανάμεσα στα νεύρα. Τα σοβαρά μολυσμένα φύλλα πέφτουν πρόωρα. Οι νεαροί μολυσμένοι βλαστοί και ταξιανθίες συσπειρώνονται και συχνά καλύπτονται από λευκή sporulating μάζα μυκήτων. Ο μύκητας μεγαλώνει εσωτερικά σ'αυτές τις ρόγες, προκαλώντας μια κατάσταση που αναφέρεται ως καφέ σήψη και τέλος συρρίκνωση. Οι νεαρές ρόγες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες.

Κύκλος ασθένειας:
Το νερό είναι απολύτως απαιτούμενο για την ανάπτυξη αυτού του μύκητα.Οι μύκητες της χνουδωτής μούχλας έχουν πολύ σύντομη περίοδο αναπαραγωγής. Ο αριθμός και η διάρκεια των υγρών περιόδων συνεπώς, είναι σημαντικότατος παράγων στην επιδημιολογία της χνουδωτής μούχλας, πιθανώς σημαντικότερος από κάθε άλλη συγκεκριμένη ομάδα ασθενειών των φυτών. Αυτός ο μύκητας διαχειμάζει ως υπνώττων σπόρος σε φύλλα που έχουν πέσει κάτω από το αμπέλι. Ο μύκητας πρωτοδραστηριοποιείται την άνοιξη, 2-3 εβδομάδες πριν την άνθιση. Ο μύκητας έχει 2 τύπων σπόρους, που αμφότεροι αναπαράγονται για να προκαλέσουν την εμφάνιση των σποριών που κολυμπούν.

Η αρχική μόλυνση προκύπτει όταν αυτοί οι σπόροι αναπαράγονται και εισχωρούν στον ξενιστή μες από τους πόρους (στόματα). Ο μύκητας εγκαθίσταται ως διακυτταρικό μυκήλιο και μετά παράγει σποράγγεια τα οποία βγαίνουν από τον ιστό του ξενιστή μεσ'από τους πόρους προς το κάτω μέρος των φύλλων ή τα πόρους των κοτσανιών κοντά στον καρπό.

Απ'αυτά απελευθερώνονται σπόρια που προκαλούν δευτερεύουσες μολύνσεις, μπαίνοντας στο φυτό μέσω των πόρων ή των πόρων στα κοτσάνια.  Καθώς προχωρεί η εποχή, σχηματίζονται ωοσπόρια από το μυκήλιο μέσα στον ιστό του φυτού, ολοκληρώνοντας τον κύκλο ζωής.

Αντιμετώπιση:

Ο συνηθέστερος τρόπος αντιμετώπισης της χνουδωτής μούχλας είναι μέ τη χρήση μυκητοκτόνων. Τα μυκητοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται ακριβώς πριν την άνθιση.

Τα προστατευτικά μυκητοκτόνα όπως τα άλατα cypric, τα dithiocarbamates που περιέχουν ιόντα μαγγανίου και ψευδάργυρου και το Captan χρησιμοποιούνται  προληπτικά. Η συστημική ένωση Metalaxyl μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία.

Χημική αντιμετώπιση 

Αντιμετώπιση μέσω της καλλιέργειας:

Θα πρέπει να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα όπως:

- Να βεβαιωθούμε ότι το χώμα είναι καλά στεγνωμένο

- Μείωση πηγών διαχειμάζοντων μολυσματικών παραγόντων (πεσμένα φύλλα)

- Κλάδεμα στις άκρες των προσβεβλημένων βλαστών

- Οποια πρακτική βελτιώνει την κυκλοφορία του αέρα και επιταχύνει το στέγνωμα μεταξύ των κορυφών του αμπελιού, βοηθά στην αντιμετώπιση της χνουδωτής μούχλας

-Το θάψιμο των πεσμένων, μολυσμένων φύλλων του προηγούμενου έτους θα βοηθήσει την ανοιξιάτικη καλλιέργεια.

Βοτρύτης

Ονομασία ασθένειας: Βοτρύτης

Προκαλών οργανισμός: Botrytis cinerea.

Φάσμα προσβαλλομένων: H Botrytis cinerea προσβάλλει πολλά άγρια και καλλιεργούμενα φυτά.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
H Botrytis bunch Rot ή γκριζα μούχλα είναι ασθένεια που υπάρχει σ' όλες τις αμπελοκαλλιέργειες παγκοσμίως, επιδεικνύοντας πολύ διαφορετικούς βαθμούς τοξικότητας προς ένα δεδομένο είδος ξενιστών. Προκαλεί τη μεγαλύτερη οικονομική ζημιά ειδικά στα γαλλικά υβρίδια και το Vitis Vinifera.

Συμπτώματα και παραλλαγές:

Στους βλαστούς υπό ευνοϊκές συνθήκες η Votrytis cinerea μολύνει νεαρούς χυμώδεις βλαστούς στις αρχές της περιόδου προκαλώντας λεκέδες ανοιχτόχρωμης καφέ σήψης, που συχνά σπάζει στους κόμβους αποκαλύπτοντας καφέ αποχρωματισμό των εσωτερικών ιστών.

Οι στήμονες των βλαστών περιζώνονται στο σημείο της μόλυνσης και τα άκρα τους είτε μαραίνονται, είτε ξεραίνονται και σπάζουν.

Οταν τα νεαρά φύλλα μολυνθούν, ο μύκητας πολλαπλασιάζεται από την άκρη του φύλλου προς τα κύρια νεύρα παράγοντας μια καφέ περιοχή σχήματος V.

Τα μολυσμένα άνθη έχουν επίσης καφέ λεκέδες, μυκητησιακή σήψη που απλώνεται στον κυρίως μίσχο τους μέχρι να σαπίσουν όλα τα άνθη

Τα πρώτα σημεία μόλυνσης σε ώριμες ρόγες σταφυλιού είναι μικρές κυκλικές κηλίδες

Στα ήδη χρωματισμένα σταφύλια μπορεί αυτές οι κηλίδες να μη διακρίνονται καλά. Οταν όμως τρίψει κανείς το σταφύλι, η επιδερμίδα των κηλίδων θραύεται και πέφτει, αποκαλύπτοντας την εσωτερική σάρκα του καρπού.

Κύκλος ασθένειας: Η νόσος διαχειμάζει στο φλοιό, σε υπνώττοντα μάτια και σε υπολείμματα φυτών στο χώμα του αμπελιού.

Την άνοιξη ο μύκητας παράγει σπόρους και μολύνει τα φύλλα και τα νεαρά τσαμπιά. Κυρίως τα ρεύματα του αέρα μεταφέρουν τους σπόρους σε παρακμάζουσα και νεκρή βλάστηση.

Η μόλυνση απαιτεί ελεύθερο νερό για ορισμένη χρονική περίοδο, ανάλογα με τη θερμοκρασία. Οι ρόγες που έχουν βλάβες από έντομα, πουλιά, μηχανήματα κ.α., ενδέχεται να μολυνθούν οποτεδήποτε μετά την έναρξη ωρίμανσης του καρπού γιατί ο χυμός στη ρόγα δίνει το απαραίτητο νερό και θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη του μύκητα.Οι μύκητες επιτίθενται ευκολότερα σε πληγωμένους ή γηρασμένους ιστούς. Το όποιο σπάσιμο στην επιδερμίδα των ωριμαζόντων σταφυλιών παρέχει ιδανικό σημείο εισόδου για το μύκητα της Botrytis καθώς και έναν υγρό τόπο όπου μπορεί να αναπαραχθεί ο σπόρος.

Αντιμετώπιση:

Μέσω της καλλιέργειας:

Η αντιμετώπιση της Botrytis bunch rot μπορεί να επιτευχθεί μέσω της έγκαιρης εφαρμογής μυκητοκτόνου που εφαρμόζεται με την εξυγίανση του αμπελιού και τη φροντίδα των κορυφών του:

- Οι πρακτικές που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα και συνεπώς μειώνουν την υγρασία, είναι ευνοϊκές.

- Η απομάκρυνση των 4-5 φύλλων της βάσης έχει ως αποτέλεσμα σημαντικά μειωμένη εμφάνιση και σοβαρότητα της ασθένειας

- Οποια πρακτική μειώνει το σπάσιμο της επιδερμίδας ή τις ρωγμές της κοντά στη συγκομιδή, βοηθά την αντιμετώπιση της σήψης στο ώριμο φρούτο.

Χημική αντιμετώπιση: Η έγκαιρη χρήση των κατάλληλων μυκητοκτονων είναι σημαντική αν ο καιρός είναι σχετικά υγρός μεταξύ veraison και συγκομιδής.

Η εφαρμογή των προληπτικών μυκητοκτόνων την άνοιξη, ίσως είναι απαραίτητη για να μειωθεί η εμφάνιση μόλυνσης στους βλαστούς, απώλειας ανθέων και  ποσοτικής μόλυνσης νεαρών καρπών. Συνιστάται επίσης και η προ της συγκομιδής εφαρμογή μυκητοκτόνων.

Μαύρη σήψη

Ονομασία ασθένειας: Μαύρη σήψη

Προκαλών οργανισμός: Guignardia bidwellii (Ascomycotina, Dothideales)

Φάσμα προσβαλλομένων: H Black rot, ασθένεια του φυλλώματος και των καρπών, είναι μια από τις πλέον σοβαρές νόσους των άγριων και των καλλιεργούμενων αμπελιών. Η κύρια βλάβη που προκαλεί συνίσταται στην άμεση καταστροφή του καρπού. Η ασθένεια είναι περισσότερο καταστροφική σε περιοχές με ζέστη και υγρασία. Ο μύκητας αναπτύσσεται σε όλη την αναπτυξιακή περίοδο και, αν αφεθεί χωρίς αντιμετώπιση, θα καταστρέψει τους περισσότερους καρπούς.

Συμπτώματα και παραλλαγές:
Ο μύκητας επιτίθεται σε βέργες, έλικες, φύλλα και καρπούς.

Στα φύλλα, η ασθένεια Black rot εμφανίζεται στο τέλος της άνοιξης στην επάνω επιφάνεια, με τη μορφή νεκρωτικών κηλίδων που αρχικά είναι κόκκινες και στρογγυλές.

Αργότερα, οι κηλίδες φαίνονται και στις δυο πλευρές του φύλλου. Καθώς μεγεθύνονται, το περίγραμμά τους μαυρίζει και οι κηλίδες παίρνουν χρώμα καφέ.

Στους βλαστούς, οι βλάβες εμφανίζονται ως μεγαλύτερα εκζέματα, ωοειδή, που στο τέλος μαυρίζουν

Οι μολυσμένες ρόγες αρχικά παίρνουν χρώμα καφέ και μπορεί να μείνουν κρεμασμένες στο τσαμπί, είτε να πέσουν στο χώμα μια μια.

Το τελευταίο στάδιο είναι μια σκούρα πορφυρή έως μαύρη, ζαρωμένη μούμια.

Η ανώμαλη νέκρωση των ιστών, όταν επεκτείνεται προς τα κλαδιά, οδηγεί σε μαρασμό. Η κοκκινωπή ή προς το καφέ νέκρωση στο μίσχο του καρπού και τα κύρια κλαδιά στους άξονες ανθοφορίας, οδηγεί σε μαρασμό των τσαμπιών.

Κύκλος ασθένειας:Ο μύκητας επιζεί σε τραύματα σε βέργες και έλικες, και σε καρπούς - μούμιες. Την άνοιξη, οι σπόροι του μύκητα μεταφέρονται στο νεαρό ιστό με τη βροχή. Αφού οι ανοιξιάτικες βροχές μουσκέψουν τις μούμιες, τα σποροφόρα σώματα (ασκοί) στο περιθέσιο, απελευθερώνουν βίαια τους ασκοσπόρους στα αναπτυσσόμενα μέρη του φυτού, τα οπολια και μολύνουν υπό συνθήκες υγρασίας. Κάποιοι ασκόσποροι απελευθερώνονται και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όποτε βρέξει, και επίσης μολύνουν ιστούς. Ετσι η αρχική μόλυνση των ιστών μπορεί να είναι διαρκής. Η μόλυνση στους καρπούς εμφανίζεται από το μέσον της άνθισης, μέχρι που ν'αρχίσουν οι ρόγες ν'αλλάζουν χρώμα (veraison). Oι σημαντικότερες μολύνσεις των καρπών εμφανίζονται όταν το σταφύλι έχει μέγεθος μπιζελιού ή λίγο παραπάνω. Ωριμα φύλλα και ώριμοι καρποί δεν προσβάλλονται. Ελάχιστοι καρποί ή φύλλα μολύνονται μετά το τέλος Ιουλίου και καθόλου μετά το τέλος Αυγούστου.

Αντιμετώπιση:Καλλιεργητική αντιμετώπιση:
Η εξυγίανση είναι σημαντικότατη για την αντιμετώπιση της Black rot.

- Καταστρέφουμε τις μούμιες

- Απομακρύνουμε τους νέους μολυσμένους έλικες

- Οταν κλαδεύουμε, ει δυνατόν αφήνουμε μόνο τις βέργες που δεν έχουν υποστεί βλάβες

- Αν εμφανιστούν λίγες μόνο αλλοιώσεις στα φύλλα την άνοιξη, απομακρύνουμε αυτά τα προσβεβλημένα φύλλα, γιατί η ασθένεια διαδίδεται ταχύτατα όταν μολυνθούν αρκετά σημεία.

Οταν τα φυτά είναι εκτεθειμένα στο φως και υπάρχει ανάμεσά τους καλή κυκλοφορία του αέρα, είναι λιγότερο πιθανό να προσβληθούν από Black rot. Οι καλλιεργητικές πρακτικές που ανοίγουν τις κορυφές είναι ευνοϊκές γιατί αυξάνουν την κυκλοφορία του αέρα και βελτιώνουν την κάλυψη που παρέχει ο ψεκασμός. Αν υπάρξουν πολυάριθμες μολύνσεις, είναι δύσκολο να προστατευθεί ο καρπός απ' αυτή την ασθένεια σε μεταγενέστερη φάση της περιόδου ανάπτυξης.

Χημική αντιμετώπιση:
Ενα πρόγραμμα ψεκασμού με μυκητοκτόνο είναι απαραίτητο για την επαρκή αντιμετώπιση της Black rot. Συγκεκριμένα μυκητοκτόνα είναι αποτελεσματικά για την πρόληψη της Black rot, αν χρησιμοποιηθούν στην αρχή της άνοιξης, όταν αναπτύσσονται οι νεαροί βλαστοί και ο ψεκασμός προλαβαίνει την περίοδο των βροχών.

Φόμωση

Ονομασία ασθένειας: PHOMOPSIS CANE, LEAF SPOT KAI FRUIT ROT (EXCORIOSIS)

Προκαλών οργανισμός: Phomopsis viticola (Ascomycotina, Diaporthales, Valsaceae)

Φάσμα προσβαλλομένων: Αμπέλι (Vitis sp.) και αναρριχητικό virginia (Parthenocissus quinquefolia)

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η Phomopsis cane και η Leaf spot είναι ευρύτατα διαδεδομένες στα αμπέλια. Οι ασθένειες αποδυναμώνουν τα αμπέλια, μειώνουν τη σοδειά και απαξιώνουν ποιοτικά τους καρπούς. Αυτές οι νόσοι έρχονται συχνά πρώτες στη χρονική ακολουθία εμφάνισης στο αμπέλι.

Συμπτώματα και παραλλαγές:

Στα προσβεβλημένα νεαρά φύλλα οι άκρες έχουν κηλίδες μικρές, ανοιχτοπράσινες ή χλωρωτικές, ακανόνιστες έως στρογγυλές, με σκουρόχρωμο κέντρο.

Σκουροκάστανες προς μαύρες κηλίδες μπορεί να εντοπιστούν και σε κύρια και δευτερεύοντα νεύρα των φύλλων και σε μίσχους. Τα μολυσμένα μέρη των φύλλων γίνονται κίτρινα και ύστερα καφέ. Στους βλαστούς, μικρές κηλίδες με μαύρο κέντρο εντοπίζονται κυρίως στη βάση. Οταν οι κηλίδες μεγαλώσουν κατά λίγα χιλιοστά, τα επιφανειακά στρώματα των βλαστών σπάζουν στα μολυσμένα σημεία.

Στις ταξιανθίες εμφανίζονται κηλίδες παρόμοιες μ'εκείνες των φύλλων και των βλαστών.

Στις ταξιανθίες εμφανίζονται κηλίδες παρόμοιες μ'εκείνες των φύλλων και των βλαστών.

Οι μίσχοι των τσαμπιών μπορούν να καταστραφούν ή να καταστούν εύθραυστοι αν υπάρξει ισχυρή μόλυνση. Τα τσαμπιά αυτά θα κοπούν και οι καρποί θα χαθούν. Οι βλάβες στα φύλλα, βλαστούς και τσαμπιά είναι ανενεργές στη διάρκεια της θερινής ζέστης αλλά η βροχή πριν τη συγκομιδή μπορεί να προκαλέσει ανοιχτοκάστανα στίγματα σε καθαρές ρόγες, στίγματα που μεγεθύνονται και σκουραίνουν. Οι ρόγες συρρικνώνονται και γίνονται μούμιες (Εικ.36). Η βαριά μόλυνση έχει ως αποτέλεσμα άσχημη εμφάνιση και στη βάση του βλαστού.

Κύκλος ασθένειας:Ο μύκητας διαχειμάζει στο φλοιό και τους μίσχους των φύλλων. Τα μαύρα καρποφόρα σώματα του μύκητα διαχειμάζουν σε μολυσμένες βέργες και άξονες ανθοφορίας. Στη διάρκεια των βροχών στις αρχές της άνοιξης, τα σπόρια χύνονται από τα χυμώδη σώματα και πλημμυρίζουν τους ευπαθείς νεαρούς ιστούς. Η μόλυνση εμφανίζεται αφού σκάσουν τα μπουμπούκια στη βάση του μίσχου τους, ή πιό κοντά στους κόμπους, μετά τη βλάστηση των πυκνιδιοσπόρων με ευνοϊκή θερμοκρασία (10-18 °C) και βροχή που διαρκεί τουλάχιστον 12 ώρες, διεισδύοντας μετά στους εσωτερικούς ιστούς του ξυλήματος.

Οι βλάβες σε βλαστούς και φύλλα εμφανίζονται 3-4 εβδομάδες μετά τη μόλυνση αλλά δε σχηματίζουν νέους σπόρους μέχρι τον επόμενο χρόνο. Οι άξονες ανθοφορίας είναι ευάλωτοι από την πρώτη στιγμή που γίνονται ορατοί,  μέχρι τη στιγμή που θα σχηματιστούν καρποί στο μέγεθος μπιζελιού.

Οι μολύνσεις στους καρπούς αρχίζουν από τη φάση της ανθοφορίας, ύστερα ο μύκητας παραμένει σε νάρκη μέχρι τη συγκομιδή. Ετσι, μπορεί να προκληθεί σοβαρή σήψη στους καρπούς κατά τη συγκομιδή αν την περίοδο της ανθοφορίας υπάρξει μεγάλη υγρασία και δεν παρασχεθεί προστασία έναντι των μυκήτων, ειδικά σε αμπέλια υψηλού κινδύνου . Η μετάδοση σε μακρινές αποστάσεις επέρχεται μέσω της διακίνησης του μολυσμένου αναπαραγωγικού υλικού.

Αντιμετώπιση: H phomopsis γίνεται πρόβλημα όταν αφεθεί ο μύκητας να εγκατασταθεί σε νεκρές βέργες στο αμπέλι. Οι προσβεβλημένες βέργες πρέπει ν'απομακρύνονται με το κλάδεμα για ν'αποφευχθεί η μετάδοση. Η σκουριά της βέργας και τα στίγματα στο φύλλο αντιμετωπίζονται με ένα συνδυασμό εξυγίανσης και εφαρμογής μυκητοκτόνου. Στο κλάδεμα, απομακρύνετε κάθε νεκρό ή μολυσμένο ξύλο.

Οι μολύνσεις στις βέργες και τα φύλλα μπορούν να εμποδιστούν με ένα ή δυο ψεκασμούς στην αρχή της περιόδου. Ο αριθμός των μολυσμένων νεαρών βλαστών τα δυο προηγούμενα χρόνια, σε συνδυασμό με τις παρατεταμένες περιόδους βροχής του τρέχοντος έτους, αποτελούν ενδείξεις για το αν χρειάζεται ένας ή δυο ψεκασμοί με μυκητοκτόνο. Η περίοδος από την άνθιση μέχρι το σχηματισμό των καρπών είναι εποχή κρίσιμη για την προστασία του καρπού από μολύνσεις, εφόσον υπάρχει υγρασία. Δεν υπάρχει μυκητοκτόνο που να παρέχει αντιμετώπιση μετά τη μόλυνση.

Ανθράκωση

Ονομασία ασθένειας: Ανθράκωση

Προκαλών οργανισμός: Elsinoe ampelina (Ascomycotina, Dothideales, Elsinoaceae)

Φάσμα προσβαλλομένων: Ολα τα είδη των αμπελιών (Vitissp.) είναι λιγότερο ή περισσότερο ευπαθή.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Αυτή η ασθένεια υπονομεύει την ποσότητα και την ποιότητα του καρπού και αποδυναμώνει το κρασί. Αν εγκατασταθεί σ'ένα αμπέλι, μπορεί να το καταστρέψει ολοσχερώς.

Συμπτώματα και παραλλαγές:

Ολα τα χυμώδη μέρη του φυτού, συμεριλαμβανομένων των μίσχων των καρπών, φύλλων, ελίκων, νεαρών βλαστών και καρπών ενδέχεται να προσβληθούν απ'αυτό το μύκητα, όμως, συνηθέστερες και πλέον διακριτές είναι οι βλάβες στους βλαστούς και τους καρπούς. Τα προσβεβλημένα φυτά παρουσιάζουν ανεπαρκή ανάπτυξη και μαρασμό των νεαρών βλαστών, αλλοίωση των πιό μεγάλων σε ηλικία βλαστών και απώλεια των καρπών. Αρχίζοντας από την ανθοφορία, τα φυτά είναι ευάλωτα όσο σχηματίζονται οι χυμώδεις πράσινοι ιστοί.Οι βλάβες στα φύλλα είναι συνήθως κυκλικές με σκούρο καφέ πλαίσιο, ωχρό κέντρο και τριγυρισμένες από ένα ανοιχτοπράσινο στεφάνι. Οταν επηρεαστούν τα νεύρα, ειδικά στα νεαρά φύλλα, οι βλάβες εμποδίζουν την ομαλή ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να καταστεί το φύλλο δύσμορφο, ή να ξεραθεί, ή να καεί.

Στα νεαρά, χυμώδη βλαστάρια πρωτοεμφανίζονται ως πολυάριθμα, μικρά, στρογγυλά, κοκκινωπά στίγματα. Υστερα τα στίγματα μεγεθύνονται, βαθουλώνουν και προκαλούν πληγές με γκρίζο κέντρο και στρογγυλές ή γωνιώδεις άκρες

Στο τέλος, οι πληγές αυτές γίνονται σκουροκόκκινες, καφέ, βιολετί ή μαύρες στην περιφέρεια. Ενδέχεται δε να ενωθούν, καταστρέφοντας πλήρως το βλαστό.

Αντίστοιχες με τα βλαστάρια είναι και οι ζημιές που προκαλούνται στους μίσχους. Στις ρόγες οι βλάβες αρχίζουν ως μαύρα στίγματα και ύστερα ξανοίγει το χρώμα τους στο κέντρο και εισέρχονται στη σάρκα

Κύκλος ασθένειας: 
Ο μύκητας διαχειμάζει, επιβιώνοντας σε αντίξοες συνθήκες ως σκληρώτια στους βλαστούς, προκαλώντας την αρχική μόλυνση την άνοιξη. Ο σχηματισμός σπορίων την άνοιξη ευνοείται από τον υγρό καιρό, μπορεί όμως να συμβεί και σε θερμοκρασία έως και 2 ^° C.

Αφού εγκατασταθεί η ασθένεια, σχηματίζονται στις προσβεβλημένες περιοχές με γενετήσια καρποφόρα σώματα. Αυτά τα μη γενετήσια καρποφόρα σώματα παράγουν κονίδια πάνω στις αρχικές μολύνσεις των νεαρών βλαστών κατά τη διάρκεια περιόδων υγρασίας. Αυτά τα κονίδια είναι η πηγή της δευτερεύουσας μόλυνσης και ευθύνονται για τη συνεχιζόμενη διασπορά του μύκητα και της ασθένειας σ'όλη τη διάρκεια της αναπτυξιακής περιόδου. Τα κονίδια διασπείρονται και από τις βροχές.

Αντιμετώπιση: Σημαντικότατο ρόλο παίζει η εξυγίανση. Πρέπει να κλαδεύουμε ή να καταστρέφουμε τα ασθενή μέρη των φυτών στην περίοδο της ύπνωσης. Αυτό συμπεριλαμβάνει τους μολυσμένους βλαστούς, τους μίσχους των τσαμπιών και τις ρόγες. Αυτό θα μειώσει τον μολυσματικό παράγοντα σ' όλο το αμπέλι.

Την αντιμετώπιση της ασθένειας μπορεί να ενισχύσει και ο έλεγχος των κορυφών του αμπελιού. Οποια μέθοδος ανοίγει το σύμπλεγμα των κορυφών (κληματαριά) για να βελτιώσει την κυκλοφορία του αέρα και να μειώσει το χρόνο ξήρανσης των ευπαθών ιστών, ευνοεί την αντιμετώπιση της ασθένειας. Αυτές οι μέθοδοι συμπεριλαμβάνουν την επιλογή του κατάλληλου συστήματος κατεύθυνσης, τοποθέτησης βλαστών και απομάκρυνσης φύλλων. Οταν εγκατασταθεί η ασθένεια στη διάρκεια της αναπτυξιακής περιόδου, είναι πλέον δύσκολο να ελεγχθεί. Ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος να αντιμετωπισθεί η anthracnose είναι δια της εφαρμογής ψεκασμού με άσβεστο και θείο λίγο πριν ανοίξουν τα μπουμπούκια, δηλ. στη διάρκεια της χειμέριας νάρκης, και στη συνέχεια δια της εφαρμογής μυκητοκτόνων στο φύλλωμα κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής περιόδου.

Φυλλοξηρα

Ονομα του εντόμου: PHYLLOXERA VATATRIX (Daktylosphaira Vitifoliae)ΦΥΛΛΟΞΗΡΑ (Hemiptera, Homoptera, Aphidae)

Φάσμα προσβαλλομένων: Aμπέλι.Η φυλλοξήρα του σταφυλιού είναι ένα λεπτό, ψειροειδές έντομο που θρέφεται από τις ρίζες του Vitis vinifera, αναστέλλοντας την ανάπτυξη των αμπελιών ή καταστρέφοντάς το.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η φυλλοξήρα εμφανίζεται σχεδόν σε όλες τις αμπελοκαλλιέργειες σ'όλο τον κόσμο. Με προέλευση την Βόρειο Αμερική, η ψείρα αυτή είναι γνωστή ως Φυλλοξήρα Vastatrix (PV). Φυλλοξήρα είναι το όνομα του είδους, ενώ "Vastatrix" σημαίνει καταστροφέας, και ο προσδιορισμός αυτός προσαρτήθηκε όταν καταστράφηκαν όλα τα αμπέλια της Γαλλίας. H Φυλλοξήρα Vastatrix δεν έχει εξολοθρευτεί. Η ψείρα υπάρχει ακόμα σήμερα και είναι έντομο επικίνδυνο για το αμπέλι όμως, με προσεκτική αντιμετώπιση και με τη γνώση που αποκτήθηκε εδώ και αιώνες, η προκαλούμενη ζημιά μπορεί να περιοριστεί.

Συμπτώματα: H φυλλοξήρα καταστρέφει το ριζικό σύστημα των αμπελιών επειδή τρέφεται πάνω στη ρίζα, είτε στα αναπτυσσόμενα ριζίδια τα οποία μετά φουσκώνουν και κιτρινίζουν, ή σε ώριμες, σκληρές ρίζες, όπου είναι δύσκολο να εντοπίσουμε το φούσκωμα. Τα νεκρωτικά στίγματα αναπτύσσονται στα πλάγια των ριζών, εκεί που τα έντομα τρέφονται. Τα νεκρωτικά στίγματα είναι αποτέλεσμα της δευτερεύουσας μυκητησιακής μόλυνσης που μπορεί να περιζώσει τις ρίζες, εξουδετερώνοντας έτσι μεγάλο μέρος του ριζικού συστήματος. Τέτοια βλάβη στις ρίζες προκαλεί ανεπαρκή ανάπτυξη του αμπελιού και μικρότερη παραγωγή καρπών.

Αν εξεταστούν οι ρίζες, εντοπίζονται στα ριζίδια πολυάριθμα οιδήματα, που  είναι κατ'αρχήν κιτρινωπά και σαρκώδη, αλλά με τον καιρό σαπίζουν και αποκτούν χρώμα καφέ ή μαύρο. Αν οι ρίζες επί των οποίων εντοπίζον.ται τα οιδήματα εξεταστούν με φακό, παρατηρείται ότι υπάρχει ένας αριθμός μικροσκοπικών καφέ-κίτρινων εντόμων. Αυτά είναι τα ριζικά μορφώματα (radi cola) της φυλλοξήρας.

Τα κλήματα υποαναπτύσσονται και αποκτούν ελάχιστα φύλλα κι αυτά μικρά. Οταν η ασθένεια προχωρήσει, τα φύλλα αποχρωματίζονται, γίνονται κίτρινα ή κοκκινωπά με μαύρες άκρες και μαραίνονται. Τα σταφύλια παύουν ν'αναπτύσσονται και ζαρώνουν. Η σοβαρότητα της μόλυνσης διαφοροποιείται ανάλογα με τη ζωτικότητα του αμπελιού, τη σύνθεση του εδάφους και την άρδευση. Το έντομο αυτό προτιμά τα βαριά, αργιλώδη εδάφη.

Περιγραφή του εντόμου:

Η ενήλικη φυλλοξήρα είναι μικρό έντομο μήκους 8 εκατοστών, με χρώμα κίτρινο ή κιτρινωπό ή λαδί ή πράσινο, ανοιχτό καστανό, καφέ ή πορτοκαλί. Γενικά έχει σχήμα ωοειδές. Η κεφαλή του φέρει μικρά κόκκινα μάτια και ζεύγος από τριπλές κεραίες, από τις οποίες οι δυο πρώτες είναι κοντές και παχιές και η τρίτη επιμηκέστερη με την άκρη κομμένη λοξά .Τα αυγά είναι κίτρινα, ωοειδή, με μήκος διπλάσιο του πλάτους τους. Οι νύμφες είναι όμοιες με τις ενήλικες, αλλά μικρότερες.

Κύκλος ζωής:
Η πλειονότητα των εντόμων της φυλλοξήρας είναι άπτερα θηλυκά, που εναποθέτουν αυγά από παρθενογένεση. Το έντομο έχει προβοσκίδα, και εναποθέτει μετακινώντας το υπογάστριο, 30-40 κίτρινα αυγά σε μικρές ομάδες. Μετά την παρέλευση 6,8 ή 12 ημερών, ανάλογα με τη θερμοκρασία, εκκολάπτονται οι κάμπιες.Οι κάμπιες κινούνται ζωηρά για λίγες μέρες και ύστερα, έχοντας διαλέξει  κατάλληλο μέρος στις νεαρές ρίζες, εισάγουν την προβοσκίδα τους και εγκαθίστανται.Καθώς προχωρεί το καλοκαίρι, εμφανίζεται μια δεύτερη μορφή εντόμων ανάμεσα στα ήδη εγκατεστημένα στις ρίζες, έντομα που έχουν μόλις εκκολαφθεί. Αυτές είναι οι νύμφες που θα αποκτήσουν φτερά. Το σώμα τους είναι λεπτότερο και στην αρχή φέρουν ευδιάκριτα εξογκώματα. Αργότερα (ύστερα από αρκετές αποβολές του περιβλήματός τους), εμφανίζονται δυο ζευγάρια υποτυπωδών φτερών, και ύστερα το έντομο σκαρφαλώνει στην επιφάνεια του εδάφους και απ'εκεί στο αμπέλι. Εκεί επέρχεται η πέμπτη και τελευταία του αποβολή περιβλήματος, και εμφανίζεται ένα θηλυκό με φτερά, που θα προχωρήσει σε παρθενογενετική αναπαραγωγή.  

Αντιμετώπιση:Το καλύτερο προληπτικό μέσο για την καταστροφική φυλλοξήρα είναι η χρήση ανθεκτικού ριζικού stock στις μολυσμένες περιοχές. Η μεγάλη πλειονότητα των αμπελιών στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο εμβολιάζονται (μεταμοσχεύονται) σε αμερικανικό rootstock, γιατί είναι ανθεκτικό.

Αλλα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν είναι:

- Καθαρό φυτικό υλικό

- Περιορισμός της κίνησης γεωργικών μηχανημάτων από μολυσμένες περιοχές.

Επίσης κάποιες επιτυχίες στη θεραπεία μολυσμένων αμπελιών έχουν καταγραφεί μέσω προσεκτικού ποτίσματος και προσθήκης θρεπτικών συστατικών.

σκωρος του  μεσογειακου αμπελιου

Ονομα του εντόμου:  ΣΚΩΡΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΎ ΑΜΠΕΛΙΟΥ (lobesia botrana)           (Insecta, Lepidoptera, Tortricidae)

Φάσμα προσβαλλομένων: 
Τα πυρηνόκαρπα (δαμασκηνιά) και το αμπέλι (Vitis) είναι τα κυρίως προσβαλλόμενα. Επίσης, προσβάλλονται η Δάφνη gnidium, ένα άγριο φυτό, καθώς και ο κισσός (Hedera), privet (Lingustrum vulgaris) [Σ.τ.Μ.: θάμνος της οικογένειας της ελιάς], μαύρη σταφίδα, σταφίδα.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: 
Tο έντομο είναι διαδεδομένο στη νότια και κεντρική Ευρώπη, ειδικά στην Ισπανία, νότια Ρωσία, Πορτογαλία, νότια Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα και Βουλγαρία. Παρουσιάζεται ακόμα στη Βόρεια και Ανατολική Αφρική, Μέση Ανατολή και Ιαπωνία.

Συμπτώματα:

Η βλάβη που προκαλείται από τα παράσιτα είναι "έμμεση". Πραγματικά, αδειάζουν τους καρπούς και δημιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη διάφορων βακτηρίων, ειδικά της Βοτρύτιδας

Οι προσβεβλημένοι καρποί γίνονται καφέ στο σημείο της μόλυνσης και σαπίζουν Η παρουσία κάμπιας και σάπιων καρπών υποβαθμίζει την ποιότητα της παραγωγής. Τα βακτήρια λιώνουν το αμπέλι και ίσως χρειαστεί πρώιμη συγκομιδή.

Οι προσβεβλημένοι καρποί γίνονται καφέ στο σημείο της μόλυνσης και σαπίζουν. Η παρουσία κάμπιας και σάπιων καρπών υποβαθμίζει την ποιότητα της παραγωγής. Τα βακτήρια λιώνουν το αμπέλι και ίσως χρειαστεί πρώιμη συγκομιδή.

Περιγραφή του εντόμου:

Το ενήλικο έχει άνοιγμα φτερών 18-20 εκατοστά. Έχει μακρόστενη κεραία. Τα φτερά είναι λαμπερά γκρίζα, κα ιστό μπροστινό μέρος έχουν μικρές καφεκόκκινες περιοχές με 3 ελαφρώς λοξές λωρίδες: μια στη βάση, μια στο κέντρο του φτερού, πλατύτερη στο μέσον, και μια στην κορυφή που είναι σκούρα, πλαισιωμένη από μια ανοιχτόχρωμη ζώνη. Το κεφάλι και ο θώρακας είναι λευκά με λίγο καφέ, ενώ το υπογάστριο είναι γκρίζο.

Το αυγό είναι στρογγυλό, με διάμετρο 0,6-0,7 χιλιοστά, με λεπτό, πολυγωνικό δικτυωτό. Στην αρχή είναι κίτρινο και μετά ημιδιάφανο γκρίζο. Η κάμπια είναι στενή, κιτρινοπράσινη προς γκριζοπράσινη με καφεκίτρινο κεφάλι και θώρακα. Είναι πολύ εύστροφη και ευκίνητη. Όταν ενοχληθεί, πέφτει στο έδαφος κρεμάμενη από μια μεταξωτή κλωστή .

Η χρυσαλλίδα είναι λεπτή, σε σκούρο καφέ χρώμα. Διαθέτει καλοσχηματισμένες ραχιαίες και γαστρικές λωρίδες από αγκάθια.

Κύκλος ζωής: Το μικρό παράσιτο περνά το χειμώνα ως χρυσαλλίδα σ'ένα λευκό κουκούλι, στις πτυχές του κορμού του αμπελιού. Τα ενήλικα έντομα εμφανίζονται τον Απρίλη και στις αρχές του Μάη. Στα μέσα του Μάη, βρίσκει κανείς αυγά στα άνθη, στους νεαρούς καρπούς ή στο αμπέλι. Την άνοιξη τα αυγά εκκολάπτονται σε 7-11 ημέρες και το καλοκαίρι σε 3-5 ημέρες. Οι κάμπιες της πρώτης γενιάς τρέφονται με μπουμπούκια και άνθη. Τον Ιούνιο η κάμπια γίνεται χρυσαλλίδα και τα ενήλικα έντομα εναποθέτουν τα αυγά μιας δεύτερης γενιάς άμεσα πάνω στους καρπούς. Αυτή είναι η φάση που αρχίζει η επήρεια της Lobelia botrana. Ολα τα έντομα της ίδιας γενιάς δεν εμφανίζονται ταυτόχρονα. Μπορεί να περάσουν αρκετές εβδομάδες μεταξύ της εμφάνισης του πρώτου και τελευταίου εντόμου της ίδιας γενιάς.

Αντιμετώπιση:

 Χρησιμοποιείται η μέθοδος της "διάλυσης ζευγαρώματος", βασισμένη στην αναστολή της ικανότητας του αρσενικού ν'αναγνωρίζει τα ίχνη οσμής (οσφρητικά σήματα) που αφήνει πίσω του το θηλυκό. Υπάρχουν αρκετά είδη παρασκευασμάτων από φερομόνες: λαστιχένιοι σωλήνες, απλά ή πολλαπλά πλαστικά capillaries, αμπούλες, δίσκοι κατασκευασμένοι από διάφορα υλικά. Κάποια απ'αυτά τα συστήματα έφεραν θετικά αποτελέσματα σε εφαρμογές μεγάλης κλίμακας.

Επόασκα

Ονομα του εντόμου: empoasca vitis

Φάσμα προσβαλλομένων: Διάφορα δέντρα και θάμνοι, αναρριχητικά, hop, πατάτα.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: 
υτό το έντομο έχει ιδιαίτερη σημασία για όλες τις παραθαλάσσιες περιοχές της Ισπανίας.

Συμπτώματα:

Το vineleafhopper τρέφεται εισάγοντας τα αγκάθια του στα κύρια αγγεία, ειδικά στα νεύρα. Οι παρακεντήσεις αυτές οδηγούν στη νέκρωση. Τα νεύρα ξεραίνονται και η επιφάνεια του φύλλου παίρνει χρώμα καφέ. Αυτό το κάψιμο απλώνεται από την άκρη της επιφάνειας προς το κέντρο.

Οι βαριές μολύνσεις, μερικές φορές, προκαλούν την πτώση των φύλλων, νωρίς, από τον Αύγουστο.

Οι ξηρές περιοχές στα προσβληθέντα φυτά οριοθετούνται από μια χρωματιστή γραμμή με χρώμα ανάλογο της ποικιλίας του αμπελιού

Περιγραφή του εντόμου:

Homoptera, CicadellidaeΤα ενήλικα έχουν μήκος 2-3 χιλιοστά με σώμα στενό, πρασινωπό ή ροζΤα αυγά είναι επιμήκη, γύρω στα 0,7 χιλιοστά. Η νύμφη είναι επιμήκης, στο πρώτο στάδιο λευκή. Αργότερα παίρνει χρώματα που θυμίζουν ενήλικα.

Κύκλος ζωής: Το ενήλικο διαχειμάζει σε ξύλα και φράχτες, για να μεταναστεύσει στο αμπέλι την άνοιξη. Το θηλυκό εναποθέτει περίπου 50 αυγά σε επιδερμικούς ιστούς στο κάτω μέρος των φύλλων. Η εκκόλαψη γίνεται 5-7 ημέρες αργότερα. Οι νύμφες έχουν 5 στάδια εξέλιξης. To leafhopper έχει 3, κάποτε 4 γενιές κατ'έτος.

Αντιμετώπιση: Δεν υπάρχει μεμονωμένη αντιμετώπιση αυτού του εντόμου. Η χημική αντιμετώπιση της 2ης και 3ης γενιάς του Lobesia μπορεί ν'αντιμετωπίσει και το leafhopper, με τη χρήση ενός πολυσθενούς προϊόντος και την εφαρμογή του κάτω από τα φύλλα του αμπελιού.

Κίτρινος τετράνυχος

Ονομα του εντόμου: Tetranychus urticae, Arachnida, Acari, Tetranychidae

Φάσμα προσβαλλομένων: 
Το αραχνίδιο είναι εξαιρετικά πολυφάγο προσβάλλοντας σχεδόν 200 διαφορετικά φυτά. Ιδιαίτερα καταστρέφει το αμπέλι, το φασόλι, αγγούρι, λυκίσκο, βαμβάκι, τριφύλλι, ηλίανθο και οπωροφόρα.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: 
Οι υφαίνουσες ιστό αράχνες συνιστούν σημαντική απειλή για τα κρασοστάφυλα. Οι ποικιλές Zinfadel και Chardonnay είναι ιδιαίτερα ευπαθείς σε βλάβες από την αράχνη.

Συμπτώματα:

Οι μεγάλοι πληθυσμοί μπορεί να προκαλέσουν κάψιμο των φύλλων που εμποδίζει τη φωτοσύνθεση και τη συσσώρευση ενεργειακών αποθεμάτων στο αμπέλι. Ο ιστός του φύλλου καταστρέφεται από τις αράχνες που τρέφονται από την κάτω επιφάνεια του φύλλου. Η βλάβη μειώνει την ικανότητα φωτοσύνθεσης και άλλες φυσιολογικές λειτουργίες

Ο πληθυσμός του αραχνιδίου φτάνει σε κορύφωση στη θερμότερη φάση του καλοκαιριού, συνήθως καθώς ο καρπός εισέρχεται σε φάση ωρίμανσης μετά το veraison. Η συσσώρευση σακχάρων στον καρπό επιβραδύνεται ή διακόπτεται εντελώς όταν πλησιάζει η εποχή της συγκομιδής. Τα αμπέλια που πάσχουν από έλλειψη νερού είναι πιό ευάλωτα στις επιθέσεις, επιδή τα βιοχημικά συστήματα προστασίας του αμπελιού δε λειτουργούν σωστά χωρίς επαρκή υγρασία.

Περιγραφή του εντόμου:

Τα ενήλικα έντομα έχουν 2 τυπικά μαύρα στίγματα στην πλάτη 4 ζεύγη ποδιών. Το θηλυκό έχει μήκος 0,5 χιλιοστά. Το αρσενικό είναι μικρότερο και λεπτό (μήκος 0,3 χιλιοστά). Τα αυγά του είναι σφαιρικά, με διάμετρο κάτω του 0,1 χιλιοστού, λεία, λευκά και ημιδιάφανα μετά την εναπόθεση, ενώ μέχρι την εκκόλαψη γίνονται αδιάφανα . Η κάμπια είναι μικρή με 3 ζεύγη ποδιών.

Κύκλος ζωής: 
Το αραχνίδιο διαχειμάζει ως ώριμο θηλυκό κάτω από τον φλοιό του αμπελιού. Την άνοιξη μεταναστεύει στα νέα βλαστάρια και αρχίζει να τρώει. Πολλές γενιές αναπαράγονται στη διάρκεια της ανάπτυξης του φυτού και σ' όλα του τα στάδια το έντομο τρέφεται με τα φύλλα. Στη θερμότερη φάση του καλοκαιριού, το αραχνίδιο μπορεί να ολοκληρώσει μια γενιά σε περίπου δέκα ημέρες, κι έτσι έχει εκρηκτικό πληθυσμιακό δυναμικό. Η μειωούμενη διάρκεια της ημέρας σηματοδοτεί τη χειμέρια νάρκη.

Αντιμετώπιση:
Κατ’ αρχήν πρέπει να ληφθούν προληπτικά μέτρα, και τα χημικά να αντιμετωπιστούν ως έσχατη λύση.

Ενα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για αραχνίδια, θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής:

- Διατήρηση της υγρασίας του εδάφους σε όλη την περίοδο, ειδικά στα αμμώδη εδάφη

-Αποφυγή συμπαγούς εδάφους, με ανεπαρκή διείσδυση (απορρόφηση) ύδατος

- Προστασία φύλλων από υπερβολική σκόνη

- Παρακολούθηση πληθυσμού εντόμων και των αρπακτικών αραχνιδίων

- Προστασία των αμπελιών κατά άλλων εντόμων όπως τα νηματειδή ή τη φυλλοξήρα, που πιέζουν το αμπέλι

- Η χημική αντιμετώπιση δεν πρέπει να καταπολεμά τους διώκτες του αραχνιδίου (Orius, Euseius, Tularensis, κλπ.)

Φυλλοκόρτης

Ονομα του εντόμου: Calepitrimerus vitis, Anachnida, Acari, Eriophyidae

Φάσμα προσβαλλομένων: Το έντομο συνδέεται στενά με το αμπέλι.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: Οι ζημιές είναι σημαντικότερες με τις χαμηλές θερμοκρασίες την άνοιξη.

Συμπτώματα:

Η ζημιά εξαρτάται από την πυκνότητα του πληθυσμού των εντόμων. Στο κάτω μέρος των δίσκων, εμφανίζονται τραύματα.  Οταν το αμπέλι έχει 5-6 φύλλα, η διατροφή των εντόμων συχνά διακόπτει την ανάπτυξη των βλαστών, οι οποίοι ενδέχεται να ξεραθούν λόγω των τραυμάτων στη βάση τους. Επίσης επηρεάζει το σχηματισμό των ανθέων. Το φύλλωμα έχει όψη καφέ και κοκκινωπή. τα φύλλα παρουσιάζουν δυσμορφία που ακολουθείται από πρόωρη πτώση . Ως αποτέλεσμα των κοντών ρόζων και της ανάπτυξης πρόσθετων βλαστών μετά το θάνατο των κύριων μπουμπουκιών, το αμπέλι παρουσιάζει όψη «σκούπας της μάγισσας».

Περιγραφή του εντόμου:

Τα πρωτογενή θηλυκά του καλοκαιριού έχουν μέγεθος  0,15 έως 0,16 Χ 0,05 χιλ. με 2 παρόμοια ζεύγη ποδιών. Τα αυγά είναι λευκά, επιμήκη, περίπου 0,4 χιλιοστά. Η πρωτονύμφη είναι λευκή με 2 ζεύγη ποδιών. Το οπισθόσωμα έχει κάπου 50 δακτυλίους. Η δευτερο-νύμφη έχει κι αυτή 2 ζεύγη ποδιών αλλά μόνο 15 δακτυλίους στο οπισθόσωμα.

Κύκλος ζωής: Το χειμώνα, τα θηλυκά παραμένουν προστατευμένα κάτω από τους δίσκους των μπουμπουκιών, στη χνουδωτή ζώνη μεταξύ μεριστωμάτων, καθώς και κάτω από το φλοιό του κορμού και των μικρών κλαδιών, γενικά κοντά στα μπουμπούκια. Παραμένουν εκεί με τους γόνους τους, μέχρι ν'αποκτήσει ο βλαστός 8-12 φύλλα, και έπειτα μεταναστεύουν στο κάτω μέρος των φύλλων όπου ζουν και εναποθέτουν αυγά μέχρι τον Οκτώβριο-Νοέμβριο. Τα χειμωνιάτικα θηλυκά που παράγονται από τον Αύγουστο, αντικαθιστούν το θερινά θηλυκά και το φθινόπωρο συνιστούν το συνολικό πληθυσμό του Calepitrimerus vitis.

Αντιμετώπιση: 
Είναι σημαντικό να προληφθεί η είσοδος του εντόμου στο αμπέλι, γι'αυτό είναι βασικό να χρησιμοποιούμε υγιή φυτά.
Αν υπάρχει το έντομο, αποτελεσματικές μπορεί να είναι οι χημικές μέθοδοι με επαφή ακαριοκτόνων (dicophol ή endosulphan), αν συμπέσουν με την περίοδο μεγαλύτερης έκθεσης του εντόμου. 

Μυγα μεσογειακου   καρπου

Ονομα του εντόμου:Ceratis capitata

Φάσμα προσβαλλομένων: 
Η μύγα βρίσκεται σε όλες τις περιοχές που έχουν ζεστό κλίμα (Μεσογειακού τύπου). Αυτό το έντομο προσβάλλει πάνω από 260 διαφορετικά είδη καρπών (αμπέλι, κεράσι, εσπεριδοειδή, ροδάκινο, μήλο, βερύκοκο, δαμάσκηνο, αχλάδι, κλπ.), άνθη, λαχανικά και ξηρούς καρπούς. Προτιμά τα ψιλόφλουδα, ώριμα, χυμώδη φρούτα. Οι ξενιστές του περιλαμβάνουν το αβοκάντο, μπανάνα, καφεόδεντρο, μάγκο, παπάγια, πιπεριές, διόσπυρο, bittermelon, carambola (star fruit), guava.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: 
H Mεσογειακή μύγα, Ceratis capitata, είναι ένα από τα πλέον καταστροφικά για τους καρπούς έντομα στον κόσμο. Εξαιτίας της ευρείας διάδοσής του σ'όλο τον κόσμο, της ικανότητάς του να αντέχει σε ψυχρότερα κλίματα περισσότερο από τα άλλα παρόμοια είδη, και το ευρύ φάσμα των ξενιστών του, κατατάσσεται πρώτο στην πρόκληση οικονομικών βλαβών από έντομα. Σπάνια προσβάλλεται σοβαρά το αμπέλι.

Συμπτώματα: Η ζημιά στις καλλιέργειες που προκαλούν οι μύγες αυτές προέρχεται από την εναπόθεση αυγών στις ρόγες του σταφυλιού, τη συνακόλουθη θρέψη της κάμπιας και την αποσύνθεση των φυτικών ιστών από την προσβολή από δευτερεύοντες μικροοργανισμούς.Η διατροφή της κάμπιας από τις ρόγες είναι ιδιαίτερα καταστροφική. Οι προσβεβλημένες ρόγες μοιάζουν μουσκεμένες. Οι σήραγγες που δημιουργούν οι κάμπιες, γίνονται σημεία εισόδου για βακτήρια και μύκητες.

Περιγραφή του εντόμου:

Diptera, TephritidaeΗ ενήλικη έχει μήκος 4-5 χιλιοστά, δηλαδή, τα 2/3 του μήκους της οικιακής μύγας.Το χρώμα του σώματος είναι κιτρινωπό με ίχνη καφέ ειδικά στο υπογάστριο, πόδια και φτερά. Το ωοειδές υπογάστριο έχει αραιό, λεπτό μαύρο τρίχωμα στο πάνω μέρος, ενώ στη βάση του υπάρχουν δυο στενές, λοξές, ανοιχτόχρωμες λωρίδες. Το θηλυκό ξεχωρίζει από τον ασκό εναπόθεσης αυγών στο πάνω μέρος του υπογάστριου. Οταν επεκταθεί πλήρως, ο ασκός αυτός επιμηκύνεται σαν σωλήνας, περίπου 6 φορές. Τα φτερά είναι πλατιά, διάφανα και στιλπνά, με μαύρα, καφέ και κίτρινα στίγματα. Στο μέσον κάθε φτερού υπάρχει μια πλατιά καφεκίτρινη λωρίδα. Η άκρη της βάσης έχει καφεκίτρινες πιτσιλιές, ενώ η υπόλοιπη περιοχή της βάσης είναι ριγέ, με μαύρες γραμμές και ακτινοειδείς φλέβες, που έχουν ανάμεσά τους μαύρα στίγματα. Το αρσενικό έχει στο κεφάλι δυο μακριές μαύρες τρίχες με άκρες σε σχήμα διαμαντιού, ανάμεσα στα μάτια, κοντά στις κεραίες. Τα μάτια είναι κοκκινο-πορφυρά.

Η κάμπια έχει μέγεθος 9Χ2 χιλιοστά, χρώμα κρεμ με κυλινδρικό σχήμα. Ξεχωρίζει από τις κάμπιες των άλλων καρπών από τα πρόσθια ή τα θωρακικά αναπνευστικά όργανα, που φέρουν σωληνάρια σαν δάχτυλα τα οποία φτάνουν σε αριθμό τα 7-11, αλλά τυπικά είναι 9-10. Τα αυγά είναι λεπτά, στρογγυλά, λεία και λαμπερά λευκά. Το κουκούλι είναι κυλινδρικό και σκούρο καφεκόκκινο.

Κύκλος ζωής: 
Ο χρόνος που απαιτείται για να ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής του υο Medfly υπό τροπικές συνθήκες είναι 21-30 ημέρες. Τα  θηλυκά εναποθέτουν τα αυγά τους κάτω από την επιδερμίδα του καρπού που μόλις αρχίζει να ωριμάζει, συνήθως απ’ εκεί όπου, η επιδερμίδα είναι διαρρηγμένη. Η ίδια οπή για την εναπόθεση μπορεί να  χρησιμοποιείται από περισσότερα του ενός θηλυκά κι έτσι μπορεί σ’ ένα σημείο να συγκεντρωθούν μέχρι και 75 αυγά. Κάθε θηλυκό εναποθέτει 2-10 αυγά. Τα αυγά εκκολάπτονται σε 1,5-3 ημέρες σε θερμό καιρό. Συνήθως τα θηλυκά πεθαίνουν μετά την εναπόθεση. Όταν εκκολαφθεί από το αυγό η κάμπια αρχίζει να τρέφεται σχεδόν αμέσως. Σχηματίζονται σήραγγες, αλλά συνήθως όλες οι κάμπιες τρέφονται μαζί από την ίδια σήραγγα, ώσπου ν’ αναπτυχθούν σχεδόν πλήρως.

Η ανάπτυξη της κάμπιας περνά από τρια στάδια: Στο πρώτο στάδιο το σώμα είναι διαφανές. Στο δεύτερο, είναι μερικά διαφανές, ενώ στο τρίτο, γίνεται τελείως αδιαφανές, λευκό ή στο χρώμα  της χωνευμένης τροφής. Το ακριβές μέγεθος της κάμπιας εξαρτάται από το πόσο τρώει. Τα στάδια αυτά διαρκούν από 6-26 ημέρες, ανάλογα με τη θερμοκρασία και τον ξενιστή. Όταν αναπτυχθεί πλήρως η κάμπια, ο καρπός πέφτει στο έδαφος όπου αρχίζει και η ύφανση του κουκουλιού. Οι κάμπιες εγκαταλείπουν τον καρπό πολλές μαζί ακριβώς ή αμέσως μετά το ξημέρωμα και υφαίνουν το κουκούλι τους μέσα στο έδαφος, σε βαθος 2-4 εκ.,  ή όπου αλλού μπορούν. Η ελάχιστη διάρκεια αυτού του σταδίου είναι 6-13 ημέρες. Οι ενήλικες βγαίνουν από τα κουκούλια νωρίς το πρωί, μόλις ζεστάνει ο καιρός, ενώ πιο σπάνια όταν κάνει κρύο. Μπορούν να πετάξουν σε κοντινές αποστάσεις, αλλά ο άνεμος τις μεταφέρει σε αποστάσεις άνω του ενός χιλιομέτρου.

Η συνουσία μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας. Τα ενήλικα έντομα, μόλις εμφανιστούν δεν είναι ώριμα σεξουαλικά. Τα αρσενικά δραστηριοποιούνται 4 ημέρες μετά την εμφάνισή τους, και στις 5 ημέρες έχει παρατηρηθεί συνεύρεση. Τα θηλυκά είναι έτοιμα 6-8 ημέρες μετά την έξοδό τους από το κουκούλι. Και τα δυο φύλλα δραστηριοποιούνται σεξουαλικά σ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.Αν δεν έχουν πρόσβαση σε τροφή, τα ενήλικα έντομα πεθαίνουν σε 2-4 ημέρες μετά την εμφάνισή τους. Το 50% των εντόμων πεθαίνουν τους πρώτους δυο μήνες μετά την εμφάνισή τους. Κάποια ενήλικα ξεπερνούν τον ένα χρόνο ζωής υπό ευνοϊκές συνθήκες δηλ. έχοντας τροφή και νερό και δροσερό κλίμα. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, οι διαδοχικές γενεές θα είναι πολυπληθείς και μακρόβιες..

Αντίθετα, η έλλειψη καρπών για 3-4 μήνες, μειώνει τον πληθυσμό στο ελάχιστο.

Αντιμετώπιση: Ο χημικός ψεκασμός με Malathion  και Triclorfon, στην αρχή της ωρίμανσης του σταφυλιού, συνιστάται για τον έλεγχο των ενήλικων πληθυσμών της Μύγας Μεσογειακού Καρπού

Θρίπες

Ονομα του εντόμου:THRIPS (Triphidae)
Το Τhrips του αμπελιού (Depanothrips reuteri) και το thrips του δυτικού άνθους (Frankliniella occidentalis) είναι τα σημαντικότερα είδη που προκαλούν  ζημιές στο αμπέλι. 

Φάσμα προσβαλλομένων: όποιο καλλιεργούμενο φυτό και ζιζάνια.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: 
Το thrips υπάρχει σε όλο τον κόσμο. Εντοπίζεται στις περισσότερες αμπελοκαλλιεργητικές περιοχές. Μικρές βλάβες προκαλεί στα κρασοστάφυλα και τη σταφίδα αλλά μεγάλες στις καλλιέργειες επιτραπέζιου σταφυλιού. Τα  thrips συνιστούν πρόβλημα κυρίως για τις ποικιλίες Red Globe, Calmeria, Italia και ενίοτε για το άσπορο Thompson.

Συμπτώματα:

H Frankliniella occidentalis μπορεί να βλάψει τα επιτραπέζια σταφύλια απευθείας, προκαλώντας κηλίδες όπου εναποθέτει τα αυγά της πάνω στον καρπό, όταν αυτός είναι ακόμα μικροσκοπικός

Τόσο η Frankliniella occidentalis όσο και η Depanothrips reuteri σημαδεύουν τα σταφύλια τρώγοντάς τα, και τα καθιστούν ακατάλληλα προς διάθεση στην αγορά. Τα έντομα παύουν να τρέφονται από τους καρπούς το καλοκαίρι, που επιτίθενται στους νέους βλαστούς.

Το thrips του αμπελιού είναι κυρίως υπεύθυνο για την καταστροφή του φυλλώματος, τρέφεται όμως ακόμα και με τα μπουμπούκια.

Η θερινή καταστροφή φύλλων από το thrips είναι μεν συνήθης, αλλά όχι και προβληματική.

Περιγραφή του εντόμου:

Τα  thrips είναι μικρά, επιμήκη έντομα της τάξης των Θυσανόπτερων. Εύκολα τα παραβλέπει κανείς λόγω του μικρού τους μεγέθους.Τα ενήλικα είναι αχνοκίτρινα έως σκούρα καφέ, με πλήρως ανεπτυγμένα φτερά. Τα φτερά είναι πολύ διαφορετικά απ’ αυτά άλλων εντόμων. Έχουν μια μονή μακρόστενη φλέβα με την οποία ενώνονται αρκετές τρίχες. Η φτερούγα εμφανίζεται σα φράντζα. Όταν δεν είναι τεντωμένα, τα φτερά τυλίγονται στο πίσω μέρος του εντόμου

Τα ενήλικα έντομα είναι πιο ευκίνητα από τα ανώριμα γιατί έχουν φτερά. Προσελκύονται από το κίτρινο και το λευκό χρώμα. Οι χρυσαλλίδες είναι πολύ μικροσκοπικές, αχνοκίτρινες έως καφέ. Εμφανίζονται ως διάλειμμα ανάμεσα  σε ανώριμο και ενήλικο. Έχουν μικρές κεραίες και κατά την εκκόλαψη τα φτερά τους είναι ορατά μεν, αλλά κοντά και μη λειτουργικά. Τα αυγά είναι μικροσκοπικά και σχεδόν αόρατα με γυμνό οφθαλμό. Είναι λευκά ή κίτρινα.

Κύκλος ζωής: Τα thrips ολοκληρώνουν το βίο τους σε 14-30 ημέρες. Όταν η θερμοκρασία υπερβεί τους 30^οC, μπορεί ο βίος να περιορίζεται σε 10-11 ημέρες, για τα δε ενήλικα έντομα σε 20 ημέρες. Ο κύκλος ζωής του είδους thrips αποτελείται από ένα αυγό, δυο θρεπτικά στάδια κάμπιας, ένα μη θρεπτικό προ-χρυσαλλιδικό στάδιο, ένα μη θρεπτικό στάδιο στο κουκούλι και τους διατρεφόμενους ενήλικους.Τα thrips δε χρειάζονται σύντροφο για την αναπαραγωγή. Τα θηλυκά που δε ζευγαρώνουν παράγουν μόνο θηλυκούς απογόνους. Κάθε θηλυκό γεννά έως 80 αυγά. Σε κάποια μέρη του κόσμου, ολόκληρος ο πληθυσμός του thrips αποτελείται από θηλυκά. Αυτή η αναπαραγωγική πλευρά  είναι πολύ σημαντική γιατί από ένα και μόνο thrip παράγεται σε σύντομο χρόνο ολόκληρος ο πληθυσμός.

Τα αυγά εισάγονται από τα θηλυκά ένα – ένα στο φυτικό ιστό. Μόνο μια άκρη του αυγού έρχεται σε επαφή με τον ιστό. Τα ενήλικα έντομα προτιμούν να εναποθέτουν τα αυγά τους στα φύλλα, κοτυληδόνες ή άνθη.

Αντιμετώπιση: 
Αποφεύγουμε να θερίζουμε φυτά που συγκρατούν νερό και λιπάσματα, μολυσμένα με thrips όταν σκάζουν τα μπουμπούκια ή πριν την άνθιση, γιατί το thrips μπορεί να μετακινηθεί προς το αμπέλι. Μεγάλος πληθυσμός thrips που τρέφονται από τα αμπέλια πριν την άνθιση, μπορεί να προκαλέσει στασιμότητα στην ανάπτυξη των βλαστών. Ο χημικός ψεκασμός των ανθέων μπορεί να καταστεί απαραίτητος αν είναι φανερή η μόλυνση στα άνθη, ειδικά στα αμπέλια των ποικιλιών Almeria, Calmeria και Italia.

Άλτης αμπέλου

Ονομα του εντόμου: Haltica ampelophaga  (Insecta, Coloeptera, Chrysomelidae)

Φάσμα προσβαλλομένων: Προτιμά το αμπέλι.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Αν και θεωρείται έλασσον έντομο, ο ψύλλος – σκαθάρι του σταφυλιού μπορεί να καταστεί σοβαρή απειλή για τα αναπτυσσόμενα μπουμπούκια του αμπελιού.

Συμπτώματα: 
Τα ενήλικα έντομα επιτίθενται στα νεαρά φύλλα, προκαλώντας οπές σε διάφορες διαστάσεις. Αυτό προκαλεί σημαντική ζημιά γιατί περιορίζεται η φυλλώδης επιφάνεια και γιατί οι επιθέσεις συνεχίζονται στα μελλοντικά τσαμπιά με τα σταφύλια. Η Haltica είναι συνήθως το πρώτο – πρώτο έντομο που εμφανίζεται την άνοιξη στο αμπέλι. Τα σκαθάρια αυτά προκαλούν δυο είδη προβλημάτων. Τα ενήλικα θρέφονται με τα μπουμπούκια πριν και κατά  τη  διάρκεια του σκασίματος των μπουμπουκιών, κι ύστερα τρώνε και τα νεαρά φύλλα. Οι κάμπιες και τα ενήλικα που εμφανίζονται το καλοκαίρι, ροκανίζουν τα φύλλα, αλλά η ζημιά που προκαλούν είναι μικρότερη από εκείνη που προκαλεί η πρώτη γενιά, η οποία θρέφεται μόνο με μπουμπούκια.

Περιγραφή του εντόμου:

Τα           ενήλικα έχουν μέγεθος 4-5Χ2 χιλ. Το σώμα είναι σκουροπράσινο με γαλαζωπή, μεταλλική γυαλάδα. Τα πόδια είναι μαύρα με coxae των πίσω ποδιών, που ενισχύει τη δυνατότητα να πραγματοποιούν άλματα.

Τα κεράτινα καλύμματα των φτερών φέρουν λεπτά στίγματα

Η κάμπια στο τελευταίο αναπτυξιακό στάδιο έχει στρογγυλό κεφάλι και το υπογάστριο έχει  εγκάρσια σαρκώδη εξογκώματα, με μια τρίχα το καθένα. Το κουκούλι είναι κιτρινωπό με μήκος 4 χιλ. Τα αυγά είναι κίτρινα-πορτοκαλί, με μέγεθος 1Χ0,4 χιλ.

Κύκλος ζωής: Τα ενήλικα έντομα διαχειμάζουν στα άχυρα, κάτω από πέτρες ή σε ρωγμές στους κορμούς. Την εποχή βλάστησης του αμπελιού (Απρίλης) επιτίθενται στα φύλλα. Τα αυγά εναποτίθενται λίγο μετά το ζευγάρωμα. Το θηλυκό εναποθέτει 500 αυγά, κατά μέσο όρο. Τα αφήνουν στο φλοιό, στα μπουμπούκια ή στο κάτω μέρος των φύλλων. Αργότερα (Μάιο – Αύγουστο), η δεύτερη γενιά ροκανίζει την κάτω επιφάνεια του φύλλου, αφήνοντας άθικτη των άνω επιφάνεια και δίνοντας στο φύλλο εμφάνιση δαντελωτή.

Αντιμετώπιση: 
Οι μολύνσεις συνήθως είναι τοπικού χαρακτήρα και περιορίζονται σε συγκεκριμένες σειρές. Τα χαμόκλαδα που βρίσκονται κοντά στο αμπέλι είναι διαρκής πηγή σκαθαριών και ει δυνατό, οι περιοχές αυτές πρέπει να καθαρίζονται. Η καλλιέργεια των ανοιχτών περιοχών σε σειρές και γύρω από το αμπέλι, μπορεί να μειώσει τον αριθμό των πρωτοεμφανιζόμενων ενηλίκων. Δεν μπορεί κανείς όμως να εξαρτάται από αυτά τα μέτρα για την αντιμετώπιση των σκαθαριών.

Αν τα σκαθάρια είναι παρόντα όταν φουσκώσουν τα μάτια, για να προληφθεί η ζημιά στα μπουμπούκια θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί εντομοκτόνο ευρέος φάσματος. Αυτό θα μπορέσει να καταστεί αποτελεσματικό εναντίον ενηλίκων που μεταναστεύουν σε αμπέλια από το χώρο όπου πέρασαν το χειμώνα. Κρίσιμος παράγοντας είναι ο σωστός  χρόνος εφαρμογής.

Ψευδόκοκκος

Ονομα του εντόμου: Planococcus spp
Υπάρχουν διάφορα είδη mealybugs του γένους Pseudococcus  που μπορούν να μολύνουν τα αμπέλια:  Planococcus citri, Planococcus maritimus, Planococcus viburni, Planococcus longispinus.

Φάσμα προσβαλλομένων:
Αμπέλι, εσπεριδοειδή, βαμβάκι. Επίσης, μπανάνα, carambola (starfruit), κακαόδεντρο, ανθοφόρος πιπερόριζα, macadamia, μάνγκο.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: 
O Planococcus είναι συνήθης στη νοτιοανατολική Ισπανία και προκαλεί σημαντική οικονομική ζημιά στις περιοχές που παράγουν επιτραπέζιο σταφύλι.

Συμπτώματα:

Η ευαισθησία στο mealybug διαφέρει από ποικιλία σε ποικιλία.Τα mealybugs απομυζούν τον οπό του φυτού μειώνοντας έτσι τη ζωτικότητά του και καταστρέφουν τα σταφύλια μολύνοντας τα τσαμπιά με βαμβακώδεις σάκους αυγών, κάμπιες, ενήλικες και μελίτωμα. Συχνά το μελίτωμα καλύπτεται από ένα μαύρο μύκητα, το Cladosporium spp. Σοβαρή μόλυνση από μελίτωμα και καπνιστή μούχλα θα κάνει τον καρπό ακατάλληλο για προώθηση σε οινοποιία ή παραγωγή χυμού. Τα mealybugs μπορούν να μεταφέρουν τους ιούς στο σταφύλι, προκαλώντας καπνιστή μούχλα.

Περιγραφή του εντόμου:

Τα mealybugs είναι απαλά, ωοειδή, διακριτά διαχωρισμένα και καλυμμένα με λευκό κερί που επεκτείνεται σε κλωστές σ’ όλο το σώμα του εντόμου. Το θηλυκό δεν μπορεί να πετάξει, ωστόσο παράγει αρκετές εκατοντάδες κιτρινο-πορτοκαλί αυγά εντός του σάκου αυγών. Οι νεοεκκολαφθείσες νύμφες είναι ανοιχτοκίτρινες, χωρίς κερί, σύντομα όμως απεκκρίνουν ένα κέρινο κάλυμμα.

Κύκλος ζωής: Η διάρκεια του κύκλου ζωής του (από αυγό έως ενήλικα που γεννά) κυμαίνεται από 20 έως 44 ημέρες.Τα mealybugs διαχειμάζουν ως αυγά ή άποδα συνήθως κάτω από το φλοιό του κορμού. Μετά το φούσκωμα των ματιών, τα άποδα θρέφονται με τα νεαρά βλαστάρια. Ωριμάζουν στις αρχές του καλοκαιριού, οπότε τα ενήλικα επιστρέφουν στον κορμό για την εναπόθεση των αυγών τους. Τα θηλυκά γεννούν 200-400 αυγά δηλ. κατά μέσο όρο 300 αυγά το χρόνο. Τα αυγά εναποτίθενται σε ομάδες, καλυμμένα από τα κέρινα νήματα του σάκου εναπόθεσης. Εκκολάπτονται σε 2-10 ημέρες. Οι κάμπιες της 2^ης γενιάς γυρίζουν στους πράσινους ιστούς, συμπεριλαμβανομένου και του καρπού, όπου ωριμάζουν στο τέλος του καλοκαιριού.

Το μελίτωμα που παράγει η δεύτερη γενιά οδηγεί στις διαδικασίες απόρριψης του καρπού. Τα mealybugs έχουν 2-4 γενιές κατ’έτος, ανάλογα με το είδος και το κλίμα. Στη διάρκεια του καλοκαιριού βρίσκονται πάνω στα φύλλα και τον καρπό όλα τα στάδια, από αυγό μέχρι ενήλικα.

Αντιμετώπιση:
Κύριος τρόπος αντιμετώπισης του mealybug είναι η συντήρηση των φυσικών του εχθρών και η μείωση του πληθυσμού του. Αφού εγκατασταθούν τα παράσιτα και οι άλλοι εχθροί του, μπορούμε να διατηρήσουμε τον πληθυσμό του σε χαμηλό επίπεδο, αλλά ο παρασιτισμός μπορεί να εξαπλωθεί αργά, εκτός αν αντιμετωπισθεί  με εντομοκτόνα. Κατά τη χρήση τους ωστόσο, πρέπει να αφήνουμε άθικτες μερικές περιοχές των εχθρικών στα mealybugs παρασίτων.

Υπάρχουν αρκετές παρασιτικές σφήκες που προσβάλλουν το mealybug (Cryptolaemus montrouzieri),  αδηφάγα τρεφόμενες με το έντομο, τόσο σε  στάδιο κάμπιας όσο και σε στάδιο ενηλίκου

Η σφήκα Leptomastix dactylopii είναι ένα παρασιτοειδές που εναποθέτει αυγά μέσα στο σώμα του ξενιστή και είναι σε θέση να βρει ξενιστή και σε πολύ μακρινή απόσταση. Το παρασιτοειδές εναποθέτει 80-100 αυγά κατά μέσο όρο και με θερμοκρασία 26^o C, το νέο παρασιτοειδές θα εμφανιστεί σε 15 ημέρες. Αυτό τρέφεται ελάχιστα έως καθόλου από τον ξενιστή.

Η χημική αντιμετώπιση με εντομοκτόνα είναι πιο αποτελεσματική όταν τα mealybugs είναι σε στάδιο κάμπιας, μικρά κι ευάλωτα, γι’αυτό η αντιμετώπιση πρέπει να εντοπίζεται σ’ αυτό το στάδιο.Όταν αυξηθεί το μέγεθός τους, ίσως να μην είναι αποτελεσματική η θεραπεία επί του φυλλώματος. Το πλέον επιτυχημένο μέτρο είναι η χρήση του chlorpyrifos.

Νηματοειδή

Ονομα του εντόμου: Νηματοειδή
Πολλά είδη νηματοειδών ανιχνεύονται στα εδάφη όπου είναι καλλιεργημένα αμπέλια, όπως ο νηματοειδής των εσπεριδοειδών (Tylenchulus semipenetrans), ο τραυματικός νηματοειδής (Pratylenchus vulnus), ο δακτυλιοειδής νηματοειδής (Criconmella xenoplax), οι σημαντικότεροι όμως είναι ο νηματοειδής κόμβου ριζών (Meloidogyne sp.) και ο dagger νηματοειδής (Xiphinema index, X. Diversicaudatum, X. Vuittenezi και X. Italiae). Αυτοί οι τελευταίοι μεταφέρουν τον ιό Fanleaf του αμπελιού (GFLV), τον ιό Arabis Mosaic, τον ιό Chrome Mosaic του αμπελιού και τους nepori – ιούς GFLV του αμπελιού, αντίστοιχα.

Φάσμα προσβαλλομένων: Ο νηματοειδής του κόμβου ριζών έχει ευρύ φάσμα ξενιστών, που ξεπερνά τα 2.000 είδη. Κύρια προσβαλλόμενο φυτό είναι το αμπέλι. Τα φάσμα συμπεριλαμβάνει επιπλέον και τα ξυλώδη φυτά, καρποφόρα δέντρα, σόγια, καλαμπόκι και κάποια δημητριακά.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: Οι νηματοειδείς υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Ο τόπος καταγωγής, η σύσταση του εδάφους, το φυτώριο του αμπελιού, οι προηγούμενες παραγωγές, τα είδη ζιζανίων και η περιοχή της καλλιέργειας είναι παράγοντες που προσδιορίζουν ποιος νηματοειδής παρουσιάζεται σε ποιο αμπέλι. Ο νηματοειδής του κόμβου ριζών προκαλεί παγκοσμίως μεγαλύτερη ζημιά από κάθε άλλο γένος.

Συμπτώματα:

Οι παρασιτικοί νηματοειδείς τρέφονται με τις ρίζες, μειώνοντας τη ζωτικότητα και την παραγωγικότητα του αμπελιού. Το ποια σημεία του αμπελιού βλάπτονται περισσότερο, εξαρτάται από την επιμέρους σύσταση του εδάφους. Οι νηματοειδείς του κόμβου ριζών εισχωρούν στις ρίζες και σχηματίζουν περίπλοκους χώρους διατροφής, παράγοντας γιγάντιους κυτταρικούς σχηματισμούς, που συνήθως καταλήγουν σε κύστες των ριζών. Τα γιγάντια κύτταρα και κύστες απορροφούν τα θρεπτικά συστατικά και  το νερό, και οδηγούν το φυτό σε υπανάπτυξη. Οι νηματοειδείς dagger μπορεί να προκαλέσουν ελαφρά οιδήματα, κυτταρική υπερτροφία, νέκρωση, απώλεια πλαγίων ριζών και πολυπυρηνική κατάσταση των φλοιωδών κυττάρων κοντά στα σημεία όπου θρέφονται, αλλά η σημασία τους έγκειται περισσότερο στο ότι μεταφέρουν τον ιό grapevine fanleaf. Τρέφονται από το εξωτερικό μέρος των ριζών αλλά μπορούν να φθάσουν μέχρι τους αγγειακούς ιστούς, με το μακρύ τους αγκάθι. Η μετάδοση του ιού δια του νηματοειδούς dagger προκαλεί στα φύλλα συμπτώματα όπως το κιτρίνισμα των νεύρων, το μωσαϊκό και δυσμορφίες με λιγότερο προφανή συμπτώματα στις λευκές ποικιλίες και τις θερμότερες περιοχές.

Περιγραφή του εντόμου:

Οι παρασιτικοί νηματοειδείς είναι μικροσκοπικά, αδιαίρετα καμπυλωτά σκουλήκια που τρέφονται από τις ρίζες των φυτών διατρυπώντας και απομυζώντας τα περιεχόμενα τους με ένα μέρος του στόματός τους που μοιάζει με βελόνα και λέγεται αγκάθι. Τα αρσενικά νηματοειδή είναι σπάνια. Τα θηλυκά dagger έχουν μήκος περίπου 3 χιλ., με μακριά προβοσκίδα (αγκάθι). Το σχήμα της ουράς ποικίλει από κοντό, στρογγυλό έως επίμηκες, κωνικό.

Κύκλος ζωής: 
Η αναπαραγωγή γίνεται με μειωτική παρθενογένεση. Τα αρσενικά είναι δυσεύρετα. Το θηλυκό εναποθέτει 500-1000 αυγά σ’ ένα σάκο από ζελατίνη, στα τέλη του καλοκαιριού. Τα αυγά παράγονται στο τέλος  του καλοκαιριού. Η κάμπια περνά το εφηβικό στάδιο μες στο σάκο, ενώ στο δεύτερο στάδιο θρέφεται πάνω στη ρίζα. Η ωρίμανση και η σεξουαλική αναπαραγωγή εμφανίζονται στο στάδιο της ενηλικίωσης. Τα έντομα (τρεφόμενες κάμπιες και ενήλικα) δραστηριοποιούνται στη διάρκεια του χειμώνα και στην αναπτυξιακή περίοδο.

Αντιμετώπιση:
Εν γένει, οι μολύνσεις από τους νηματοειδείς εμφανίζονται σε περιοχές του αμπελιού που δεν έχουν αρκετή ζωτικότητα, ενώ παρουσιάζουν μειωμένη ανάπτυξη και μειωμένη παραγωγή.

Τα λιπάσματα και άλλες τροποποιήσεις του εδάφους μπορούν να βελτιώσουν τη ζωτικότητα του φυτού και να περιορίσουν τις συνέπειες της μόλυνσης από νηματοειδείς. Για να μειωθεί ο κίνδυνος για το αμπέλι, λαμβάνουμε μέτρα πρόληψης της συμπίεσης και της διαστρωμάτωσης του εδάφους, ώστε να βελτιωθεί η καλλιέργεια του εδάφους και η άρδευση, και να αντιμετωπιστούν άλλα έντομα. Το σωστό πότισμα και η χρήση λιπασμάτων επίσης μειώνουν τους κινδύνους για το αμπέλι, και βοηθούν στην εξουδετέρωση της επίδρασης των νηματοειδών.

Τα αμπέλια που καλλιεργούνται σε αποστειρωμένο έδαφος είναι γνωστό ότι βελτιώνονται ως προς την ανάπτυξη και την παραγωγή, σε σύγκριση με τα καλλιεργούμενα  σε με αποστειρωμένα εδάφη.

Κοκκοειδές  Ευρωπαϊκού   καρπού, καστανό   κοκκοειδές

Ονομα του εντόμου: Κοκκοειδές  Ευρωπαϊκού καρπού, καστανό κοκκοειδές  Eulecanium corni (Bouche), Eulecanium persicae (F), Parthenolecanium corni. (Insecta, Homoptera, Lecaniidae).

Φάσμα προσβαλλομένων: 
H Eulecanium persicae προσβάλλει το αμπέλι, τη ροδακινιά, τη σταφίδα, την τριανταφυλλιά και τη Wistaria. H Eulecanium corni είναι πιο αδηφάγος και επιτίθεται στη δαμασκηνιά, βερικοκιά, καρυδιά, φουντουκιά, κρανιά (Cornus).

Συχνότητα και σπουδαιότητα: Το έντομο έχει ευρεία διασπορά.

Συμπτώματα: 
Συνηθέστατο πρόβλημα είναι ο αποχρωματισμός του καρπού και των φύλλων από μαύρη μούχλα που αναπτύσσεται στο μελίτωμα. Τα έντομα απομυζούν τον οπό από τα φύλλα, τον κορμό και τους μίσχους του αμπελιού, ενώ συχνά παραμένουν αμετακίνητα σ’ όλη την ενήλικη ζωή τους. Έτσι εξασθενίζουν το φυτό, ενώ η ανθοφορία στα προσβεβλημένα φυτά είναι αραιή, οι καρποί παραμένουν μικροσκοπικοί και ευνοείται η ανάπτυξη μιας μυκητησιακής ασθένειας που εμφανίζεται ως μούχλα.

Περιγραφή του εντόμου:
το ενήλικο έχει μήκος 4,7χιλ., είναι κόκκινο έως καφέ, και συχνά καλυμμένο με άσπρη σκόνη.Το θηλυκό ενήλικο είναι  σκούρο καφεκόκκινο, συχνά με μαύρα στίγματα. ΄Έχει σχήμα κυρτού ημισφαιρίου με σγουρές άκρες.(Εικ.83) Τα αυγά είναι ωοειδή και λευκά,μαργαριταρένια, ενώ ο παραγόμενος αριθμός κυμαίνεται από 1500 έως 2000. Οι νεαρές νύμφες κινούνται ταχύτατα στην επιφάνεια των φυτών και μεταφέρονται από  τον άνεμο σε μακρινές αποστάσεις.

Κύκλος ζωής:

Οι  νύμφες περνούν το χειμώνα σε ρίζες, κλαδιά και κορμούς. Τα ενήλικα έντομα εμφανίζονται τον Απρίλιο και μεταναστεύουν σε νεαρά κλαδιά, βλαστούς και φύλλα.

Το θηλυκό εναποθέτει τα αυγά σε διάρκεια αρκετών ημερών από τέλη Μάιου έως αρχές Ιουλίου. Ύστερα  πεθαίνει και το κέλυφός του προστατεύει τα αυγά στη διάρκεια της περιόδου εμβρυικής ανάπτυξης.

Τα αυγά εκκολάπτονται στα μέσα Ιουνίου. Οι πρώτες  νύμφες  εμφανίζονται

στα μέσα Αυγούστου, και μεταναστεύουν στο κάτω μέρος των φύλλων όπου θρέφονται για ένα μήνα. Τα θηλυκά επιστρέφουν στο φλοιό μικρών και μεγάλων κλαδιών για να εξακολουθήσουν να τρέφονται, ενώ τα αρσενικά συνήθως ωριμάζουν πάνω στο φύλλωμα και εμφανίζονται για να ζευγαρώσουν με τα θηλυκά.   

Αντιμετώπιση:

Επειδή πολλά μέρη του αμπελιού απομακρύνονται με το κλάδεμα, ίσως να μη χρειαστούν ειδικά μέτρα εκτός κι αν το κοκκοειδές μολύνει τα κύρια σημεία του αμπελιού (κορμούς, κύριες βέργες, πλαϊνά κλαδιά). Τα έντομα scale ταλαιπωρούνται πολύ από τις παρασιτικές σφήκες.Τα εντομοκτόνα επαφής είναι αποτελεσματικά όταν εφαρμοστούν έγκαιρα, μετην εμφάνιση των νυμφών. Ο ελαιούχος ψεκασμός στη διάρκεια της χειμερίας νάρκης, θα εξουδετερώσει τα  διαχειμάζοντα έντομα.

Στάδια ανάπτυξης και φυτοπροστασία

Μήνες

Ιαν.

Φεβρ.

Μαρ.

Απρ.

Μαης

Ιούν.

Ιούλ.

Αυγ.

Σεπτ.

Οκτ.

Νοεμ.

Δεκ.

Δεκαήμερα

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

1.2.3

Στάδια Ανάπτυξης

Χειμερια Ναρκη

* * *

* * *

* * *

*

Φούσκωμα ματιών

* * *

Ξετύλιγμα φύλλων

* * *

Άνθιση

* * *

Σχηματισμός καρπών

------*---

* * *

*

Έναρξη ωρίμανσης

* * *

*

Έναρξη ωρίμανσης για συγκομιδή

* *

* *

Γήρανση φύλλων

* *

* * *

Προτεινόμενες θεραπείες

Αριθμός θεραπείας

1

2 ---3

4 ----5

6 7 8

9 10 11

Σημαντικότερες ασθένειες

Σκόνη μούχλας

* * *

* * *

* * *

Χνουδωτή μούχλα

* *

* * *

--*

* * *

* *

Βοτρίτις σήψη τσαμπιού

*

* *

* * *

*

Μαύρη σήψη

* *

* * *

*

* *

Phomopsis cane

* *

* * *

Σημαντικότερες βλάβες

Polychrosis botrana

* *

* * *

*

* * *

*

Αραχνίδιο δύο κηλίδων

* *

* * *

* * *

πιτσιλιές σταφυλιού

* *

* *

*

Νηματοειδείς

* *

*

Ζιζάνια

AW1

* * *

* * *

* * *

* * *

AW2

*

* * *

* * *

* * *

*

AW3

*

* * *

* * *

* * *

AW4

* *

* * *

* * *

* * *

* * *

* *

PW1

* * *

* * *

* * *

* * *

PW2

* * *

* * *

* * *

* * *

* * *

* * *

Εξήγηση της ταξινόμησης των ζιζανίων:

Ετήσια ζιζάνια:

.   AW1: Αυτά τα ετήσια ζιζάνια εμφανίζονται το φθινόπωρο, ξεχειμωνιάζουν και αναπτύσσουν τα βλαστικά τους μέρη στις αρχές της άνοιξης (π.χ. Stellaria media, Borago officinalis)

• AW2: Αυτά τα ετήσια ζιζάνια εμφανίζονται το φθινόπωρο ή μερικές φορές την άνοιξη(π.χ. Galium aparine)
• AW3: Αυτά τα ετήσια ζιζάνια εμφανίζονται την άνοιξη και αναπτύσσουν το σπόρο τους στις αρχές καλοκαιριού (π.χ. Avena fatua)
• AW4: Αυτά τα ετήσια ζιζάνια εμφανίζονται την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού και ο κύκλος ζωής τους τελειώνει στο τέλος του καλοκαιριού (π.χ. Amaranthus retroflexus)

Πολυετή ζιζάνια:

• PW1: ρίζωμα (π.χ. έρπης αγροπύρων, δάκτυλον Cynodon, Sorghum halepense)
• PW2: κόνδυλοι, ριζώματα (π.χ. Mentha arvensis)
• PW3: ρίζες για αναπαραγωγή και για διαχείμαση, που αναπτύσσονται κυρίως οριζόνται,  (π.χ. Convolvulus arvensis)
• PW4: βολβοί, κορμοί (π.χ. Colchicum autumnale)

Ζιζάνια

Πολλά διαφορετικά είδη μονοκοτυλήδονων και δικοτυλήδονων, θερινών και χειμερινών, μονοετών και πολυετών ζιζανίων προσβάλλουν τα αμπέλια. Τα ζιζάνια ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή και από χρόνο σε χρόνο, ακόμα και στο ίδιο αμπέλι.

Τα πολυετή  ζιζάνια, όπως το field bindweed (Convolvulus avvensis) το johnsongrass (Sorghum halepense ), το dallisgrass (Paspalum dilatatum), το bermudagrass(Cynodon dactylon), και το nutsedge (Cyperus spp.) είναι ιδιαίτερα προβληματικά ως προς την αντιμετώπιση. Τα αμπέλια είναι πιο ευαίσθητα στον ανταγωνισμό των ζιζανίων στη διάρκεια των πρώτων ετών ανάπτυξης και όπου το βάθος του εδάφους είναι περιορισμένο. Το αμπέλι χρειάζεται τουλάχιστον 3 χρόνια για να οριστικοποιηθούν οι συνθήκες της ανάπτυξής του. Τα πλήρως ανεπτυγμένα  αμπέλια είναι πιο ανεκτικά στην εφαρμογή ζιζανιοκτόνων απ’ ό,τι τα νεότερα,κι έτσι έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν τα ζιζάνια.

Η αντιμετώπιση των ζιζανίων εξαρτάται από την ηλικία του αμπελιού και τον τύπο των παρόντων ζιζανίων. Γενικά  τα ζιζάνια ελέγχονται με σκάψιμο ανάμεσα στις σειρές και χρήση φυτοφαρμάκου στη βάση.

Καλλιεργητική αντιμετώπιση:Πριν τη φύτευση του αμπελιού, μια αποτελεσματική μέθοδος ελέγχου των ζιζανίων είναι να τα καλλιεργήσουμε, να τα ποτίσουμε ώσπου να βλαστήσουν, ναεμφανιστούν καινούργιοι σπόροι, και να καλλιεργήσουμε πάλι για να καταστρέψουμε τα φιντάνια του ζιζανίου. Η συχνή καλλιέργεια μειώνει τον πληθυσμό των σπόρων του ζιζανίου στο χώμα, εμποδίζοντας έτσι την ανάπτυξη του ζιζανίου. Τουλάχιστον δύο κύκλοι καλλιέργειας, άρδευσης ακολουθούμενοι από μια ρηχή καλλιέργεια χρειάζονται για την αξιόλογη μείωση των φυντανιών ζιζανίων. Δυστυχώς, αυτή η μέθοδος δεν έχει αποτελέσματα σε εγκατεστημένα πολυετή ζιζάνια.

Μια μέθοδος αντιμετώπισης των πολυετών ζιζανίων είναι να καλλιεργούμε όταν το έδαφος είναι ξηρό. Η καλλιέργεια κόβει τα ριζώματα σε μικρά κομμάτια, ώστε να ξεραθούν. Επεξεργαζόμαστε το χώμα με τσουγκράνα και σκαλιστήρι για να σπρώξουμε στην επιφάνεια τα νέα ριζώματα, τα οποία στη συνέχεια θα ξεράνουμε.

Τα φιντάνια των πολυετών αντιμετωπίζονται με επαναλαμβανόμενη καλλιέργεια.

Τον πρώτο χρόνο ή τα δύο πρώτα χρόνια μετά τη φύτευση, συνιστάται να μη χρησιμοποιούμε φυτοφάρμακα. Αυτό σημαίνει πως τα ζιζάνια πρέπει να αντιμετωπιστούν με σκάψιμο και σκάλισμα γύρω από το αμπέλι, αρκετές φορές στη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού καθώς και με καλλιέργεια και θερισμό ανάμεσα στις σειρές του αμπελιού.

Η μέθοδος επιτυγχάνεται ιδιαίτερα όταν τα ζιζάνια βρίσκονται σε στάδιο φιντανιού,

Αλλά δυσχεραίνεται όταν αφεθούν τα ζιζάνια να μεγαλώσουν.

Κοντά στο αμπέλι πρέπει να χρησιμοποιούμε εργαλεία με το χέρι, για να ελαχιστοποιηθεί η βλάβη, ειδικά όταν το αμπέλι είναι νεαρό.

Η  μηχανική αντιμετώπιση των ζιζανίων πρέπει να γίνεται κατ’ επανάληψη όταν τα

ζιζάνια είναι ανώριμα. Ο εξοπλισμός πρέπει να είναι τέτοιος που να κόβει ρηχά και να ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες ζημιάς στο αμπέλι. Είναι πολύ δύσκολη η αντιμετώπιση όταν τα ζιζάνια ωριμάζουν και παράγουν σπόρους.

Σε εγκατεστημένα αμπέλια η καλλιέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την  αντικατάσταση μονοετών και διετών ζιζανίων και φιντανιών των πολυετών ζιζανίων αλλά  η καλλιέργεια εγκατεστημένων πολυετών σε αρδευόμενο αμπέλι, συχνά αυξάνει το πρόβλημα των ζιζανίων γιατί μπορεί  να υποστούν βλάβες οι ρίζες του αμπελιού..

Χημική αντιμετώπιση:

Πριν τη φύτευση, τα φιντάνια των ζιζανίων και τα εγκατεστημένα πολυετή ζιζάνια μπορούν να αντιμετωπιστούν με ζιζανιοκτόνα για χρήση είτε πριν είτε μετά τη βλάστηση. Τα ζιζανιοκτόνα για μετά τη βλάστηση αφήνουν ελάχιστα υπολείμματα στο έδαφος, γι’ αυτό και είναι ασφαλέστερο να χρησιμοποιούνται πριν τη φύτευση του αμπελιού.Αφού φυτευτούν τα αμπέλια και πριν  εγκατασταθούν τα ζιζάνια, η αντιμετώπιση γίνεται με προ-βλαστικά ζιζανιοκτόνα σε τετράγωνο ή κύκλο γύρω από κάθε φυτό. Τα ζιζανιοκτόνα μπορούν να εφαρμοστούν και μετά τη βλάστηση των ζιζανίων.

Υπάρχουν διαθέσιμα επιλεκτικά ζιζανιοκτόνα τόσο για μονοετή όσο και για πολυετή χόρτα. Τα μη επιλεκτικά ζιζανιοκτόνα όπως η glyphosate, καταπολεμούν  τα

πλατύφυλλα ζιζάνια μετά τη βλάστηση, πρέπει όμως να χρησιμοποιούνται γύρω από ώριμα αμπέλια με καφέ φλοιό και χωρίς να έρθουν σε επαφή με τα φύλλα ή άλλα πράσινα μέρη. Τα ζιζανιοκτόνα πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με το ξεχορτάριασμα.Σε εγκατεστημένα αμπέλια η καταπολέμηση των ζιζανίων μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη χρήση προβλαστικών ζιζανιοκτόνων ή συνδυασμού ζιζανιοκτόνων το φθινόπωρο μετά τη συγκομιδή ή δύο εφαρμογών (φθινόπωρο και άνοιξη) ή το χειμώνα με ένα μεταβλαστικό ζιζανιοκτόνο (για το φύλλωμα) εφόσον υπάρχουν ζιζάνια.

Είναι δυνατό να χρησιμοποιήσουμε μεταβλαστικά ζιζανιοκτόνα  καθώς φυτρώνουν τα νέα ζιζάνια. Για μεγαλύτερη ασφάλεια, ψεκάζουμε απευθείας μόνο στο έδαφος ή στο φύλλωμα του ζιζανίου όχι στα φύλλα του αμπελιού, στα βλαστάρια ή στα ξυλώδη μέρη 1-2 ετών. Συχνά χρειάζονται δύο ή περισσότερα ζιζανιοκτόνα για την επαρκή αντιμετώπιση των ζιζανίων.

Είναι σημαντικό ν’αναγνωριστούν με ακρίβεια τα είδη των ζιζανίων, προκειμένου να αποφασίσουμε ποιο ζιζανιοκτόνο ή συνδυασμός ζιζανιοκτόνων θα αποβεί αποτελεσματικότερος. Μπορεί οι συνδυασμοί να συμπεριλαμβάνουν ένα ή περισσότερα προβλαστικά ζιζανιοκτόνα ή ένα μείγμα προ- και μετά-βλαστικών ζιζανιοκτόνων.

Πηγή>http://www.plantprotection.hu/