Γνωριμία με την καλλιέργεια της πατάτας

Η πατάτα ή γεώμηλο (Solanum tuberosum) είναι ίσως το πιο δημοφιλές φυτό σε όλο τον κόσμο. Αυτό το οφείλει στους νόστιμους και θρεπτικούς κονδύλους της, οι οποίοι αποτελούν βασικό στοιχείο διατροφής παγκοσμίως. Συγκαταλέγεται στις μεγάλες καλλιέργειες και το εύρος της καλλιέργειάς της έχει επεκταθεί σχεδόν σε όλο τον κόσμο, εξ αιτίας της αντοχής της στο ψύχος. Η καταγωγή της είναι από το Περού όπου πρωτοκαλλιεργήθηκε πριν το 5000 πΧ. Αποτελούσε την κύρια τροφή των Ίνκας και των άλλων λαών της ευρύτερης περιοχής.

Στην Ευρώπη ήρθε τον 16^ο μΧ.  αιώνα από τους Πορτογάλους και Ισπανούς θαλασσοπόρους, οι οποίοι ανακάλυψαν και διέμειναν στην περιοχή του Περού και τρέφονταν, μαζί με τον ντόπιο πληθυσμό, με την πολύτιμη αυτή τροφή, την  πατάτα. Πολύ γρήγορα έγινε η αγαπημένη τροφή όλης της Ευρώπης. Λόγω της θρεπτικής της αξίας και της εύκολης καλλιέργειας, αποτέλεσε την κύρια τροφή σε τέτοιο σημείο, που να συνδέεται άρρηκτα με την βιομηχανική επανάσταση.

Στην Ελλάδα, είναι ευρύτατα γνωστό ότι, μεταφέρθηκε από τον Ιωάννη Καποδίστρια ο οποίος, όπως λέγεται, κλείδωσε τις πατάτες σε αποθήκη, προσδίδοντάς τους τη φήμη του πολύτιμου αγαθού και έτσι προκάλεσε τους Έλληνες να τις κλέψουν και να τις καλλιεργήσουν. Ιστορικά φαίνεται ότι οι πρώτες καλλιέργειες πατάτας έγιναν στα Ιόνια νησιά πριν το 1800 μΧ και πιο συγκεκριμένα σε περιοχές της Κέρκυρας. Στην Κέρκυρα εξ άλλου τυπώθηκε το πρώτο σχετικό έντυπο,  με τίτλο ‘Καλλιέργεια Γεωμήλων’.

Σήμερα η πατάτα ανήκει στα πέντε βασικά φυτά που καλλιεργούνται για την ανθρώπινη διατροφή. Μάλιστα είναι το μοναδικό λαχανικό αυτής της πεντάδας αφού τα υπόλοιπα 4 ανήκουν στα δημητριακά. Διατροφικά αποτελεί πλούσια πηγή βιταμίνης C και D. Η πατάτα περιέχει περίπου 2% πρωτεΐνη καλής ποιότητας και 21% υδατάνθρακες.

Εκτός της αξίας της στην διατροφή του ανθρώπου με διάφορους τρόπους (τηγανητές, ψητές, βραστές, κοκκινιστές) η πατάτα έχει και άλλες χρήσεις. Στηνβιομηχανία τροφίμων παράγονται τα γνωστά μας πατατάκια τσιπς. Αποξηραμένο άμυλο πατάτας χρησιμοποιείται σε τροφές όπως ο πουρές, ή ως βάση σε διάφορες σάλτσες κ.λπ. Στη βιομηχανία καλλυντικών χρησιμοποιείται για την παραγωγή κρεμών αντιγήρανσης και περιποίησης προσώπου. Σε πολλές χώρες της βόρειας Ευρώπης,  χρησιμοποιείται για την παραγωγή αλκοολούχων ποτών, όπως της  βότκας. Στη Νορβηγία παρασκευάζεται το τοπικό ποτό akvavit και στην Ιρλανδία χρησιμοποιείται επίσης για την παρασκευή αντίστοιχου τοπικού αλκοολούχου ποτού. Χρησιμοποιείται ακόμη για ζωοτροφή σε βοοειδή, σε χοίρους και σε πουλερικά. Επιπλέον, τόσο οι κόνδυλοι όσο και το υπέργειο τμήμα της πατάτας, αποτελούν βασικό συστατικό για την παραγωγή βιοκαυσίμων (βιοαιθανόλης).

Μορφολογικά χαρακτηριστικά της πατάτας

Η πατάτα είναι ποώδες φυτό με θαμνώδη και ζωηρή ανάπτυξη. Καλλιεργείται σαν ετήσιο και ολοκληρώνει το βιολογικό της κύκλο σε 3-5 μήνες. Έχει βλαστούς υπέργειους (εναέριους) και υπόγειους (ριζώματα ή στόλωνες).

Οι εναέριοι βλαστοί καθώς μεγαλώνουν, διακλαδίζονται, αδυνατίζουν, αναπτύσσονται πλάγια και δίνουν πλάτος στο φυτό όσο περίπου και το ύψος του, 40 – 80 cm, ανάλογα με την ποικιλία. Τα ριζώματα ή στόλωνες είναι οι βλαστοί που αναπτύσσονται υπόγεια. Όταν ολοκληρώσουν την ανάπτυξή τους διογκώνονται και στα άκρα τους, δημιουργούν κονδύλους, τις γνωστές μας πατάτες. Οι κόνδυλοι είναι το μοναδικό βρώσιμο τμήμα του φυτού. Μπορεί να είναι σφαιρικοί, ακανόνιστα μακρόστενοι, ή ωοειδείς. Κάθε στόλωνας δημι-ουργεί ένα ή σπανιότερα περισσότερους κονδύλους.

Το ριζικό σύστημα της πατάτας είναι θυσσανώδες και αποτελείται από πολλά λεπτά ριζίδια. Ο βασικός ρόλος του ριζικού συστήματος είναι η απορρόφηση νερού και θρεπτικών συστατικών. Τα ριζίδια δεν αποτελούν αποθησαυριστικό όργανο του φυτού. Αυτό τον ρόλο τον έχουν αναλάβει οι κόνδυλοι.

Τα άνθη της πατάτας, ανάλογα με την ποικιλία, μπορεί να είναι λευκά, μωβ, μπλε, ανοιχτά κίτρινα ή ιώδη. Όταν τα άνθη γονιμοποιηθούν με επιτυχία, παράγουν μικρούς κόκκινους καρπούς (ρόγες) που μοιάζουν με μικρά ντοματάκια και είναι ιδιαίτερα τοξικοί.

Ο πολλαπλασιασμός του φυτού μπορεί να γίνει με σπόρο όπως και στα άλλα συγγενή φυτά (τομάτα, μελιτζάνα κ.λπ.). Στην περίπτωση αυτή εκφύεται ένας κεντρικός υπέργειος βλαστός ο οποίος διακλαδίζεται. Οι στόλωνες είναι λιγότεροι και η παραγωγή μικρή. Όταν όμως ο πολλαπλασιασμός γίνει με κονδύλους (πατατόσπορος) και με τις κατάλληλες συν-θήκες καλλιέργειας, οι υπέργιοι βλαστοί είναι περισσότεροι, η ποικιλία διατηρεί τα χαρακτηριστικά της και η παραγωγή είναι πολύ καλύτερη. Για αυτό και ο πολλαπλασιασμός της πατάτας σε όλο τον κόσμο, γίνεται με κονδύλους. Επιπλέον όταν ο πολλαπλασιασμός γίνεται με κονδύλους η παραγωγή είναι πιο σύντομη, αφού τα φυτά πατάτας που προέρχονται από σπόρο αναπτύσσονται πιο αργά σε σχέση με αυτά που προέρχονται από κονδύλους.

Πότε φυτεύουμε πατάτα

Η πατάτα είναι φυτό ψυχρής εποχής. Ιδανικές θερμοκρασίες εδάφους για την φύτευση είναι μεταξύ 15^οC και 22^οC. Το υπέργειο τμήμα της πατάταςαναπτύσσεται νωρίς την άνοιξη σε χαμηλές θερμοκρασίες ενώ οι κόνδυλοι αναπτύσσονται αργότερα, που η μέρα έχει μεγαλώσει και η θερμοκρασία έχει ανέβει. Από τη θερμοκρασία του εδάφους επηρεάζεται και ο σχηματισμός των κονδύλων. Σε θερμοκρασίες  πάνω από 20^οC μειώνεται η κονδυλοποίηση, ενώ πάνω από 29-30^οC μπορεί να σταματήσει εντελώς. Σε περιπτώσεις παγετού, τα φυτά παθαίνουν αρκετές ζημιές. Βεβαίως η επίδραση των θερμοκρασιών στην πατάτα, εξαρτάται και από την ποικιλία που θα προτιμηθεί.

Στην Ελλάδα, ανάλογα με την περιοχή η πατάτα φυτεύεται σε τρεις διαφορετικές περιόδους. Για ανοιξιάτικη παραγωγή η φύτευση γίνεται από τον Δεκέμβριο (σε περιοχές με ήπιο χειμώνα) έως τον Μάρτιο. Πατάτα για ανοιξιάτικη παραγωγή καλλιεργείται κυρίως στις νότιες περιοχές της χώρας (Πελοπόννησος, Εύβοια, Νάξος). Για καλοκαιρινή παραγωγή η φύτευση γίνεται από το Μάρτιο έως τις αρχές Μαΐου.  Πατάτα για καλοκαιρινή παραγωγή καλλιεργείται στη βόρεια Ελλάδα. Για φθινοπωρινή παραγωγή η φύτευση γίνεται από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Φθινοπωρινή πατάτα παράγεται κυρίως στη Βοιωτία, την Κρήτη, την Ηλία και την Αχαΐα. Σε πολλές περιοχές γίνεται παραγωγή σε δύο και σπανιότερα σε τρείς χρονικές περιόδους.

Ο σχηματισμός των κονδύλων επηρεάζεται και από την φωτοπερίοδο. Οι μικρές σε χρονική διάρκεια ημέρες, ευνοούν την κονδυλοποίηση. Σε πολύ βόρειες περιοχές που η νύχτα ουσιαστικά δεν υπάρχει (Φινλανδία – Γροιλανδία) πολλές φορές δεν σχηματίζονται κόνδυλοι.

 Στην Ευρώπη-Ρωσία-ΗΠΑ παράγεται το 85% και πλέον της παγκόσμιας παραγωγής πατάτας.

Πολλές φορές η θερμοκρασία ευθύνεται για την ποιότητα της παραγωγής. Η υψηλή θερμοκρασία εδάφους, δημιουργεί εξογκώματα στους κονδύλους.

Ποιές είναι οι πιο γνωστές ποικιλίες πατάτας

Από το είδος Solanum tuberosum L. έχουν δημιουργηθεί πάρα πολλές ποικιλίες οι οποίες κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των κονδύλων (χρώμα σάρκας, μέγεθος και σχήμα κονδύλων), την πρωιμότητα και την αντοχή σε εχθρούς και ασθένειες. Κάποιες από τις  πιο γνωστές ποικιλίες που καλλιεργούνται στην χώρα μας είναι οι: Spunta,  Kennebeck, Agria, Fabula, Carlita, Liseta, Vivaldi, Alaska κ.λπ.

Η πατάτα καλλιεργείται με επιτυχία σχεδόν σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.

Οι πιο “διάσημες” πατάτες στη χώρα μας είναι:

Κάτω Νευροκοπίου: είναι πιστοποιημένο προϊόν (ΠΟΠ) από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πατάτες αυτής της περιοχής θεωρείται ότι έχουν τα καλύτερα γευστικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, εξαιτίας του κλίματος της περιοχής αλλά και των εδαφών που είναι αμμοπηλώδη. Σε σχέση με τις πατάτες των άλλων περιοχών της χώρας, οι πατάτες του Κάτω Νευροκοπίου έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό υδατανθράκων και σακχάρων. Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή του Κάτω Νευροκοπίου είναι η Spunta και η Agria. Και οι δύο ποικιλίες έχουν μεγάλους κονδύλους, ελαφρά κίτρινη σάρκα και μεγάλη αντοχή στην ξηρασία.

Νάξου: έχει αντίστοιχες διακρίσεις και φημίζεται για την παραγωγή μοναδικού σε ποιότητα πατατόσπορου στην Ελλάδα. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πατάτας Νάξου είναι η πρωιμότητα, το μέτριο μέγεθος, η ομοιομορφία και το κανονικό σχήμα των κονδύλων. Η πρωιμότητα αλλά και τα γευστικά χαρακτηριστικά της πατάτας που παράγεται στη Νάξο, σχετίζονται με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες του νησιού. Η χαμηλότερη θερμοκρασία, κατά το χειμώνα, είναι γύρω στους 4^οC, γεγονός που συνεπάγεται την απουσία παγετών. Επιπλέον, οι βροχοπτώσεις που παρατηρούνται στο νησί από το Νοέμβριο έως τον Φεβρουάριο, είναι ιδιαίτερα ευεργετικές για την καλλιέργεια. Τα εδάφη χαρακτηρίζονται χονδρόκοκκα και αμμοπηλώδη. Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται στη Νάξο είναι κυρίως οι Liseta, Spunta, Marfona, Vivaldi και Alaska.

Εργασίες για την καλλιέργεια της πατάτας

Το έδαφος είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες για τη σωστή και αποδοτική καλλιέργεια της πατάτας. Το σημείο που θα επιλεγεί για την καλλιέργεια θα πρέπει να είναι επίπεδο. Στα εδάφη με κλίση, το νερό δεν κατανέμεται ομοιόμορφα, συγκεντρώνεται στο χαμηλότερο σημείο και παρασύρει το χώμα. Σημαντική προϋπόθεση είναι να έχει καλό αερισμό, σωστή αποστράγγιση και να είναι εύθρυπτο.

Η πατάτα είναι φυτό που καλλιεργείται σε πολλούς τύπους εδαφών, αρκεί να περιέχουν ικανές ποσότητες οργανικής ουσίας (κοπριάς ή κόμποστ). Ο ιδανικός τύπος για την καλλιέργεια είναι τα αμμοπηλώδη και πηλοαμμώδη εδάφη γιατί είναι ελαφριά, στραγγίζουν ικανοποιητικά και μπορούν εύκολα να καλλιεργηθούν. Επιπλέον, τα εδάφη αυτά θερμαίνονται γρήγορα και εξασφαλίζουν σωστό αερισμό για τον σχηματισμό και την ανάπτυξη των κονδύλων. Τα βαριά πηλώδη εδάφη, πρέπει να αποφεύγονται γιατί δεν στραγγίζουν εύ-κολα και είναι συνεκτικά, με αποτέλεσμα να παραμορφώνονται οι κόνδυλοι.

Το pH πρέπει να είναι 5 – 7,5. Η πατάτα έχει βαθύ ριζικό σύστημα και για το λόγο αυτό το έδαφος πρέπει να έχει βάθος τουλάχιστον 60-100 cm. Για καλή ποιότητα και απόδοση, θα πρέπει το έδαφος να είναι πολύ καλά καλλιεργημένο, σε βάθος μισού και πλέον μέτρου και να μην περιέχει πέτρες και σβώλους που εμποδίζουν την ανάπτυξη των κονδύλων. Πρακτικά στο λαχανόκηπο, αυτό επιτυγχάνεται με βαθύ σκάψιμο και μετά με φρεζάρισμα.  Η προσθήκη οργανικής ουσίας στο έδαφος είναι απαραίτητη διαδικασία στη βιολογική καλλιέργεια της πατάτας. Για κάθε 10 m² χρειάζονται περίπου 20 κιλά κόμποστ ή κοπριάς.

Εργασίες πριν από τη φύτευση

• Καθαρισμός του λαχανόκηπου από αγριόχορτα ή υπολείμματα προηγούμενων καλλιεργειών
• Καθαρισμός του χώρου από πέτρες, χαλίκια και σβόλους που σχηματίζει το έδαφος
• Σκάψιμο στα 35-60 cm ανάλογα με τον τύπο του εδάφους. Τα αμμώδη εδάφη θέλουν σκάψιμο σε λιγότερο βάθος σε σχέση με τα άλλα εδάφη
• Φρεζάρισμα σε βάθος 20-25 cm για να γίνει το έδαφος αφράτο, να καταστραφούν τα ζιζάνια και να ενσωματωθεί η οργανική ουσία (κοπριά ή κόμποστ) στο έδαφος
• Τσουγκράνισμα για να ισοπεδωθεί το έδαφος
• Σκάψιμο σε γραμμές με την τσάπα ανά 50-70 cm ώστε να διαμορφωθούν αυλάκια για τη φύτευση

Για την καλλιέργεια στο χωράφι, εφαρμόζεται πρώτα βαθιά άροση σε βάθος έως 60 cm και μετά από είκοσι περίπου μέρες, το χώμα φρεζάρεται ώστε να γίνει ελαφρύ και να ενσωματωθεί σε αυτό η οργανική ουσία. Μετά ακολουθεί το ίσιωμα, το αυλάκωμα, η φύτευση και το παράχωμα.

Τι είναι το παράχωμα της πατάτας;

Το παράχωμα είναι η τεχνική κατά την οποία συγκεντρώνεται χώμα γύρω από τους βλαστούς της πατάτας και αποσκοπεί κυρίως στην αύξηση της παραγωγής, τον περιορισμό του πρασινίσματος των κονδύλων και την προστασία από τις υψηλές θερμοκρασίες. Επιπλέον βοηθάει στην καταστροφή των ζιζανίων και τον καλύτερο αερισμό του εδάφους. Είναι εργασία που ξεκινάει όταν τα φυτά αποκτούν ύψος 20-30 cm. Στο χωράφι το παράχωμα γίνεται με μηχανικά μέσα. Στον βιολογικό λαχανόκηπο όμως που τα φυτά είναι λιγότερα σε αριθμό μπορεί να γίνει χειρονακτικά με τη χρήση τσάπας. Ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος είναι  η προσθήκη χώματος μαζί με κόμποστ ή καλοχωνεμένη κοπριά. Η διαδικασία αυτή γίνεται αφού πρώτα έχουν ποτιστεί καλά τα φυτά. Το ύψος του αναχώματος που δημιουργείται, εξαρτάται από τον τύπο του εδάφους. Έτσι στα βαριά εδάφη είναι περίπου 12-15 cm και στα ελαφριά 20 cm. Το παράχωμα είναι υποχρεωτικό, ειδικά όταν το βάθος φύτευσης είναι μικρό (5-15 cm).

Στο παράχωμα το χώμα μπορεί να προστεθεί όλο με μία εφαρμογή, ή σταδιακά σε δύο δόσεις. Η πρώτη γίνεται όταν τα φυτά αποκτήσουν ύψος περίπου 20 cm και η δεύτερη στα 30 cm.

Στην καλλιέργεια της πατάτας αναπτύσσονται πολλά ζιζάνια και για αυτό πρέπει να σκαλίζεται το έδαφος γύρω από τα φυτά. Παράλληλα, με το σκάλισμα επιτυγχάνεται το σπάσιμο της επιφανειακής κρούστας του εδάφους και βελτιώνεται ο αερισμός του υπόγειου τμήματος των φυτών.

Επιλέξτε τον κατάλληλο πατατόσπορο

Η φύτευση της πατάτας γίνεται τρεις φορές το χρόνο. Για καλοκαιρινή παραγωγή γίνεται το Μάρτιο μέχρι και αρχές Μαΐου (Β. Ελλάδα). Για παραγωγή το φθινόπωρο η πατάτα φυτεύεται από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο (Βοιωτία – Κρήτη – Ηλεία – Αχαΐα). Για παραγωγή την άνοιξη η φύτευση γίνεται το Δεκέμβριο μέχρι το Μάρτιο (Πελοπόννησος – Εύβοια – Νάξος). Ανεξάρτητα με την έκταση που θα έχει η καλλιέργεια,  η σωστή επιλογή του πατατόσπορου είναι το πρώτο και βασικό μέλημα ενός καλλιεργητή, προκειμένου να εξασφαλίσει καλή παραγωγή σε ποσότητα αλλά και ποιότητα. Μια επιπόλαιη επιλογή ακατάλληλου πατατόσπορου ή πατατόσπορου αμφίβολης προέλευσης, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως η μετάδοση σοβαρών ασθενειών.

Στην πατάτα υπάρχουν διάφορες ασθένειες ή έντομα που χαρακτηρίζονται ως ασθένειες ή έντομα καραντίνας, εξαιτίας της επικινδυνότητάς τους και της πιθανής μεταφοράς τους σε περιοχές που δεν υπάρχουν, κυρίως μέσω του πολλαπλασιαστικού υλικού. Αυτός είναι ένας παραπάνω λόγος για επιλογή μόνο υγιούς πατατόσπορου, ώστε να αποφεύγεται όσο είναι δυνατόν, η μεταφορά καταστρεπτικών ασθενειών σε νέες περιοχές. Ασθένειες καραντίνας για την καλλιέργεια της πατάτας, είναι τα βακτήρια της καστανής σήψης και της δακτυλιωτής σήψης, διάφορα είδη νηµατωδών αλλά και η νέα ασθένεια της καρκίνωσης της πατάτας, που διαπιστώθηκε στο Κάτω Νευροκόπι Δράμας. Όλες αυτές οι ασθένειες μεταδίδονται πολύ εύκολα με μολυσμένους πατατόσπορους και μπορούν να καταστρέψουν την παραγωγή μιας ολόκληρης περιοχής.

• Η αγορά πατατόσπορου πρέπει να γίνεται πάντα από νόμιμους προμηθευτέςπου διαθέτουν την άδεια εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού. Η προμήθεια πατατόσπορου ή πατάτας από άλλους πωλητές μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα.
• Ο υγιής πατατόσπορος συνοδεύεται από την ετικέτα πιστοποίησης που θα πρέπει να φυλάσσεται μέχρι τη συγκομιδή της πατάτας.
• Η αγορά του πατατόσπορου θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 15 μέρες πριν τη σπορά και αυτό το διάστημα ο πατατόσπορος να τοποθετείται σε ημισκιερό μέρος για να μην πρασινίσουν οι κόνδυλοι.
• Καλύτερα είναι να επιλέγονται μικροί κόνδυλοι που θα χρησιμοποιηθούν ατόφιοι, χωρίς να χρειάζεται τεμαχισμός πριν τη φύτευση. Σε περίπτωση που ο κόνδυλος είναι μεγάλος και χρειαστεί τεμαχισμός, αυτός γίνεται με απολυμασμένο μαχαίρι. Μετά τον τεμαχισμό οι κόνδυλοι παραμένουν για περίπου 10 μέρες έτσι ώστε να επουλωθούν οι πληγές τους και φυτεύονται μετά.
• Απορρίπτονται οι μη υγιείς ή σάπιοι και χαλασμένοι κόνδυλοι.

• Άρδευση πατάτας

  Η πατάτα είναι πολύ απαιτητική καλλιέργεια σε ότι αφορά το πότισμα. Το έδαφος δεν πρέπει να μένει ποτέ στεγνό γιατί συμπιέζονται οι κόνδυλοι και εμποδίζεται η ανάπτυξή τους. Το χειμώνα ανάλογα με τις βροχοπτώσεις, δύο αρδεύσεις την εβδομάδα είναι απαραίτητες. Όταν οι βροχοπτώσεις είναι μειωμένες, θα πρέπει το πότισμα να είναι πιο συχνό. Η άρδευση εξαρτάται και από τον τύπο του εδάφους. Όταν καλλιεργείται πατάτα σε αμμώδες έδαφος, το πότισμα πρέπει να είναι συχνότερο με μικρές δόσεις κάθε φορά. Αντίθετα στα βαριά εδάφη το πότισμα γίνεται πιο αραιά με μεγαλύτερες ποσότητες νερού. Για την καλή ανάπτυξη των κονδύλων είναι σημαντικό να σταματάνε τα ποτίσματα 10-20 μέρες πριν την συγκομιδή. Στο λαχανόκηπο όπου ο χώρος φύτευσης της πατάτας είναι μικρός σε έκταση, μπορεί το πότισμα να γίνεται με στάγδην άρδευση αρκεί να εξασφαλίζεται η σωστή άρδευση σε όλη την έκταση του φυτού και ο έλεγχος της ποσότητας του νερού. Στο χωράφι οι αρδεύσεις γίνονται συνήθως με εκτοξευτήρες ή με αυλάκια.

  Συγκαλλιέργεια – αμειψισπορά

  Η πατάτα μπορεί να συγκαλλιεργηθεί με αρακά, καρότα, κρεμμύδια, λάχανο, σέλινο και φασόλια. Δεν καλλιεργείται μαζί με αγγούρι, κολοκύθι και μάραθο.
  Επειδή είναι απαιτητικό φυτό, δεν πρέπει να καλλιεργείται κάθε χρόνο στο ίδιο σημείο, για να αποφεύγεται η εξάντληση του εδάφους αλλά και για να μειώνονται οι πληθυσμοί των οργανισμών, που προσβάλλουν την πατάτα. Για τον εμπλουτισμό και την «ξεκούραση» του εδάφους εφαρμόζεται η αμειψισπορά (εναλλαγή καλλιεργειών) με διάφορα λαχανικά, ψυχανθή και σιτηρά. Σε νοτιότερες περιοχές της Ελλάδας, όπως στην περιοχή της Μεσσηνίας, συχνά εναλλάσσεται πατάτα με φιστίκι (αραχίδα – κοινώς αράπικο). Τα υπολείμματα της αραχίδας, αλλά και άλλων ψυχανθών φυτών (όσπρια), συμβάλλουν σημαντικά ως χλωρή λίπανση στο χωράφι.

  Λίπανση πατάτας

  Η πατάτα είναι απαιτητικό φυτό, αφού απορροφά από το έδαφος μεγάλες ποσότητες θρεπτικών ουσιών και μάλιστα σε μικρό χρονικό διάστημα. Βέβαια σπάνια έχει ανάγκη προσθήκης ιχνοστοιχείων. Στη συμβατική καλλιέργεια απαραίτητη είναι η προσθήκη χημικών λιπασμάτων. Στη βιολογική καλλιέργεια τα βασικά στοιχεία προσλαμβάνονται κυρίως με την προσθήκη καλά χωνεμένης κοπριάς και κόμποστ. Για ανοιξιάτικη καλλιέργεια πατάτας, στις αρχές του φθινοπώρου γίνεται προσθήκη κόμποστ 20 kg ανά 10 m², ποσότητα μικρότερη από αυτή που απαιτούν η μελιτζάνα, η τομάτα και η πιπεριά. Υπερβολική συγκέντρωση αζώτου στο έδαφος, προκαλεί καθυστέρηση στην ωρίμανση των κονδύλων. Η λίπανση κάθε μορφής σταματάει ένα μήνα πριν τη συγκομιδή.

Πηγή:http://www.gardenguide.gr/