Εγκατάσταση οπωρώνα

Για εγκατάσταση οπωρώνα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη :

1. Εποχικές θερμοκρασίες

α. Θερμοκρασίες ψύχους: να ικανοποιούν τις ανάγκες καρποφόρων δέντρων για τη διακοπή του λήθαργου τους και την ομαλή βλάστησή τους την επόμενη άνοιξη

β. Ελάχιστες χειμερινές θερμοκρασίες: ανάλογα με την ικανότητα επιβίωσης των καρποφόρων δένδρων σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες

γ. Ημέρες απαλλαγμένες παγετού και μονάδες θερμότητας: ο αριθμός των ημερών μεταξύ του τελευταίου παγετού της άνοιξης και της πρώτης παγωνιάς του φθινοπώρου καθώς και ο αριθμός των μονάδων θερμότητας στις οποίες εκτίθενται τα δέντρα περιορίζει την καλλιέργεια των καρποφόρων δέντρων ανάλογα με τις ανάγκες τους.

δ. Επίδραση υδάτινων όγκων στη θερμοκρασία: η θάλασσα και οι μεγάλες λίμνες βελτιώνουν τη θερμοκρασια των γύρω περιοχών (τέλη φθινοπώρου-χειμώνα παράγουν θερμότητα, άνοιξη-καλοκαίρι απορροφούν θερμότητα)

2. Εδαφικές συνθήκες

α. Σύσταση του εδάφους: Οι καλύτεροι οπωρώνες είναι αυτοί που εγκαθίστανται 1. στις εκβολές ποταμών και σε εδάφη με πολύ ιλύ στις όχθες τους, 2. σε βαθιά αλλουβιακά εδάφη που σχηματίζονται στην είσοδο φαραγγιών και καταλήγουν σε πεδιάδες, 3. σε χαλικώδη ή αμμώδη εδάφη που στραγγίζουν πολύ καλά.

β. pH: για τα περισσότερα καρποφόρα δένδρα πρέπει να είναι ελαφρά όξινο: 5,5-6,5. Διαφορετικά πολλά στοιχεία μετατρέπονται σε ιόντα ή άλατα, οι ρίζες δεν μπορούν να απορροφήσουν οπότε θα έχουμε ανάπτυξη τροφοπενικών συμπτωμάτων στα δένδρα.

γ. Υψος υδατικού ορίζοντα: πολλές φορές η εγκατάσταση δικτύου αποστράγγισης είναι αναγκαία όταν ο υδατικός ορίζοντας είναι κοντά στο έδαφος, για την απομάκρυνση υπερβολικού νερού και κατέβασμα του υδατικού ορίζοντα

3. Ετήσια βροχόπτωση και υπεδάφια αποθέματα νερού : 

Είναι αναγκαία για την ανανέωση του νερού άρδευσης που λαμβάνεται από ποτάμια, κανάλια, πηγάδια με άντληση.

4. Ανάγλυφο εδάφους :

Απότομο ανάγλυφο: αν είναι διαμορφωμένο σε αναβαθμίδες, τα άκρα πρέπει να είναι υπερυψωμένα για να αποφεύγεται η διάβρωση. Επίσης γίνεται κάλυψή του με φυτά που έχουν πλούσιο θυσσανώδες σύστημα. Το ανάγλυφο του εδάφους καθορίζει τις αποστάσεις φύτευσης και την κατεύθυνση των σειρών όταν είναι για φύτευση με το σύστημα των ισοϋψών καμπυλών. Σε χαμηλές εστίες όπου συσσωρεύεται ψυχρός αέρας χρειάζεται να επιλεγούν συγκεκριμένα είδη και ποικιλίες ανάλογα με την ανεκτικότητα και τις ανάγκες τους σε ψύχος.

5. Ιστορικό της προς φύτευση τοποθεσίας :

 Είναι αναγκαία η γνώση της καλλιέργειας που προϋπήρξε στην τοποθεσία. Μπορεί να χρειαστεί απολύμανση του εδάφους ή αν προϋπήρχε οπωρώνας χρειάζεται αλλαγή είδους ή έστω υποκειμένου.

Προετοιμασία εδάφους:

1. Ισοπέδωση :

    αναγκαία αν η φυτεία είναι αρδευόμενη με αυλάκια ή κατάκλιση

2. Άροση :

    Καταστροφή ζιζανίων, αφρατοποίηση εδάφους οπότε διευκόλυνση εισόδου νερού και αερισμού και ενσωμάτωσης λιπασμάτων και βελτιωτικών εδάφους

3. Απολύμανση :

     Με την χρήση κατάλληλων εμπορικών σκευασμάτων.

Παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη στην επιλογή συστήματος φύτευσης:

1. Η ανάγκη επικονιαστών για σταυρεπικονίαση

2. Το τελικό μέγεθος των δέντρων

3. Η εγκατάσταση μόνιμου υπόγειου αρδευτικού δικτύου

4. Η κατεύθυνση ροής του αρδευτικού νερού

5. Ο τρόπος συγκομιδής (μηχανικός ή με τα χέρια)

Συστήματα φύτευσης:

1. Κατά τετράγωνα και ορθογώνια

2. Κατά τετράγωνα με προσωρινό δέντρο στο κέντρο

3. Κατά εξάγωνα ή ισόπλευρα τρίγωνα

4. Κατ’ εναλλαγή

5. Κατ’ οπωροφόρο φράκτη (μία ή πολλαπλές γραμμές)

6. κατά ισοϋψείς καμπύλες

Επιλογή επικονιαστών :

 Οι επικονιαστές μπορεί να είναι:

1. Ανεμοεπικονιαστές ή εντομοεπικονιαστές

2. Δίοικοι (ακτινίδιο, φιστικιά) ή μόνικοι

3. Μερικώς ή πλήρως αυτόστειροι (κερασιά, αμυγδαλιά, καστανιά)

4. Διχόγαμοι αλλά αυτογόνιμοι

Πρέπει όμως να είναι:

1. Σταυροσυμβιβαστοί με τις κύριες καλλιεργούμενες ποικιλίες

2. Να παράγουν πολλά άνθη κάθε χρόνο και να συνανθούν με την κύρια ποικιλία

3. Να δίνουν ικανοποιητική εμπορεύσιμη παραγωγή.

Ομαδες δενδρων :

 

Α. Φυλλοβολα : 

 

1. Μηλοειδή : Μηλιά, Κυδωνιά, Αχλαδιά

2. Πυρηνόκαρπα : Ροδακινιά, Αμυγδαλιά, Βυσσινιά, Δαμασκηνιά. Βερικοκιά.

3. Ακρόδρυα : Φυστικιά, Καρυδιά, Φουντουκιά, Καρυδιά.

4. Λοιπά : Συκια, Ζίζυφος , Ροδιά.

 

Β. ΑΕΙΘΑΛΗ :

 

 Μουσμουλιά , Ξυλοκερατιά.

 

Αναλυτικά όλα τα δέντρα :

 

Μηλιά :            

 

 

Ανήκει στα μηλοειδή μαζί με την κυδωνιά και την αχλαδιά.

 

Τα φύλλα της μηλιάς είναι χνουδωτά στη κάτω επιφάνεια.Τα φύλλα έχουν σκούρο πράσινο χρώμα είναι πριονωτά στην περιφέρεια του ελάσματος και ο ετήσιος βλαστός (δηλαδή αυτός που αναπτύχθηκε την Άνοιξη που πέρασε) είναι χνουδωτός. Χαρακτηριστικό της μηλιάς είναι οι χνουδωτοί και εφαπτόμενοι οφθαλμοί (δηλαδή οι οφθαλμοί που δεν σχηματίζουν γωνία με τον βλαστό ).

Υπάρχουν ασκοί που είναι όργανα καρποφορίας. Πάνω στους ασκούς φέρονται οι καρποί (αυτό τη ξεχωρίζει από τη κυδωνιά). Μοιάζουν με εξογκώματα. Υπάρχουν και πολλά λογχοειδή (πολλές βραχείες βλαστήσεις). Επιπλέον στη βάση του μίσχου υπάρχουν 2 μικρά φυλαράκια που τα λέμε «παραμίσχια φύλλα» (εξαρτάται από την ποικιλία).

 

Κυδωνία : 

 

 

 

 

 

 

Ανήκει στα μηλοειδή μαζί με τη μηλιά και την αχλαδιά. Έχει πιο στρογγυλά φύλλα σε σχέση με την μηλιά. Επίσης εχει Χνουδωτούς ετήσιούς βλαστούς, χνουδωτά φύλλα στην κάτω επιφάνεια , χνουδωτούς οφθαλμούς , εφαπτόμενούς και παραμίσχια φύλλα. Χαρακτηριστικό της κυδωνιάς όταν δεν έχει φύλλα : ειναικορύνες δηλαδή ροπαλοειδή όργανα καρποφορίας οπου στο άκρο τους υπάρχει ο καρπός . Η κυδωνιά δεν έχει λογχοειδή.

 

Αχλαδιά :

 

Ανήκει στα μηλοειδή μαζί με τη μηλιά και τη κυδωνιά. Τα φύλλα της είναι στρογγυλά και μικρά ενώ ο μίσχος είναι δυσανάλογα μακρύς σε σχέση με το μέγεθος του φύλλου και τα φύλλα έχουν ανοιχτό πράσινο χρώμα . Ο ετήσιος βλαστός είναι λείος σε αντίθεση με τη μηλιά και κυδωνιά που έχουν χνουδωτό βλαστό. Οι οφθαλμοί σχηματίζουν γωνία με το βλαστό περίπου 45 μοιρών σε αντίθεση με τημηλιά και τη κυδωνιά που δεν συμβαίνει το ίδιο. Περιλαμβάνει πολλούς ασκούς που είναι όργανα καρποφορίας (εξογκώματα) και πολλά λογχοειδή.

 

Εγκατάσταση Αχλαδιάς :

 

 Η προετοιμασία του εδάφους και η φύτευση των δενδρυλλίων γίνεται όπως στην μηλιά.

 Συστήματα και πυκνότητα φύτευσης

• Η πυκνότητα προσδιορίζεται από το σχήμα των δένδρων, το έδαφος, τη τοποθεσία, τη ζωηρότητα του υποκειμένου και της ποικιλίας.

• Οι αποστάσεις κυμαίνονται από (3.3 χ 2.0)μ μέχρι

και (7 χ 7)μ.

• Σχήματα μόρφωσης Τα επικρατέστερα σχήματα είναι:

•  1. η παλμέττα
•  2. η ελεύθερη άτρακτος
•  3. ο χαμηλός οπωροφόρος φράκτης
•  4. το κυπελλοειδές
•  5. η πυραμίδα
•  6. το κορδόνι

Βερυκοκιά :

 

 

Ανήκει στα πυρηνόκαρπα : 

 

 Φύλλα χαρακτηριστικά καρδιόσχημα. Πάνω στο μίσχο των φύλλων βρίσκουμε πολύ μικράεξογκώματα που ονομάζονται «νεκταρια» και έχουν αιθέρια έλαια  (δεν είναι χαρακτηριστικά μόνο της βερυκοκιάς, νεκταρία υπάρχουν και σε άλλα είδη). Το χρώμα του βλαστού είναι σοκολατί και έχει άσπρα στίγματα. Στον ετήσιο βλαστό έχουμε πολλαπλούς οφθαλμούς (περισσότεροι από έναν σε κάθε κόμβο , όπου κόμβος είναι  το σημείο στο οποίο φύεται το φύλλο. Στη μασχάλη του φύλλου υπάρχουν οφθαλμοί , στο σημείο που βγαίνουν αυτοί οι οφθαλμοί σχηματίζεται μια θήκη σαν υποδοχή, μέσα στην οποία υπάρχουν οι οφθαλμοί ως εκ τούτου ο βλαστός κάνει κάτι σαν εξόγκωμα. Χαρακτηριστικό της βερυκοκιάς είναι τα λογχοειδή : έχει αρκετά λογχοειδή λιγότερα όμως από αυτά της κερασιάς και της δαμασκηνιάς . Η Βερυκοκιά και ηΑμυγδαλιά είναι περίπου στην ίδια κατηγορία όσον αφορά το ποσοστό των λογχοειδών.

 

 

Ροδακινιά :

 

 

 

Ανήκει στα πυρηνόκαρπα. Φύλλα μεγάλα λογχοειδή. Ο ετήσιος βλαστός είναι δίχρωμος : κόκκινος από την πάνω μεριά που τον βλέπει ο ήλιος και πράσινος από την κάτω μεριά.Έχει οφθαλμούς μακρόστενους και χνουδωτούς ενώ έχει λίγα λογχοειδή. Μπορεί να έχουμε πολλαπλούς οφθαλμούς (εξαρτάται από τη ποικιλία).

 

Βυσσινιά :

 

 

 

Ανήκει στα πυρηνόκαρπα. Σκούρο χρώμα φύλλων σε σχέση με τη κερασιά. Έχει λεπτούς βλαστούς με κοκκινωπό χρώμα ενώ οι οφθαλμοί της σχηματίζουν γωνία με τον βλαστό και λίγα λογχοειδή. Έχει νεκταρία. Τα μεσογονάτια της είναι λίγο μεγαλύτερα από της κερασιάς αν και αυτό είναι συνάρτηση του μεγέθους του φύλλου.

 

Δαμασκηνιά : 

 

 

Σχήμα φύλλων ωοειδές, στενό στη βάση του ελάσματος πλαταίνουν προς την κορυφήτου ελάσματος. Ιδιαιτέρα στην ποικιλία angel τα φύλλα έχουν κλίση προς τα κάτω. Πολλά λογχοειδή και οι οφθαλμοί είναι πολύ μυτεροί.

 

 

Αμυγδαλιά : 

 

 

Ανήκει στα πυρηνόκαρπα. Τα φύλλα της είναι στενόμακρα και ο ετήσιος βλαστός (ακραίο κομμάτι βλαστών το οποίο  εκπτύχθηκε την άνοιξη που πέρασε) έχει πράσινο χρώμα δηλαδή δεν έχει γίνει ξυλοποίηση. Η ξυλοποίηση αργεί να γίνει στην αμυγδαλιά. Ο ετήσιος βλαστός θα είναι όλο τον χειμώνα πράσινος. Υπάρχει και δίχρωμος βλαστός ο όποιος είναι πάνω κόκκινος και κάτω πράσινος αλλά κατά κανόνα αυτό το δίχρωμο βλαστό τον συναντάμε στη ροδακινιά. Στους οφθαλμούς φαίνονται ξεκάθαρα τα προστατευτικά λέπια. Οι ποδίσκοι των καρπών παραμένουν πάνω στο δέντρο. Πολλά λογχοειδή λόγω μικρού μήκους βλάστησης .

 

Συκιά :

 

 

Δένδρο δυικό :

Άγρια συκιά ή Αρρενοσυκιά και η Ήμερη συκιά.

 

Η άγρια έχει όλο το χρόνο σύκα τα οποία δεν τρώγονται. Στην άγρια συκιά μόνο υπάρχουν αρσενικά άνθη. Η ήμερη αν είναι μονόφορη έχει σύκα το καλοκαίρι ενώ αν είναι δίφορη έχει σύκα άνοιξη και καλοκαίρι.

Γιατί δεν τρώγονται τα άγρια σύκα;

Γιατί ο προορισμός τους είναι να συμπληρώνει ο ψήνας (Βlastophaga psenes L. ) το βιολογικό του κύκλο μέσα στα σύκα της άγριας συκιάς. Η συκιά είναι δένδρο δυικό και για να γονιμοποιηθεί έχει ανάγκη τη γύρη της αγριοσυκιάς, η οποία μεταφέρεται από το έντομο: ψήνας.

Ήμερη συκιά : Μεγάλα φύλλα παλαμοειδή.

Χαρακτηριστικό: ο μεγάλος κωνικός οφθαλμός. Βγάζει γάλα το οποίο είναι καυστικό γιατί έχει πολλά αλκαλοειδή. Σε κάθε κόμβο υπάρχει ένας δακτύλιος που αγκαλιάζει περιφερειακά τον βλαστό. Όταν δεν έχει φύλλα την ξεχωρίζουμε από το χρώμα του βλαστού, τον οφθαλμό, τον δακτύλιο αλλά και σε μεγαλύτερης ηλικίας βλαστούς από τις ουλές (από κάτω η ουλή του φύλλου που είναι πιο μεγάλη και από πάνω του καρπού - σύκου.

 

 

Ροδιά :

 

 

 

 

Ανήκει στα λοιπά φυλλοβόλα και είναι θάμνος. Έχει βλαστούς λεπτούς και φύλλα αντίθετα. Πολλές φορές ο μίσχος των φύλλων είναι κοκκινωπός. Τα επίπεδα 2 διαδοχικών ζευγών φύλλων είναι κάθετα μεταξύ τους. Εφόσον έχω φύλλα αντίθετα θα έχω και αντίθετουςοφθαλμούς. Κανένα άλλο από τα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα που εξετάζουμε δεν έχει αντίθετα φύλλα. Οι ετήσιοι βλαστοί καταλήγουν σε αγκάθι και όχι σε οφθαλμό. Η ροδιά είναι θάμνος όπως και η φουντουκιά. Δηλαδή έχει πολλά στελέχη που φύονται κατευθείαν από το έδαφος. Με κατάλληλο κλάδεμα αφήνω ένα στέλεχος και του δίνω τη μορφή δένδρου, με κορμό και βραχίονες.

Καρυδιά :

 

 

Ανήκει στα ακρόδρυα. Φύλλα μεγάλα σύνθετα και περιττόληκτα, μονός ο αριθμός των φύλλων καταλήγει σε ένα φύλλο. Χαρακτηριστικό καρδιόσχημη ουλή του φύλλου όταν πέσει το φύλλο. Χαρακτηριστικοί είναι και οι ιουλοφόροι οφθαλμοί που είναι σαν μικράκουκουνάρια. Είναι δένδρο μόνοικο δίκλινο, δηλαδή στο ίδιο δένδρο είναι δύο κλίνες, σε διαφορετικά μέρη τα αρσενικά και τα θηλυκά.

Φουντουκιά :

 

 

 

Ανήκει στα ακρόδρυα όπως και η ροδιά. Έχει πολλά στελέχη πουφύονται κατευθείαν από το έδαφος δηλαδή  είναι θάμνος. Έχει χαρακτηριστικά φύλλα και ετήσιους βλαστούς λεπτούς με πράσινους οφθαλμούς. Ίουλοι  είναι αρσενικές ταξιανθίες. Εκπτύσσονται από τέλη Αυγούστου μέχρι αρχές Σεπτέμβριου. Ολοκληρώνεται η ανάπτυξη τους στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου και αρχίζουν να πέφτουν.

 

Ξυλοκερατιά ή χαρουπιά :

 

 

Οι καρποί της είναι τα χαρούπια ή ξυλοκέρατα, εξαιρετικά πρωτεϊνούχοι κυρίως προορίζονται για ζωοτροφή. Το χαρούπι έχει πολλές χρήσεις. Γίνεται ακόμα και Παρασκευή σκόνης που μοιάζει με κακάο. Φύλλα σύνθετα αρτιόληκτα. Ένα φύλλο που αποτελείται από πολλά μικρά φυλλάρια. Κυματοειδή περιφέρεια ελάσματος των απλών φυλλάριον του σύνθετου φύλλου.

Μουσμουλιά :

 

 

Φύλλα μεγάλα λογχοειδή δερματώδη και χνουδωτά. Διατεταγμένα στην κρυφό εν είδη στεφάνης.Η διάταξη αυτό λέγεται «ροζέτα» .

 

 

Αρσενική φιστικιά :

 

 

 

Δένδρο δυικό. Σύνθετα φύλλα, συνήθως περιττόληκτα. Υπάρχουν 4 τύποι οι: α, β, γ, δ

α) 7-9 απλά φυλλάρια στο σύνθετο φύλλο

β) 5-7

γ)3-5

δ)3-5

Πλησιέστεροι τύποι προς τη θηλυκή φιστικιά (ως προς το χρώμα και το μέγεθος των φύλλων) είναι ο γ και ο δ τύπος . Ο α και ο β έχουν πιο σκούρο χρώμα φύλλων . Έχει μεγάλου μήκους βλαστούς και ογκώδεις οφθαλμούς.

 

 

Θηλυκή φιστίκια : 

 

 

 

Σύνθετα φύλλα ανοιχτού πράσινου χρώματος. Κατά μέσο όρο 3-5 απλά φυλλάρια στο σύνθετο φύλλο. Πιο μεγάλα εφόσον είναι λιγότερα από της αρσενικής. Χαρακτηριστικό φιστικιάς : Γκρίζο χρώμα βλαστού και η ουλές από την πτώση των ταξικαρπιών. Οι ουλές έχουν καρκινώδη όψη (κάπως εξογκωμένες). Επίπεδες ουλές είναι ουλές από φύλλα και από οφθαλμούς. Οι ουλές διευκολύνουν σαν χαρακτηριστικό στην αναγνώριση.

Πηγή:http://www.igarden.gr/