Πώς να φτιάξετε εκχύλισμα (τσάι) κομπόστας

To Τσάι κομπόστας είναι ένα υγρό λίπασμα κατάλληλο για τα λαχανικά μας, τα λουλούδια, τα φυτά εσωτερικού χώρου και τα δέντρα μας.

Οι φυσσαλίδες κρατούν το εκχύλισμα ζωντανό

Θα ήθελα να τονίσω στους αναγνώστες μας πως το τσάι κομπόστας δεν είναι δική μου ανακάλυψη. Πρόκειται για μια ιστορία τόσο παλιά ίσως όσο και η γεωργία. Οι πρόγονοί μας κατά την περίοδο ανάπτυξης των καλλιεργειών τους ελευθέρωναν προς τις αυλακιές ολόκληρες στέρνες νερού με κομποστοποιημένη κοπριά.  Φυσικά όσοι από εμάς είναι λίγο ανήσυχοι και παρατηρητικοί καταφέρνουν και βελτιώνουν μέρα με τη μέρα τη μέθοδο παρασκευής και κάποιοι  καταλήγουν σε μια δική τους φόρμουλα που ίσως είναι ιδανική για το δικό τους έδαφος ή για το δικό τους μικροκλίμα και καλλιέργειες. Συμβουλή μου είναι να δοκιμάζετε μέχρι να μείνετε απόλυτα ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα.
Κώστας Ανδρεόπουλος....


To τσάι κομπόστας είναι στην πραγματικότητα, μια τρανή επιβράβευση για τους κηπουρούς που επανειλημμένα προσπαθούν για την υψηλότερη ποιότητα και ανάπτυξη των λαχανικών τους. Με πολύ απλά λόγια, είναι ένα οργανικό υγρό, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, καλά ισορροπημένο, που έχει σαν ρόλο την αντικατάσταση των πανάκριβων και όχι πάντα αποτελεσματικών χημικών λιπασμάτων.
Το υπέροχο για το τσάι κομπόστας είναι ότι μπορεί να γίνει στο σπίτι από τη δική σας κομπόστα. Η μόνη απαίτηση είναι  να είναι ώριμη η κομπόστα σας, λεπτής υφής και  το άρωμα της να μοιάζει με εκείνο της μυρωδιάς που αναδύει ένα  πλούσιο έδαφος σε ένα δάσος.
Πριν σας παρουσιάσω όμως τον τρόπο παρασκευής, θα ήθελα να πω δυο λόγια για τα υλικά που παρασκευάζω τη δική μου κομπόστα. Αρχικά επιθυμώ η κομπόστα μου να προέρχεται από μια μεγάλη ποικιλία οργανικών υλικών.  Όσον αφορά τα πράσινα υλικά και εφόσον επιθυμώ μια καλή περιεκτικότητα σε άζωτο, δίνω μεγάλη προσοχή στη συλλογή της πρώτης σοδιάς χλωρού τριφυλλιού. Αυτή η πρώτη σοδειά περιέχει όλα τα πλούσια συστατικά και μας δίνει πραγματικό άζωτο. Οι επόμενες σοδειές να ξέρετε πως είναι απλά πράσινα υλικά για το σωρό μας. Προσωπικά μαζεύω τα φύκια που ξεβράζει το χειμώνα η θάλασσα και προσθέτω ένα όγκο φυκιών στο σωρό μου γύρω στο 30 – 35% του συνολικού όγκου.
 
Τα φύκια περιέχουν ιχνοστοιχεία που δεν τα βρίσκουμε στα συμβατικά υλικά κομποστοποίησης. Είμαι σίγουρος πως γνωρίζετε πως ήδη υπάρχει εταιρεία που κομποστοποιεί τα φύκια που ξεβράζονται στις Μεσσηνιακές ακτές και πουλάει το λίπασμα αρκετά ακριβά. Εσείς το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να απλώσετε σε μια ανοιχτωσιά τα φύκια που έχετε συλλέξει και να τα ξεπλύνετε πολύ καλά από το αλάτι της θάλασσας. Η διαδικασία της αποσύνθεσης των φυκιών είναι πολύ αργή, αλλά μη σας πειράζει όταν βλέπετε κάποια από τα φύκια  του σωρού σας να μην έχουν κομποστοποιηθεί. Επίσης όταν χρησιμοποιείτε τη στρωμνή με τα περιττώματα των πουλερικών βεβαιωθείτε πως είναι καλά ψημένα και η τελική μυρωδιά του σωρού σας  είναι ευχάριστη. Αν μυρίζει άσχημα μη μπείτε στη διαδικασία παρασκευής τσαγιού.

Κάποιοι καλοί λόγοι για τη χρήση τσαγιού κομπόστας :
Αυξάνει την ανάπτυξη των φυτών
Είναι ασφυκτικά γεμάτο με  θρεπτικές ουσίες και μέταλλα που δίνουν πράσινα φύλλα, μεγαλύτερα και λαμπρότερα άνθη, και αυξημένο μέγεθος λαχανικών.
Παρέχει θρεπτικά συστατικά για τα φυτά και το έδαφος
Εφόσον μιλάμε για κάποιο υγρό λίπασμα είναι σαφές πως η δράση του είναι ταχύτατη και οι θρεπτικές ουσίες του απορροφώνται άμεσα από τα φυτά μέσω των φύλλων τους ή μέσω του εδάφους. Όταν χρησιμοποιείται  ως  σπρέι ψεκασμού του  φυλλώματος δεν αφήνει κανένα περιθώριο για ανάπτυξη παθογόνων οργανισμών που μολύνουν το φυτό. Τα λαχανικά θα υποφέρουν ελάχιστα ή και καθόλου από σήψη, μούχλα, μύκητες ή μαρασμό.
Παρέχει ωφέλιμους οργανισμούς
  Οι ζωντανοί μικροοργανισμοί ενισχύουν το χώμα και το ανοσοποιητικό σύστημα των φυτών. Η ανάπτυξη των ευεργετικών μικροοργανισμών  θα διευκολύνουν τη καλύτερη απορρόφηση των απαραίτητων συστατικών που χρειάζεται για να θραφεί το φυτό, μέσω ενός υγιούς ριζικού συστήματος.
Βοηθά να καταστείλει ασθένειες
Μια υγιής ισορροπία δημιουργείται μεταξύ του εδάφους και των φυτών, αυξάνοντας τη δυνατότητα να αποκρούσει παράσιτα, ασθένειες, μύκητες και λοιπούς κινδύνους.
Αντικαθιστά τα τοξικά χημικά παρασκευάσματα στον κήπο
Ίσως το μεγαλύτερο πλεονέκτημα  είναι πως αντικαθιστά τα χημικά λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα και τα μυκητοκτόνα. Και ποτέ δεν θα κάψει τα φύλλα ή τις ρίζες του φυτού.
Δείχνουμε σεβασμό στη φύση
Το τσάι κομπόστας είναι απλά ένας άλλος τρόπος για να δείχνουμε τον σεβασμό μας στον δικό μας κήπο και στη μάνα γη γενικότερα. Μας επιτρέπει να μην είμαστε καταναλωτές  επιβλαβών προϊόντων, αλλά να αισθανόμαστε περισσότερο σαν κηπουροί που προσπαθούν για το καλύτερο.



Ο τρόπος παρασκευής

Το ζητούμενο στην προσπάθειά μας είναι να οξυγονώνεται το μίγμα μας καθ όλη τη διάρκεια της παρασκευής του (η οποία διαρκεί 2-3 ημέρες). Σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει τις φυσαλίδες στα ενυδρεία. Αυτές δεν είναι για εφέ, αλλά για την οξυγόνωση του νερού. Μια τέτοια συσκευή θα χρειαστούμε και θα την προμηθευτούμε από κάποιο pet shop σε τιμές που κυμαίνονται στα 20 – 30 €. Θα πρέπει να σιγουρευτούμε πως η συσκευή είναι ικανή να στέλνει αέρα σε τρία σωληνάκια παροχής. Μη τσιγκουνευτεί κανείς μας 10 € παραπάνω, προκειμένου να αγοράσει μια ισχυρότερη συσκευή, αφού θα βρει πολλές χρήσεις στην κηπουρική μας, παρασκευάζοντας διάφορα εκχυλίσματα, αλλά θα μπορέσετε να πειραματιστείτε και με μικρές υδροπονικές καλλιέργειες και πειραματισμούς. Θα πούμε κάποια στιγμή και γι αυτές.

Η συσκευή σε λειτουργία
Από το ίδιο το κατάστημα θα ζητήσουμε να μας δώσουν κι ένα διακλαδωτή 2-3 θέσεων. Δηλαδή η παροχή του οξυγόνου να γίνεται από 2-3 σημεία κι όχι από ένα. Αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη παροχή οξυγόνου και φυσικά στην καλύτερη ζύμωση του τσαγιού. Για τις άκρες των σωλήνων θα χρησιμοποιήσουμε πρόλιθους για χοντρές φυσαλίδες γιατί με αυτό τον τρόπο γίνεται καλύτερη ανατάραξη του μίγματος.

Μία συσκευή παροχής αέρα κι ένα ποτήρι τελικού προϊόντος
Το πρώτο βήμα είναι τοποθετήσουμε τα τρία σωληνάκια παροχής αέρα στον πάτο του δοχείου. Επειδή θέλουμε η παροχή του αέρα να γίνεται από τον πυθμένα στην επιφάνεια, δέστε κάποιες πετρούλες κοντά στους πορόλιθους για να παραμένουν τα σωληνάκια βυθισμένα.
Γεμίστε το δοχείο που προορίζεται για τσάι κομπόστας κατά το 1/3 με ώριμη κομπόστα.Μπορείτε είτε να τη βάλετε σε μια σίτα είτε χύμα.

Τοποθέτηση της κομπόστας σε δίχτυ
 Συμπληρώστε με νερό τα υπόλοιπα 2/3 του δοχείου. Μη βάλετε χλωριωμένο νερό γιατί το αποτέλεσμα δε θα είναι το αναμενόμενο. Βάλτε νερό πηγαδιού ή ζητήστε από κάποιο γείτονα.
 Ενεργοποιήστε τη συσκευή παροχής αέρα.

Προσθέστε μια κουταλιά της σούπας μελάσα στα 10lt μίγματος. Αυτή είναι απαραίτητη για θρέψη των ευεργετικών μικροοργανισμών που αναμένουμε από το μίγμα αυτό. Προσπαθείτε να την προμηθευτείτε από κατάστημα βιολογικών προϊόντων. Εαν γνωρίζετε πως το χώμα που φυτέψατε υποφέρει από έλλειψη ασβεστίου, προσθέστε και μια κουταλιά της σούπας ασβέστιο (βιολογικό) σε υγρή μορφή. Ειδικά αυτοί που παραπονιούνται για ξηρή σήψη στις ντομάτες τους,(πρόκειται για τις μεγάλες μαύρες κηλίδες στην κάτω μεριά των ντοματών,. θα πρέπει να το προσθέσουν όπωσδήποτε.


Η μελάσα θα θρέψει τους μικροοργανισμούς
Η συσκευή παροχής αέρα θα πρέπει να λειτουργεί για 2-3 ημέρες. Κατά τη διάρκεια της παρασκευής του τσαγιού, καλό θα ήταν να ανακατεύουμε το μίγμα με κάποιο ξύλο και να αλλάζουμε τη θέση των παροχών στον πυθμένα του δοχείου.
Τέλος κλείνουμε την παροχή αέρα και σουρώνουμε το υγρό από το δοχείο. Αυτό μπορεί να γίνει με μια σίτα κουνουπιών ή ακόμα με ένα παλιό πουκάμισο ή σεντόνι.
Μυρίζουμε το τσάι κι αν η οσμή του είναι ευχάριστη μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε. Αραιώνουμε το υγρό που θα προκύψει από το σούρωμα με νερό επίσης μη χλωριωμένο σε αναλογία 10 μέρη νερού προς ένα μέρος τσαγιού. Όσο μεγαλώνουν τα φυτά μας η αναλογία μπορεί να γίνεται μικρότερη.  Δηλαδή 7/1 , 5/1 κ.λ.π.

 ΠΡΟΣΟΧΗ! Θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί μέσα στην επόμενη ώρα από τη στιγμή που θα σταματήσουμε την παροχή του αέρα. Στην περίπτωση που έχει άσχημη μυρωδιά ΔΕΝ θα το χρησιμοποιήσουμε. Ή θα ξαναρίξουμε στο σωρό της κομπόστας το μίγμα, ή θα δοκιμάσουμε πάλι παρατείνοντας τη διαδικασία για 2-3 μέρες ακόμα.
Ένα νεροπότηρο για κάθε μικρό φυτό είναι υπεραρκετό. Μπορείτε με το μισό ποτήρι να  ψεκάσετε το φυτό και με το υπόλοιπο να ριζοποτίσετε.

Ένα από τα πειράματά μου:
Φύτεψα τρία ίδια κρεμμυδάκια την ίδια μέρα σε διαφορετικές γλάστρες. Σημείωνα τις μετρήσεις και τα μακροσκοπικά αποτελέσματα μια φορά τη βδομάδα επί 3 μήνες. Το ένα σε φυσικό χώμα με σκοπό μόνο να ποτίζεται, το άλλο θα εμπλουτιζόταν με χημικό λίπασμα και ραντίσματα σε περίπτωση ανάγκης και το τρίτο φυτεύτηκε στην κομπόστα με σκοπό να εμπλουτίζεται με το εκχύλισμα μια φορά την εβδομάδα.
Δε θέλω να σας κουράσω παρουσιάζοντας ολόκληρο το ημερολόγιο με τις παρατηρήσεις κατά εβδομάδα, σας δείχνω μόνο τη διαφορά ανάπτυξης του ριζικού συστήματος και την ανάπτυξη του ταϊσμένου φυτού με τσάι. Τα άλλα δύο μοιάζουν με νάνους μπροστά του. Τους βολβούς κατά την ωρίμανση τους αφήνω στη φαντασία σας. Για να σας βοηθήσω λίγο 5 βολβούς ώριμων κρεμμυδιών που ζύγισα και χάρισα σ΄αυτόν που μου προμήθευσε το κροκάρι άγγιζαν τα 3 κιλά. Ο προμηθευτής κροκαριού  φάνηκε ξεκάθαρα πως δεν πίστευε πως πρόκειται για κρεμμύδια δικού του σπόρου αφού μου είπε χαρακτηριστικά "Κώστα αυτά τα κρομμύδια με φουλ λίπανση και ποτίσματα δε περνάνε βία τα 300 γραμμάρια" ....


Το μεσαίο ταίστηκε με τσάι κομπόστας



Η διαφορά του μεσαίου ριζικού συστήματος είναι εμφανής

Οι άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί πιο επιστημονικά με την παρασκευή του τσαγιού κομπόστας (Αμερικανοί) επιμένουν πως ένα ριζοπότισμα κάθε 2 εβδομάδες είναι αρκετό. Από τα προσωπικά πειράματα είδα πως τα ποτίσματα μια φορά την εβδομάδα δίνουν εκπληκτικά αποτελέσματα. Επίσης ο εμπλουτισμός κατά το 1/20 του μίγματος με ώριμο τσουκνιδόζουμο δίνει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα. Το εκχύλισμα τσουκνίδας θα το προσθέσετε αφού ετοιμαστεί το τσάι κομπόστας και θα το βάλουμε μόνο εφόσον πιστεύουμε πως χρειαζόμαστε παραπάνω άζωτο. Φυσικά το τεστ όσφρησης να έχει γίνει πριν προσθέσουμε το τσουκνιδόζουμο, αφού ως γνωστό αυτό βρωμάει σαν την ίδια την κόλαση!
Θα ήθελα να αναφέρω στους αναγνώστες μας πως σήμερα, επειδή οι επιστημονικές έρευνες σε ότι αφορά την παρασκευή και τα ευεργετήματα του τσαγιού κομπόστας είναι σε σπαργανικά στάδια, ή αν θέλετε βρίσκονται σε εξέλιξη,  τα προσφερόμενα στοιχεία είναι σε μεγάλο βαθμό ανεπίσημα. Όμως αυτό που έχω δει εγώ στα φυντάνια μου,  στο τελικό βάρος των καρπών των κηπευτικών μου, αλλά και στην γεύση των καρπών,  μου δίνει τη σιγουριά και την αισιοδοξία πως αξίζει πραγματικά τον κόπο να ασχοληθεί κάποιος με το αντικείμενο. Ίσως να χάσετε λίγο από το χρόνο σας, ίσως να χάσετε και κάποια φυτά στην αρχή, αλλά αν επιμείνετε θα αποζημιωθείτε για όλα αυτά με το παραπάνω.

Πηγή: http://www.ftiaxno.gr/