Φράουλα:Αφιέρωμα

Φράουλα: εγκατάσταση νέας καλλιέργειας

Προετοιμασία εδάφους για τη φράουλα

• Το χωράφι καθαρίζεται από υπολείμματα παλιότερων καλλιεργειών, μεγάλες πέτρες και αδρανή υλικά.
• Το ιδανικό θα ήταν πριν από την καλλιέργεια της φράουλας να έχει γίνει καλλιέργεια με κάποιο αγρωστώδες (σιτάρι- κριθάρι).
• Το έδαφος οργώνεται σε βάθος 30 cm.
• Στην πολυετή καλλιέργεια το έδαφος ισοπεδώνεται.

Κατασκευή σαμαριών

Τα σαμάρια κατασκευάζονται με ύψος 25-30 cm. Το πλάτος τους και οι αποστάσεις τους εξαρτώνται από το πόσες γραμμές φύτευσης θα έχει κάθε σαμάρι και περιγράφονται στο «ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΤΕΥΣΗ». Πριν τη φύτευση τα σαμάρια σκεπάζονται με πλαστική μεμβράνη.

Εγκατάσταση αρδευτικού συστήματος

Για την καλλιέργεια της φράουλας το πότισμα είναι αναγκαίο. Από νωρίς πρέπει να έχει αποφασιστεί η μέθοδος ποτίσματος. Πριν τη φύτευση πρέπει να εγκατασταθεί το αυτόματο πότισμα, αφού το νερό είναι βασικός παράγοντας στην εγκατάσταση της καλλιέργειας.

Φύτευση των φυταρίων φράουλας

Γίνεται σε γραμμές, σε αποστάσεις ανάλογα με το σύστημα καλλιέργειας. Στις θέσεις φύτευσης ανοίγονται λάκκοι φύτευσης σε βάθος και διάμετρο λίγο μεγαλύτερο από το ριζικό σύστημα των νεαρών φυτών και εκεί φυτεύονται τα νέα φυτά της φράουλας. Ακολουθεί καλό πότισμα.

Κόστος εγκατάστασης καλλιέργειας φράουλας

Εκτός από το κόστος που μπορεί να έχει η καλλιεργήσιμη έκταση (αγορά ή ενοικίαση) και οι εγκαταστάσεις που πιθανών χρειάζονται, η καλλιέργεια της φράουλας επιβαρύνεται με το εργατικό κόστος που απαιτείται για τη συγκομιδή, η οποία γίνεται χειρονακτικά και το κόστος που απαιτείται για την αγορά του φυτικού υλικού. Το φυτικό υλικό στο μεγαλύτερο ποσοστό του εισάγεται από το εξωτερικό και το κόστος του υπολογίζεται γύρω στα 800-900 €/στρ. Συνυπολογίζοντας τα εργατικά για τη συγκομιδή και τις άλλες εργασίες, το κόστος για την παραγωγή φράουλας πλησιάζει το 1 €/κιλό.

Θερμοκηπιακή καλλιέργεια της φράουλας

Η θερμοκηπιακή καλλιέργεια της φράουλας είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε όλη την Ευρώπη. Φυσικά απαιτεί κάποια δαπάνη για την εγκατάσταση, η οποία ξεκινάει από τα 4.000€ /στρ και μπορεί να φτάσει τα 6.000-8.000 €/στρ. αλλά εξασφαλίζει μεγαλύτερη παραγωγή, καλή ποιότητα και πρωιμότητα που είναι και το σημαντικότερο.

Η πρωιμότητα είναι και ο μεγάλος στόχος της θερμοκηπιακής καλλιέργειας, αφού οι φράουλες εκτός εποχής έχουν και τις μεγαλύτερες τιμές. Για παράδειγμα, οι τιμές παραγωγού για πρώιμες φράουλες που συγκομίζονται τέλη Δεκεμβρίου, φτάνουν ή ακόμα ξεπερνούν τα 3 €/κιλό , τη στιγμή που την άνοιξη στη μέγιστη παραγωγή οι αντίστοιχες τιμές είναι γύρω στο 1-1,10 €/κιλό. Στην πρωιμότητα όμως κρύβεται και το ρίσκο της καλλιέργειας, αφού ακόμα και στη θερμοκηπιακή καλλιέργεια η πρωιμότητα εξαρτάται σε κάποιο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες.

Τα πιο σύγχρονα συστήματα θερμοκηπιακής καλλιέργειας είναι τα υδροπονικά συστήματα. Αυτά χαρακτηρίζονται από απουσία χώματος και οι ρίζες των φυτών αναπτύσσονται σε διάφορα υποστρώματα (όπως περλίτης, ελαφρόπετρα κ.λ.π.) και παίρνουν θρεπτικά συστατικά από υδατικά διαλείμματα. Η υδροπονία είναι ότι πιο σύγχρονο για τα θερμοκήπια και φυσικά εγγυάται την καλύτερη ποιότητα προϊόντων.

Μορφολογία του φυτού και καρπού φράουλας

Η φράουλα είναι πολυετές ποώδες φυτό, όμως σε παραγωγική κλίμακα καλλιεργείται σαν ετήσιο, διετές ή τριετές, προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη παραγωγή. Φυσιολογικά η ανάπτυξή του είναι έρπουσα, ή αν φυτευτεί σε κρεμαστές γλάστρες, κρεμοκλαδής.

Στην εντατική όμως καλλιέργεια αναρριχάται σε στηρίγματα έτσι ώστε να γίνονται πιο εύκολα οι απαραίτητες εργασίες και να μην έρχονται σε άμεση επαφή οι γλάστρες με το χώμα. Το ύψος του φυτού στην τελική του ανάπτυξη φτάνει τα 20-40 cm και η διάμετρος τα 30-40 cm.

Όσο αναπτύσσεται το φυτό της φράουλας, οι παλιότερες ρίζες ξυλοποιούνται και από τους οφθαλμούς τους δημιουργούνται παραφυάδες. Τα φύλλα εμφανίζονται σε μακριούς μίσχους και έχουν ιδιαίτερα όμορφο σχήμα. Αποτελούνται από τρία φυλλάρια που έχουν «άγρια υφή» αφού οι νευρώσεις τους είναι έντονες, το χρώμα τους σκούρο πράσινο, η περιφέρειά τους πριονωτή και διαθέτουν χνούδι.

Το συνηθέστερο χρώμα στα άνθη είναι το λευκό, αλλά σε κάποιες ποικιλίες έχουν χρώμα ροζ ακόμα και κοκκινωπό. Τα άνθη της φράουλας διαθέτουν πέντε πέταλα και κίτρινο κέντρο. Το φρούτο της φράουλας έχει σχήμα που μοιάζει με καρδιά, χρώμα λαμπερό κόκκινο, γλυκιά γεύση και χυμώδη υφή όταν είναι ώριμος και χαρακτηριστικό άρωμα.

Το εδώδιμο μέρος της φράουλας, αυτό που αναγνωρίζουμε σαν καρπό, ουσιαστικά είναι ένας ψευδοκαρπός. Αυτό σημαίνει πως η σάρκα της φράουλας δεν δημιουργείται από την ωοθήκη του άνθους αλλά από την ανθοδόχη. Η ανθοδόχη είναι το διογκωμένο μέρος του άνθους που στηρίζει τις ωοθήκες και άλλα μέρη του άνθους. Επιπλέον τα κίτρινα σημάδια που είναι προσκολλημένα πάνω στις φράουλες και τα αναγνωρίζουμε σαν σποράκια, στην πραγματικότητα είναι οι ωοθήκες του άνθους. Μέσα σε κάθε ωοθήκη υπάρχει ένας σπόρος!

Όπως όλα τα λαχανικά και φρούτα που έρχονται σε άμεση επαφή με το χώμα, έτσι και οι φράουλες που αφήνονται να αναπτυχθούν ελεύθερα, έχουν μεγάλη πιθανότητα να προσβληθούν από εχινόκοκκο, ένα παράσιτο πολύ επικίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου. Για το λόγο αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή και πολύ καλό πλύσιμο όταν συλλέγονται άγριες φράουλες.

Συνθήκες ανάπτυξης της φράουλας.

Η φράουλα αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ δεν αρέσκεται στην πολύ ζέστη. Ανθίζει νωρίς την άνοιξη και για να δημιουργήσει καρπούς η θερμοκρασία πρέπει να είναι μεταξύ 20-28^οC. Η αντοχή της στον παγετό εξαρτάται κυρίως από την ποικιλία. Για τις περισσότερες φράουλες οι ανοιξιάτικοι παγετοί που εμφανίζονται όταν τα φυτά έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι έως και καταστρεπτικοί. Ευδοκιμεί σε ελαφριά και γόνιμα εδάφη, με αρκετή οργανική ουσία και καλή αποστράγγιση.

Τα καταλληλότερα εδάφη για την ανάπτυξη της φράουλας είναι τα αμμωπηλώδη. Το ιδανικό εδαφικό pH για τη φράουλα είναι 5,5-6,5, ωστόσο η καλλιέργεια μπορεί να γίνει σε εδάφη που έχουν pH από 5 έως 8.

Για την εγκατάσταση της καλλιέργειας επιλέγονται θέσεις που δέχονται ανεμπόδιστα το ηλιακό φως. Με τη βοήθεια του ήλιου αυξάνονται τα σάκχαρα που δίνουν στη φράουλα έντονη γεύση και χρώμα. Οι φράουλες που αναπτύσσονται σε ημισκιερές περιοχές, έχουν τελικά ξινή γεύση και ξεθωριασμένο χρώμα.

Το νερό είναι απαραίτητο για την καλλιέργεια της φράουλας, αφού είναι φυτό που δεν αντέχει στην ξηρασία. Το πότισμα πρέπει να είναι συχνό αλλά με μικρές δόσεις νερού ώστε το έδαφος να παραμένει υγρό.

Χρήσιμα για τη φράουλα:

• Το εδώδιμο μέρος της φράουλας, αυτό που αναγνωρίζουμε σαν καρπό, ουσιαστικά είναι ένας ψευδοκαρπός. Αυτό σημαίνει πως η σάρκα της φράουλας δεν δημιουργείται από την ωοθήκη του άνθους αλλά από την ανθοδόχη. Η ανθοδόχη είναι το διογκωμένο μέρος του άνθους που στηρίζει τις ωοθήκες και άλλα μέρη του άνθους. Επιπλέον τα κίτρινα σημάδια που είναι προσκολλημένα πάνω στις φράουλες και τα αναγνωρίζουμε σαν σποράκια, στην πραγματικότητα είναι οι ωοθήκες του άνθους. Μέσα σε κάθε ωοθήκη υπάρχει ένας σπόρος!
• Όπως όλα τα λαχανικά και φρούτα που έρχονται σε άμεση επαφή με το χώμα, έτσι και οι φράουλες που αφήνονται να αναπτυχθούν ελεύθερα, έχουν μεγάλη πιθανότητα να προσβληθούν από εχινόκοκκο, ένα παράσιτο πολύ επικίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου. Για το λόγο αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή και πολύ καλό πλύσιμο όταν συλλέγονται άγριες φράουλες.
• Στα αμμώδη (αμμωπηλώδη) εδάφη η φράουλα δίνει ποιοτικούς καρπούς με ωραία γεύση, χρώμα και άρωμα. Αντίθετα, όσο πιο βαρύ και αργιλώδες είναι το έδαφος, τόσο δυσκολεύει η ανάπτυξη του φυτού. Το αποτέλεσμα είναι να παράγονται λίγοι και μικροί καρποί που συνήθως έχουν μαλακή σάρκα χωρίς ιδιαίτερο άρωμα.
• Οι φράουλες που αναπτύσσονται σε ασβεστώδη εδάφη, εμφανίζουν πολύ εύκολα κίτρινα φύλλα. Ο λόγος είναι πως το ασβέστιο εμποδίζει την απορρόφηση σιδήρου από τα φυτά, με αποτέλεσμα να παρατηρείται τροφοπενία σιδήρου.

 Καλλιεργητικές Φροντίδες

Πότισμα: Στην ανάπτυξη της φράουλας κρίσιμο στάδιο είναι η περίοδος της εγκατάστασης των νέων φυτών στο χωράφι. Από τη μεταφύτευση και για περίπου δύο εβδομάδες, δηλαδή μέχρι να αναπτυχθεί καλά το ριζικό σύστημα, τα νεαρά φυτά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα ακόμα και στην παραμικρή έλλειψη νερού. Ο γενικός κανόνας για το πότισμα της φράουλας είναι ότι αμέσως μετά τη μεταφύτευση και μέχρι να αρχίσουν να εμφανίζονται νέα φύλλα, εφαρμόζονται πλούσια ποτίσματα. Στη συνέχεια το πότισμα μειώνεται έτσι ώστε το έδαφος να διατηρείται νωπό χωρίς να είναι πλημυρισμένο.
Στην εντατική όμως καλλιέργεια φράουλας, η ποσότητα του νερού που χρειάζεται η καλλιέργεια εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως η ποικιλία που έχει επιλεγεί, το σύστημα της καλλιέργειας, το έδαφος και οι συνθήκες της περιοχής. Έτσι το πότισμα προσδιορίζεται σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά και με τη βοήθεια των τοπικών γεωπόνων.
Το σύστημα άρδευσης που επιλέγεται για τις φράουλες είναι η άρδευση με σταγόνα ή η τεχνητή βροχή. Η άρδευση με σταγόνα φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματική αφού εξασφαλίζει καλύτερη κατανομή του νερού σε όλο το χωράφι, μειώνει τις πιθανότητες προσβολής από εχθρούς και ασθένειες και επιπλέον εξασφαλίζει εξοικονόμηση νερού. Συχνά όμως η εφαρμογή τεχνικής βροχής θεωρείται ευκολότερη και επιλέγεται από τους παραγωγούς.

Λίπανση: Οι φράουλες δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητικές σε θρεπτικά στοιχεία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν χρειάζονται λίπανση, εκτός αν καλλιεργούνται σε πολύ πλούσια εδάφη. Γενικά για κάθε καλλιεργητική περίοδο απαιτούνται περίπου 6Kg φωσφόρου (P) και 25Kg καλίου (K), σε μορφή που να μπορούν να απορροφηθούν. Η προσθήκη του αζώτου (Ν) χρειάζεται προσοχή, καθώς υπερβολική αζωτούχος λίπανση θα οδηγήσει σε μεγάλη ανάπτυξη των βλαστών αλλά θα μειώσει την παραγωγή φράουλας. Σε καλλιέργειες που δεν χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα, συστήνεται η προσθήκη 4-5 τόνων κοπριάς ή κόμποστ για κάθε στρέμμα. Η καταλληλότερη εποχή για την εφαρμογή της λίπανσης είναι το τέλος του χειμώνα με αρχές άνοιξης.

Εδαφοκάλυψη: Η εδαφοκάλυψη συνιστάται στην καλλιέργεια της φράουλας ιδιαίτερα όταν η φύτευση γίνεται σε σαμάρια. Καταρχήν, προστατεύει την καλλιέργεια από τα ζιζάνια που μπορεί να μειώσουν σημαντικά την παραγωγή και διατηρεί την υγρασία του εδάφους. Επιπλέον, με την εδαφοκάλυψη οι φράουλες δεν ακουμπάνε στο χώμα, οπότε δεν έρχονται σε επαφή με τα παθογόνα του εδάφους και δεν σαπίζουν από την υγρασία του. Το χώμα μπορεί να καλυφθεί με διάφορα υλικά όπως άχυρο, πευκοβελόνες και μεμβράνες πλαστικές ή βιοδιασπώμενες. Στις συστηματικές καλλιέργειες προτιμάται η κάλυψη με πλαστική μεμβράνη αφού είναι εύκολη στην εφαρμογή και τη διαχείριση. Στις υπαίθριες καλλιέργειες οι φράουλες φυτεύονται σε σαμάρια, οπότε οι πλαστικές μεμβράνες απλώνονται πάνω στα σαμάρια, αμέσως μετά την κατασκευή τους. Στη συνέχεια, λίγο πριν τη φύτευση ή ταυτόχρονα με αυτή, ανοίγονται στη μεμβράνη τρύπες στις θέσεις φύτευσης.

Κλάδεμα: Στη φράουλα το κλάδεμα συνίσταται στην αφαίρεση των φύλλων που κιτρινίζουν ή σαπίζουν κατά τη βλαστική ανάπτυξη του φυτού την άνοιξη. Επιπλέον, αν έχει επιλεγεί η τριετής καλλιέργεια της φράουλας, την άνοιξη και το καλοκαίρι του πρώτου χρόνου αφαιρούνται και οι ταξιανθίες που πιθανών έχουν δημιουργηθεί.

Προστασία το χειμώνα: Στις περιοχές με ιδιαίτερα κρύο χειμώνα, οι υπαίθριες καλλιέργειες φράουλας προστατεύονται από τους ισχυρούς παγετούς με ψηλό τούνελ από πλαστικό υλικό. Το τούνελ έχει ύψος μέχρι 2 m και μπορεί να καλύπτει τρία ή και περισσότερα σαμάρια.

Χρήσιμες πληροφορίες για τις καλλιεργητικές φροντίδες στη φράουλα

• Στη θερμοκηπιακή καλλιέργεια φράουλας, οι παραγωγοί θεωρούν καλύτερο να ποτίζουν με ψεκασμό ολόκληρου του φυτού.
• Μελέτες σε διάφορες περιοχές έχουν δείξει ότι οι μεγαλύτερες αποδώσεις έχουν επιτευχθεί όταν εξασφαλίζεται στο έδαφος υγρασία μεγαλύτερη από το 65% της υδατοχωριτικότητάς του σε βάθος 60 cm. Σε κάποιες όμως περιπτώσεις, για παράδειγμα σε περιοχές που το νερό είναι ακριβό, η μέγιστη απόδοση δεν συνεπάγεται και το μεγαλύτερο κέρδος.
• Οι καρποί που μπορεί να δημιουργήσει ένα φυτό φράουλας μειώνονται κατά 30% ή και περισσότερο, όταν τα φυτά δέχονται ελλιπές πότισμα από την αρχή της βλάστησής τους. Η συνολική παραγωγή μίας καλλιέργειας φράουλας μπορεί να μειωθεί έως και 80% σε αυτές τις συνθήκες.
• Όταν οι φράουλες καλλιεργούνται σε σαμάρια, ένας ακόμη τρόπος ποτίσματος είναι να πλημμυρίζουν με νερό τα αυλάκια ανάμεσα στα σαμάρια. Με αυτόν τον τρόπο κατασπαταλάτε νερό αφού το περισσότερο εξατμίζεται και απορρέει στα βαθύτερα στρώματα του εδάφους. Επιπλέον το χωράφι δεν είναι εύκολα προσβάσιμο για τις γεωργικές εργασίες

συστήματα καλλιέργειας και φύτευσης

Η καλλιέργεια της φράουλας μπορεί να είναι μονοετής, διετής ή πολυετής. Με τον όρο πολυετής καλλιέργεια εννοούμε συνήθως την καλλιέργεια που διαρκεί 3-4 χρόνια, αφού πολύ σπάνια οι παραγωγοί διατηρούν τα ίδια φυτά για μεγαλύτερο διάστημα, εξαιτίας της μειωμένης παραγωγικότητας τους.

Στη μονοετή ή διετή καλλιέργεια, τα νεαρά φυτά της φράουλας φυτεύονται σε σαμάρια που κατασκευάζονται στο χωράφι. Τα σαμάρια είναι χαμηλά σε ύψος, περίπου 25-30 cm και απέχουν μεταξύ τους 40-50cm. Συνήθως σε κάθε σαμάρι δημιουργούνται δύο γραμμές φύτευσης. Έτσι τα σαμάρια κατασκευάζονται με πλάτος 60 cm, οι δύο γραμμές φύτευσης απέχουν μεταξύ τους 20cm και τα φυτά σε κάθε γραμμή φυτεύονται ανά 25cm. Στην περίπτωση που επιλέγεται κάθε σαμάρι να έχει 3 ή 4 γραμμές φύτευση αυξάνει ανάλογα και το πλάτος του. Γενικά δεν είναι πρακτική που συνιστάται αφού γίνεται δύσκολη η διαχείριση των σαμαριών και των φυτών, ιδιαίτερα των εσωτερικών γραμμών. Στην περίπτωση που κάθε σαμάρι έχει μία μόνο γραμμή φύτευσης, το πλάτος του σαμαριού είναι 40-50cm και ο διάδρομος ανάμεσα από τα σαμάρια έχει πλάτος 80-90cm. Τα φυτά σε κάθε σαμάρι φυτεύονται και πάλι ανά 25cm.

Στην πολυετή καλλιέργεια η εκμετάλλευση είναι λιγότερο εντατική και οι φράουλες φυτεύονται σε γραμμές σε επίπεδο έδαφος. Οι γραμμές φύτευσης απέχουν μεταξύ τους 1m και τα φυτά κάθε γραμμής φυτεύονται ανά 50-75cm. Τα νεαρά την πρώτη χρονιά της εγκατάστασής τους στο χωράφι αφήνονται να αναπτυχθούν μόνο βλαστικά. Όλες οι ταξιανθίες που πιθανών εμφανίζονται αφαιρούνται. Από τη δεύτερη χρονιά τα φυτά μπαίνουν στην παραγωγή.

Περίοδοι φύτευσης της φράουλας

Στη μονοετή και διετή καλλιέργεια η φύτευση γίνεται συνήθως στο τέλος του φθινοπώρου. Μπορεί όμως να γίνει και το καλοκαίρι με φυτά ψυγείου. Στην πολυετή καλλιέργεια οι φράουλες φυτεύονται από τα μέσα της άνοιξης μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Στον οικιακό λαχανόκηπο έτοιμα φυτά, πολλές φορές με άνθη, φυτεύονται στις αρχές της άνοιξης. Φυσικά, η παραγωγή είναι περιορισμένη αλλά καλύπτει τις ανάγκες της οικογένειας.

Πολλαπλασιασμός της φράουλας

Η φράουλα μπορεί να πολλαπλασιαστεί με σπόρο, με τους στόλωνες και με την τεχνική της ιστοκαλλιέργειας. Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο απαιτεί πολύ χρόνο και τα ποσοστά επιτυχίας του είναι μικρά. Επιπλέον τα νέα φυτά δε θα διατηρήσουν όλα τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας του μητρικού φυτού. Από την άλλη η ιστοκαλλιέργεια είναι ιδιαίτερα σύγχρονη μέθοδος και υπόσχεται φυτά καλής ποιότητας. Ωστόσο παραμένει αρκετά δαπανηρή.

Ο συνηθέστερος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με τους στόλωνες. Τα μητρικά φυτά χωρίζονται σε κομμάτια που περιλαμβάνουν στόλωνες και μεταφυτεύονται.

Οι στόλωνες σχηματίζονται την άνοιξη και στο τέλος του καλοκαιριού είναι αρκετοί σε αριθμό και ανάπτυξη ώστε να διαιρεθούν οι φράουλες και τα διάφορα τμήματα να μεταφυτευτούν για να αναπτυχθούν τα νέα φυτά. Το φθινόπωρο τα φυτά που έχουν προκύψει μπορούν να φυτευτούν στις τελικές τους θέσεις στο χωράφι.

Όταν η μεταφύτευση το φθινόπωρο δεν είναι επιθυμητή, τα νέα φυτά που έχουν προκύψει μετά τη διαίρεση των μητρικών φυτών, παραμένουν στις θέσεις τους μέχρι τα μισά του χειμώνα (ώστε να σκληραγωγηθούν από τις χαμηλές θερμοκρασίες). Στη συνέχεια εκριζώνονται, αφαιρούνται τα φύλλα τους και αποθηκεύονται σε ψυγείο μέχρι τα μέσα καλοκαιριού, που θα φυτευτούν στο χωράφι. Τα φυτά αυτά ονομάζονται «φυτά ψυγείου».

Συγκομιδή, συντήρηση, θρεπτική αξία

Όσον αφορά στην καλλιέργεια της φράουλας, από την περιοχή, το σύστημα καλλιέργειας, την ποικιλία και την θερμοκρασία εξαρτάται και η περίοδος της συγκομιδής. Για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες και τις πρώιμες ποικιλίες η συγκομιδή ξεκινάει από τα τέλη του Δεκεμβρίου. Για τις υπαίθριες καλλιέργειες που καλύπτονται με τούνελ η συγκομιδή αρχίζει από το τέλος Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, ενώ οι υπαίθριες φράουλες χωρίς κάλυψη αρχίζουν να συγκομίζονται στα μέσα Απριλίου ή και νωρίτερα και η παραγωγή φτάνει στο αποκορύφωμά της το Μάιο.

Οι φράουλες συγκομίζονται σταδιακά (μόνο όσες είναι σχεδόν ώριμες) με το χέρι. Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται το πρωί που η ατμόσφαιρα είναι πιο δροσερή και οι συγκομισμένες φράουλες τοποθετούνται σε σκιερό μέρος. Το κριτήριο για το αν πρέπει να συγκομισθεί μία φράουλα είναι το χρώμα της, που πρέπει να είναι ροζ προς κόκκινο. Οι καρποί με ανοιχτό ροζ χρώμα είναι ακόμα ανώριμοι και δεν έχουν αποκτήσει τη γλυκιά γεύση της φράουλας. Αντίθετα οι καρποί με σκούρο κόκκινο χρώμα είναι υπερβολικά ώριμοι και το πιο πιθανό είναι να σαπίσουν πριν προλάβουν να καταναλωθούν. Κατά τη συγκομιδή χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην τραυματίζονται ούτε οι φράουλες που συλλέγονται ούτε αυτές που παραμένουν για να ωριμάσουν.

Μία μέση απόδοση για κάθε φυτό φράουλας είναι γύρω στα 0,5 κιλό νωπής φράουλας. Η μέση στρεμματική απόδοση κυμαίνεται στους 2,5 τόνους για τις μονοετείς και διετείς καλλιέργειες, που η πυκνότητα φύτευση είναι 5.000 φυτά ανά στρέμμα. Στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες που επιλέγονται πιο παραγωγικές ποικιλίες και φυτεύονται σε μεγαλύτερη πυκνότητα (7.000 φυτά/στρ) η απόδοση κυμαίνεται από 2 έως 5 τόνους/στρ.

Θρεπτική αξία του καρπού της φράουλας

Η φράουλα είναι πολύ πλούσια σε βιταμίνη A και C. Η βιταμίνη C που περιέχουν 5-6 φράουλες (μία μερίδα) υπερκαλύπτει την ημερήσια συνιστώμενη δόση. Στη μεγάλη περιεκτικότητα της σε βιταμίνες, η φράουλα οφείλει την αντιοξειδωτική της δράση. Επίσης η φράουλα έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε κάλιο και μικρότερη σε ασβέστιο, φώσφορο και μαγνήσιο. Περιέχει ελάχιστες πρωτεΐνες και λιπαρά. Επιπλέον έχει μεγάλη περιεκτικότητα στην ουσία λουτεΐνη που βοηθάει στην προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία.

Χρήσεις της φράουλας

Οι φράουλες καταναλώνονται φρέσκιες σαν φρούτο και στη ζαχαροπλαστική. Επίσης μεταποιούνται για την παρασκευή μαρμελάδων, γλυκών του κουταλιού, ποτών, σιροπιού, παγωτού και χυμού. Επιπλέον φράουλες χρησιμοποιούνται και στη βιομηχανία καλλυντικών και την αρωματοποιεία.

• Το χρώμα της φράουλας μετά τη συγκομιδή δεν αλλάζει, ακόμα κι όταν μαλακώνει η σάρκα και το φρούτο αλλοιώνεται.
• Οι φράουλες από τη στιγμή της συγκομιδής τους, πρέπει το πολύ σε δύο ώρες να μεταφερθούν σε ψυγείο με θερμοκρασία 2-3^οC και να παραμείνουν εκεί για 3-4 ώρες. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή σαν πρόψυξη και γίνεται προκειμένου να μην μαλακώσουν οι καρποί και να μειωθούν οι πιθανότητες προσβολής από μύκητες και βακτήρια. Στη συνέχεια οι φράουλες μπορούν να συντηρηθούν, σε θαλάμους με μεγάλη σχετική υγρασία και θερμοκρασία 3^οC, το πολύ για 6 μέρες. Συνήθως αυτό είναι το διάστημα που χρειάζεται για να φτάσουν στον τελικό καταναλωτή.
• Οι φράουλες συσκευάζονται σε πλαστικές συσκευασίες με τρύπες για να παίρνουν αέρα και πρέπει να διατίθενται άμεσα στην αγορά γιατί είναι ευαίσθητες και δεν μπορούν να συντηρηθούν για μεγάλο διάστημα.

Κείμενο: Έφη Νυδριώτη,
Γεωπόνος ΓΠΑ, M.Sc.
GREEN CONCEPT – efinyd@yahoo.gr
έργα πρασίνου – σχεδιασμός & κατασκευή κήπων

Πηγή:http://www.gardenguide.gr