Παραδοσιακά γλυκά των Χριστουγέννων

Καθώς πλησιάζουν οι γιορτές, έρχεται η εποχή που τα παραδοσιακά γλυκά των Χριστουγέννων μας απασχολούν περισσότερο σχεδόν και από τις ίδιες τις γιορτές. Λόγω κλιματολογικών, γεωγραφικών, οικονομικών ή και θρησκευτικών συνθηκών παρατηρείται συχνά στις κοινωνίες η παρασκευή φαγητών και επιδορπίων κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων. Έτσι έχουμε φαγητά που τρώγονται μόνο το χειμώνα ή την άνοιξη και γλυκά που φτιάχνονται σε γιορτές και ειδικές περιστάσεις. Ενώ, όμως είμαστε συνηθισμένοι στα κλασικά μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες, έχει ενδιαφέρον η αναφορά και σε άλλα παραδοσιακά γλυκά της Ελλάδας όπως και η προέλευσή τους.

Μελομακάρονα

---

Τα μελομακάρονα είναι ίσως τα πιο δημοφιλή Χριστουγεννιάτικα γλυκίσματα. Προέρχονται πιθανότατα από την αρχαία «μακαρία» ή «μακαρωνία», αρχικά ένα μικρό κομμάτι ψωμιού που προσφερόταν μετά την κηδεία και αργότερα, στο μεσαίωνα, μία πίτα στην οποία αργότερα προστέθηκε μέλι. Φτιάχνονταν επίσης κατά την περίοδο εορτασμού του χειμερινού ηλιοστασίου, περίπου δηλαδή την εποχή που σήμερα γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα. Στην μικρά Ασία ονομάζονταν φοινίκια και το σχήμα τους έμοιαζε με αυτό των χουρμάδων.

Παρασκευάζονται συνήθως από αλεύρι, σιμιγδάλι, χυμό πορτοκαλιού και λάδι. Στη συνέχεια περιχύνονται με σιρόπι μελιού το οποίο στην αρχαιότητα συμβόλιζε την ευημερία και χρησιμοποιούταν σε διάφορες κουλτούρες για τον εξευμενισμό των δαιμόνων. Η χρήση του ελαιόλαδου τα κάνει πιο υγιεινά από τα γλυκά που περιέχουν βούτυρο, αλλά η θερμιδική τους αξία είναι εξίσου υψηλή.

Μελομακάρονα, τα πιο δημοφιλή γλυκά των Χριστουγέννων

Κουραμπιέδες

---

Οι κουραμπιέδες είναι επίσης ένα γλυκό συνδεδεμένο με τα Χριστούγεννα. Το όνομά τους στα τούρκικα είναι «kurabiye» και σημαίνει «ξηρό μπισκότο». Η καταγωγή τους φαίνεται να είναι από τη Μέση Ανατολή. Τρώγονται, παραδοσιακά, την περίοδο των Χριστουγέννων σε όλη την Ελλάδα, ενώ σε ορισμένες περιοχές φτιάχνονται και σε άλλες περιστάσεις όλο το χρόνο.

Φτιάχνονται από βούτυρο, αλεύρι, ζάχαρη και αμύγδαλα. Η μεγάλη περιεκτικότητά τους σε βούτυρο και ζάχαρη τους δίνει υψηλή θερμιδική αξία ενώ διατροφικά δεν προσφέρουν κάτι ιδιαίτερο. Αφού ψηθούν, οι κουραμπιέδες, πασπαλίζονται με πολλή άχνη ζάχαρη η οποία θυμίζει τις χιονισμένες βουνοκορφές. Λόγω του βουτύρου και των αμυγδάλων που περιέχουν γίνονται ιδιαίτερα αρωματικοί και γευστικοί.

Κουραμπιέδες, παραδοσιακά Χριστουγεννιάτια μπισκότα

Δίπλες

---

Οι δίπλες είναι γλυκά των Χριστουγέννων αλλά δεν καταναλώνονται μόνο τότε. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας προσφέρονται σε γάμους και άλλες γιορτές. Είναι παραδοσιακό γλυκό της Πελοποννήσου και της Κρήτης, με μικρές διαφοροποιήσεις ως προς τα υλικά και το σχήμα. Άλλες κρητικές ονομασίες είναι ξεροτήγανα ή αυγοκαλάμαρα.

Παρασκευάζονται από αυγά, αλεύρι και ζάχαρη. Από τη ζύμη δημιουργείται λεπτό φύλο το οποίο τηγανίζεται και στη συνέχεια περιχύνεται με σιρόπι μελιού ή ζάχαρης. Πασπαλίζονται με κανέλα και καρύδια για περισσότερο άρωμα και γεύση. Εξαιτίας του τηγανίσματος έχουν υψηλή θερμιδική αξία.

Δίπλες, παραδοσιακά γλυκά της Πελοποννήσου

Βασιλόπιτα

---

Η βασιλόπιτα είναι παράδοση της πρωτοχρονιάς. Κόβεται και τρώγεται συνήθως τα ξημερώματα, μόλις αλλάξει ο χρόνος. Η παραδοσιακή βασιλόπιτα της Σμύρνης είναι τσουρέκι ενώ σε άλλες περιοχές της Ελλάδας μπορεί να είναι λεπτή σαν μπισκότο ή να μοιάζει με κέικ. Συχνά περιέχει μπαχαρικά, φρούτα ή μαστίχα που προσθέτουν γεύση και άρωμα. Στην επιφάνειά της σχεδιάζεται ο αριθμός της νέας χρονιάς, άλλοτε με ζάχαρη, άλλοτε με αμύγδαλα ή σοκολάτα. Πριν το ψήσιμο προστίθεται στη φόρμα ένα νόμισμα το οποίο θεωρείται πως φέρνει τύχη για τη νέα χρονιά.

Πιθανολογείται πως προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα στην οποία ήταν προσφορά προς τους θεούς και συνδεόταν με την αγροτική παραγωγή. Υπάρχουν διάφοροι μύθοι για την παράδοση του νομίσματος, ο κυριότερος αναφέρει τον Μέγα Βασίλειο ο οποίος ήθελε να επιστρέψει κοσμήματα και τιμαλφή στους κατοίκους της Καισαρείας οπότε τα έβαλε μέσα σε μικρές πίτες και τα μοίρασε στον κόσμο.

Βασιλόπιτα, έθιμο της Πρωτοχρονιάς

Καλιτσούνια ή καλτσούνια

---

Τα καλιτσούνια (ή καλτσούνια ή λυχναράκια) είναι παραδοσιακά κρητικά πιτάκια, γλυκά ή αλμυρά που προσφέρονται τα Χριστούγεννα, το Πάσχα αλλά και σε άλλες γιορτές ή περιστάσεις. Έχουν διάφορα σχήματα, τριγωνικά, στρογγυλά, τετράγωνα. Η γέμισή τους είναι από τυρί, συνήθως μυζήθρα ή φέτα, στα αλμυρά και στα γλυκά. Αποτελούνται από μικρά φύλλα ζύμης στο κέντρο των οποίων τοποθετείται η γέμιση. Στη συνέχεια οι άκρες της ζύμης σηκώνονται προς τα πάνω ώστε να αποκτήσουν σχήμα τάρτας ή τυλίγουν τη γέμιση.

Καλτσούνια, παραδοσιακά γλυκά της Κρήτης

Μπακλαβάς

---

Ο μπακλαβάς είναι από τα γλυκά των Χριστουγέννων που υπάρχει στα τραπέζια και τα ζαχαροπλαστεία όλο τον χρόνο. Είναι όμως και – απαραίτητη για πολλούς – παράδοση των Χριστουγέννων. Αποτελείται από φύλα ζύμης στρωμένα το ένα πάνω στο άλλο με μείγμα που αποτελείται συνήθως από καρύδια, ζάχαρη, και κανέλα ανάμεσά τους. Οι συνταγές συνήθως περιλαμβάνουν αρκετή ποσότητα βουτύρου και μετά το ψήσιμο περιχύνεται με γλυκό σιρόπι.

Πολλές χώρες διεκδικούν την προέλευση του μπακλαβά, που όπως φαίνεται προέρχεται από την Δαμασκό της Συρίας. Πήρε όμως τη σημερινή του μορφή κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Μπακλαβάς, παραδοσιακό γλυκό από τη Μέση Ανατολή

Ξεροτήγανα:Παραδοσιακό γλυκό της Κρήτης

 

Σταφιδωτά:

Και μερικά ακόμα από τα γλυκά των Χριστουγέννων

Τα γλυκά που αναφέρονται στο άρθρο μας είναι τα κυριότερα της περιόδου των Χριστουγέννων, εκτός όμως από αυτά υπάρχουν πολλά ακόμα λιγότερο γνωστά και συνηθισμένα από όλα τα μέρη της Ελλάδας αλλά και «δανεικά» από άλλες χώρες της Ευρώπης. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα των γνωστών σε όλους χριστουγεννιάτικων μπισκότων, μηλόπιτας και των πολλών διαφορετικών σοκολατών αλλά και των λιγότερων γνωστών ginger bread, της τάρτας του «δάσους», του ιταλικού panettone και της βρετανικής πουτίγκας σοκολάτας.

Συμβαίνει συχνά να συνδέουμε φαγητά ή γλυκά με συγκεκριμένες γιορτές ή περιόδους του χρόνου ξεχνώντας ή αποκλείοντάς τα από τη διατροφή μας τον υπόλοιπο καιρό. Βέβαια πολλές φορές δεν γνωρίζουμε ότι γλυκά που γενικά θεωρούνται αποκλειστικά γιορτινά, σε μέρη της Ελλάδας είναι πολύ περισσότερο συνηθισμένα. Κάτι τέτοιο από την άλλη κάνει αυτά τα γλυκά των Χριστουγέννων ιδιαίτερα, συνδέοντάς τα με τις γιορτές. Δημιουργείται προσμονή όχι μόνο για την εορταστική περίοδο αλλά και για τις γεύσεις που τη συνοδεύουν.

Το άρθρο το διαβάσαμε στο https://artic.gr/