Βαμβάκι: οδηγίες για την καλλιέργεια

Ας δούμε τις βασικές οδηγίες για την καλλιέργεια βαμβακιού

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ 
Είναι απ’ τις σημαντικότερες καλλιεργητικές επεμβάσεις. Πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, όταν το χώμα είναι στο ρώγο του. Είναι καλύτερα, πολλές φορές, να μην γίνει καθόλου  κάποια κατεργασία, παρά να γίνει σε υγρό χωράφι και να ζυμωθεί το χώμα. Η ζημιά που θα προκληθεί στην δομή του εδάφους, μπορεί να ακολουθεί την καλλιέργεια όλο το καλοκαίρι.
Εντελώς, απαραίτητο είναι το εδαφοσχίσιμο (σε πραγματικό βάθος κατεργασίας μεγαλύτερο από 50 – 60  εκατοστά), κάθε 3-4 χρόνια. Σε χρονιές που το φθινόπωρο δεν έχει πολλές βροχές και τα χωράφια είναι στεγνά μετά την συγκομιδή, δεν πρέπει να χάνουμε την ευκαιρία να κάνουμε αυτήν την πολύ σημαντική επέμβαση. 

ΛΙΠΑΝΣΗ 
Για να γίνει σωστή λίπανση είναι απαραίτητο να προηγηθεί εδαφολογική ανάλυση. Οι παραγωγοί πρέπει να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της και να την κατατάξουν στις πρώτες τους προτεραιότητες.
Όταν δεν υπάρχει εδαφολογική ανάλυση, συστήνουμε μία γενική λίπανση, που δίνει στο έδαφος άζωτο σε μεγαλύτερη αναλογία (10-14 μονάδες), φωσφόρο (5-7 μονάδες) και κάλιο (5-7 μονάδες). Για το σκοπό αυτό, μπορούν, π.χ., να χρησιμοποιηθούν τα νέα σύνθετα λιπάσματα 20-10-10, 18-8-8, 18-9-6 και άλλα παρόμοια, σε ποσότητα 40-70 κιλών / στρέμμα.

Από την ποσότητα αυτή:
Η μισή περίπου να εφαρμόζεται στη σπορά (κατά προτίμηση γραμμικά). Η υπόλοιπη ποσότητα στο τελευταίο σκαλιστήρι (τον Ιούνιο), ώστε να  είναι κοντά στην εποχή των μεγάλων απαιτήσεων (που είναι από τις αρχές Αυγούστου και μετά, όταν το βαμβάκι καταναλώνει το 70% περίπου του αζώτου, φωσφόρου και καλίου).

ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΙΑ 
Εφαρμόζουμε, συνήθως, διπλή ζιζανιοκτονία:

1. Ενσωμάτωση  
α) Τριφλουραρίνη:    1 κιλό στα 5 στρέμματα, σε χωράφια που δεν έχουν αγριοτοματιά.
β) Σοναλάν               1 κιλό στα 3 στρέμ.          για τα χωράφια που έχουν αγριοτοματιά                                                                                                       

     Στομπ                  1 κιλό στα 2 στρέμ.                                      >>

2.  Μετασπαρτικά: (επιφανειακά μετά τη σπορά)

Προμετρύνη: 1κιλό στα 4-5 στρέμματα. Ο ψεκασμός να γίνεται το βράδυ, που οι συνθήκες είναι ,συνήθως, ευνοϊκότερες για καλύτερη δέσμευσή της στο επιφανειακό στρώμα του εδάφους (μικρότερη εξάτμιση κ.λ.π.).

Εκτός από τα παραπάνω, υπάρχουν κι άλλα καλά ζιζανιοκτόνα (ή συνδυασμοί τους), που χρησιμοποιούνται λιγότερο ή για την αντιμετώπιση ειδικότερων προβλημάτων. 
Γενικά, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ζιζανιοκτονία την εποχή σποράς, γιατί στο βαμβάκι δεν υπάρχουν μεταφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα για την καταπολέμηση των πλατύφυλλων ζιζανίων. Μεταφυτρωτικά, μπορούν να καταπολεμηθούν μόνο αγροστώδη ζιζάνια (βέλιουρας, μουχρίτσα κ.λ.π.).

Τελευταία, σε περιορισμένη έκταση και κυρίως για την αντιμετώπιση δυσεξόντωτων ζιζανίων (κύπερη κ.λ.π.),εφαρμόζεται και γραμμική υπό κάλυψη ζιζανιοκτονία, με την χρήση ειδικών ψεκαστικών μηχανημάτων.

Σ Π Ο Ρ Α
Ποσότητα σπόρου: 1,7-2,0 κιλά, περίπου, το στρέμμα.
Αποστάσεις σποράς : Ανά 5 ως 7  εκατοστά περίπου. Αραιότερα σπέρνουμε στα χωράφια που το βαμβάκι παίρνει ύψος.
Προσοχή στο βάθος σποράς. ΟΧΙ ΒΑΘΕΙΑ. Το σωστό βάθος είναι 3 με 4 εκατοστά - δύο δάχτυλα περίπου. Βαθιά σπορά οδηγεί τις περισσότερες φορές σε επανασπορά.
Σημαντικό είναι, επίσης, ο σβωλοδιώχτης της σπαρτικής να μην ανοίγει αυλάκι, γιατί:
α) απομακρύνεται, μαζί με το χώμα, το ενσωματωμένο ζιζανιοκτόνο και φυτρώνουν ζιζάνια στη γραμμή  σποράς και
β) αν μετά τη σπορά πέσουν βροχές, δημιουργείται, μέσα στο αυλάκι, υπερβολική υγρασία που προκαλεί σάπισμα του σπόρου και αργότερα των μικρών φυτών. Επίσης, το χώμα που παρασύρεται σ’ αυτή την περίπτωση από τις πλευρές του αυλακιού, μεγαλώνει το βάθος σποράς και δυσκολεύει το φύτρωμα.

ΕΝΤΟΜΟΚΤΟΝΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ -  ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 
Η εφαρμογή 1 κιλού /το στρέμμα κοκκώδους εντομοκτόνου εδάφους, είναι εντελώς απαραίτητη και ποτέ δεν πρέπει να παραλείπεται. Ακόμα καλύτερο αποτέλεσμα, δίνει η χρησιμοποίηση επενδεδυμένου με εντομοκτόνα βαμβακοσπόρου.
Η  προστασία των ωφελίμων  εντόμων και η βιολογική ισορροπία, θα πρέπει να αποτελούν βασικό μέλημα για κάθε καλλιεργητή βαμβακιού, από το φύτρωμα και πέρα. Έτσι, δεν πρέπει να γίνεται κανένας ψεκασμός με εντομοκτόνα, αν  δεν είναι τελείως απαραίτητος. Πολύ σημαντική είναι η αποφυγή ψεκασμών τον κρίσιμο  μήνα  Ιούνιο, κατά τον οποίο εγκαθίστανται στις βαμβακοφυτείες και αναπαράγονται τα ωφέλιμα έντομα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΩΝ
Το βαμβάκι, όταν υπάρξει υπερβολική εδαφική υγρασία στο στάδιο του φυτρώματος, είναι ευαίσθητο στις σηψιρριζίες. Με σκαλιστήρια,  αερίζουμε το έδαφος και προλαβαίνουμε το σάπισμα των σπόρων ή των μικρών βαμβακοφύτων. Τα σκαλίσματα αυτά, μπορούν, κάποιες φορές, να γίνουν και πριν το φύτρωμα, αν ισχυρές βροχοπτώσεις έχουν, ήδη, δημιουργήσει έντονη κρούστα στο έδαφος – σ’ αυτές τις περιπτώσεις και η ίδια η ανατάραξη που προκαλείται με το σκάλισμα στο έδαφος, βοηθά στο φύτρωμα, μέσα απ` τις ρωγμές που δημιουργούνται στην κρούστα.

ΑΠΟΦΥΓΗ ΖΗΜΙΩΝ ΑΠΟ ΟΡΜΟΝΙΚΑ ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΑ:
Το βαμβάκι είναι υπερβολικά ευαίσθητο στα ορμονικά ζιζανιοκτόνα (2,4D,MCPA κ.λ.π). Γι’ αυτό δεν πρέπει να ψεκάζονται τέτοια ζιζανιοκτόνα (σε καλαμπόκια), όταν υπάρχει κοντά βαμβάκι. Με δυνατό άνεμο μπορεί να προκληθεί ζημιά και σε 500 μέτρα. Επίσης, ψεκαστικά που χρησιμοποιήθηκαν σε ψεκασμούς ορμονικών ζιζανιοκτόνων (στο σιτάρι ή στο καλαμπόκι), καλό είναι να μη χρησιμοποιούνται καθόλου σε ψεκασμούς βαμβακιού. Αν όμως είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθούν, πρέπει να ξεπλυθούν πολύ καλά, αφού μείνουν και ένα 24ωρο γεμάτα με κατάλληλα καθαριστικά ( διάλυση σόδας κ.λ.π.).

ΑΝΑΣΧΕΣΗ (ΣΤΑΜΑΤΗΜΑ) ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Σε χωράφια που παίρνουν υπερβολικό ύψος, αποτελεί μία πολύ σημαντική επέμβαση. Παράλειψη ή καθυστέρηση στην εφαρμογή της σ’ αυτά τα χωράφια, οψιμίζει και μειώνει (δραματικά πολλές φορές) την παραγωγή. Το κλειδί για πετυχημένο σταμάτημα της ανάπτυξης, είναι η έγκαιρη πρώτη επέμβαση, όταν τα φυτά είναι ακόμα μικρά (40-50 εκατ.). Αν αργήσουμε, η πιθανότητα επιτυχίας είναι πολύ μικρή, αλλά θα στοιχίσει και  περισσότερο, αφού θα απαιτηθούν πολύ μεγάλες δόσεις ανασχετικών.

Μετά την πρώτη επέμβαση, και ανάλογα με τον καιρό και την εμφάνιση της βαμβακοφυτείας, μπορεί να ακολουθήσει δεύτερη ή και τρίτη εφαρμογή.
Η εφαρμογή ανασχετικού προκαλεί συμπτώματα δίψας στα φυτά και θα χρειαστούν πότισμα νωρίτερα, απ’ ότι θα χρειάζονταν χωρίς την εφαρμογή τους. Το αν όμως θα γίνει τελικά άρδευση και πότε, μετά την εφαρμογή των ανασχετικών, θα εξαρτηθεί από το χωράφι, τον καιρό και την εμφάνιση της φυτείας.

Π Ο Τ Ι Σ Μ Α Τ Α
Αποτελούν μία από τις  κρισιμότερες καλλιεργητικές επεμβάσεις στην καλλιέργεια του βαμβακιού. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να γίνονται στην ώρα τους και στη σωστή δόση. Πρόωρα ποτίσματα οδηγούν σε ανεπιθύμητη, υπερβολική βλαστική ανάπτυξη και οψίμηση της παραγωγής, ενώ καθυστέρηση στην άρδευση προκαλεί πτώση χτενιών και καρυδιών. Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε μείωση της παραγωγής και υποβάθμιση της ποιότητας του βαμβακιού. Είναι σημαντικό ο  βαμβακοκαλλιεργητής, σε συνεργασία με τους γεωπόνους, να μάθει να ξεχωρίζει την κατάλληλη ώρα για να ποτίσει το χωράφι του.

Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελούν τα ποτίσματα φυτρώματος. Χρειάζεται προσοχή στη δόση του νερού και στην απόφαση για επανάληψή τους. Αξίζει επίσης να τονισθεί η προσοχή με την οποία πρέπει να χρησιμοποιείται πολυμπέκ στα ποτίσματα φυτρώματος, λόγω της έντονης κρούστας που δημιουργεί (κάτι μη αναμενόμενο σε πρώτη εντύπωση) και η οποία δυσκολεύει το φύτρωμα.

Α Π Ο Φ Υ Λ Λ Ω Σ Η
Είναι μια απαραίτητη επέμβαση για να πετύχουμε καλή συγκομιδή και καλή ποιότητα βαμβακιού. Επίσης, μόνο αποφυλλωμένο και στεγνό βαμβάκι, μπορεί να αποθηκευτεί.

Ο ψεκασμός των αποφυλλωτικών, πρέπει να γίνεται όταν το 50% των καρυδιών έχει ανοίξει. Σε πολύ ανεπτυγμένες, όψιμες φυτείες, μπορούμε να επέμβουμε με μισή δόση αποφυλλωτικού (ή ωριμαντικό), όταν έχει ανοίξει το 20%, περίπου, των καρυδιών και όταν το άνοιγμα προχωρήσει στο 50%, να κάνουμε δεύτερη επέμβαση, με την άλλη μισή δόση του αποφυλλωτικού.

Τα τελευταία χρόνια μεγάλη έκταση έχει λάβει και η εφαρμογή ωριμαντικών ή ωριμαντικών – αποφυλλωτικών.

Πηγή: .cotton-net.gr