Κουνουπίδι: καλλιέργεια

Το κουνουπίδι (Brassica oleracea var. botrytis), ανήκει στην ίδια οικογένεια με το λάχανο και το μπρόκολο (οικογ. Cruciferae). Καλλιεργείται για την ανθοκεφαλή του η οποία είναι φαγώσιμη. Η ανθοκεφαλή έχει λευκό ή ελαφρώς κίτρινο χρώμα. Το κουνουπίδι είναι στενός συγγενής με το μπρόκολο.

Κατάλληλο κλίμα για την καλλιέργεια κουνουπιδιού
Οι ιδανικές θερμοκρασίες για την ανάπτυξη του κουνουπιδιού είναι μεταξύ 7 και 29 βαθμών Κελσίου. Όχι όμως μεγαλύτερες από 38 βαθμούς Κελσίου. Η θερμοκρασία είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την παραγωγή καλής ποιότητας κουνουπιδιού.

Αν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες πριν το σχηματισμός της ανθοκεφαλής, τότε έχουμε υπερβολική ανάπτυξη φυλλώματος και καθυστέρηση της παραγωγής. Αντίθετα, χαμηλές θερμοκρασίες (μεταξύ 4 και 14 βαθμούς Κελσίου), επιβραδύνουν την ανάπτυξη. Το ιδανικό εύρος θερμοκρασίας είναι μεταξύ 15 και 20 βαθμών Κελσίου.

Αν όμως μετά το σχηματισμό της ανθοκεφαλής επικρατήσουν συνθήκες έντονης ηλιοφάνειας και υψηλών θερμοκρασιών, τότε προκαλείται ποιοτική υποβάθμιση λόγω διαχωρισμού της επιφάνειας της ανθοκεφαλής σε μικρά τμήματα.

Τι χώμα χρειάζεται το κουνουπίδι
Οι εδαφικές απαιτήσεις του κουνουπιδιού είναι παρόμοιες με εκείνες του λάχανου: γόνιμο, καλά στραγγιζόμενο έδαφος, πλούσιο σε οργανική ουσία.
Το άριστο pH είναι 6,5.
Το κουνουπίδι δεν ευνοείται από το υπερβολικό άζωτο (υποβάθμιση ποιότητας). Είναι ευαίσθητο στην έλλειψη βορίου. Το διαθέσιμο βόριο στο έδαφος θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,5 ppm. Επίσης είναι απαιτητικό σε ασβέστιο.

Απαιτήσεις σε λίπασμα
Συστήνεται η προσθήκη κοπριάς ή κομπόστ στο χώμα, πριν τη μεταφύτευση.
Άζωτο: Οι απαιτήσεις σε Άζωτο (N) ποικίλουν ανάλογα με το αν η καλλιέργεια είναι πρώιμη ή όψιμη. Στις πρώιμες καλλιέργειες κουνουπιδιού χορηγείται μικρή ποσότητα αζώτου μόνο κατά τη βασική λίπανση. Στις μεσοπρώιμες δίνεται περισσότερο άζωτο και στις όψιμες καλλιέργειες ακόμα περισσότερο (μοιράζεται στη βασική και σε 2-–3 επιφανειακές λιπάνσεις).
Φώσφορος: 6-10 μονάδες κατά τη βασική λίπανση.
Κάλιο: 20-–30 μονάδες κατά τη βασική λίπανση. Στις όψιμες καλλιέργειες ακολουθεί και μια επιφανειακή χορήγηση (διαλυτή μορφή).

Πώς και πότε σπέρνουμε κουνουπίδια
Συνήθως ξεκινούμε την καλλιέργεια κουνουπιδιών, σπέρνοντας τους σπόρους σε σπορείο και στη συνέχεια κάνοντας μεταφύτευση στον κήπο. Αν όμως έχετε καλής ποιότητας χώμα, μπορείτε όμως να δοκιμάστε να σπείρετε το σπόρο απευθείας στο χώμα. Το πότε θα γίνει η σπορά στο σπορείο, εξαρτάται από το αν θέλουμε πρώιμη ή όψιμη παραγωγή.

Για πρώιμη (φθινοπωρινή) παραγωγή, βάζουμε τους σπόρους το Μάιο ή τον Ιούνιο. Βάση όσων έχουμε πει παραπάνω, αυτό μπορεί να γίνει σε περιοχές όπου το καλοκαίρι δεν αναπτύσσονται πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Για όψιμη (χειμώνας-άνοιξη) παραγωγή, βάζουμε τους σπόρους τον Αύγουστο ή αρχές Σεπτεμβρίου.

Τα σπορεία είναι υπαίθρια.
Το βάθος σποράς είναι 1,5 εκατοστά.
Τα φυτά είναι συνήθως έτοιμα για μεταφύτευση μετά από 45 ημέρες.
Πριν τη μεταφύτευση θα πρέπει να κάνετε βασική λίπανση στο χώμα.
Τα κουνουπίδια, σπέρνονται σε σειρές. Κάθε σειρά απέχει 60 με 100 εκατοστά. Κάθε φυτό στην ίδια σειρά, απέχει 30 με 70 εκατοστά.
Γίνονται τακτικά ποτίσματα και λίπανση σύμφωνα με όσα είπαμε παραπάνω.

Τι πρέπει να προσέξουμε
Μετά το σχηματισμό της ανθοκεφαλής, σε ποικιλίες που τα φύλλα τους δεν την καλύπτουν αρκετά, χρειάζεται δέσιμο των φύλλων πάνω από την ανθοκεφαλή για προστασία από παγετούς και κυρίως από τον ήλιο που αλλοιώνει το λευκό χρώμα. Το στερέωμα των φύλλων γίνεται με λάστιχο.
Υπάρχουν ποικιλίες και υβρίδια που τα εξωτερικά τους φύλλα αναδιπλώνονται προς τα μέσα και καλύπτουν μόνα τους την ανθοκεφαλή.

Θρεπτική αξία
Το κουνουπίδι είναι μία τροφή χαμηλή σε λιπαρά, αλλά πλούσια σε φυτικές ίνες, φυλλικό οξύ, νερό και βιταμίνη C. Το κουνουπίδι, περιέχει μία σειρά από φυτοχημικά, κοινά στην οικογένεια του λάχανου, που μπορεί να ωφελούν τον ανθρώπινο οργανισμό.

Σουλφοραφάνη: Ουσία που απελευθερώνεται όταν κόβουμε ή μασάμε το κουνουπίδι. Ίσως να δρα προστατευτικά έναντι του καρκίνου
Γλυκοζινολικές ενώσεις
Καροτινοειδή
Indole-3-carbinol, ένα χημικό που ενισχύει την επιδιόρθωση του DNA και δρα ως ανταγωνιστής οιστρογόνων, καθυστερώντας την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων

Θα πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι το βράσιμο, μειώνει τα επίπεδα αυτών των ουσιών.
Βράσιμο 5 λεπτών, τις μειώνει κατά 20% με 30%.
Βράσιμο 10 λεπτών, τις μειώνει κατά 40% με 50%.
Βράσιμο 3 λεπτών, τις μειώνει κατά 75%.

Το μαγείρεμα όμως του κουνουπιδιού στον ατμό ή σε φούρνο μικροκυμάτων, δε μειώνει σημαντικά την περιεκτικότητα των ουσιών.

Πηγή:.econews.gr