Τα έντομα «εργάτες» για το πορτοφόλι σας...

Μεγάλες επιχειρηματικές προοπτικές εμφανίζει η εκτροφή εντόμων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί για φυτοφάρμακα στις αγροτικές καλλιέργειες

Νέα επιχειρηματική ευκαιρία ανοίγει για τους γεωπόνους η βιολογική γεωργία και ένας επιστήμονας από το Πλατύ Ημαθίας δείχνει τον δρόμο με την ίδρυση της πρώτης εταιρείας παραγωγής ωφέλιμων εντόμων.

Ο δρ Παύλος Σκεντερίδης, εντομολόγος, ίδρυσε το 2005 στη Θέρμη Θεσσαλονίκης τη «Bio- Insecta» και εκτρέφει πασχαλίτσες για τη βιολογική καταπολέμηση της ψείρας και της μελίγκρας στα φυτά, αρπακτικά ακάρεα για την αντιμετώπιση φυτοφάγων ειδών και αγριομέλισσες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί για τις χημικές ορμόνες στην ντομάτα, την πιπεριά, στα καρποφόρα. Οι αγριομέλισσες χρησιμεύουν για την επικονίαση των καλλιεργειών.

Η χρήση ωφέλιμων εντόμων στις αγροτικές καλλιέργειες προσφέρει, παράλληλα, και κέρδη στους αγρότες καθώς το 50% της παραγωγής τους απειλείται από φυτοφάγα έντομα.

Ο κ. Σκεντερίδης μιλάει στις «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» και περιγράφει τα μυστικά για τα «εντομοτροφεία», αλλά και για τα... όπλα που προσφέρει στους αγρότες, καθώς και σε εκείνους που έχουν γκαζόν και κήπους στις πόλεις προκειμένου να... αμυνθούν στα φυτοφάγα έντομα.

Η Bio - Insecta εκτρέφει εποχικά ή μόνιμα 10 είδη, ενώ 2 είδη έχουν μεγάλο εξαγωγικό ενδιαφέρον σε Ιταλία, Ισπανία και Αγγλία. Μάλιστα, η εταιρεία συνεργάζεται και με άλλα εντομοτροφεία του εξωτερικού ανταλλάσσοντας προϊόντα, με αποτέλεσμα να διαθέτει συνολικά 32 είδη

Εξηγεί τι είναι η φυτοπροστασία με τη χρήση των εντόμων: «Η βιολογική καταπολέμηση είναι εναλλακτική μέθοδος φυτοπροστασίας, απόλυτα ασφαλής για τα θηλαστικά, τα ερπετά, τα πτηνά και φυσικά τον άνθρωπο. Χρησιμοποιούνται οργανισμοί οι οποίοι είναι υπερβολικά εξειδικευμένοι στον οργανισμό-στόχο, σε αντίθεση με τα χημικά σκευάσματα που βλάπτουν ευρεία γκάμα οργανισμών.

Γνωστότερο παράδειγμα βιολογικής καταπολέμησης στην γεωργία αποτελεί η πασχαλίτσα η οποία τρέφεται με τις ψείρες ή μελίγκρες (αφίδες) των φυτών, καθαρίζοντας έτσι με φυσικό τρόπο την καλλιέργεια από την εντομολογική προσβολή»

Ο κ. Σκεντερίδης απαριθμεί ορισμένα από τα ωφέλιμα έντομα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απομάκρυνση των βλαβερών, παραθέτοντας συγκεκριμένα παραδείγματα:

«Σε πολλές περιπτώσεις φυτοφάγων ειδών, η βιολογική αντιμετώπιση έχει ξεπεράσει σε αποτελεσματικότητα την χημική καταπολέμηση ενώ τελευταία είναι ανταγωνιστική και στο θέμα του κόστους.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του υπονομευτή της ντομάτας Tuta absoluta όπου είναι αποτελεσματικότερη η χρήση ωφελίμων εντόμων, ενώ στα θερμοκήπια της Κρήτης η διαχείριση του αλευρώδη στην πιπεριά γίνεται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70% με το αρπακτικό άκαρι Amblyseius swirskii.

Ο εντομολόγος από το Πλατύ Ημαθίας δίνει απαντήσεις σχετικά με το ρόλο των εντομοτροφείων: «Τα εντομοτροφεία είναι μονάδες παραγωγής ωφελίμων εντόμων, αρπακτικών ακάρεων και επικονιαστών (αγριομέλισσες). Οι πρώτες δύο κατηγορίες οργανισμών χρησιμοποιούνται στη βιολογική καταπολέμηση φυτοφάγων ειδών ώστε να μην γίνεται χρήση χημικών σκευασμάτων. Οι αγριομέλισσες (Bombus terrestris) χρησιμοποιούνται για την επικονίαση των καλλιεργειών (όπως ντομάτα, φράουλα, πιπεριά, καρποφόρα, ακτινίδιο κ.ά.), ώστε να αποφεύγεται η χρήση ορμονικών σκευασμάτων.

Παράλληλα, υπάρχουν και άλλες εφαρμογές όπως η παραγωγή εντόμων για τη σίτιση των ωδικών πτηνών που δεν είναι σποροφάγα, καθώς και των ερπετών (κυρίως σαύρες, χελώνες)».

Η Bio ? Insecta εκτρέφει εποχικά ή μόνιμα 10 είδη, ενώ 2 είδη έχουν μεγάλο εξαγωγικό ενδιαφέρον σε Ιταλία, Ισπανία και Αγγλία. «Παράγουμε ωφέλιμα έντομα και ακάρεα για την καταπολέμηση του ψευδόκοκκου, της αφίδας, του θρίπα και της ψύλλας με εφαρμογές σε εσπεριδοειδή, αμπέλι, καλλωπιστικά, δενδρώδη κ.ά.», λέει ο κ. Σκεντερίδης.

Μάλιστα, η εταιρεία συνεργάζεται και με άλλα εντομοτροφεία του εξωτερικού ανταλλάσοντας προϊόντα, με αποτέλεσμα να διαθέτει συνολικά 32 είδη αρπακτικών εντόμων, παρασιτοειδών, αρπακτικών ακάρεων και εντομοπαθογόνων νηματωδών».

• Σε πολλές περιπτώσεις, η βιολογική αντιμετώπιση έχει ξεπεράσει σε αποτελεσματικότητα τη χημική καταπολέμηση, λένε οι ειδικοί

ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ
Προστασία σε καλλιέργειες, αλλά και πάρκα πόλεων

Το πελατολόγιο ενός εκτροφείου εντόμων είναι κατ' αρχάς οι αγρότες, όπως σημειώνει ο κ. Σκεντερίδης: «Το ενδιαφέρον τον καλλιεργητών καθημερινά αυξάνεται, καθώς αντιλαμβάνονται την τάση της αγοράς για στροφή προς ασφαλή και καθαρά προϊόντα».

Εκτός όμως από τους παραγωγούς, τα εντομοτροφεία έχουν αγορά και στις πόλεις. Ο ιδιοκτήτης της «Bio-Insecta» αναφέρει: «Δημοτικά πάρκα, σχολεία, παιδικές χαρές, νοσοκομεία, στρατόπεδα, ξενοδοχεία και άλλοι κοινόχρηστοι χώροι επιβάλλεται να προστατεύουν τα καλλωπιστικά φυτικά είδη με βιολογικές μεθόδους. Επίσης χώροι ψυχαγωγίας και άθλησης, όπως τα γήπεδα και τα πάρκα, όπου η σωματική επαφή με τον χλοοτάπητα είναι συνεχής, πρέπει να προστατεύονται βιολογικά».

Τα βήματα για την ίδρυση ενός εντομοτροφείου

Η διαδικασία για να ιδρύσει κάποιος εταιρεία παραγωγής εντόμων, σύμφωνα με τον κ. Σκεντερίδη, είναι: «Είναι αρκετά εξειδικευμένο αντικείμενο και πρώτα απ' όλα προϋποθέτει σπουδές στο αντικείμενο της εντομολογίας, εξειδίκευση στη βιολογική καταπολέμηση με μακρο-οργανισμούς και στη συνέχεια τριβή με το αντικείμενο των μαζικών εκτροφών εντόμων. Δεν επιθυμώ να αποτρέψω κάποιον να ασχοληθεί, αλλά σίγουρα δεν είναι εύκολο εάν δεν υπάρχει αυτή η εξειδίκευση. Σίγουρα οι εργαστηριακές εκτροφές μικρής κλίμακας που διατηρούν ερασιτέχνες ή ερευνητικά ιδρύματα δεν έχουν το επίπεδο δυσκολίας της μαζικής - εμπορικής εκτροφής. Αρκεί να σας πω ότι τα εντομοτροφεία στην Ευρώπη είναι λιγότερα από 30. Δύο εταιρείες είναι πραγματικά μεγάλες και εδρεύουν στην Ολλανδία και το Βέλγιο, ενώ 5-10 εταιρείες είναι μεσαίου μεγέθους. Εμείς συγκαταλέγουμε τους εαυτούς μας στα πολύ μικρά εντομοτροφεία αλλά φιλοδοξούμε ότι θα αναπτυχθούμε και θα 'μεγαλώσουμε' τόσο στην Ελλάδα αλλά κυρίως χάρη στις συνεργασίες που αναπτύσσουμε με το εξωτερικό».

Το επιχειρησιακό σχέδιο και η ανάπτυξη
Το επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη και την κερδοφορία των εντομοτροφείων, μπορούν να το δουν οι ενδιαφερόμενοι στη Bio-Insecta, και ο ιδρυτής της εταιρείας λέει: «Η Bio-Ιnsecta στις εγκαταστάσεις παραγωγής απασχολεί μόνιμα πέντε άτομα στο τμήμα εκτροφής και συσκευασίας ενώ δίδεται βαρύτητα και στο κομμάτι της έρευνας όπου κατά διαστήματα τρέχουν ερευνητικά προγράμματα όπου απασχολούνται ερευνητές. Συνεργαζόμαστε σε διάφορα projects με ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, κάποια είναι αυτοχρηματοδοτούμενα, ενώ στην αρχή της πορείας μας επιδοτηθήκαμε δύο φορές από τη Γενική Γραμματεία Ερευνας & Τεχνολογίας και την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Επιπλέον της παραγωγής, σε κάποια κομβικά σημεία της Ελλάδος διαθέτουμε τεχνικούς υποστήριξης σαν εξωτερικούς συνεργάτες όπου υποστηρίζουν τα προϊόντα μας στον αγρό, το θερμοκήπιο και το αστικό πράσινο. Η Bio-Ιnsecta έχει ανοδική εξέλιξη παρά την περίοδο κρίσης. Δραστηριοποιηθήκαμε εμπορικά το 2007 ενώ από το 2008 έως το 2010 είχαμε σχεδόν διπλασιασμό του τζίρου μας. Η εμπορική μας δραστηριότητα ξεκίνησε το 2008 και αρχικά αφορούσε τον γεωργικό τομέα και συγκεκριμένα τα θερμοκήπια αλλά στα επόμενα χρόνια επεκταθήκαμε και στον αγρό και τις δενδρώδεις καλλιέργειες. Σήμερα παρέχουμε ολοκληρωμένες λύσεις και στον χώρο του αστικού πρασίνου.

Τα δύο τελευταία χρόνια που διανύουμε περίοδο κρίσης στην Ελλάδα, προβήκαμε σε επιλογές που μειώνουν την επισφάλεια για την εταιρεία μας με επιπτώσεις στον συνολικό τζίρο. Αντισταθμίσαμε όμως την επιλογή αυτή αυξάνοντας τις εξαγωγές μας σε Ιταλία, Ισπανία και Αγγλία, καθώς και τη δραστηριότητά μας στις βαλκανικές χώρες. Αυτή τη στιγμή οι εξαγωγές μας αποτελούν το 25% του τζίρου μας αλλά στοχεύουμε στο 75%. Εχουμε αναπτύξει εκτροφές με μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον σε αμπέλια και εσπεριδοειδή, είμαστε το μοναδικό εντομοτροφείο αυτή τη στιγμή που τα παράγει και έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον η Ιταλία και η Ισπανία. Πιστεύουμε ότι στο μέλλον θα ισχυροποιηθούμε ακόμη περισσότερο οικονομικά, ενώ η αποκλειστικότητα σε κάποια προϊόντα ισχυροποιεί τις συνεργασίες μας με εντομοτροφεία του εξωτερικού και αυξάνει την ανταγωνιστικότητά μας».

Πώς γίνεται η εκτροφή και η φύλαξη των εντόμων

Στα ερωτήματα πώς είναι ένα εντομοτροφείο, πώς γίνεται η συλλογή και εκτροφή των εντόμων, ο κ. Σκεντερίδης απαντά: «Η εύρεση ενός ωφέλιμου εντόμου δεν είναι δύσκολη υπόθεση. Αρκεί κάποιος να παρατηρήσει εντομολογικές προσβολές στη φύση. Δίπλα στα φυτοφάγα, πάντα υπάρχουν καλές πιθανότητες να βρεθούν ωφέλιμα έντομα, αφού αποτελούν την τροφή τους. Εμείς συλλέγουμε ωφέλιμα από το περιβάλλον, τα μεταφέρουμε στο εργαστήριό μας και προσπαθούμε να αναπτύξουμε μεθόδους μαζικής εκτροφής και συσκευασίας. Αυτό είναι και το δυσκολότερο κομμάτι της έρευνάς μας, καθώς ο συνωστισμός εντόμων έχει προβλήματα, όπως η ταχεία εξάντληση της τροφής του φυτοφάγου είδους ή του ωφελίμου, ο κανιβαλισμός, οι επιμολύνσεις με άσχετα είδη με την εκτροφή κ.ά.

Αναπαραγωγή
Πάντως, σε γενικές γραμμές οι εκτροφές είναι μια μικρή αντιγραφή της φυσικής αναπαραγωγής. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της γνωστής πασχαλίτσας, διαθέτουμε 3 χώρους με ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας ? υγρασίας ? φωτοπεριόδου, ώστε να πετύχουμε τη μέγιστη παραγωγή. Στον πρώτο χώρο αναπτύσσουμε καθαρά φυτά. Στη συνέχεια τα μεταφέρουμε σε έναν δεύτερο χώρο, όπου τα επιμολύνουμε με αφίδες ή ψείρες των φυτών. Οταν η επιμόλυνση φτάσει στο ανώτερο όριο για τα φυτά, μεταφέρουμε αυτές τις γλάστρες στον τρίτο χώρο, όπου εξαπολύουμε μερικές πασχαλίτσες. Τα ωφέλιμα, αφού τραφούν, ωοτοκούν μερικές χιλιάδες αβγών. Στη συνέχεια πρέπει να εξασφαλίσουμε την τροφή (μολυσμένες γλάστρες με αφίδες) στους απογόνους μέχρι την ενηλικίωσή τους (περίπου 10 ημέρες), να τα συλλέξουμε, να τα συσκευάσουμε και να τα αποστείλουμε στον παραγωγό ή στον τελικό καταναλωτή.

Μια πασχαλίτσα γεννάει περίπου 1.000 αβγά, οπότε μπορείτε να αντιληφθείτε τους ρυθμούς ανάπτυξης των πληθυσμών».

ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΩ 
Bio - Insecta, Τ.Θ. 60120, Θέρμη Θεσσαλονίκης Τ.Κ. 57001, τηλ.: 2373071008
Ιστοσελίδα: www.bio-insecta.gr
Email: mail@bio-insecta.gr , skenteridis@bio-insecta.gr

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ

πηγή>http://origin2.ethnos.gr/