Ωφέλιμα έντομα προς εξαγωγή
Της Άννας Αραμπατζη
«Η φύση κάνει τη δουλειά της καλύτερα από τον καθένα», λένε και όντως είναι αληθινό, γι’ αυτό και ο εντομολόγος, Παύλος Σκεντερίδης, αποφάσισε να βασίσει επάνω της την επιχειρηματική του δράση. Η εταιρεία του, η Bio-insecta, είναι από τις πρώτες στην Ελλάδα που ασχολείται με την παραγωγή ωφελίμων εντόμων και τη βιολογική αντιμετώπιση εντομολογικών προσβολών στις γεωργικές καλλιέργειες, στο περιαστικό και αστικό πράσινο.
Πρόκειται για μια εναλλακτική μέθοδο φυτοπροστασίας όπου αντί χημικών σκευασμάτων χρησιμοποιούνται ωφέλιμοι οργανισμοί που «τρέφονται» με ζημιογόνα έντομα και ακάρεα, χωρίς να βλάπτουν τον άνθρωπο, ούτε και άλλο μέρος του οικοσυστήματος. Η ιστορία επαναλαμβάνεται, καθώς η βιολογική καταπολέμηση έχει «παρελθόν» 2.500 ετών, με αναφορές που εντοπίζονται στον Αριστοτέλη και τον Θεόφραστο. Γυρνώντας στην Ελλάδα από την Αγγλία με διδακτορικό εντομολογίας και ειδίκευση στη βιολογική καταπολέμηση στις βαλίτσες του, ο κ. Σκεντερίδης αποφάσισε να μεταφέρει την τεχνογνωσία και την εμπειρία που απέκτησε στην πατρίδατου. «Επί τέσσερα χρόνια μελέτησα ένα έντομο και δεν κάλυψα ούτε το 10% του βιολογικού του κύκλου», σημειώνει ο κ. Σκεντερίδης, για να μας δείξει το μέγεθος της πολυπλοκότητας ενός μόνο εντόμου, αλλά μάλλον έμαθε πολλά.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2005 με βάση ένα ερευνητικό πρόγραμμα, συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. Το 50% καλύφθηκε από ίδια κεφάλαια, ενώ η επιδότηση αντιστοιχούσε μόνο στους μισθούς των ερευνητών και στα αναλώσιμα. Το 2007 ξεκίνησε η εμπορική δραστηριότητα της εταιρείας, ενώ από το 2008 η Bio-insecta εφοδιάζει με έντομα τις σημαντικότερες γεωργικές περιοχές όπως Κρήτη, Πελοπόννησο, Κεντρική Ελλάδα, Αττική και Μακεδονία, συνεργάζεται με δήμους της χώρας για προγράμματα φυτοπροστασίας στο αστικό πράσινο και εξάγει ωφέλιμα έντομα σε χώρες της Ε.Ε. όπως Ισπανία, Ιταλία, Αγγλία, Βουλγαρία, Σκόπια και αλλού. Στα εργαστήρια της Bio-insecta αναπαράγονται μαζικά και διατίθενται εμπορικά ωφέλιμα έντομα και ακάρεα, όπως οι γνωστές σε όλους μας εντομοφάγες πασχαλίτσες. Στόχος είναι να περιοριστεί η χρήση χημικών σκευασμάτων και να πραγματοποιηθεί η φυτοπροστασία με τον πλέον φυσικό και οικολογικό τρόπο.
Τα έντομα
Οι πασχαλίτσες και τα ακάρεα είναι δύο από τα πιο γνωστά είδη που παράγονται στο εργαστήριο της Bio Insecta, η οποία συνολικά εκτρέφει εποχικά ή μόνιμα 10 είδη. Επειδή όμως συνεργάζεται και με άλλα εντομοτροφεία του εξωτερικού ανταλλάσοντας προϊόντα, διαθέτει συνολικά 32 είδη αρπακτικών εντόμων.
Στη Bio-insecta -και μόνο από αυτή- διατίθεται εμπορικά το ωφέλιμο είδος Nephus includes (αρπακτικό της βαμβακάδας-ψευδόκοκκου της αμπέλου και των εσπεριδοειδών) με μεγάλη οικονομική σημασία για τη Μεσογειακή λεκάνη και το επιτραπέζιο σταφύλι. Πωλείται στην Ελλάδα και έχει αρχίσει να εξάγεται στη γειτονική Ιταλία και την Ισπανία. Το 80% του τζίρου γίνεται από 10 έντομα, σημειώνει ο κ. Σκεντερίδης. Όσο για τις χρήσεις τους, πέρα από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και το αστικό πράσινο στα γκαζόν και τους λαχανόκηπους, υπάρχουν έντομα που εκτρέφονται για να σιτίζονται πτηνά, άλλα που τρώνε ψείρες φιδιών και άλλα που κάνουν απολύμανση στο έδαφος των στάβλων.
Η αναπαραγωγή των εντόμων
Για την αναπαραγωγή των εντόμων γίνεται ό,τι ακριβώς συμβαίνει και στη φύση. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της γνωστής πασχαλίτσας, υπάρχει ένας χώρος όπου μεγαλώνουν καθαρά φυτά. Στη συνέχεια μεταφέρονται σε δεύτερο χώρο, όπου τα επιμολύνονται με κάποιο φυτοφάγο. Όταν η επιμόλυνση ολοκληρωθεί, τα φυτά μεταφέρονται σε τρίτο χώρο, όπου αφήνουν μερικές πασχαλίτσες πάνω τους. Μόλις τραφούν, οι πασχαλίτσες γεννάνε χιλιάδες αυγά. Οι απόγονοι τρέφονται από φυτά και μεγαλώνουν, και στη συνέχεια τους συλλέγουν, τους συσκευάζουν και τους αποστέλλουν στον τελικό καταναλωτή. Αναλόγως το έντομο γίνεται και το μάζεμα. Άλλα τα μαζεύουν με ειδικές σκουπίτσες, άλλα με το χέρι και άλλα με δοσομετρητή. «Κάθε εντομοτροφείο έχει το δικό του αυτοσχέδιο εξοπλισμό και τον κρατά ως επτασφράγιστο μυστικό», τονίζει ο κ. Σκεντερίδης.
Το δίκτυο
Με πολύ προσπάθεια έχει στηθεί το δίκτυο συνεργατών της Bio Ιnsecta. Τα εντομοτροφεία στην Ευρώπη παράγουν έντομα και πολλές φορές στέλνουν ο ένας στον άλλο. Στην Αγγλία, την Ισπανία και την Ιταλία γίνονται εισαγωγές και εξαγωγές, ενώ η Δανία αγοράζει μόνο από τον κ. Σκεντερίδη. Από αυτό το πλέγμα δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι βαλκανικές χώρες. Ήδη υπάρχουν συνεργασία σε Σκόπια και Βουλγαρία, ενώ πολύ σύντομα θα ολοκληρωθεί και η «επέλαση» στη Σερβία. Με τους συνεργάτες της εταιρείας συναντήθηκαν ως επί το πλείστον σε εκθέσεις. Ξεκίνησαν με το να τους δίνουν έντομα, να παρέχουν τεχνολογική υποστήριξη, ενώ κάνουν και επιτόπιες επισκέψεις και δίνουν συμβουλές.
Η κρίση έφερε κάμψη του τζίρου περίπου στο 30%-40%, αλλά οι επιλογές που έγιναν από την εταιρεία -το να μην δίνουν προϊόντα σε επισφαλείς αγορές- περιόρισαν τις ζημίες. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν και στόχος είναι πλέον, από το 25% του τζίρου στο οποίο αντιστοιχούν, να φτάσουν το 75%. Οι δυσκολίες δεν λείπουν όσον αφορά τις εξαγωγές. Μπορεί στην Ε.Ε. να μην υπάρχει τελωνείο, ενώ σε μερικές χώρες να υπάρχουν λίστες με έντομα που περνούν ελεύθερα, αλλά δεν ισχύει το ίδιο παντού. Π.χ. στα Σκόπια είναι εξαιρετικά δύσκολη η αποστολή εντόμων.
Η ίδρυση του εντομοτροφείου και ο ανταγωνισμός ανά τον κόσμο
Προσπαθώντας να στήσουν το πρώτο εντομοτροφείο στη χώρα έπεσαν πάνω στο ασαφές νομικό πλαίσιο. Η άδεια λειτουργίας που τους έβγαλαν ήταν μονάδας χαμηλής όχλησης. Για να πάρουν έναν αποχαρακτηρισμό γης από το δασαρχείο για το χωράφι όπου στήθηκε το εντομοτροφείο περίμεναν έξι μήνες. Και φυσικά μετά χρονοβόρα διαδικασία ήταν να περάσει ο φάκελος από την πολεοδομία και στη συνέχεια να πάει στη ΔΕΗ. Δεν αρκεί, λοιπόν, κατά τον κ. Σκεντερίδη, η σύσταση εταιρείας σε δύο ημέρες. Ακολούθως, η μετεγκατάσταση της επιχείρησης στα Σύλλατα Χαλκιδικής σε περίπου 7,5 στρέμματα γης, δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Στον κλάδο υπάρχουν δύο μεγάλες εταιρείες, οι οποίες έχουν ως βάση την Ευρώπη. Η πρώτη είναι ολλανδική, έχει αντιπροσωπείες παντού και φυσικά και στην Ελλάδα. Η δεύτερη είναι στο Βέλγιο. Οι μεσαίες επιχειρήσεις είναι περίπου δέκα, ενώ στον κόσμο δεν υπάρχουν πάνω από πενήντα. Άραβες και Ασιάτες δεν έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο. Στην Bio Ιnsecta θεωρούν τους εαυτούς τους μικρό εντομοτροφείο, αλλά με τις συνεργασίες που αναπτύσσουν, προσβλέπουν σε μεγαλύτερη ανάπτυξη. Όσο για τις τιμές, η βιολογική καταπολέμηση των εχθρών των φυτών είναι λίγο πιο ακριβή από τη χημική. Κατά περιπτώσεις, βέβαια, μπορεί να αποδειχθεί και πιο φθηνή και το μακροπρόθεσμο όφελος για τον παραγωγό και το περιβάλλον ασύγκριτα μεγαλύτερο. Το «κλειδί» είναι η αποδοχή. Όσο πιο ευρεία είναι η υποδοχή της βιολογικής καταπολέμησης, τόσο πιο φθηνή θα γίνει. Οι πελάτες τους είναι ιδιώτες, αλλά και όσοι ασχολούνται τη γεωργική παραγωγή.
Οι ιδιώτες χρησιμοποιούν τα έντομα στους κήπους, στα γκαζόν και στα φυτά τους και πρόκειται για ένα αγοραστικό κοινό που διαρκώς αυξάνεται. Πάρκα, σχολεία, παιδικές χαρές, νοσοκομεία, ξενοδοχεία και άλλοι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να προστατεύουν τα καλλωπιστικά είδη τους με μεθόδους βιολογικούς, ενώ σε χώρους όπως τα γήπεδα, όπου η σωματική επαφή με τον χλοοτάπητα είναι συνεχής, και εκεί πρέπει να υπάρχει βιολογική προστασία. Όσοι ασχολούνται με τη γεωργία, αγρότες μεμονωμένα ή γεωπόνοι, αγοράζουν κι αυτοί. Η εταιρεία έχει κατά τόπους εξωτερικούς συνεργάτες που πληρώνονται με ποσοστά επί των πωλήσεων, ενώ στην παραγωγή έχει τέσσερεις μόνιμους συνεργάτες, πέρα από τη γραμματεία.
http://www.paragogi.net/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου