Κοτούλες στον κήπο μας: τι πρέπει να γνωρίζουμε

Απο­φα­σί­σατε, λοι­πόν, να βάλετε κότες στην αυλή σας ή σε μια απο­θήκη. Πώς θα ξεκι­νή­σετε; Τί πρέ­πει να κάνετε από την πρώτη κιό­λας μέρα που θα φέρετε σπίτι τα κοτο­που­λά­κια της μιας μέρας που αγο­ρά­σατε; Πώς να ετοι­μά­σετε τον χώρο τους ώστε να μεί­νουν ζωντανά και υγιή; Τί πρέ­πει να τα ταϊ­ζετε; Σε όλα αυτά τα ερω­τή­ματα και σε αρκετά ακόμα απα­ντά αυτό το άρθρο, σαν μια σύντομη εισα­γωγή στην εκτροφή κοτόπουλων.

ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ
1. Καθα­ρί­στε και απο­λυ­μά­νετε τον χώρο (κοτέ­τσι ή απο­θήκη) που θα μένουν τα κοτό­πουλα με ένα καλό απο­λυ­μα­ντικό. Για καλύ­τερα απο­τε­λέ­σματα, χρη­σι­μο­ποι­ή­στε ψεκα­στήρα για να πάει το απο­λυ­μα­ντικό σε κάθε χαρα­μάδα και τρύπα. Η σωστή απο­λύ­μανση εμπο­δί­ζει την κοκ­κι­δί­ωση, που είναι μια πολύ σοβαρή αρρώ­στεια των που­λε­ρι­κών και των κουνελιών.
2. Αφή­στε τον χώρο να στε­γνώ­σει καλά πριν εγκα­τα­στή­σετε τα κοτόπουλα.
3. Βεβαιω­θήτε πως ο χώρος δεν έχει ρεύματα.
4. Μέσα στο κοτέ­τσι ή την απο­θήκη που θα βάλετε τα κοτό­πουλα, χωρί­στε ένα μέρος με τει­χώ­ματα από κάρντ­μπορντ ύψους 60 εκα­το­στών με στρογ­γυ­λε­μέ­νες γωνίες. Αν τα κοτό­πουλα τρο­μά­ξουν, θα προ­σπα­θή­σουν να κρυ­φτούν όλα μαζί στις γωνίες και μερικά μπο­ρεί να ποδο­πα­τη­θούν. Αν οι γωνίες είναι στρογ­γυ­λε­μέ­νες, δεν είναι εύκολο να το κάνουν.
5. Θα χρεια­στεί­ται μια στρω­μα­τιά στο δάπεδο από ροκα­νί­δια ή ψιλό άχυρο. Μην ξεκι­νάτε με χοντρό στρώμα γιατί θα κοτό­πουλα θα δυσκο­λευ­τούν να περ­πα­τάνε πάνω του. Μη χρη­σι­μο­ποιείτε οτι­δή­ποτε που γλι­στράει. Όσο είναι μικρά, δεν είναι αρκετά δυνατά κι έτσι τα πόδια τους μπο­ρεί να γλι­στάνε σε αντί­θε­τες κατευ­θύν­σεις και το απο­τέ­λε­σμα είναι τα πόδια τους να μεί­νουν μόνιμα ανοι­χτά και να μη μπο­ρούν να περπατήσουν.
Βάλτε λίγα εκα­το­στά στρω­μα­τιάς στο δάπεδο και καλύψτε με ένα παλιό σεντόνι. Τα κοτό­πουλα τσι­μπο­λο­γούν οτι­δή­ποτε βρί­σκε­ται στα πόδια τους και γι’ αυτό αν δεν καλύ­ψετε το ροκα­νίδι ή το άχυρο, θα το φάνε και θα πεθά­νουν. Μετά από τρεις μέρες έχουν μάθει τι είναι τροφή και τι δεν είναι κι έτσι μπο­ρείτε να αφαι­ρέ­σετε το σεντόνι αφή­νο­ντας την απο­κάτω καθαρή στρω­μα­τιά. Μόλις τα ροκα­νί­δια ή άχυρα βρω­μί­σουν, προ­σθέ­στε κι άλλα από πάνω. Αργό­τερα ίσως χρεια­στεί ν’ αλλά­ξετε όλη τη στρω­μα­τιά. Όταν κάνετε δου­λειές μέσα στον χώρο των κοτό­που­λων, πρέ­πει οι κινή­σεις σας να είναι πολύ αργές γιατί τα που­λιά τρο­μά­ζουν εύκολα και μερι­κές φορές πεθαί­νουν από τον φόβο τους.
6. Προ­σθέ­στε μια κου­τα­λιά της σού­πας μελάσσα σε 4 λίτρα ζεστό νερό και δώστε το στα κοτό­πουλα τις πρώ­τες μια-δύο μέρες για να συνέρ­θουν από τη μετα­φορά. Βάλτε τους το ράμ­φος μέσα στο νερό για να μάθουν πιο γρή­γορα πού βρί­σκε­ται το νερό.
7. ΜΗΝ ΑΦΗΝΕΤΕ ΝΑ ΒΡΑΧΕΙ ΠΟΤΕ Η ΤΡΟΦΗ. Οι μύκη­τες μπο­ρούν να ανα­πτυ­χθούν ταχύ­τατα (μέσα σ’ ένα βράδυ) στη βρεγ­μένη τροφή και τα κοτό­πουλά σας να πεθάνουν.
8. Ελέγ­χετε τακτικά τα κατό­πουλα, κυρίως για να δείτε μήπως κρυώ­νουν ή ζεσταίνονται.

ΓΩΝΙΕΣ
Θυμη­θήτε να τις κάνετε στρογ­γυ­λές ώστε τα κοτό­πουλα να μη μπο­ρούν να στρι­μω­χτούν μαζί και να ποδο­πα­τή­σουν το ένα το άλλο.

ΝΕΡΟ
Δώστε τους χλιαρό νερό με μελάσσα όταν φτά­σουν. Κρα­τή­στε το νερό μακριά από την τροφή ώστε να μη βρέχεται.

ΘΕΡΜΑΝΣΗ
Χρη­σι­μο­ποι­ήτε πάντοτε δύο του­λά­χι­στον λάμπες για την περί­πτωση που θα καεί η μία, καθώς και καλώ­δια ανθε­κτικά στη ζέστη. Είναι καλό να χρη­σι­μο­ποιείτε υπέ­ρυ­θρες λάμπες των 250 βατ και να τις κρε­μάτε από την οροφή στο κατάλ­ληλο ύψος για να εξα­σφα­λί­σετε σωστή θερ­μο­κρα­σία στα κοτό­πουλα. Μην τοπο­θε­τείτε το νερό ή την τροφή κατευ­θείαν απο­κάτω από τις λάμπες.

ΤΡΟΦΗ
Ξεκι­νή­στε θρυμ­μα­τί­ζο­ντας την τροφή. Τα κοτό­πουλα δεν μπο­ρούν να φάνε μεγά­λους σβώ­λους. Βάλτε τα κοτό­πουλα πάνω στην τροφή σ’ ένα χαρ­τόνι για να μπο­ρούν να τη βρουν.

ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΧΩΡΟ
Κοτο­που­λά­κια μιας μέρας: Καλό είναι να τους δίνετε χώρο 0,75μ. x 3,00 μ. ώστε να τοπο­θε­τού­νται σωστά οι λάμπες θέρ­μαν­σης, η τροφή και το νερό. Ο ελά­χι­στος ανα­γκαίος χώρος πάντως είναι 35–40 που­λιά ανά τετρα­γω­νικό μέτρο.
1 μηνός μέχρι 2 μηνών: 15–20 που­λιά ανά τετρα­γω­νικό μέτρο.
2 μηνών μέχρι 3 μηνών: 9–10 που­λιά ανά τετρα­γω­νικό μέτρο.
3 μηνών μέχρι 4 μηνών: 5–6 που­λιά ανά τετρα­γω­νικό μέτρο.
4 μηνών μέχρι ενή­λικα: 4–5 που­λιά ανά τετρα­γω­νικό μέτρο.

ΑΝΑΓΚΕΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ
Μετρή­στε τη θερ­μο­κρα­σία στην άκρη του κύκλου θέρ­μαν­σης και στο ύψος της ράχης των πουλιών.
Το ιδα­νικό είναι τα που­λιά να παρα­μέ­νουν στις άκρες του κύκλου θέρ­μαν­σης. Αν στρι­μώ­χνο­νται κάτω από τη λάμπα, τότε κρυώ­νουν. Αν απο­μα­κρύ­νο­νται όσο μπο­ρούν, τότε ζεσταί­νο­νται πολύ. Πρέ­πει επί­σης να εξα­ε­ρι­σμό χωρίς ρεύ­ματα για να απο­μα­κρύ­νε­ται η υγρα­σία που δημιουρ­γούν. Ο εξα­ε­ρι­σμός χρειά­ζε­ται και για να απο­μα­κρύ­νε­ται η σκόνη που δημιουργείται.
Όσο μεγα­λώ­νουν τα που­λιά, μειώ­νετε τη θερ­μο­κρα­σία κατά τρεις περί­που βαθ­μούς τη βδο­μάδα. Αν χρη­σι­μο­ποιείτε υπέ­ρυ­θρες λάμπες των 250 βατ, το πετυ­χαί­νετε σηκώ­νο­ντας τις λάμπες κατά πέντε εκα­το­στά την εβδο­μάδα. Όταν η θερ­μο­κρα­σία που τους παρέ­χετε με τις λάμπες φτά­σει στους 20 βαθ­μούς Κελ­σίου, δεν χρειά­ζε­ται πια να συνε­χί­σετε. Σβή­στε τις λάμπες.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Κοκ­κι­δί­ωση
Η κοκ­κι­δί­ωση είναι μια ασθέ­νεια που προ­κα­λεί­ται από ένα παρά­σιτο το οποίο μετα­φέ­ρε­ται με τις κου­τσου­λιές. Η καλή υγιεινή βοη­θάει στην πρό­ληψή του. Πρέ­πει να αρχί­στε να το υπο­ψιά­ζε­στε όταν δείτε αίμα στις κου­τσου­λιές των κοτό­που­λων. Τα φάρ­μακα στην τροφή βοη­θούν στην πρό­ληψη, αλλά αν δεν θέλετε να χρη­σι­μο­ποιείτε φάρ­μακα, μπο­ρείτε να στα­μα­τή­σετε αρκετά γρή­γορα την ασθέ­νεια βάζο­ντας ξύδι στο νερό που πίνουν τα που­λιά – μια κου­τα­λιά της σού­πας ξύδι σε κάθε λίτρο νερό για τρεις ημέ­ρες. Απο­μα­κρύ­νετε την παλιά στρω­μα­τιά και καθα­ρί­στε το νερό. Μερι­κοί βάζουν ξύδι στο νερό από την αρχή μέχρι να μεγα­λώ­σουν αρκετά τα κοτό­πουλα. Το κοτέ­τσι χρειά­ζε­ται πάντοτε απο­λύ­μανση πριν από την εγκα­τά­σταση νέας φουρ­νιάς κοτόπουλων.

Επι­δρο­μείς
Προ­στα­τέψτε τα κοτό­πουλά σας από διά­φο­ρους επι­δρο­μείς του κοτε­τσιού (αλε­πού­δες, γάτες, ποντί­κια κ.ά.) Καλό είναι να σκε­πά­σετε με κοτε­τσό­συρμα το προ­αύ­λιο του κοτε­τσιού και να λάβετε όλα τα απα­ραί­τητα μέτρα για να απο­φύ­γετε τις απώ­λειες. Αν μάλι­στα έχετε ένα καλό κόκορα, αυτός θα προ­στα­τεύει αρκετά καλά τις που­λά­δες τους, του­λά­χι­στον από τους μικρό­σω­μους επιδρομείς.

ΧΑΛΙΚΙ ΚΑΙ ΤΡΙΜΜΕΝΑ ΟΣΤΡΑΚΑ
Τα κοτό­πουλα χρειά­ζο­νται ψιλο χαλίκι για να αλέ­θουν την τροφή στη γκούσα τους (προ­στό­μα­χος). Αν τα ταϊ­ζετε τροφή του εμπο­ρίου, ελέγ­ξτε για να δια­πι­στώ­σετε μήπως τα που­λιά χρειά­ζο­νται επι­πλέον χαλίκι. Είναι καλύ­τερο να αφή­νετε τις κότες να κατα­πί­νουν όσο θέλουν. Οι ωοτό­κες κότες χρειά­ζο­νται επί­σης τριμ­μένα όστρακα για κάλ­τσιο στα τσό­φλια των αυγών τους.

ΚΟΤΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΣΚΗΣ
Οι κότες είναι από­γο­νοι της ινδι­κής όρνι­θας της ζού­γκλας. Το φυσικό τους ένστι­κτο είναι να σκα­λί­ζουν στα πεσμένα φύλλα και κλα­διά της ζού­γκλας για να βρουν έντομα, Τους αρέ­σει επί­σης η πρα­σι­νάδα. Όταν τις αφή­νετε στο ύπαι­θρο, σκα­λί­ζουν το γυμνό χώμα και τρώνε πολλή πρασινάδα.
Όταν είναι στο ύπαι­θρο, προ­σπα­θούν να έχουν κάλυψη από πάνω τους γιατί φοβού­νται τους ενα­έ­ριους επι­δρο­μείς (π.χ. γερά­κια). Συγκε­ντρώ­νο­νται κάτω από δέντρα με χαμηλά κλα­ριά ή κάτω από στέ­γα­στρα. Επί­σης ψάχνουν να βρουν, συνή­θως κάτω από δέντρα, ένα μέρος για να κάνουν μπά­νιο σκό­νης. Κυλιού­νται εκεί μέχρι να σκε­πά­σει η σκόνη τα φτερά τους, σα να ξέρουν ότι η σκόνη θα βου­λώ­σει τους πόρους των ζωυ­φίων στα φτερά τους και θα απαλ­λα­γούν απ’ αυτά.
Καλό είναι να κρα­τάτε κλει­σμένα τα κοτό­πουλά σας μέχρι να φτά­σουν τις 8 εβδο­μά­δες, επειδή μέχρι τότε δεν έχουν μητέρα να τα προ­στα­τέ­ψει και τα ίδια δεν αντι­λαμ­βά­νο­νται καλά τους κιν­δύ­νους. Μετά απ’ αυτή την ηλι­κία, μπο­ρείτε να τα αφή­νετε έξω τη μέρα και να τα κλεί­νετε στο κοτέ­τσι με το σού­ρωπο. Οι κότες κατα­λα­βαί­νουν πότε αρχί­ζει να χάνε­ται το φως και μαζεύ­ο­νται κοντά στην πόρτα του κοτε­τσιού. Μόλις σκο­τει­νιά­σει, μπαί­νουν μέσα και πηδάνε στις κούρ­νιες για να κοιμηθούν.
Στις κότες αρέ­σει να τις ταϊ­ζετε την αυγή και το σού­ρωπο. Και αν τις αφή­νετε ελεύ­θε­ρες τη μέρα, θα χρειά­ζο­νται μόνο τη μισή τροφή. Την υπό­λοιπη τη βρί­σκουν μόνες τους.
Όταν αρχί­ζουν να γεν­νάνε, κρα­τάτε τες μέσα στο κοτέ­τσι μέχρι το μεση­μέρι για τρεις εβδο­μά­δες για να συνη­θί­σουν και να μάθουν που πρέ­πει να γεν­νάνε. Δια­φο­ρε­τικά θα ψάχνετε να βρίτε τα αυγά στα πιο απί­θανα σημεία.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

Το διαβάσαμε στο fytokomia.gr