ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟ.Αγγούρι,ντομάτα,πιπεριά, μελιτζάνα,κολοκυθάκι.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ. Αγγούρι,Ντομάτα,Πιπεριά,Μελιτζάνα,Κολοκυθάκι

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΟΥΡΙΟΥ

---

Γενικά

 





Το αγγούρι είναι καρπός φυτού της ίδιας οικογένειας (Κολοκυνθοειδή) με τα φυτά που παράγουν το πεπόνι, το καρπούζι και το κολοκύθι. 
Είναι καρπός του ετήσιου φυτού της αγγουριάς (Cucumis sativus) που έρπει και αναρριχάται.
Η προέλευση του είναι από την Ινδία όπου το καλλιεργούσαν πριν από 3.000 χρόνια.
Επίσης ήταν γνωστό και στην Αρχαία Ελλάδα αλλά και στους Ρωμαίους. Στη συνέχεια διαδόθηκε και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Επάνω στο ίδιο φυτό υπάρχουν αρσενικά και θηλυκά άνθη. 
Τα φύλλα του είναι τριχωτά και έχουν μέχρι 5 λοβούς. 
Το αγγούρι είναι επίμηκες, κυλινδρικό, πράσινου χρώματος εξωτερικά και ελαφρύ πράσινου έως λευκού εσωτερικά . Τρώγεται είτε σκέτο, είτε σε σαλάτες είναι δε το κύριο συστατικό στη χωριάτικη σαλάτα και στο τζατζίκι. 
Επίσης χρησιμοποιείται σε διάφορες κρέμες ομορφιάς.
Έχει λίγες βιταμίνες, κυρίως C, B1, B2 ενώ βιταμίνη Α υπάρχει στο φλοιό.
Η αγγουριά καλλιεργείται το καλοκαίρι στην ύπαιθρο και τον υπόλοιπο χρόνο σε θερμοκήπια, γιατί είναι ευαίσθητη στο κρύο. 
Η υψηλή θερμοκρασία και η υγρασία ευνοούν την ανάπτυξη της. Τα τελευταία χρόνια δημιουργούνται διαφορετικές ποικιλίες αγγουριού. 
Έτσι από το γνωστό κοινό αγγούρι με το μακρύ σχήμα που πωλείται με το τεμάχιο περάσαμε σε μικρότερα αγγούρια που πωλούνται με το κιλό. 
Επίσης υπάρχει μία ποικιλία με πολύ μικρούς καρπούς που διατηρούνται τουρσί στο ξίδι με την ονομασία αγγουράκια. Στην Κρήτη μια ποικιλία αγγουριού, που σπάνια βρίσκεται στις αγορές, ονομάζεται ξυλάγγουρο. 
Έχει σχήμα μικρού πεπονιού, ανοικτού πράσινου χρώματος και είναι εξωτερικά καλυμμένο με ελαφρύ χνούδι. 
Η σάρκα του είναι πιο σκληρή από του κοινού αγγουριού και είναι εξαιρετικά εύγευστη.

---

Φύτευση σπόρων αγγουριάς σε κλειστό χώρο

 
Μπορείτε να ξεκινήσετε τις αγγουριές σας φυτεύοντας τους σπόρους σε κλειστό χώρο (π.χ. μέσα στο σπίτι). Θα πρέπει να φυτέψετε τον κάθε σπόρο σε ξεχωριστό κυπελάκι, ώστε να μη διαταράξετε τις ρίζες κατά την μεταφύτευση. 
Η βλάστηση είναι ταχύτερη αν η θερμοκρασία είναι τουλάχιστον 21οC.
Μπορείτε να μεταφυτεύσετε τα σπορόφυτα όταν αρχίσει να αναπτύσσεται το τρίτο πραγματικό φύλλο, περίπου 3-4 εβδομάδες μετά τη σπορά. 

---

Ξεκινώντας από σπόρους απευθείας στο χώμα

 
Περίοδος σποράς: σπέρνετε όταν η θερμοκρασία του εδάφους και της ατμόσφαιρας είναι τουλάχιστον 15°C. Αν σπέρνετε απευθείας στο έδαφος βεβαιωθείτε ότι η περίοδος των εαρινών παγετών έχει τελειώσει.
Το αγγούρι είναι πολύ ευαίσθητο στο κρύο και οι σπόροι του δεν βλαστάνουν αν το έδαφος έχει θερμοκρασία < 10°C. 
Για να ζεστάνετε το χώμα καλύψτε το με μαύρο πλαστικό που στη συνέχεια θα αφαιρέσετε. 

---

Το έδαφος

 
Οι αγγουριές αγαπούν το ζεστό χώμα. 
Αν σκοπεύετε να φυτέψετε απευθείας τους σπόρους στο χώμα, και κάνει ακόμη κρύο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μεμβράνη εδαφοκάλυψης για να κρατήσετε το χώμα ζεστό. Αν το χώμα δεν είναι αρκετά ζεστό, οι σπόροι δε θα βλαστήσουν. 
Επιλέξτε σημεία που το χώμα έχει καλή αποστράγγιση και τα βλέπει ο ήλιος. 
Ρίξτε κάποιο λίπασμα στο μέρος που θα βάλετε την αγγουριά. 
Το λίπασμα μπορεί να είναι κοπριά, κομπόστ ή άλλο οργανικό σκεύασμα. 
Το ιδανικό pH του εδάφους είναι 5.8 έως 7.0. 
Οι αγγουριές έχουν απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και νερό. Το έδαφος θα πρέπει να είναι υγρό αλλά όχι μουσκεμένο.. 

---

Λίπανση

 
Πριν από τη φύτευση, θα πρέπει να απλώσετε ένα πλήρες λίπασμα, όπως το 5–10-10 ή κάποιο παρόμοιο. 
Μια εβδομάδα μετά την έναρξη της ανθοφορίας, καθώς και τρεις εβδομάδες αργότερα, χρησιμοποιήστε λίπασμα πλούσιο σε άζωτο στο πλάι του λοφίσκου. 
Μη λιπαίνετε όμως πολύ επειδή η υπερλίπανση ενθαρρύνει την ανάπτυξη του φυλλώματος σε βάρος της καρποφορίας. 

---

Αποστάσεις σποράς

 


Για την αγγουριά και τους συγγενείς της (πεπονιά, καρπουζιά και κολοκυθιά) είναι προτιμότερο η καλλιέργεια να ξεκινά με κατευθείαν σπορά στη μόνιμη θέση εξαιτίας της σχετικής ευαισθησίας τους στο μεταφυτευτικό σοκ. Η σπορά μπορεί να γίνει κατά την περίοδο Απριλίου-Μαΐου σε μικρούς λάκκους, οι οποίοι ανοίγονται ανά 50-60 εκ. σε γραμμές που απέχουν μεταξύ τους 120-150 εκ. 
Σε κάθε λάκκο τοποθετούνται 4-5 σπόροι σε βάθος περίπου 2 εκ. Λίγες ημέρες μετά τη σπορά, αφού έχουν φυτρώσει τα νεαρά σπορόφυτα, τα αραιώνουμε, έτσι ώστε να μείνουν τελικά 1-2 σε κάθε λάκκο. Αν δεν σπείρετε και προτιμήσετε να αγοράσετε έτοιμα σπορόφυτα, είναι πολύ πιθανό αυτά να είναι εμβολιασμένα. 
Σε αυτήν την περίπτωση φυτέψτε τα, έτσι ώστε το σημείο εμβολιασμού, το οποίο συνήθως είναι ευδιάκριτο, να βρίσκεται έξω από το έδαφος. 
Η φύτευσή τους γίνεται περίπου την ίδια εποχή με τη σπορά. 

---

Στήριξη

 
Τα περισσότερα κηπευτικά μπορούμε να τα στηρίξουμε, ιδιαίτερα στα ‘’καλοκαιρινά’’ απαιτείται αυτή η εργασία για να έχουμε επιθυμητά αποτελέσματα. 
Τόσο από άποψη παραγωγής όσο και από την πρόληψη διαφόρων ασθενειών. 
Ένα φυτό που στηρίζεται και είναι όρθιο, έρχεται σε καλύτερη επαφή με τον ήλιο, αερίζεται καλύτερα με αποτέλεσμα να μην δημιουργούνται ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης για προσβολές από έντομα, μύκητες κ.α.. Επίσης το φυτό που υποστυλώνεται δεν ακουμπάει στο έδαφος οπότε δεν σαπίζουν τα φύλλα του ή ο κορμός του από το νερό του ποτίσματος. 

Επιλογή Α:

Να στηρίξετε το φυτό.

Θα βρείτε διάφορες παραλλαγές στήριξης.
Ο απλούστερος τρόπος στήριξης είναι χρησιμοποιώντας ένα στύλο. 
 Ο στύλος μπορεί να είναι ξύλινος ή πλαστικός. 
Αποφύγετε τη χρήση μεταλλικών στύλων (εκτός και αν είναι καλυμμένοι με ουδέτερο υλικό), γιατί θερμαίνονται πολύ από τον ήλιο και το φυτό θέλει να τους αποφύγει.
Μπήξτε το στύλο στο έδαφος πριν σπείρετε τους σπόρους ή μεταφυτέψετε τα φυτά. 
Έτσι δεν θα πληγώσετε το ριζικό σύστημα του φυτού κατά την τοποθέτηση του στύλου.
Καθώς το φυτό αναπτύσσεται θα πρέπει να κόβετε τους πλάγιους βλαστούς που αναπτύσσονται, ώστε να ενθαρρύνετε την προς τα επάνω ανάπτυξη. Δένετε κατά διαστήματα το μίσχο του φυτού στο στύλο.

Άλλος τρόπος στήριξης είναι με τη χρήση κλουβιού. 
 Τοποθετείτε ένα κύλινδρο από πλέγμα περίφραξης με μεγάλα μάτια, γύρω από το μέρος που αναπτύσσεται η πιπεριά. 
Οι βλαστοί της τοματιάς περνούν μέσα από τα ανοίγματα του πλέγματος και στηρίζονται. 
Ο τρόπος αυτός στήριξης παρουσιάζει όμως και προβλήματα.

Είναι πιθανό να μη μπορείτε να μαζέψετε τις πιπεριές που μεγαλώνουν μέσα στο κλουβί. 
Δε μπορείτε να έχετε πρόσβαση στα μέρη του φυτού που είναι μέσα στο κλουβί. 
Τα τμήματα του φυτού που μεγαλώνουν μέσα στο κλουβί είναι επιρρεπήστις μυκητιακές μολύνσεις λόγω του κακού αερισμού και της έλλειψης φωτός. 
Δε μπορείτε να σκαλίσετε το χώμα γύρω από το φυτό γιατί σας εμποδίζει το κλουβί.

Αντί για στύλους μπορείτε να αναπτύξετε ένα σύστημα από οριζόντια σύρματα και κατακόρυφους σπάγκους.
Τα οριζόντια σύρματα τοποθετούνται σε ύψος 1,80 με 2,00 μέτρα πάνω από τη γραμμή φύτεψης των πιπεριών 
Από το σύρμα και πάνω από κάθε φυτό, ξεκινούν κατακόρυφοι σπάγκοι οι οποίοι καταλήγουν στο χώμα.

 Το άκρο του σπάγκου που καταλήγει στο χώμα: 
• στερεώνεται σε ένα πασσαλάκι τοποθετημένο δίπλα στο φυτό.
• δένεται στο κάτω μέρος του κορμού του φυτού με τρόπο που δε σφίγγει το κορμό.
Γύρω από τους σπάγκους αναπτύσσονται και στερεώνονται οι τοματιές. 
Εννοείται ότι στις άκρες και ενδιάμεσα του συστήματος, θα υπάρχουν στύλοι που στηρίζουν το όλο σύστημα.

Επιλογή B:

 
Να μην κάνετε τίποτα και να αφήσετε το φυτό να αναπτυχθεί ελεύθερα. 
Αργά ή γρήγορα θα λυγίσει κάτω από το βάρος και πλήθος των ποπεριών. 
Θα συνεχίσει όμως να αναπτύσσεται. 
Αυτός ο τρόπος μη-στήριξης, κάνει το φυτό επιρρεπές σε μυκητιακές προσβολές καθώς τα φύλα του είναι κοντά στο χώμα, δεν τα βλέπει ο ήλιος και δεν αερίζονται.

---

Πότισμα άρδευση

 
Οι αγγουριές, όπως όλα τα κηπευτικά, προσβάλλονται από διάφορες ασθένειες, αλλά τα προβλήματα με αυτό το φυτό προέρχονται κυρίως από τις καλλιεργητικές πρακτικές. 
Σα γενικές συμβουλές, φροντίστε το φυτό να έχει αρκετό νερό, αλλά να μην κολυμπά σε αυτό. 
Απομακρύνετε τυχόν σαπισμένα στελέχη ή προβληματικά τμήματα του φυτού. 
Μη ρίχνετε νερό απευθείας στα φύλλα. 
Χρησιμοποιήστε σύστημα ποτίσματος τύπου σταγόνας. 

---

Συγκαλλιέργεια

 Με τον όρο συγκαλλιέργεια εννοούμε την ταυτόχρονη καλλιέργεια δύο ή περισσότερων διαφορετικών φυτών στον ίδιο χώρο. 
Είναι συνήθως φυτά με διαφορετικό ριζικό σύστημα και με διαφορετικές απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία.
Η συγκαλλιέργεια είναι μία αρχαία τεχνική. 
Εφαρμοζόταν και στη χώρα μας εκτεταμένα μέχρι και τις δεκαετίες του '60 και του '70 στα κτηνοτροφικά φυτά, κυρίως στο καλαμπόκι, με κλασικό παράδειγμα τη συγκαλλιέργεια «καλαμπόκι - φασόλι». 
Το καλαμπόκι χρησίμευε ως φυτό στήριξης για το φασόλι, ενώ εκείνο του παρείχε ατμοσφαιρικό άζωτο που δεσμεύεται στη ρίζα του. Επίσης τόσο η διάρκεια του βιολογικού κύκλου όσο και η εποχή ανάπτυξης των δύο ειδών σχεδόν ταυτίζονται.
Είναι αξιοσημείωτο ότι, βάση πειραμάτων, έχει αποδειχτεί πως τα φυτά σε συγκαλλιέργεια ευδοκιμούν και αποδίδουν καλύτερα από τα άλλα σε μονοκαλλιέργεια. 
Αυτό συμβαίνει αφενός επειδή αποτελούν ένα είδος «φυτοκοινωνίας» που προσαρμόζονται στο περιβάλλον όπου φυτρώνουν και βρίσκονται σε συνεχή ανταγωνισμό μεταξύ τους, και αφετέρου επειδή εξαρτάται το ένα είδος από το άλλο και αλληλοπροστατεύονται. Σημαντικός παράγοντας όμως είναι και η καλύτερη ανάπτυξη - δράση των ωφέλιμων μικροοργανισμών στο έδαφος, όπως προκύπτει από πολλές μελέτες. 
Πολλά φυτά έχουν φυσικά συστατικά στις ρίζες, τα άνθη, τα φύλλα τους κ.λ.π. που μπορούν εναλλακτικά να απωθούν ή να προσελκύουν έντομα ανάλογα με τις ανάγκες του καλλιεργητή. 
Σε μερικές περιπτώσεις μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της βλάστησης και στο άρωμα άλλων ποικιλιών. 
Ουσιαστικά η συγκαλλιέργεια μας βοηθά να φέρουμε μια ισορροπία στο οικοσύστημα του κήπου μας αφήνοντας την φύση να κάνει τη δουλειά της. 

Καλλιεργείται με:

• καλαμπόκι 
• φασόλι 
• μπιζέλια 
• ραπανάκια 
• ηλίανθο 
• ραδίκια 
• καρότα 
• άνηθο. 
• Το νεροκάρδαμο βελτιώνει τη γεύση και την παραγωγή.
• Τα ραδίκια αποτρέπουν τα σκαθάρια των αγγουριών.

Αποφύγετε τη συγκαλλιέργεια με:

• ντομάτα 
• αρωματικά βότανα κυρίως
• φασκομηλιά 

---

Ανθοφορία – Καρποφορία

 


Οι αγγουριές βγάζουν δύο είδη λουλουδιών – με ύπερο (θηλυκά) και με στήμονες (αρσενικά). Τα πρώτα λουλούδια είναι με στήμονες και πέφτουν χωρίς να εξελιχθούν σε καρπό. 
Η επόμενη φουρνιά λουλουδιών περιλαμβάνει και αρσενικά και θηλυκά και έτσι γίνεται επικονίαση (γονιμοποίηση).
Πρόσφατα, σε ορισμένες χώρες έχουν αρχίσει να πωλούνται και θηλυκά μόνο φυτά (βγάζουν μόνο θηλυκά άνθη) και γι’ αυτό τα πακετάκια με τους σπόρους έχουν και ειδικά χρωματισμένους σπόρους, που πρέπει να φυτευτούν ανάμεσα στους υπόλοιπους για να μπορεί να γίνει επικονίαση.
Αν θέλετε να έχετε λιγότερα, αλλά μεγαλύτερα αγγούρια, μπορείτε να κόβετε τα νέα άνθη, ώστε η δύναμη του φυτού να πηγαίνει στο μεγάλωμα των καρπών. Όσο λιγότερα τα άνθη, τόσο πιο δυνατά θα γίνουν τα υπάρχοντα αγγούρια. 

---

Κυριότερες ποικιλίες είναι:

 






• Τα λεπτά και μακριά που είναι για σαλάτες. 

 






• Τα μικρά που είναι κατάλληλα για πίκλες 
 






Τα υπόλευκα με ραβδώσεις (ατζούδια), κίτρινα και φρουτώδη.
 






• Εξαρτάται από σας ποια ποικιλία θα καλλιεργήσετε και βεβαίως από το τι φυντάνια ή σπόρους θα βρείτε στα φυτώρια και τα καταστήματα. 
 

---

Συγκομιδή

 


Τα αγγούρια είναι έτοιμα για συγκομιδή 50 με 70 ημέρες μετά τη φύτευση. 
Ανάλογα με τη χρήση που τα προορίζετε, κόψτε τα ανάλογα με το μέγεθός τους. 
Μην τα αφήνετε όμως να φτάσουν στο στάδιο του κιτρινίσματος γιατί όσο μεγαλώνουν γίνονται πικρά. Μαζέψτε τα κόβοντάς το μίσχο τους μισό πόντο πάνω από τον καρπό. 
Και προσπαθήστε να μην ποδοπατήσετε τις αγγουριές την ώρα που μαζεύετε τον καρπό.
Για να έχετε συνεχή παραγωγή, σας συμβουλεύουμε να σπέρνετε αγγουριές με χρονική απόσταση δύο με τριών εβδομάδων. 
Θα πρέπει να κόβετε τα αγγούρια τακτικά, γιατί αν γίνουν πολύ μεγάλα, το φυτό θα σταματήσει να παράγει άλλα. 
Μπορείτε να πειραματιστείτε σε διάφορες αγγουριές, για να δείτε το πόσα άνθη και αγγούρια μπορεί να υποστηρίξει το φυτό σας, ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες (κλίμα, ποικιλία φυτού, ποιότητα χώματος, λίπανση).
Η συχνή συγκομιδή των αγγουριών είναι απαραίτητη για να μεγαλώνουν και να έχουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα.
Η καθυστέρηση της συγκομιδής οδηγεί σε αγγούρια κατώτερης ποιότητας και σε λιγότερο παραγωγικά φυτά επειδή η καρποφορία είναι μια εξαντλητική διαδικασία για το φυτό 

---

Ασθένειες

 Οι αγγουριές, όπως όλα τα κηπευτικά, προσβάλλονται από διάφορες ασθένειες, αλλά τα προβλήματα με αυτό το φυτό προέρχονται κυρίως από τις καλλιεργητικές πρακτικές.
Αυτό που κυρίως θα πρέπει να προσέξετε είναι το φυτό να έχει αρκετό νερό, αλλά να μην κολυμπά σε αυτό. Απομακρύνετε τυχόν σαπισμένα στελέχη ή προβληματικά τμήματα του φυτού. 

Ασθένειες, Εχθροί Αγγουριάς 

---

Εμφάνιση Προβλημάτων

 






• Ωχρές κηλίδες στην πάνω επιφάνεια του φύλλου και εξανθήσεις στην κάτω: περονόσπορος
• Γκρίζα μούχλα σε βλαστούς και καρπούς, σήψη: βοτρύτης
• Λευκοί «λεκέδες» πάνω στα φύλλα: ωίδιο
• Μαρασμός και πτώση των φύλλων: φουζαρίωση
• Σήψη του βλαστού με λευκό επίχρισμα: σκληρωτινίαση
• Γωνιώδεις κηλίδες στα φύλλα: βακτηρίωση
• Φυμάτια (μικροί όγκοι) στις ρίζες και καταστροφή των φυτών:νηματώδεις
• Συστροφή των νεαρών φύλλων παρουσία εντόμων: αφίδες (μελίγκρες)
• Μικρές, λευκές πεταλούδες, ζημιές στα φύλλα: αλευρώδης
• Ξεθωριασμένα φύλλα, ιστοί: τετράνυχος
• Πικρή γεύση: Θα σας έχει τύχει σίγουρα κάποια στιγμή να δοκιμάσετε αγγούρι που πικρίζει. 
Οι «παλιοί» κηπουροί έλεγαν ότι το αγγούρι πικρίζει αν, κατά λάθος, πατήσει κάποιος τους έρποντες στο έδαφος καρπούς. 
Στην πραγματικότητα όμως το χαρακτηριστικό αυτό εμφανίζεται συνήθως σε συγκεκριμένες ποικιλίες, αλλά μπορεί να προκληθεί και από έντονες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας ή έντονα ξηρή ατμόσφαιρα. 

Είναι γνωστό ότι οι καλλιέργειες ανταποκρίνονται στις επεμβάσεις που κάνουμε –θετικά ή αρνητικά- όπως επίσης και στις αλλαγές των καιρικών συνθηκών ή σε πιθανή προσβολή από ασθένειες. Τα φυτά παρουσιάζουν συμπτώματα ορατά σε εμάς τα οποία μετά από καλή παρατήρηση μπορούν να μας «μιλήσουν». 

Έχοντας υπόψη τις δικές μας επεμβάσεις, αλλά και πιθανές μεταβολές των άλλων παραμέτρων (π.χ. θερμοκρασία, υγρασία, ηλιοφάνεια) πολύ συχνά μπορούμε να διαγνώσουμε ένα πρόβλημα και να προβούμε στις απαραίτητες ενέργειες για τη διόρθωσή του. 

Παρακάτω παρουσιάζονται και αναλύονται μερικά χαρακτηριστικά συμπτώματα που εμφανίζει το φυτό της αγγουριάς και γίνεται μια προσπάθεια να ερμηνευθεί το κάθε ένα από αυτά. 

Φύλλα

Πολύ μεγάλα φύλλα και βλαστοί που συχνά είναι χοντροί, ενώ οι καρποί είναι κοντοί.

Φυτό με μεγάλη βλαστική ανάπτυξη εξαιτίας χαμηλών θερμοκρασιών τη νύχτα και χαμηλής μέσης θερμοκρασίας 24ώρου.

Με διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορούμε να αποφύγουμε το πρόβλημα

Ολόκληρα φύλλα με χαλκόχρωμη απόχρωση, συνήθως προς τη κορυφή του φυτού, που πολλές φορές επηρεάζει ολόκληρη την καλλιέργεια.

Αυτά τα συμπτώματα υποδεικνύουν υψηλή θερμοκρασία του φύλλου στο ανώτερο τμήμα του φυτού, εξαιτίας της έντονης διαπνοής που οφείλεται σε υψηλές θερμοκρασίες με ταυτόχρονη χαμηλή σχετική υγρασία.

Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τη θερμοκρασία της ημέρας αυξάνοντας τη σχετική υγρασία

Κιτρίνισμα των φύλλων στο κατώτερο τμήμα του φυτού.

Συνθήκες ζέστης και υγρασίας επικρατούν στη ζώνη του χαμηλότερου τμήματος του φυτού, σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα φωτισμού και είναι πιθανό να οδηγήσουν στο κιτρίνισμα των φύλλων σε αυτό το τμήμα του φυτού. Σε αυτή τη περίπτωση τα φύλλα είναι αδύναμα και λεπτά, πράγμα που οφείλεται στην έλλειψη απορρόφησης θρεπτικών στοιχείων. Πολλές φορές στα φύλλα μπορεί να εμφανίζονται και κατά τόπους πράσινες περιοχές. 

Συχνά το κιτρίνισμα είναι πιθανό να οφείλεται σε έλλειψη αζώτου. Σε αυτή τη περίπτωση φύλλα υγιή και πράσινα κιτρινίζουν σε διάστημα 2-3 ημερών. Το φύλλο παίρνει ολόκληρο κίτρινο χρώμα, συμπεριλαμβανομένων και των νεύρων. Επιβεβαίωση της πιθανής έλλειψης αζώτου μπορεί να γίνει με φυλλοδιαγνωστική εξέταση.

Προσαρμογή της ποσότητας του αζώτου στο θρεπτικό διάλυμα.

Απότομη μάρανση των κατώτερων φύλλων.

Τα κατώτερα φύλλα μαραίνονται ενώ τα ανώτερα όχι. Η μάρανση συνεχίζεται για μερικές ημέρες οπότε τα φύλλα παίρνουν ένα καφέ-πορτοκαλί χρώμα. Εντωμεταξύ τα ανώτερα φύλλα γίνονται όλο και πιο μικρά. Τα συμπτώματα αυτά είναι συνεπακόλουθα με προσβολή του φυτού από φουσάριο ή βερτισίλιο που μπλοκάρουν τη ροή του νερού μέσα στο φυτό της αγγουριάς. Αυτοί οι μύκητες μετακινούνται από το έδαφος ή το υπόστρωμα προς τους ιστούς του φυτού από όπου γίνεται η μεταφορά του νερού και συνεπώς εμποδίζουν τη μετακίνηση νερού και θρεπτικών. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να εξετάζουμε εσωτερικά τη βάση του φυτού αν παρουσιάζει καφέτιασμα των ιστών.

Μάρανση των ανώτερων φύλλων.

Αν τα ανώτερα φύλλα μαραίνονται και φαίνονται να έχουν ένα πράσινο-μπλε χρώμα και να είναι μικρότερα σε μέγεθος από ότι το κανονικό θα πρέπει να υποπτευθούμε προσβολή από Πύθιο. Αργότερα ολόκληρο το φυτό πιθανόν να εμφανίζει μάρανση κατά τη διάρκεια της ημέρας και να επανέρχεται κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι καρποί αυτών των φυτών έχουν πολύ σκούρο πράσινο χρώμα και δεν έχουν ικανοποιητικό πάχος. Παρόμοια συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν από απότομες αλλαγές των καιρικών συνθηκών από συννεφιά σε έντονη ηλιοφάνεια. Αυτό συμβαίνει επειδή τις συννεφιασμένες ημέρες η σχετική υγρασία είναι υψηλότερη και η ανάπτυξη των ριζών γίνεται με χαμηλότερους ρυθμούς. Όταν γίνει απότομη αλλά σε έντονη ηλιοφάνεια, λοιπόν, οι ρίζες δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες για εξατιμισοδιαπνοή των φύλλων, οπότε παρατηρούνται φαινόμενα μάρανσης. Φυτά τα οποία έχουν στρεσαριστεί ή κρατούν μεγάλο φορτίο καρπών είναι πιο ευαίσθητα σε αυτές τις συνθήκες.

Μείωση της αγωγιμότητας του θρεπτικού διαλύματος με το οποίο ποτίζουμε σημαίνει λιγότερο στρεσάρισμα του φυτού σε νερό. Επίσης πρέπει να μειώσουμε το φορτίου του φυτού το συντομότερο δυνατό.

Καφέτιασμα της άκρης των φύλλων της κορυφής.

Πιθανόν να πρέπει να υποπτευθούμε πρώτο στάδιο προσβολής από το μύκητα Didymella bryoniae. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να παρατηρήσουμε αν υπάρχουν συμπτώματα και στη βάση του φυτού, αλλά και στους καρπούς.

Καλός αερισμός και διατήρηση των φυτών στεγνών είναι κάποια από τα μέτρα που μπορούμε να πάρουμε. 

Κίτρινος ή νεκρωτικός ιστός στην εξωτερική περίμετρο του φύλλου.

Μεγάλη διαφορά μεταξύ ημερήσιας και νυχτερινής θερμοκρασίας. Επίσης πιθανόν να έχει αυξηθεί η πίεση στη ριζόσφαιρα εξαιτίας ποτίσματος που έγινε αργά το απόγευμα.

Αύξηση της αγωγιμότητας κατά μισή μονάδα, κυρίως με προσθήκη καλίου και καλός αερισμός στη διάρκεια της ημέρας.

Σημεία των φύλλων που γίνονται ανοιχτοπράσινα, κυρίως στα κατώτερα φύλλα.

Παρουσιάζεται σε καλοκαιρινές καλλιέργειες όταν η θερμοκρασία της ριζόσφαιρας ξεπεράσει τους 25OC και μοιάζει με σύμπτωμα έλλειψης μαγνησίου. 

Καλή σκίαση του θερμοκηπίου το καλοκαίρι 

Βλαστός

Μικρά μεσογονάτια διαστήματα (η κανονική απόσταση θα πρέπει να είναι 12-15 εκατοστά)

Πιθανόν να οφείλεται σε μικρή διαφορά μεταξύ των θερμοκρασιών ημέρας και νύχτας

Φούσκωμα στη βάση του βλαστού

Πιθανόν να οφείλεται σε κακές συνθήκες κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου ανάπτυξης του φυτού. Επίσης θα πρέπει να γίνει έλεγχος για πιθανές μολύνσεις στο σημείο αυτό της βάσης του βλαστού.

Μάρανση κορυφής ενώ τα νεαρά φύλλα συστρέφονται προς τα κάτω. Ακανόνιστη περιφέρεια φύλλου. 

Πιθανόν να οφείλεται σε έλλειψη ασβεστίου στα φύλλα και την κορυφή του φυτού λόγω χαμηλής εξατμισοδιαπνοής εξαιτίας υψηλής σχετικής υγρασίας.

Μείωση της σχετικής υγρασίας και διαφυλλικός ψεκασμός με ασβέστιο.

Κορυφή

Λεπτή κορυφή με μικρά φύλλα, κακή ανάπτυξη ανθέων.

Βελτιώστε τη μέση θερμοκρασία ημέρας και νύχτας, ώστε να μην έχουν μεγάλες αποκλείσεις. Ελέγξτε αν γίνεται καλή απορρόφηση του ασβεστίου από το ριζικό σύστημα.

Βλαστός πεπλατυσμένος στην κορυφή.

Πρόκειται για γενετικό πρόβλημα το οποίο δεν μεταδίδεται από φυτό σε φυτό. Τα περισσότερα φυτά με αυτή την εμφάνιση παρουσιάζουν προβλήματα στην παραγωγή.

Παχιά κορυφή, μεγάλα άνθη και μικρά μεσογονάτια

Αποτελούν ένδειξη ότι το φυτό έχει ζωηρή βλαστική ανάπτυξη οφειλόμενη στις σχετικά χαμηλή νυχτερινή θερμοκρασία. 

Κορυφή χλωροτική και ελαφρά διάστικτη 

Είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην περίπτωση που του φυτό είναι φορτωμένο με καρπούς σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, όπως νωρίς την άνοιξη και μετά από μερικές ημέρες συννεφιάς. Σε τέτοιες περιπτώσεις εμφανίζεται ξανθιά κορυφή εξαιτίας του στρες αν και δίνουμε επαρκείς ποσότητες σιδήρου με τη λίπανση.

Θα πρέπει να ξεφορτώσουμε το φυτό άμεσα και να δώσουμε διαφυλλικά σίδηρο αν το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό.

Κορυφές με πολύ σκούρο χρώμα το πρωί

Η εμφάνιση αυτού του προβλήματος συνδέεται με ανεπαρκή άρδευση την προηγούμενη ημέρα. 

Άνθη

Πτώση ανθών και νεαρών καρπών.

Υπάρχουν πολλές αιτίες για την πτώση ανθών και καρπών και όλες συνδέονται με στρεσάρισμα του φυτού. Για παράδειγμα υπάρχουν πολλά αναπτυγμένα άνθη σε σχέση με τα φύλλα. Οι παραγωγοί θα πρέπει να αφήνουν ένα άνθος-καρπό ανά τέσσερα φύλλα περίπου. Αν στις ανοιξιάτικες καλλιέργειες αφήνουμε πάνω από 4-6 καρπούς σε κάθε βλαστό, τότε η αποβολή των καρπών είναι συνήθης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν διαθέσιμα λιγότερα θρεπτικά για το φυτό. Συνεπώς θα πρέπει να διατηρούμε σωστή αναλογία καρπών-βλάστησης, και να αποφεύγουμε τον πειρασμό να αφήσουμε πολλούς καρπούς στο στέλεχος για να επωφεληθούμε από τις τυχόν καλύτερες τιμές, καθώς με αυτόν τον τρόπο θυσιάζουμε την επόμενη παραγωγή.

Ένας άλλος λόγος για τον οποίον μπορεί να έχουμε πτώση ανθών και καρπών είναι η αφαίρεση πολλών φύλλων. Συχνά γίνεται δραστική αφαίρεση φύλλων με σκοπό να διεγερθεί η καινούρια παραγωγή, με αποτέλεσμα έντονο στρες και καθυστέρηση στην εμφάνιση των ανθών που σημαίνει και ελαχιστοποίηση της παραγωγής.

Μία άλλη αιτία για την εμφάνιση πτώσης ανθών και καρπών είναι η προσβολή του ριζικού συστήματος από ασθένειες,

Τέλος η υπερβολική χρήση σκευασμάτων φυτοπροστασίας μπορεί επίσης να προκαλέσει πτώση των ανθών. 

Ανοιχτόχρωμα άνθη

Πιθανή ανεπάρκεια φωσφόρου να θρέψει ολόκληρο το φυτό.

Καρποί.

Καρποί κοντόχοντροι

Υπάρχουν πολλές αιτίες για αυτό το φαινόμενο. Πιθανόν να οφείλεται στην ποικιλία του αγγουριού. Επίσης πιθανή αιτία είναι η μικρή διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας, αλλά και εμφάνιση υψηλής σχετικής υγρασίας κυρίως κατά τις πρωινές ώρες.

Κακοσχηματισμένοι καρποί. 

Η πιθανή αιτία είναι η έλλειψη καλίου στον καρπό. Πριν επηρεαστεί όμως ο καρπός έχουν εμφανιστεί χαρακτηριστικά συμπτώματα έλλειψης καλίου στα φύλλα όπως χλώρωση ή νέκρωση της περιφέρειας των φύλλων.

Τμήματα με ανοιχτό χρωματισμό ή καψίματα πάνω στον καρπό.

Υψηλή θερμοκρασία καρπού λόγω απευθείας έκθεσης στον ήλιο. Πιθανή προσβολή του βλαστού από το μύκητα Didymella bryoniae, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω.

Πολύ σκούρο πράσινο χρώμα καρπού.

Μπορεί να οφείλεται σε αυξημένη αγωγιμότητα, αλλά και σε στρεσάρισμα του φυτού σε νερό. Αν πιέσουμε ελαφρά τον καρπό και μείνει αποτύπωμα, τότε υπάρχει απώλεια νερού από τον καρπό.

Κάθετες ρωγμές.

Πιθανό να οφείλεται σε συμπύκνωση υδρατμών στην επιφάνεια του καρπού. Άλλες αιτίες μπορεί να είναι η απότομη πτώση της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της νύχτας, αλλά και μια πιθανή έλλειψη βορίου σε αρχικό στάδιο. 

---

Πηγές

1. Βικιπαίδεια

2. Καλλιεργώ! - Άρθρα, συμβουλές, οδηγίες

3. Κέντρο Εφαρμογών Βιωσιμότητας

4.kyttaro.net

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΝΤΟΜΑΤΑΣ

Η ντομάτα είναι ένα από τα πιο γνωστά λαχανικά παγκοσμίως. Κατάγεται από την Νότια Αμερική και ήλθε στην Ευρώπη από τους Ισπανούς κατακτητές τον 16ο Αιώνα. Η ντομάτα είναι πλούσια σε αλκαλοειδή, βιταμίνες, απαραίτητα αμινοξέα, ζάχαρα και φυτικές ίνες.

Η ντομάτα είναι ετήσιο φυτό το οποίο μπορεί να φτάσει σε ύψος 2 μέτρων. Το χρώμα της ποικίλει από κίτρινο έως κόκκινο.

Yπάρχουν τρείς ποικιλίες φυτών ντομάτας

• Ψηλές ποικιλίες
• Ημιθαμνώδεις
• Θαμνώδεις

Οι ψηλές ποικιλίες είναι η καλύτερη επιλογή για μεγάλη περίοδο συγκομιδής. Συνεχίζουν να αναπτύσσονται ακόμα και μετα την άνθηση. Οι ημιθαμνώδεις και θαμνώδεις ποικιλίες σταματούν να αναπτύσσονται μετά την άνθηση. Είναι πιο δημοφιλείς για εμπορική καλλιέργεια ενώ οι καρποί αναπτύσσονται πολύ γρηγορότερα από τους αντίστοιχους των ψηλών ποικιλιών.

Γενικά τα πλεονεκτήματα της ντομάτας μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

1. Σχετικά μικρή διάρκεια βλαστητικής περιόδου
2. Μικρή ή μεγάλη περίοδο παραγωγής
3. Μπορεί να καλλιεργηθεί είτε ως υπαίθρια καλλιέργεια είτε ως θερμοκηπιακή
4. Προσαρμόζεται εύκολα σε διάφορα συστήματα καλλιέργειας
5. Έχει μεγάλη οικονομική αξία
6. Εχει μεγάλη περιεκτικότητα σε διάφορα μικροστοιχεία
7. Οι καρποί μπορούν να αποξηραθούν και να συσκευασθούν.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΕΔΑΦΟΣ

Η ντομάτα απαιτεί ένα σχετικά ψυχρό και ξερό κλίμα για υψηλές αποδόσεις και καλή ποιότητα. Η καλύτερη θερμοκρασία για τις περισσότερες ποικιλίες κυμαίνεται από 21 έως 24ο C. Εαν υψηλότερες ή χαμηλότερες θερμοκρασίες επικρατήσουν κατα την διάρκεια της ανθοφορίας, τότε η επικονίαση θα είναι σε χαμηλά επίπεδα και συνεπώς και ο σχηματισμός φρούτων. Η παγωνιά βλάπτει σοβαρά τα φυτά. Προκειμένου να αποφευχθούν οι ζημιές από παγετό, είναι καλύτερο να περιμένει κάποιος να περάσει ο χειμώνας, προκειμένου να φυτέψει ή να σπείρει.

Γενικά η ντομάτα είναι απαιτητική σε νερό. Ελλειψη νερού και παρατεταμένες ξηρές περίοδοι, ενδεχομένως αν οδηγήσουν σε απώλεια ανθέων καθώς και σε σχάσιμο των καρπών. Ωστόσο, έαν επικρατει υψηλή υγρασία ή δυνατές βροχές, τότε ενδεχομένως να αναπτυχθούν μύκητες και σάπισμα των φρούτων. Μεγάλη σκίαση γενικά επιβραδύνει την ωρίμανση των φρούτων. Ωστόσο οι διάφορες σποροπαραγωγικές εταιρείες έχουν δημιουργήσει ποικιλίες για διάφορα κλίματα.

ΕΔΑΦΟΣ

Η ντομάτα αναπτύσσεται καλύτερα σε εδάφη πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τα οποία έχουν υψηλή συγκράτηση υγρασίας, καλό αερισμό και χαμηλή αλατότητα. Προτιμά τα βαθιά, καλώς αποστραγγιζόμενα αμμοαργιλώδη εδάφη. Οι ρίζες αναπτύσσονται σε ένα βάθος 15 έως 20 εκατοστά. Το ιδανικό ΡΗ κυμαίνεται από 5,5-6,8. Η προσθήκη οργανικής ουσίας είναι επιθυμητή για καλή ανάπτυξη. Τα εδάφη όμως με πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε οργανική ουσία όπως τα αργιλλώδη εδάφη είναι λιγότερα επιθυμητά λόγω των τροφοπενιων που παρουσιάζονται καθώς και της μεγάλης συγκράτησης νερού.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ

Το ποιά ποικιλία θα επιλεχθεί, εξαρτάται από τις τοπικές συνθήκες καθώς επίσης και απο τον σκοπό της καλλιέργειας. Οι τοπικές ποικιλίες καθώς και οι εμπορικές μπορούν να διακριθούν. Είναι το αποτέλεσμα συνεχών ερευνων πάνω στην επιλογή των ποικιλιών. Τα κριτήρια για την επιλογή βασίζονται σε ορισμένα χαρακτηριστικά όπως το είδος του καρπού, την ανθεκτικότητα σε διάφορους εχθρούς και ασθένειες αλλά και παράγοντες που αφορούν την διαχείριση και το κλίμα. Οι περισσότεροι καλλιεργητές επιλέγουν ποικιλίες που ανταποκρίνονται καλύτερα στις τοπικές συνθήκες.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΦΥΤΕΥΣΗ

Το σκάψιμο είναι απαραίτητο πριν την εγκατάσταση της νέας καλλιέργειας. Βελτιώνει την υφή του εδάφους ενώ σε περιοχές όπου το νερό είναι περιοριστικός παράγοντας, το σκάψιμο βελτιώνει εκείνες τις παραμέτρους που έχουν να κάνουν με την συγκράτηση του νερού. Επιπλέον, ενθαρρύνεται η μείωση των διάφορων εντόμων αλλα και ασθενειών στο έδαφος

ΣΠΟΡΕΙΑ

Προκειμένου να έχουμε ένα ικανοποιητικό αριθμό φυτών, χρειαζόμαστε 150 έως 200 γραμμάρια σπόρο σε 250τετ.μετρα υποστρώματος. Οι γραμμές σποράς μπορούν να απέχουν μεταξύ τους 15 εκατοστά και το μήκος της εξαρτάται από τον αριθμό των φυταρίων που θέλουμε να παράγουμε. Καλύπτουμε τον σπόρο με λεπτή άμμο και άχυρο.Ποτίζουμε το σπορείο 2 φορές την ημέρα.Μετά την βλάστηση, απομακρύνουμε το άχυρο.

ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ.

Η μεταφύτευση του νεαρού σπορόφυτου στο χωράφι, λαμβάνει χώρα 3 έως 6 εβδομάδες από την σπορά. Το ιδανικό μέγεθος είναι 15 έως 25 εκατοστά ύψος και 3 έως 5 πραγματικά φύλλα. Μία εβδομάδα πρίν από την μεταφύτευση, τα νεαρά σπορόφυτα θα πρέπει να σκληραγωγηθούν. Αυτό επιτυγχάνεται με την μείωση του νερού η οποία όμως σταματάει 12 έως 14 ώρες πρίν την μεταφύτευση όπου καί παρέχεται ένα γενναίο πότισμα στα νεαρά σπορόφυτα. Τα νεαρά σπορόφυτα μετακινούνται στο χωράφι με μία μικρή μπάλα χώματος προκειμένου να αποφευχθούν οι ζημιές από την μεταφύτευση. Οι συνήθεις αποστάσεις φύτευσης είναι 50 εκατοστά ανα γραμμή και 75 έως 100 εκατοστά επί των γραμμών. Το ιδανικό βάθος φύτευσης είναι τέτοιο ουτως ώστε το τελευταίο πραγματικό φύλλο να είναι στο επίπεδο του εδάφους.

ΛΙΠΑΝΣΕΙΣ

ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

Γενικά στην καλλιέργεια ντομάτας, η αλογίσια κοπριά θεωρείται η καλύτερη από την περιεκτικότητα των θρεπτικών συστατικών. Καλό είναι να χρησιμοποιείται μόνο σε αμμώδη εδάφη και σε ποσότητες 12,5 έως 25 τόνους ανα εκτάριο ανα χρόνο.

ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

Η ανόργανη λίπανση δεν βελτιώνει την υφή του εδάφους αλλά εμπλουτίζει αυτό με θρεπτικά συστατικά. Η ντομάτα χρειάζεται περισσότερο φώσφορο μετά από την μεταφύτευση ενώ κατα την βλαστητική φάση καλό είναι να χορηγείται άζωτο και κάλιο.

Συνδυασμός οργανικής και ανόργανης λίπανσης.

Πρίν από την μεταφύτευση, το έδαφος λιπαίνεται με οργανική ουσία. Στην ντομάτα δίνεται ένας συνδυασμός οργανικής και ανόργανης λίπανσης. Την μισή από την ποσότητα της οργανικής ουσίας την χορηγούμε με την προετοιμασία του εδαφους που θα δεχθεί τα νεαρά σπορόφυτα. Την υπόλοιπη ποσότητα την χορηγούμε κατα την άνθηση ή όταν σχηματίζονται οι καρποί. Η ανόργανη λίπανση εφαρμόζεται προκειμένου να εμπλουτιστεί το έδαφος και κυρίως αυτο που έχει αμμώδη υφή.

ΠΟΤΙΣΜΑ

Η ντομάτα δεν είναι ανθεκτική στην ξηρασία. Οι αποδόσεις μειώνονται σημαντικά ειδικότερα μετα απο περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας. Ειναι σημαντικό να ποτίζονται τα φυτά κανονικά κατα την διάρκεια της άνθησης και του σχηματισμού καρπών. Μεγαλύτερες απαιτήσεις έχουν τα φυτά που έχουν φυτευτεί σε αμμώδη εδάφη (τρείς φορές την εβδομάδα).

ΚΛΑΔΕΜΑ

Δεδομένου οτι οι ντομάτες σχηματίζουν δύο μορφές (κατακόρυφη και θαμνώδη), οι θαμνώδεις ποικιλίες δεν χρειάζονται κλάδεμα παρα μόνο απομάκρυνση των κίτρινων φύλλων. Εάν τα φυτά γίνονται υπερβολικά μεγάλα, ψαλιδίζουμε λίγα κλαδιά.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

Η ντομάτα προσβάλλεται από βακτήρια(Xanthomonas perforans, X. vesicatoria, και X. euvesicatoria, Pseudomonas syringaepv. tomato), μύκητες(Corynespora cassiicola, Alternaria solani, Colletotrichum spp, Phytophthora infestans, F. oxysporumf.sp. lycopersici, Verticillium Wilt), νηματώδεις(Meloidogynespp.),ιώσεις(Tomato yellow leaf curl virus, Tomato spotted wilt virus)

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ

ΓΕΩΠΟΝΟΣ ΓΠΑ.

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΝΤΟΜΑΤΑΣ ΣΕ ΚΛΕΙΣΤΟ ΧΩΡΟ
Του Μενέλαου

Τό κάθε στρέμμα μας δίνει κατά μέσο όρο 12000 κιλά καρπού.Ο μέσος όρος τιμής πώλησης της ντομάτας στα δημοπρατήρια τα τελευταία 12 χρόνια φτάνει μόλις τα 0.61 ευρώ. Πουλώντας λοιπόν12 τόνους ντομάτας με 0.61 ευρώ κερδίζουμε7300 ευρώ. Αφαιρώντας τα έξοδα,βλέπουμε οτι έχουμε καθαρό εισόδημα ανά στρέμμα3000 ευρώ περίπου.Μια οικογένεια λοιπόν για να μπορεί να έχει ένα καθαρό ετήσιο εισόδημα 15000 ευρώ, θα πρέπει να καλλιεργεί 5 στρέμματα με κόστος βέβαια κατασκευής90000-100000 ευρώ χωρίς να συμπεριλάβουμε την όποια αξία της γης.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ.

Η ντομάτα γενικά απαιτεί έδαφος αμμοπηλώδες που να μήν ταρατσώνει μετά απο λίγα ποτίσματα.

Επειδή τα ριζίδια παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στήν ανάπτυξη του φυτού,για να διευκολύνουμε το μεγάλωμα τους γύρω απο την ρίζα φροντίζουμε ώστε ο άμμος πού θα απλώσουμε αρχικά στο χωράφι(20 φορτηγά περίπου στο στρέμμα)να είναι χοντρόκοκος,και κάθε2-3 χρόνια εμπλουτίζουμε το έδαφος με κοπριά η τύρφη η και τα δύο.(4-5 κυβικά στο στρέμμα)Κάθε χρόνο πριν τον όποιο εμπλουτισμό πρέπει να γίνεται ανάλυση εδάφους ώστε να γνωρίζουμε τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά για την επόμενη καλλιέργεια.Γενικά πάντως η οργανική ουσία βοηθάει πολύ τη ρίζα άρα καί την ανάπτυξη τού φυτού.Οι ανάγκες της ντομάτας σε κάλιο είναι αυξημένες οπότε κανονίζουμε για καλιούχες κοπριές(κατσίκας,προβάτου,αγελάδας,αλόγου).Πολύ καλή οργανική ύλη για την ντομάτα είναι τά επεξεργασμένα φύκια της θάλασσας.Κατάλληλα λιπάσματα για βασική λίπανση της ντομάτας θεωρούνται τα λιπάσματα τού τύπου11-15-15 χαμηλής όμως περιεκτικότητας σε χλώρια και ενισχυμένα με βόριο(βόρακα)και ιχνοστοιχεία.Σε εδάφη φτωχά σε ασβέστιο(το καταλαβαίνουμε όταν βλέπουμε μαύρη βούλα στόν πάτο του καρπού)μπορούμε εκτός απο λιπάσματα ασβεστίου να προσθέσουμε πρίν τη φρέζα και μαρμαρόσκονη στο έδαφος,σκονίζοντας περίπου 1 κυβικό ανά στρέμμα στην γραμμή πού φυτεύουμε.Η παρουσία μεγαλων σκουλικιών στο έδαφος σημαίνει οτι το χώμα είναι το πλέον γόνιμο για οποιαδήποτε καλλιέργεια.Οι κοπριές που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι καλά σβησμένες διότι εκτός από τα θρεπτικά στοιχεία,δυστυχώς περιέχουν και πολλούς παθογόνους οργανισμούς που μπορεί να αποδειχτούν καταστροφικοί για το φυτό.

ΝΕΡΟ. Η ποιότητα του νερού με το οποίο ποτίζουμε παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη τού φυτού.Πρέπει να είναι χαμηλής αγωγιμότητας(μικρής αλατότητας)και με πολύ λίγα χλώρια.Δέν αρκεί απλά να έχουμε νερό.Πρέπει να γνωρίζουμε ακριβώς τη σύσταση του πριν ξεκινήσουμε την καλλιέργεια μας. Καλό λοιπόν θα είναι να έχουμε στα χέρια μας και μια βασική ανάλυση του νερού μας.

ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΡΔΕΥΣΗΣ. Το ιδανικό σύστημα ποτίσματος τελικά ειναι η διπλή σταγόνα φ20 με απόσταση 25 εκατοστά η μια από την άλλη.Το μήκος της κάθε γραμμής δέν πρέπει να ξεπερνά τα 22-25 μέτρα γιατί μετά υπάρχει ανομοιομορφία στο πότισμα.Αλλά και οι παράλληλες γραμμές σταγόνας δέν πρέπει να απέχουν μεταξύ τους πάνω από 40-50εκατοστά.Ετσι θα διατηρείται πάντα στο έδαφος η σχετική υγρασία που βοηθά την ανάπτυξη της ρίζας. Οι κεντρικές σωλήνες να είναι μεγάλης διαμέτρου,τουλάχιστον2” ωστε να γίνεται άνετα η ροή του νερού.Απαραίτητη είναι μια δεξαμενή συλλογής βρόχινου νερού με υδροροές από την οροφή του θερμοκηπίου.Ετσι μπορούμε να κάνουμε μίξη τού νερού απο το δίκτυο η τη γεώτρηση με το βρόχινο ρυθμίζοντας κατ,αυτό τον τρόπο την αγωγιμότητα του στα επιθυμητά επίπεδα.Αν οι υδροροή είναι μεταλική τότε φροντίζουμε νά έχει μεγάλη κλίση και να καθαρίζεται κάθε χρόνο διότι σκουριάζει πολύ εύκολα αν πιάσει χώματα και βούρκα.Καλό είναι να ποτίζουμε πάντα με δική μας αντλία τραβώντας νερό μόνο μέσα απο τη στέρνα μας διότι έτσι εξασφαλίζουμε σταθερή πίεση στο δίκτυο μας αλλά και γλυτώνουμε απο προβλήματα μέ διακοπές νερού η βλάβες στίς γεωτρήσεις.Η αντλία μας με μηχανή η με ηλεκτρικό μοτέρ θά πρέπει να ειναι η κατάλληλη γι αυτό τήν αγοράζουμε από ειδικό που θα κάνει πρώτα μελέτη μανομετρικού του δικτύου μας.Οι βάνες κατανομής αλλά καί υδρονέφωσης,καλό θα είναι να βρίσκονται σέ ενα σημείο ολες μαζί εκτός θερμοκηπίου σε ένα διανομέα(κολεκτέρ) κοντά στο στεγασμένο αν ειναι δυνατόν χώρο που θα βρίσκονται τα λιπάσματα και τα υπόλοιπα φυτοπροστατευτικά.Ετσι θα είναι πολύ πιο εύκολος ο χειρισμός του συστήματος μας.Ενα δικό μας υδρόμετρο στο χώρο απο οπου ποτίζουμε καθως και ένα αγωγιμόμετρο ροής τοποθετημένο πάνω στη σωλήνα μας αμέσως μετά το σύστημα υδρολύπανσης και το κεντρικό φίλτρο αλλά πριν το κολεκτέρ,ειναι επίσης απαραίτητα.

ΥΔΡΟΛΥΠΑΝΣΗ.Μετά τη βασική λίπανση,η υδρολύπανση και ο τρόπος πού γίνεται αποτελούν το άλφα και το ωμέγα στη θρέψη των φυτών μας.Για να γίνεται σωστά πρέπει πρώτα απο όλα να έχουμε το σωστό σύστημα.Εχουμε λοιπόν τη στέρνα μας μέσα στην οποία κάνουμε μίξη τού νερού του δικτύου η της γεώτρησης μέ το βρόχινο.Με την αντλία μας τραβάμε το νερό απο τη στέρνα και το κατευθύνουμε στο σύστημα υδρολύπανσης με σωλήνα τουλάχιστον 2 ιντσών.Το πρώτο πράγμα που παρεμβάλλουμε στη ροή του είναι το δικό μας ρολόι υδρομέτρησης ώστε να γνωρίζουμε κάθε φορά με πόσα κυβικά νερό ποτίσαμε.Αμέσως μετά ακολουθεί το σύστημα υδρολύπανσης(συνήθωςventuri της μιας ιντσας)μέ μια βάνα σραγκαλισμού ανάμεσα στα ρακόρ εισόδου και εξόδου του λιπαντήρα που θα μας βοηθά να ελέγχουμε την ταχύτητα αναρόφησης του λιπάσματος απο το δίκτυο.Στη συνέχεια παρεμβάλλουμε ένα διπλό φίλτρο κυλίνδρου και αμέσως μετά το αγωγιμόμετρο ροής που ειναι πολύ σημαντικό.Τέλος,ακολουθεί τό σύστημα διανομής(κολεκτέρ) του νερού μας στο πότισμα η στήν υδρονέφωση.

ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ.Αφού σηκώσουμε τα ποτίσματα και υδρονεφώσουμε καλά το καθαρισμένο απο τα υπολείματα της προηγούμενης καλλιέργειας χωράφι με 20 κυβικά νερό το στρέμμα σε 3 δόσεις και σε διάστημα μιας εβδομάδας,περιμένουμε να φουσκώσουν οι σπόροι των ζιζανίων και να ερθει το χώμα στο ρούγο του,περίπου μια βδομάδα ακόμα.Καταλαβαίνουμε αν το χώμα είναι έτοιμο όταν σκάβοντας με την τσάπα στα 30 εκατοστά περίπου δεν σβολιάζει οταν το σφίξουμε με το χέρι.Τότε μπαίνει μέσα πρώτα ο καλιεργητής(χρονιά παρά χρονιά)οι κοπριές,η βασική λίπανση ανάλογα με τις ελείψεις και μετά η φρέζα.Το χώμα μετά την φρέζα πρέπει να είναι σκόνη,αφρός χωρίς σβώλους και άλλα υπολείματα.

Απλώνουμε πάλι και στερεώνουμε κανονικά τα ποτίσματα σταγόνας σε παράλληλες ευθείες και σε απόσταση μεταξύ τους όχι μεγαλύτερη από 40 εκατοστά προσέχοντας πάντα να μην πατούμε στο χώρο φύτευσης. Αμέσως μετά απλώνουμε απο πάνω σε όλη την επιφάνεια το λεπτό νάυλον της απολύμανσης στερεώνοντας το στις άκρες με χώμα.Περνάμε περίπου 10 κυβ.νερο σκέτο ανα στρέμμα,αμέσως μετά 7-8 κυβ.ανά στρεμμα μαζι με βαπαν η αλλο απολυμαντικό και αμεσως μετά άλλα10 κυβικά ανα στρέμμα σκέτο νερό.Κλείνουμε το θερμοκήπιο για να ανεβάσει θερμοκρασία αφήνοντας ανοιχτούς ελάχιστα τούς πλαινούς αερισμούς(4 δάχτυλα)ωστε να αποφύγουμε την καταπόνηση του πλαστικού οροφής εσωτερικά απο την ζέστη.Μετά απο2-3 μέρες ξαναποτίζουμε με 4 κυβ. ανά στρέμμα για να κατεβάσουμε κάτω το απολυμαντικό που πάει να εξατμιστεί.Στη συνέχεια αφήνουμε το χωράφι να το ψήσει η ηλιακή απολύμανση και πάμε διακοπές για 25 μέρες αφού βέβαια έχουμε πρώτα εξασφαλίσει τα σπορόφυτα για την ημερομηνία που τα θέλουμε.

Εαν όμως θέλουμε να βγάλουμε μόνοι μας τα φυτά,τότε ξεχνάμε τις διακοπές καί αμέσως μετα από την ημέρα που κλείσαμε το θερμοκήπιο ξεκινάμε την διαδικασία φυτωρίου.

ΦΥΤΩΡΙΟ.Σε χώρο κλειστό(μικρό θερμοκήπιο)που έχουμε πρώτα απολυμάνει τον αέρα με previcurη χλωρίνη η φορμόλη(10% σε νερό),εχουμε βάλει νωρίτερα ποντικοπαγίδες,εντομοπαγίδες κίτρινες,μπλέ και δολώματα,εχουμε φροντίσει να μην υπάρχουν τρύπες,στήνουμε τραπέζι ύψους μιας κλούβας και μήκους ανάλογου με τα δισκάκια πού θα φυτέψουμε.Δισκάκια φύτευσης απο πλαστικό η φελιζόλ βρίσκουμε στο εμπόριο και προτιμάμε αυτά με την φαρδύτερη θέση ρίζας του φυτού δίνοντας έτσι την δυνατότητα στο ριζικό σύστημα να αναπτυχθεί γρηγορότερα και καλύτερα.Αν τα δισκάκια μας έχουν ξαναχρησιμοποιηθεί τότε φροντίζουμε να τα απολυμάνουμε μεprevicur (10% στο νερό)πριν τα γεμίσουμε με τύρφη.Προσοχή! Η τύρφη πρέπει να είναι αδρανής,χωρίς πρόσμιξη με χούμο η κοπριές. Ειναι σημαντικό η σπορά να γίνεται όταν το φεγγάρι γεμίζει.Στρώνουμε τα δισκάκια στη σειρά και αδειάζουμε σιγά σιγά την τύρφη τρίβοντάς την με τα δάχτυλα ωστε να σπάνε τελείως οι σβώλοι.Στρώνουμε την τύρφη καλά για να γεμίσουν όλα τα χωρίσματα και ποτίζουμε με το ποτιστήρι ρίχνοντας πολύ νερό.Περιμένουμε λίγο να τραβήξουν και ξαναποτίζουμε πάλι με μπόλικο νερό.Στη συνέχεια κάνουμε ένα μικρό πάτημα με το δάχτυλο στη μέση κάθε χωρίσματος(όσο πατάει η γάτα)και τοποθετούμε το σποράκι της ντομάτας μέσα στο πάτημα με τη βοήθεια της μύτης ενός μαχαιριού.Το σποράκι πρέπει να βρίσκεται σχεδόν επιφανειακά.Αφού τελειώσουμε με τα σποράκια τρίβουμε με τα χέρια μας ελάχιστη τύρφη κοσκινίζοντάς την από ψηλά,σε όλη την επιφάνεια των χωρισμάτων και ίσα ίσα να σκεπαστούν οι σπόροι.Το βάθος πού θα βρίσκεται ο σπόρος να είναι περίπου 5 έως 7χιλιοστά.Χωρίς να ξαναποτίσουμε,τοποθετούμε τα δισκάκια στή σειρά πάνω στον πάγκο με τις κλούβες και τα σκεπάζουμε με σεντόνια για δύο τρείς μέρες ελέγχοντας καθημερινά την φυτροτικότητα.Μόλις δούμε ότι οι σπόροι έχουν βλαστήσει έστω και το ενα τρίτο απ αυτούς,βγάζουμε αμέσως τα σεντόνια καί ποτίζουμε ελαφρά με το ποτιστήρι έχοντας ανακατέψει πρώτα 10 γραμμάρια previcur σε10 λίτρα νερό(Εαν η βλάστηση καθυστερεί πάνω από 5 μέρες ποτίζουμε πάνω απο τα σεντόνια με διάλυμα10% atonic σέ10 λίτρα νερό.Αυτή η καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται στις χαμηλές θερμοκρασίες η στό μεγάλο βάθος που τοποθετήθηκε ο σπόρος.)Τρείς-τέσσερεις μέρες αργότερα ξεκινάμε το πότισμα του φυτωρίου μας κανονικά,κάθε πρωί με το ποτιστήρι και από χαμηλό ύψος ,αφού ανακατέψουμε σέ κάθε 10 λίτρα νερό, μία κουταλιά της σούπας(10 γραμ.) λίπασμα υδατοδιαλυτό πολύ καλής ποιότητας και περιεκτικότητας10-52-10 ή 11-48-8 σε άζωτο-φώσφορο-κάλιο.Χρησιμοποιούμε δηλαδή κατα κανόνα φωσφορούχο λίπασμα,για να κρατήσουμε τά φυτά σε χαμηλό υψος,να αναπτύσουν δυνατό κορμό και καλό ριζικό σύστημα.Η διαδικασία ανάπτυξης στο φυτώριο διαρκεί περίπου20-25 μέρες ανάλογα με τη θερμοκρασία τού χώρου.Μόλις αναπτυχθεί και το τρίτο φυλαράκι και το φυτό εχει ύψος περίπου10-15 εκατοστά,είναι έτοιμο για μεταφύτευση.Πρέπει πάντα τα φυτά να μεταφυτεύονται μικρά ωστε να αναπτύξουν γερό μόνιμο ριζικό σύστημα στο χωράφι( Ποτέ δεν αγοράζουμε φυτά τομάτας για φύτεμα όταν έχουν βγάλει το λουλούδι!)Τρείς μέρες πριν τη μεταφύτευση ριζοποτίζουμε με το ποτιστήρι τα δισκάκια με τα φυτά μεcofidor(10% στο νερό) ωστε να το τραβήξουν διασυστηματικά τα φυτά και να έχουν ετσι μια προφύλαξη τον πρώτο καιρό από το άσπρο πετάρι που μεταδίδει την ίωση του καρουλιάσματος.Το ίδιο πρέπει να γίνει και στα φυτά που τυχόν θα πάρουμε από φυτώριο.Ετσι χρησιμοποιούμε λιγότερο φάρμακο απο αυτό της εφαρμογής στο έδαφος,αλλά εξοικονομούμε και χρήματα.

ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ.Μία έως δύο μέρες πριν τη μεταφύτευση σταματάμε το πότισμα των φυτών μας ώστε να στεγνώσει η ρίζα με το χώμα για να μπορούμε να τα βγάλουμε εύκολα από τα δισκάκια.Καλό είναι επίσης,η μεταφύτευση να γίνεται στην κατάβαση του φεγγαριού διότι σε αυτή τη φάση τα υγρά του φυτού κατεβαίνουν προς τη ρίζα και ριζώνει ευκολότερα.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι προεργασίας γιά τη μεταφύτευση.Ενας καλός τρόπος είναι να ανοίξουμε με τη σκαλίδα η με χειροκίνητο αλετράκι μια ρηχή αυλακιά παράλληλα με τις σταγόνες του ποτίσματος και κατόπιν να ρίξουμε μέσα στην αυλακιά μίγμα απολυμασμένης κοπριάς με τύρφη.Αυτό θα βοηθήσει αργότερα τη ρίζα να βρίσκεται σέ ζεστό και καλύτερα αεριζόμενο περιβάλλον.Στη συνέχεια ρίχνουμε μέσα στην αυλακιά τη σωλήνα με τις σταγόνες,τεντώνουμε και ανοίγουμε το νερό για πέντε λεπτά περίπου για να σημαδεψει και να μαλακώσει λίγο το χώμα .Αμέσως μετά με ένα σουβλί η με ενα στυλιάρι με πάχος περίπου μία ιντσα,ανοίγουμε τρύπες βάθους περίπου6-7 εκατοστών πιέζοντας το βρεγμένο χώμα κάτω από τη σταγόνα και υπολογίζοντας ότι δεν θα μπούν πάνω από δυο φυτά σε κάθε μέτρο φύτευσης.Σε ορισμένες αραιόφυλλες ποικιλίες ντομάτας μπορούν να μπούν και τρία φυτά ανα μέτρο,αυξάνουμε όμως έτσι τις πιθανότητες μελλοντικής προσβολής από βοτρύτη η περονόσπορο επειδή ο αερισμός δεν θα είναι επαρκής.Κρατώντας το δισκάκι, βγάζουμε προσεκτικά το νέο φυτό μαζί με την σχετικά στεγνή τύρφη και το τοποθετούμε μέσα στην τρύπα πιέζοντας πολύ ελαφρά.Μόλις τελειώσουμε το φύτεμα της γραμμής,τραβάμε λίγο χώμα με την τσουγράνα απο το πλάι της αυλακιάς και γεμίζουμε λίγο τις ρίζες ανασηκώνοντας παράλληλα τη σωλήνα με τις σταγόνες.Τις γραμμές πού έχουν φυτευθεί δεν πρέπει να τις αφήσουμε απότιστες για πάνω από μισή ώρα ώστε να μην μαραθούν τα μικρά φυτά.Ανοίγοντας το νερό, θα πρέπει να το αφήσουμε την πρώτη φορά να τρέχει αρκετή ώρα(πάνω απο είκοσι λεπτά)ώστε να υγρανθεί καλά το έδαφος.Τις πρώτες 3-4 μέρες ποτίζουμε καθημερινά με 3-4 κυβικά νερό ανά στρέμμα,πρωινές ώρες,χωρίς λιπάσματα.Αν οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές τότε ποτίζουμε και το απόγευμα με 2 κυβικά ανά στρέμμα.Μετά τις 4 μέρες τα ριζαλάκια έχουν αρχίσει να μεγαλώνουν.Πρέπει να γίνει οπωσδήποτε ριζοπότισμα μέ μυκητοκτόνα εδάφους τύπουteraclor,terazol,alliete κλπ για να αποτρέψουμε τα παθογόνα εδάφους να κάνουν ζημιά στο νεαρό φυτό.Το ριζοπότισμα γίνεται μέσω του συστήματος υδρολύπανσης,απογευματινή ώρα.Αφού αραιώσουμε τα μυκητοκτόνα μέ 20 κιλά περίπου νερό ανά στρέμμα σε ενα βαρελάκι, ανοίγουμε το σκέτο αρχικά νερό για 5 λεπτά.Στη συνέχεια στραγκαλίζουμε το βεντούρι κλείνοντας σχεδόν τέρμα την ενδιάμεση βάννα για να γίνει γρήγορη αναρόφηση του φαρμάκου.Αμέσως μετά,ελευθερώνουμε πάλι, αφήνοντας το καθαρό νερό να τρέξει για άλλα 3-4 λεπτά.




Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΠΙΠΕΡΙΑΣ

Η πιπεριά ανήκει στην ίδια οικογένεια με την τομάτα και την μελιτζάνα και καλλιεργείται την καλοκαιρινή περίοδο. Τα χαρακτηριστικά του φυτού με μια ματιά:
- Ύψος: 30- 60 εκ.
- Αποστάσεις φύτευσης: ανά 30 εκ.
- Χρονική διάρκεια σποράς/συγκομιδής: 19 εβδομάδες
- Εβδομάδες για ωρίμανση: 10 εβδομάδες
- Χρόνος πρώιμη φύτευσης σε εξωτερικό χώρο: 2 εβδομάδες μετά από τον τελευταίο παγετό
Οι καλλιεργητικές απαιτήσεις, συνοπτικά:
- Ξεκινήστε τους σπόρους σε σπορεία, σε προστατευμένο χώρο ή αγοράστε έτοιμα φύτρα από το φυτώρειο, όταν είστε έτοιμοι για τη φύτευση.
- Φροντίστε ώστε το χώμα να έχει θερμοκρασία τουλάχιστον 18C όταν θα φυτέψετε. Αν θέλετε να ζεστάνετε το χώμα, καλύψτε το με μάυρο πλαστικό 1 εβδομάδα πριν από τη φύτευση και αφαιρέστε το μετά.
- Ποτίζετε τακτικά για να διατηρείτε το χώμα νωπό και προσέξτε να μην καταβρέχετε τα φύλλα γιατί ευνοείτε την ανάπτυξη μηκύτων. Για καλύτερη γεύση των καρπών, μειώστε ελαφρά τα ποτίσματα καθώς οι καρποί ωριμάζουν. Οι πιπεριές θέλουν συνθήκες καλής αποστράγγισης.
- Βοτανίζετε τις πιπεριές μια φορά την εβδομάδα και καλύψτε το χώμα τους με οργανική ύλη σε συνθήκες πολύ υψηλών θερμοκρασιών.
- Υποστυλώστε τα φυτά με προσοχή διότι είναι αρκετά εύθραυστα ή περάστε γύρω τους έναν κύλινδρο από κοτετσόσυρμα και αφήστε τα να αναπτυχθούν πάνω του.
- Οι πιπεριές δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις λίπανσης. Αν ακολουθείτε το σταθερό ετήσιο πρόγραμμα λιπάνσεων του κήπου τότε οι θρεπτικές ουσίες αρκούν για την επιτυχία της καλλιέργειας. Σε φτωχά εδάφη προσθέστε μια φτυαριά κομπόστ στην τρύπα φύτευσης προτού βάλετε το φυτό. Το ιδανικό ph είναι 6.7- 7.0.
Πηγή livingreen.gr

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΟΛΕΣ

Βακτηριακός μαρασμός (Pseudomonas solanacerum)
Ο βακτηριακός μαρασμός είναι ασθένεια αγγειακή, που προκαλείται από το Pseudomonas solanacerum, ένα ραβδόμορφο βακτήριο, που πολλαπλασιάζεται και μετακινείται εύκολα μέσα από τους ξυληματικά αγγεία. Έτσι εμποδίζεται η μεταφορά νερού και θρεπτικών συστατικών και προκαλείται ο μαρασμός.
Συμπτώματα:
Το πρώτο σύμπτωμα είναι ελαφρός μαρασμός λίγων φύλλων.Απότομα όμως ο μαρασμός επηρεάζει ολόκληρο το φυτό. Σύνηθες είναι να εντοπίζονται πολλά γειτονικά φυτά σε μια σειρά με συμπτώματα μαρασμού. 
Οι αγγειακοί ιστοί στο κάτω μέρος του μίσχου των μαραμένων φυτών εμφανίζουν αποχρωματισμό σε σκούρο καφέ. Αυτά τα συμπτώματα μοιάζουν πολύ μ? εκείνα κάποιων μυκητησιακών μολύνσεων. Η διατομή του μίσχου όμως εν προκειμένω, θα μας δώσει έκκριση λευκού γαλακτώδους υγρού.
Η υψηλή θερμοκρασία του εδάφους (25-35?C) και η υγρασία του αέρα (τροπικά και υποτροπικά κλίματα) ευνοούν το βακτηριακό μαρασμό.
Αντιμετώπιση:
Συνιστάται η χρήση προϊόντων χαλκού

· Όταν εμφανίζεται η ασθένεια, συνιστάται να απομακρύνουμε τα μολυσμένα φυτά και τα διπλανά τους, ακόμα κι αν αυτά δε δείχνουν συμπτώματα

.Ιός πατάτας Y. PVY

συνηθέστερα συμπτώματα της μόλυνσης από PVY στην πιπεριά είναι το σχήμα μωσαϊκού με κηλίδες, η συρρίκνωση των φύλλων στην κορυφή, και η σκουροπράσινη σύνδεση των νεύρων στα φύλλα(Smith κ.ά., 1992).

Tα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως με αποδυνάμωση των νεύρων των πάνω φύλλων, που προχωρεί σε νέκρωση. Σε κάποιες περιπτώσεις ύστερα από τη νέκρωση νεύρων και μίσχων, τα φύλλα πέφτουν και τα συμπτώματα αυτά ακολουθούνται από νέκρωση μίσχου, φυλλόρροια, νέκρωση μπουμπουκιών, ακόμα και πλήρη νέκρωση του φυτού.

Κηλιδωτός ιός μαρασμού τομάτας. TSWV

Συμπτώματα:
Τα τυπικά συμπτώματα που προκαλεί ο TSWV είναι (Roselló κ.ά.., 1994):

Νεκρωτικός δακτύλιος στα φύλλα και έντονες ελικοειδείς γραμμές σα γεωμετρικά σχέδια, γραμμές με ανοιχτό χρώμα ή κίτρινο στο πράσινο φύλλο. Μερικές φορές εμφανίζεται χλωρωτική νέκρωση στο βλαστό ή τις κορυφές.

Στον ώριμο καρπό των προσβεβλημένων φυτών εμφανίζονται χλωρωτικές ή νεκρωτικές κηλίδες σε σχήμα δακτυλίου ή μωσαϊκού. Μερικές φορές οι κηλίδες σχηματίζουν ομόκεντρους κύκλους με παραμόρφωση του φύλλου

Ωιδιο ντοματας

Συμπτώματα
Στα φύλλα εμφανίζονται χλωρώσεις γωνιώδεις και ακανόνιστες. Εντονότερα είναι τα συμπτώματα στην τομάτα και στην πιπεριά ενώ ανοιχτοκίτρινες κηλίδες προκαλούνται στη μελιτζάνα και το αγγούρι. Οι κηλίδες αργότερα γίνονται νεκρωτικές.
Η εξάνθιση του μύκητα εμφανίζεται και στις δύο επιφάνειες του φύλλου (λευκό χνούδι), πρώτα όμως στην κάτω επιφάνεια.
Στην πιπεριά και στη μελιτζάνα προκαλείται επιπλέον κατσάρωμα των φύλλων και πτώση τους.
Η ευαισθησία των φυτών αυξάνεται με την ηλικία τους, ενώ τα νεαρά φυτά παρουσιάζουν ανεκτικότητα. Η ασθένεια εμφανίζεται συνηθέστερα στο φύλλωμα.

ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ

Η πιπεριά θερμοκηπίου είναι ευάλωτη σε ασθένειες με συμπτώματα περονοσπόρου, με κυριότερο τον μύκητα Peronospora tabacina.

Συμπτώματα

Ο περονόσπορος σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες πιπεριάς σε αναπτυγμένα φυτά εμφανίζεται στην πάνω επιφάνεια των φύλλων με τη μορφή κιτρινοπράσινων κηλίδων. Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας στις αντίστοιχες περιοχές στην κάτω επιφάνεια των φύλλων εμφανίζουν γαλάζιες έως ιώδεις εξανθήσεις από τις καρποφορίες του παθογόνου. Τα έντονα προσβεβλημένα φύλλα νεκρώνονται και πέφτουν.

βακτηριακή κηλίδωση
Το βακτήριο Xanthomonas campestris pv. vesicatoria παθογόνο αίτιο της
βακτηριακής κηλίδωσης της πιπεριάς (Capsicum annum) αποµονώθηκε από
σπορόφυτα πιπεριάς στην Κρήτη το Μάιο του 2003.
Συμπτώματα
Η προσβολή εκδηλώνεται µε
µικρές υδαρείς κηλίδες στα φύλλα που σταδιακά εξελίσσονται σε νεκρωτικές και
συνήθως περιβάλλονται από χλωρωτικό περιθώριο. Συχνά οι κηλίδες συνενώνονται,
προκαλώντας τη νέκρωση και την πρόωρη πτώση των φύλλων.