Ελιές:Απο το δένδρο στο τραπέζι μας!

Ελιές, πως να ξεχωρίζετε εάν έχουν ξεπικρίσει φυσικά

Τα μυστικά της επιτραπέζιας ελιάς

σας μεταφέρω ένα ενδιαφέρον κείμενο που διάβασα στο gastronomos και αφορά τις ελιές….
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Όλες οι ελιές μπορούν να γίνουν επιτραπέζιες, ωστόσο το μέγεθος του καρπού και η ποικιλία υποδεικνύουν ποιες είναι καταλληλότερες. Οι βασικές βρώσιμες ποικιλίες είναι οι χονδροελιές Αμφίσσης και Βόλου, οι Καλαμών, οι πράσινες Χαλκιδικής και οι θρούμπες.
Τα οφέλη της καλαματιανής ελιάς ή «Καλαμών»

Πώς γίνεται η επεξεργασία τους;

Υπάρχουν δύο τρόποι επεξεργασίας των βρώσιμων ελιών:

Η φυσική μέθοδος. Μετά τη συγκομιδή πλένονται και ξεπικρίζουν σε διάλυμα άλμης, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει μέχρι και τρεις μήνες. Οι ελιές ωριμάζουν χάρη στα ένζυμά τους, από τα οποία παράγεται γαλακτικό οξύ, ένα φυσικό συντηρητικό. Κατόπιν συσκευάζονται σε γυάλινα βάζα και μεταλλικές κονσέρβες μέσα σε άλμη ή σε συσκευασίες με κενό αέρος (vacuum) ή με τροποποιημένη ατμόσφαιρα (μείγμα αζώτου και διοξειδίου, που δεν επηρεάζει τη γεύση τους).

Το ξεπίκρισμα σε καυστικό νάτριο. Αφορά κυρίως τις πράσινες ελιές, που χρειάζονται περισσότερο καιρό από τις μαύρες (μέχρι 8 μήνες) για να ξεπικρίσουν. Οι ελιές μένουν σε διάλυμα σόδας (καυστικό νάτριο) περίπου 14 ώρες, που διαλύει την ελευρωπαΐνη, την ουσία που πικρίζει την ελιά. Έπειτα, αφού ξεπλυθούν διεξοδικά από τα υπολείμματα της σόδας, μπαίνουν σε άλμη, και έτσι είναι έτοιμες σε διάστημα μόλις δύο μηνών. Η χρήση της σόδας πρέπει να είναι απολύτως ελεγχόμενη, καθώς διαποτίζει τη σάρκα και καταστρέφει τις πολυφαινόλες (σ.σ. αντιοξειδωτικές ουσίες). Η χρήση της απαγορεύεται στις βιολογικές ελιές.

Υπάρχουν, ακόμη, τεχνητά μαύρες ελιές. Χρησιμοποιούνται κυρίως ελιές β΄ διαλογής (με μώλωπες, χτυπήματα από τη μεταφορά κ.λπ.), που εμβαπτίζονται σε καυστικό νάτριο για να ωριμάσουν γρήγορα. Τις ξεχωρίζουμε από το έντονο, λαμπερό, αφύσικο μαύρο και ομοιόμορφο χρώμα. Είναι ουδέτερες στη γεύση (κάποιοι τις ονομάζουν και γλυκές ελιές). Τέτοιες είναι συνήθως οι ελιές εισαγωγής.
Τα είδη της σόδας και που χρησιμοποιείται το κάθε ένα 

Μπορείτε να δείτε και Πως φτιάχνουμε και συντηρούμε ελιές 

Χρήσιμες συμβουλές

Αποφεύγουμε τα ανώνυμα προϊόντα. Οι ελιές μπορούν να παρασκευαστούν οπουδήποτε, γι’ αυτόν το λόγο πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί, καθώς συχνά δεν ακολουθούνται οι κανόνες υγιεινής.

Η χρήση της καυστικής σόδας επιτρέπεται από τη νομοθεσία, ωστόσο καλό είναι να προτιμάμε ελιές που έχουν ξεπικρίσει μόνο σε άλμη. Επομένως αναζητάμε προϊόντα στηνετικέτα των οποίων αναγράφεται ότι έχουν υποστεί φυσική επεξεργασία ή ότι πρόκειται για φυσικές ελιές.
Οι ετικέτες των προϊόντων είναι ένας υπερ-πολύτιμος οδηγός που συνήθως αμελούμε να χρησιμοποιούμε: Διάβασε τις ετικέτες. Μάθε να ξεχωρίζεις τα τρόφιμα με χημικά 

Ένας απλός τρόπος να ξεχωρίζουμε τις ελιές που έχουν περάσει από καυστικό νάτριο είναι να κόψουμε στη μέση μια ελιά. Αν στην περιφέρειά της το χρώμα είναι πιο σκούρο από τη σάρκα, αυτό σημαίνει ότι έχει περάσει από καυστικό νάτριο. Αν είναι ομοιόμορφο, τότε έχει ξεπικρίσει με φυσικό τρόπο στην άλμη. (Το «κόλπο» μάς το είπε ο Νίκος Βαλλής, πρόεδρος του Α.Σ. Ροβιών, παραγωγός ελιάς.)

Οι ελιές που είναι συσκευασμένες σε άλμη μπορούν να διατηρηθούν στο ντουλάπι έως και δύο χρόνια. Αν η συσκευασία ανοιχτεί, τις διατηρούμε στο ψυγείο σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται, αν και συνήθως διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα (μέσα σε άλμη). Καλυμμένες με λάδι, θα αντέξουν περισσότερο χρόνο. Για τις ελιές που αγοράζουμε χύμα (και δεν έχουν άλμη) ο χρόνος συντήρησης μειώνεται σε μία εβδομάδα, στο ψυγείο.

Πως έφτιαχναν οι αρχαίοι Έλληνες τις φαγώσιμες ελιές

Κατασκευή εκλεκτών ελιών
Παίρνουμε μεγάλες ελιές, απείραχτες και μαζεμένες με το χέρι, τις χαρακώνουμε γύρω-γύρω με καλάμι κοφτερό και τις βάζουμε σε αγγείο καινούριο απίσσωτο. Από επάνω ρίχνουμε αλάτι καλά τριμμένο και αφού λιώσει το αλάτι τις βάζουμε σε άλλο αγγείο γεμάτομέλι, έτσι που το μέλι να βγαίνει από πάνω από τις ελιές. Αν δεν έχουμε μέλι τις βάζουμε κατά τον ίδιο τρόπο σε πετιμέζι μέσα στο οποίο έχουμε ανακατέψει και φύλλα κιτριάς. Μερικοί βάζουν μέσα και σπόρο από μάραθο και πιπέρι και σπόρο από σέλινο και άνηθοκαι έτσι γίνονται έκτακτες οι ελιές. Υπάρχουν όμως πολλοί που δεν τον ξέρουν τον τρόπο της κατασκευής των.
Δείτε και Πετιμέζι: το come-back ενός αρχαίου γλυκαντικού ιδιότητες και συνταγή

Κατασκευή ελιών με οξύμελι (ξιδόμελο)
Διαλέγουμε ελιές μικρούλες, τις καλλίτερες, δηλαδή μαύρες και εντελώς απείραχτες μαζί με το κλαδί τους, τις πλένουμε με κρύο νερό και τις στεγνώνουμε επάνω σε καλαμωτή. Έπειτα τις βάνουμε σε σκαφίδι και χύνουμε επάνω λάδι και αλάτι, 320 δραμ. στις 7 οκάδες ελιές, και τις ανακατεύουμε σιγά με το χέρι για να μη σπάσουνε. Κατόπιν τις βάνουμε σε αγγεία και χύνουμε μέσα οξύμελι τόσο που να βγαίνει επάνω από τις ελιές. Το αγγείο το βουλώνομε με κλαδιά από μάραθο.

Κατασκευή ελιών με μούστο
Μαζεύουμε άσπρες ελιές και της μουσκεύουμε 6 ήμερες σε θαλασσινό νερό. Έπειτα τις βάζουμε σε αγγείο και χύνουμε από πάνω φρέσκο μούστο, έτσι όμως που να μην παραγεμιστεί και χυθεί ο μούστος όταν βράση. Αφού βράσει ο μούστος βουλώνουμε το αγγείο και αλείφουμε γύρω-γύρω το κούπωμα. Άλλοι όμως βάζουν πρώτα μέσα στο αγγείο μια χούφτα αλάτι, χύνουν κατόπιν το μούστο και έπειτα τις ελιές και όταν βράσει ο μούστος βουλώνουν το αγγείο.
Δείτε και Φτιάχνουμε μούστο και πετιμέζι – Ολόκληρη η διαδικασία

Του Διδύμου.

Κατασκευή ελιών με τσίπουρα
Βάζουμε σε αγγείο τσίπουρα νωπά προτού στραγγίσουν και μαζί βάνουμε και τις ελιές μια στρώση ελιές, μια τσίπουρα. Κατόπιν βουλώνουμε το αγγείο και το αλείφουμε γύρω-γύρω.

Οι τσακιστές ελιές
Μαζεύουμε τις γερότερες ελιές πριν παρδαλίσουν, τις τσακίζουμε επάνω σε ξύλο και τις βάζουμε σε ζεστό νερό. Έπειτα τις βγάζουμε, τις στραγγίζουμε και τις αδειάζουμε σε καλάθι και από επάνω ρίχνουμε αλάτι χοντρό κοπανισμένο. Την άλλη μέρα γεμίζουμε το αγγείο που έχουμε για να φυλάξουμε τις ελιές κι’ από πάνω ρίχνουμε μια χούφτα αλάτι και το βουλώνουμε το αγγείο με κλαδιά από μάραθο, έπειτα χύνουν μέσα μούστο καλής ποιότητος και βουλώνουμε το αγγείο.

Οι κολυμβητές ελιές
Μαζεύουμε μεστές ελιές όταν αρχίζουν να παρδαλίζουν μαζί με το κλαδί τους. Προσέχουμε δε να μη τις βάζουμε σε μεγαλύτερο δοχείο και σπάσουν στη μεταφορά. Έπειτα τις πλένουμε με κρύο νερό λίγες-λίγες και τις στεγνώνουμε επάνω σε κοφίνια στον ίσκιο μια μέρα και τις αναποδογυρίζουμε σιγά-σιγά για να στεγνώσουν καλά. Στο αγγείο που πρόκειται να φυλάξουμε τις ελιές βάνουμε πρώτα στο πάτο μια χούφτα αλάτι κοπανισμένο και κατόπιν τη δεύτερη άλμη 10 οκάδες και μισή, ανακατωμένη με 240 δράμια ξίδι κι’ από 16 οκάδες ελιές και αφού γεμίσει το αγγείο ανακατεύουμε τις ελιές. Η άλμη πρέπει να βγαίνει από τις ελιές. Το αγγείο το βουλώνουμε με μάραθο και το αλείφουμε γύρω-γύρω. Η άλμη πρέπει να μπαίνει πριν απ’ τις ελιές στο αγγείο για να μη σπάζουν. Άλλοι μαζεύουν τις ελιές μαζί με τα τρυφερά των κλαδιά, τις βάζουν μέσα σε θαλασσινό νερό και τις αφήνουν 5 η 6 ήμερες. Έπειτα τις βγάζουν, τις βάζουν μαζί με την άλμη σε δοχείο και το βουλώνουν καλά. Οι κολυμπητές ελιές γίνονται πριν από τη χειμερινή τροπή.

ΑΥΤΌ για τις ελιές… Το ήξερες;

Καταναλώνοντας 3-4 ελιές τη μέρα ή 3 κουταλιές της σούπας ωμό έξτρα παρθένοελαιόλαδο προστατεύετε…
τον οργανισμό σας από τον καρκίνο. Μία πολυφαινόλη που περιέχει η ελιά, η υδροξυτυροσόλη, καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα και εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό τους.

Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει μελέτη του ομογενή επιστήμονα Τομ Καραγιάννη, διευθυντή του Τμήματος Μοριακής και Γονιδιακής Έρευνας του Ινστιτούτου Baker της Μελβούρνη. Συγκεκριμένα, ο κ. Καραγιάννης τονίζει ότι για να υπάρξουν οφέλη στην υγεία από την κατανάλωση λαδιού και ελιών θα πρέπει κανείς να καταναλώνει είτε 50 ml ωμού παρθένου ελαιολάδου, είτε 3-4 ελιών την ημέρα ή ακόμη και συνδυασμό αυτών. Οι ελιέςδεν απαγορεύονται από καμία καλή δίαιτα. Είναι όμως πλούσιες σε λίπος και δίνουν αρκετή ενέργεια (100 θερμίδες περίπου οι 10 ελιές).

Παράλληλα ο ομογενής επιστήμονας τονίζει ότι η αντικαρκινική επίδραση της υδροξυτυροσόλης in vitro και in vivo είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί λόγω του μεγάλου αριθμού των αποδείξεων που υπάρχουν.

Η υδροξυτυροσόλη εκτός από την ελιά υπάρχει και στο κρητικό δίκταμο, στη λεβάντα, στηλουίζα, στα σταφύλια, στα χαρούπια και στην αγριομυρτιά.

Η μελέτη του κ. Καραγιάννη που έχει βραβευθεί στο πλαίσιο της 2ης Διεθνούς Ιατρικής Ολυμπιάδας, έδειξε ότι η υδροξυτυροσόλη καταστρέφει τα καρκινικά ερυθρολευχαιμικά κύτταρα Κ562 αλλά όχι τα μονοπυρηνικά κύτταρα του περιφερικού αίματος.

Πως φτιάχνουμε και συντηρούμε ελιές

Φτιάχνω συντηρώ ελιές
Οι πιο διαδεδομένες σπιτικές φαγώσιμες ελιές είναι οι χονδροελιές που γίνονται στουμπιστές. Ακολουθούν των καλαμών που γίνονται χαρακωτές και ξιδάτες.

Συγκομιδή φαγώσιμων ελιών
Από τον Οκτώβριο μέχρι τον Ιανουάριο είναι κυρίως η εποχή που ωριμάζουν οι ελιές στην Ελλάδα, αναλόγως την ποικιλία τους και την περιοχή μας.
Προσοχή πρέπει να δώσουμε στην συγκομιδή των βρώσιμων ελιών γιατί πρέπει να γίνετε πάντα με το χέρι, για να μην χτυπιούνται και μαυρίσουν με αποτέλεσμα να μας χαλάσουν.
Μπορούμε να τις μαζέψουμε όσες φτάνουμε κατευθείαν από την ελιά ή να κόψουμε τα ψηλά φορτωμένα με ελιές κλαδιά και να τις διαλέξουμε χωρίς κόπο μετά.

Το ίδιο πρέπει να γίνεται και στη μεταφορά τους μέχρι την επεξεργασία τους. Τις χοντροελιές τις μαζεύουμε όσο είναι ακόμα πράσινες πριν ωριμάσουν και μαυρίσουν. Αντίθετα των καλαμών τις αφήνουμε να μαυρίσουν αλλά όχι να ωριμάσουν πολύ και να ζαρώσουν.

Παρασκευή φαγώσιμων ελιών
Τις πράσινες χονδροελίες τις στουμπάμε σε ένα μεγάλο γουδί για καλύτερη ευκολία 2-3 μαζί. Αν δεν έχουμε μπορούμε να το κάνουμε με 2 κομμάτια μάρμαρο ή λείες πέτρες.

Τις μαύρες ελιές των καλαμών τις χαράζουμε με ένα μαχαίρι 2-3 φορές. Στην αγορά υπάρχει και μηχάνημα απλό και φτηνό που τις χαράζει μόνο του 4 φορές. Έτσι γλιτώνουμε χρόνο.

Αν δεν μας βολεύει το χαράκωμα μπορούμε να τις τρυπήσουμε 2-3 φορές με ένα πιρούνι.

– Αφού τις στουμπίσουμε ή τις χαράξουμε τις βάζουμε σε λεκάνες ή δοχεία με νερό για περίπου 10 ημέρες για να ξεπικρίσουν.
– Αλλάζουμε το νερό κάθε μια ή δυό μέρες για να επιταχύνουμε την διαδικασία του ξεπικρίσματος.
– Περίπου την όγδοη μέρα τις δοκιμάζουμε να δούμε αν ξεπίκρισαν και μαλάκωσαν αρκετά, αν όχι τις αφήνουμε 2-3 ημέρες ακόμα. Εγώ τις προτιμάω λίγο πικρές και σκληρές για αυτό συνήθως τις αφήνω λιγότερο στο νερό.
– Προσοχή πρέπει να δώσουμε και στο χώρο που τις αφήνουμε μέχρι να ξεπικρίσουν, ο οποίος πρέπει να είναι σκιερός και δροσερός.

Αφού τις έχουμε δοκιμάσει και μας αρέσει η γεύση τους, τις στραγγίζουμε από το νερό και τις τοποθετούμε στο τελικό δοχείο φύλαξης και συντήρησής τους.
Στο δοχείο θα πρέπει να προσθέσουμε την άλμη μας για την συντήρησή τους.
Η άλμη συνήθως γίνετε με νερό και 7% αλάτι, δηλαδή στο 1 κιλό νερό βάζουμε 70 γραμμάρια αλάτι. Για τις ελιές και ιδίως αν πρόκριτε για μεγάλες ποσότητες που θα τις διατηρήσουμε πάνω από ένα χρόνο εκτός ψυγείου ή σε συνθήκες με όχι τόσο σταθερή θερμοκρασία, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε δυνατή άλμη, με περισσότερο αλάτι σε αναλογία από 10% έως 14%.
Προσοχή πρέπει να αφήσουμε χώρο στο δοχείο για να προσθέσουμε ένα χοντρό δάχτυλο λάδι πάνω από τις ελιές, το οποίο επιπλέει στην επιφάνειά, για να μην έχουν οι ελιές μας επαφή με τον αέρα, ο οποίος αλλοιώνει το προϊόν μας.

Στις στουμπιστές ελιές μπορούμε να προσθέσουμε κομμάτια από λεμόνι, σκόρδο, κλαδάκια από ρίγανη, θυμάρι, δενδρολίβανο, φρέσκους σπόρους μάραθου, κόκκους από πιπέρι αναλόγως τι αρώματα και γεύσεις μας αρέσουν.

Τις χαρακωτές συνήθως τις κάνουμε ξιδάτες, προσθέτοντας ξίδι στην ποσότητα που εμείς επιθυμούμε. Μια συνηθισμένη αναλογία είναι 2 μέρη ξίδι και 3 μέρη άλμης. Μπορούμε να τις δοκιμάσουμε μετά από 2-3 μέρες και να προσθέσουμε και άλλο ξίδι αν θέλουμε.

Το μυστικό για να μην χαλάνε οι ελιές και να συντηρούνται καλύτερα είναι να μην τις χαράζουμε ως το κόκαλο και να μην τις τσακίζουμε πάρα πολύ.

Πως τις φτιάχνω εγώ
Αν βέβαια έχουμε πολλές ελιές και βαριόμαστε να στουμπάμε ή να χαρακώνουμε συνέχεια, μπορούμε να ακολουθήσουμε την ίδια διαδικασία χωρίς κανένα πρόβλημα. Απλώς ίσως θέλουν, λίγες ημέρες παραπάνω στο νερό για να ξεπικρίσουν. Έτσι διατηρούνται καλύτερα και ταυτόχρονα δεν χάνουν τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά τους. Εμένα προσωπικώς δεν με πειράζει να πικρίζουν λίγο…

Χωρίς στούμπιγμα ή χάραγμα γλυτώνουμε χρόνο, έχουμε καλύτερο γευστικό αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου και μεγαλύτερη διάρκεια συντήρησης.
Με αυτό το τρόπο διατηρώ πανεύκολα νόστιμες βρώσιμες ελιές για δύο χρόνια.

*Τα δοχεία με τις ελιές όπως και όλα τα τρόφιμα, τα αποθηκεύουμε σε σκοτεινό και δροσερό μέρος μέχρι την κατανάλωσή τους.

Ελιές τουρσί! Αυθεντική συνταγή χωρίς συγκεκριμένες ποσότητες!

Τι έχουμε:

• ελιές, όσες θέλουμε 
• αλάτι χοντρό, όσο χρειαστεί 
• ξίδι, όσο χρειαστεί 
• πορτοκάλια όσα χρειαστούν, για τις μαύρες ελιές 
• λάδι ελιάς όσο χρειαστεί 
• λεμόνια, όσα χρειαστούν για τις πράσινες ελιές 
• κλωναράκια ή σπόρους μάραθου, όσα χρειαστούν για τις πράσινες ελιές 
• γυάλινα δοχεία 

Τι κάνουμε:
Σε ένα μεγάλο μπολ ρίχνουμε τις ελιές και τις ξεπλένουμε καλά. Στη συνέχεια, τις χαράσσουμε 2 ή 3 φορές και
Τις αφήνουμε για 15-20 ημέρες, φροντίζοντας στο διάστημα αυτό να αλλάζουμε το νερό κάθε μέρα. Όταν οι ελιές έχουν ξεπικρίσει αρκετά, τις στραγγίζουμε και τις βάζουμε σε άλμη, που φτιάχνουμε ως εξής:
Σε ένα μεγάλο μπολ βάζουμε το νερό που χρειαζόμαστε και διαλύουμε αλάτι χοντρό. Για να κατα­λάβουμε πόσο αλάτι χρειάζεται, βάζουμε στο μπολ ένα φρέσκο αυγό και όταν η μύτη του αρχί­σει να επιπλέει έξω από την επιφάνεια, στο μέγεθος ενός ευρώ, τότε η άλμη είναι έτοιμη. Αφήνουμε τις ελιές στην άλμη για ένα 24ωρο και μετά τις στραγγίζουμε σε ένα σουρωτήρι. Σε ένα μεγάλο μπολ ανακατεύουμε 3 φλιτζάνια ξίδι και ένα φλιτζάνι νερό και βάζουμε τις ελιές μέσα για ένα 24ωρο.
Την επομένη, στραγγίζουμε και πάλι τις ελιές και τις βάζουμε σε γυάλινα δοχεία με τον εξής τρόπο: για τις μαύρες ελιές κόβουμε σε ροδέλες ένα πορτοκάλι με το φλοιό, στρώνουμε 3-4 ροδέλες στον πάτο του δοχείου και στη συνέχεια ρίχνουμε τις ελιές.
Προσθέτουμε λίγες σταγόνες χυμό πορτοκαλιού και γεμίζουμε τη γυάλα με λάδι ελιάς.Αν οι ελιές είναι πράσινες, αντί για πορτοκάλι χρησιμοποιούμε ροδέλες και χυμό λεμονιού, καθώς και κλωναράκια ή σπόρους μάραθου.Κλείνουμε τα δοχεία και αφήνουμε τις ελιές τουλάχιστον για 2 ημέρες πριν τις σερβίρουμε.

Σημείωση: Μπορούμε, αν θέλουμε, να χρησιμοποιήσουμε ένα πήλινο καθαρό «κιούπι» σε περίπτωση που θέλουμε να φτιάξουμε ελιές τουρσί σε μεγάλη ποσότητα.

Πηγή:http://www.proionta-tis-fisis.com